Konut teşvikini vatandaşlar, inşaatçılar, bankacılar yorumluyor!

Başbakan Davutoğlu’nun iki gündür kamuoyunun gündemine getirdiği ‘Konut alımlarında yüzde 25’lik peşinata yüzde 15 devlet katkısı’ uygulaması olumlu dönüşler aldı. İnşaatçılar desteğin sektörü olumlu etkileyeceğini belirtirken ev alacaklar da katkının çok yeterli olmasa da bütçelere olumlu katkısı olacağını söylüyor. Bankacılar ise tasarrufları teşvik edecek, piyasayı canlandıracak uygulamanın kayıt dışının engellenmesine de destek olacağını belirtiyor.

İNŞAATÇILAR NE DİYOR

Stokları eritecek

ÖNCEKİ gün Ankara’da gerçekleşen İnşaat Zirvesi’ne Başbakan Ahmet Davutoğlu ve 8 bakanın yanında 250 inşaat sektörü temsilcisi katıldı. Toplantının en önemli gündem maddesi ise ev alacak vatandaşa verilecek destek oldu. Başbakan Davutoğlu, ev almak için yüzde 25 peşinat biriktiren vatandaşa yüzde 15 destek sağlayacaklarını açıkladı. Karar konut alıcının yanında inşaat patronlarını da sevindirdi. Arzın eritilmesine katkı sağlayacak destek planının, piyasaya hareketlilik getirmesi bekleniyor. Devlet desteğinin peşinat biriktirmekte zorlanan vatandaşı harekete geçireceğini belirten inşaat patronları, bekleyen talebin zaman içinde alıma dönüşeceğini dile getirdi. Yüzde 15’lik desteğin alıcıyı motive edeceğine dikkat geçen sektör temsilcileri, peşin alımların da artacağını öngörüyor. Bu durum hem konut kredi kullanım oranını arttıracak hem de konut geliştiricinin elini güçlendirecek. Konutun banka kredili alınması sektörde kayıt içine yönelmeyi de sağlayacak.

Ek destek bekleniyor  

DEVLET desteğinin ev alacak vatandaşa ve finans sektörüne katkı sağlayacağını belirten İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, “Devlet tarafından yapılacak katkının belki az olduğu düşünülebilir. Biz bu katkının sadece ilk adım olarak düşünüyoruz. İlk defa konut alacak vatandaşlara damga vergisi, harç, KDV gibi konularda da katkı sağlanması yönünde teşviklerin de daha sonraki adımlar olacağını umuyoruz” dedi.

VATANDAŞ NE DİYOR

Hem vatandaşa hem inşaata destek

Konut alıcısı için sağlanacak desteğe vatandaş cephesinden bakarsak, desteğe olumlu bakanda da var, olumsuz bakan da. Peşinat biriktirmekte zorlanan vatandaşların bir kısmı yüzde 15’lik desteği önemsiyor ve ev alımına önemli katkı sağlayacağını düşünüyor. Bir kısım vatandaş ise desteğin vatandaşa yönelik olmadığını, inşaat sektörünün desteklendiğini  düşünüyor. 

Destek planı için hurriyet.com.tr’ye okurlardan gelen yorumlar ise şöyle;

Ev alacaklara az da olsa bir katkı sağlamak olumlu bir adım.

4 yılda 100 bin lira biriktirebilmen için kenara ayda 2084TL koyman gerek. 1000 TL de kira, aidat, elektrik, su, doğalgaz, telefon, internet, faturaları 400TL, ayda 1000TL mutfak masrafı, en az sosyal hayatın olsa ayda 800TL cep harçlığı desen tek başına yaşayan bir adamın maaşının 5.284TL olması gerekir. Hatırlatayım Türkiye’de net asgari ücret 949.07TL! 

Milletin vergisi ile birilerine bağış yapacaklar.  

Alkışlamayı da bilin. Başarılı bir proje.

Müteahhitlerin elinde kalan konutların satılması için hükümet elinden gelen desteği veriyor.

Devlet 15 bin lira verecekse emlak 15 bin lira zamlanır. 

Vatandaşa peşinatsız düşük faizli krediyle ev alma hakkı versinler, yardım budur.

MUHALEFET NE DİYOR

CHP: Ucuz, bayat seçim yatırımı

CHP İstanbul Milletvekili Umut Oran, yüzde 15’lik katkının, “Ucuz bayat seçim yatırımı” olduğunu belirterek, zaten borç batağına batmış vatandaşın borçlandırılmasının doğru olmadığını söyledi. 2003 yılında harcanabilir gelirin yüzde 6,5’luk kısmının borç olduğunu, 2014 yılında ise oranın yüzde 55’e çıktığını vurgulayan Oran, bu sistemle vatandaşın borca teşvik edildiğini kaydetti. TOKİ’nin kuruluş amacınını dar ve orta gelirlinin konut sahibi olması olduğunu ifade eden Oran, ancak TOKİ’nin son 12 yıldır kentsel dönüşüm adı altında lüks konut ürettiğini belirtti. Seçimlere 130 gün kala böyle bir açıklama yapılmasının manidar olduğunu ifade eden Oran, bu sistemle konut stokunun eritilmeye çalışılacağını, söyledi.

