Kripto paralarda hangi riskler bulunuyor?
Yeni Şafak Gazetesi köşe yazarı Erdal Tanas Karagöl bugünkü köşesinde kripto para piyasasındaki riskleri kaleme aldı.
Yeni Şafak Gazetesi köşe yazarı Erdal Tanas Karagöl bugünkü köşesinde kripto para piyasasındaki riskleri kaleme aldı.
İşte Erdal Tanas Karagöl'ün 'Kripto paralar için riskler' başlıklı yazısı...
Kripto paralar artan sayıları, yükselen piyasa değerleri ve işlem hacimlerine karşı birçok risk barındırıyor. CoinMarketCap verilerine göre bugün dünyada 9.523 kripto para bulunurken, bu paraların piyasa değeri yaklaşık 2,2 trilyon dolara yükseldi.
Kripto paralara ilişkin; arkalarında kamu otoritesinin bulunmaması, piyasa değerlerinin aşırı değişken olması, yasadışı işlem yapılma riskleri ve kullanıcılarının yatırım cüzdanlarının bilgisi dışında kullanılması gibi riskler sık sık konuşuluyor. Bunlara ek olarak, kripto paralar küresel açıdan finansal, politik, ticari ve ekonomik alanlarda da pek çok risk barındırıyor.
KRİPTO PARALAR İLE İLGİLİ RİSKLER
Kripto paralar finansal açıdan pek çok riskle karşı karşıya. Merkez bankası mevcut para sisteminin otoritesi. Ancak ripto paralarda ise bir otoritenin yok. Piyasada, düzenleyici ve denetleyici bir kurumun bulunmaması riski daha da artırıyor. Muhatap bulunamaması da kriptolara ilişkin belirsizliği arttırıyor.
Diğer taraftan, kripto borsalarındaki mevzuat eksikliği de birçok kişiyi mağdur ediyor. Son dönemlerde Türkiye’de faaliyette bulunan bazı kripto para borsalarının işlemlerini durdurması ile ortaya çıkan mağduriyetlerin kripto para satın almak isteyenler için önemli bir uyarı.
Ayrıca, kripto paraların fiyatlarında yaşanan değişiklikler ve aşırı fiyat dalgalanmaları yatırım yapanlar için belirsizlikleri çoğlatıyor ve bir ticari risk meydana getiriyor. Çünkü kişiler kullanacakları ödeme aracında istikrarlı bir değer ve fiyat bulunmasını ister. Kripto paralarda da en büyük eksiklik istikrarsızlık olması sebebiyle bu paraların bir ödeme aracı olması ve mevcut para sistemine karşı alan oluşturması gerçekten kolayca hayata geçirilebilecek bir uygulama değil.
Bu fiyat oynaklığına gelir açısından da örnek verilebilir. Kripto paraların değerlerinin aşırı oynaklığı sebebiyle yaşanabilecek aşırı değer kayıpları ücretini veya maaşını bu paralar ile alanlar için çok riskli durumlar ortaya çıkarır. Kişinin kazanacağı gelire ilişkinyaşayacağı belirsizlik onun tüm ekonomik kararlarını etkisi altına alır.
Bu koşullarda yaşanacak birkaç olumsuzluk kripto para kullanıcıları ve bu piyasa katılacak olan yeni kullanıcıların olumsuz etkilenmesine neden olur.
En önemlisi de yasal altyapılarının bulunmaması sebebiyle kara para aklama ve benzeri illegalyaşa dışı yollarda kullanılabilecekleri konusundaki riskler kripto paralar için ileri sürülen kaygıları ve soru işaretlerini çoğaltıyor.
Bununla birlikte, kripto para kullanımı durumunda merkez banklarının para basımından elde ettikleri önemli bir kazanç olan senyoraj gelirlerinden mahrum olmaları, merkez banklarının geleceği ve otorite olmaları için önemli bir ekonomik risk barındırır.
Merkez bankaları bu durumun oluşmasına izin verecekler mi?
Eğer izin verilecekse, kendi konumları tartışmalı duruma düşecek. İzin vermedikleri varsayılırsa da kripto paraların geleceği, kullanımları ve yaygınlaşmaları açısından belirsizliklerin ve risklerin süreceği söylenebilir.
Bu durum kripto paralar ve mevcut finansal sistem arasında birçok politik problemin ortaya çıkmasına sebep olur. Bu da kripto paraların kullanımının kabul görmesindeki önemli bir risk.
Kısacası, kripto paraların değerlerinde aşırı dalgalanmalar olması, bu paraların arkasında kamu otoritesi güvencesinin bulunmaması, mevzuat eksikliğinin olması ve mevzuat oluşturma açısından ülkelerde farklı bakış açılarının bulunması kripto paralardaki riskleri artırıyor.
Diğer tarafan kripto paraların yatırımcılar için yeni bir araç olma çabası, ödeme sisteminde olma isteği, mevcut rezerv paralara alternatif olma amacı merkez bankaları ve mevcut finansal sistem açısından birer tehdit yaratıyor. Bu kapsamda bu gücü kırmak için yapılacak yasal düzenlemeler de kripto paralar açısından bir risk bulunduruyor.
Sigortacılar gözünü kripto paralara dikti!
Kripto paralar daha çok insanı mağdur edecek!