MHP: Taksitler nasıl ödenecek

MHP Antalya Milletvekili Mehmet Günal, konut katkısını seçim öncesinde yapılan boş bir vaat olduğunu belirterek, “Kalan yüzde 85 nasıl ödenecek? Taksitler nasıl ödenecek? Pek inandırıcı gelmedi” dedi. Şu anda pek çok belirsizliğin olduğunu dile getiren Günal, evi alamadığı zaman ya da ödeme yapamadığı zaman ne olacağının belli olmadığını, hangi bölgedeki kaç metrekarelik evlere destek verileceğini sorarak, “Bir sürü batık mı oluşacak? Sistem işler gözükmüyor” dedi.

BANKALAR NE DİYOR

Bir taşla 5 kuş

BAŞBAKAN’ın önceki akşam açıkladığı ‘konut alımına devlet desteği’ paketini bankacılar, bir taşla 5 kuş şeklinde yorumladı. Henüz pratikte nasıl uygulanacağı konusunda detaylar açıklanmasa da, vatandaşta büyük heyecan uyandıran paketin Hükümetin çözüm aradığı, iç tasarrufların artırılmasından, inşaat sektörünün canlı tutulmasından  işsizlikten, yastık altının ekonomiye kazandırılmasına kadar birçok olumlu katkısının olması bekleniyor. Ancak paket için Türk insanın uzun vadeli birikim yapma alışkanlığı olmadığı için ‘Ne kadar etkili olur görmek lazım ancak yapılmaya çalışılan başarılı olursa çok iyi olur’ diyenler de az değil. İşte bankacıların gözünden bir taşla 5 kuş vuracak şekilde planlanan konut alımına devlet desteğinin ekonomiye katkıları: 

Tasarrufların artırılması: İlk etapta vatandaşın konut edinmesine destek gibi görünen paket, aynı zamanda bir tasarruf teşvik paketi. Konut almak için bankada birikim hesabı açan bir vatandaşın 3 yılda biriktirdiği miktarın yüzde 10’u, 4 yılda yüzde 12’si ve 5 yılda yüzde 15’i kadar devlet de katkı sağlayacak. Ancak devletin sağlayacağı katkının en fazla konutun fiyatının yüzde 25’i yani peşinat miktarı sınırlı olacak. Bu durumda devlet ev almak için 5 yıl boyunca parasını bankada tutan vatandaşın evinin en fazla yüzde 3.75’i kadar destek sağlayacak. 

İnşaatın canlı tutulması: 3 yıl içinde birikim yapanların ilk evlerini almaya başlayacakları düşünüldüğünde, inşaat sektöründe canlılık sağlaması beklenebilir. 

İşsizliğe olumlu katkı: Yoğun istihdam sağlayan inşaat sektöründe amaçlanan canlılığın işsizliğin azaltılması çabalarını da olumlu etkileyeceği hesaplanıyor. 

Yastık altını hedefliyor: Bu paket, ev almak için mevduatlara yönelik kesintilerden kaçınarak yastık altında altın döviz biriktiren vatandaşı sisteme kazandırabilir. 

Kayıt dışı ile mücadele: Devlet desteğinden yararlanabilmek için birikimin bankaya yatırılması, tüm işlemlerin kayıtlı bir şekilde yapılması gerekiyor. Bu durumun kayıt dışı ile mücadeleye de olumlu etki edeceği de öngörülüyor.

Başbakan 10 gün önce bankacılara sordu

BAŞBAKAN Ahmet Davutoğlu’nun 10 önce ‘Konut alımına devlet desteği’ paketinin detaylarını bankacılarla paylaştığı öğrenildi. Pakete ilişkin bankacıların da görüş belirttiği ve vatandaşın ne kazanacağının iyi anlatılması gerektiğini vurguladıkları belirtildi.

BES gibi ilgi artar

‘KONUT destek paketinin işleyip işlemeyeceği konusunda ise bankacılar Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES) getirilen devlet desteğini örnek gösteriyor, “2005 yılından bu yana BES’te beklenen büyüme ivmesi yakalanamazken, yüzde 25 devlet desteğinden sonra büyük bir ilgi başladı.

Gülistan Alagöz - Hülya Güler / Hürriyet