Kültür varlıkları ve sitlerin tespit tescilinde değişiklik!

YÖNETMELİK

Kültür ve Turizm Bakanlığından:

KORUNMASI GEREKLİ TAŞINMAZ KÜLTÜR VARLIKLARININ VE

SİTLERİN TESPİT VE TESCİLİ HAKKINDA YÖNETMELİKTE

DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

MADDE 1 – 13/3/2012 tarihli ve 28232 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlıklarının ve Sitlerin Tespit ve Tescili Hakkında Yönetmeliğin 1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı, 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 3 üncü maddesinde tanımlanan ve 6 ncı maddesinde açıklanan korunması gerekli taşınmaz kültür varlıklarının, korunma alanlarının ve doğal sitler hariç olmak üzere sitlerin tespit ve tescili ile ilgili usul ve esasları düzenlemektir.”

MADDE 2 – Aynı Yönetmeliğin 2 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 7 nci, 8 inci ve 10 uncu maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.”

MADDE 3 – Aynı Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin başlığı ile (c) bendi ve (d) bendinin birinci parağrafı aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye (ğ) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki (h) bendi eklenmiştir.

“Tespit ve tescil işlemlerinde değerlendirme kıstasları”

“c) Tek yapılar için; taşınmazın sanat, mimari, tarihi, estetik, mahalli, dekoratif, simgesel, belgesel, işlevsel, maddi, hatıra, izlenim, özgünlük, teklik, nadirlik, homojenlik, onarılabilirlik değerlerinin yanı sıra, yapısal durum, malzeme, yapım tekniği, biçim bakımından özellik göstermesi, kent ve çevre kimliğine, dokusuna katkıda bulunması, yöresel yaşam biçimini yansıtması,”

“d) Arkeolojik sitler için; yazılı bilgilere, sathi kalıntılara veya bilimsel araştırmalara dayanması; çevresel gözlemler ile bilimsel varsayımlar veya topoğrafik açılardan yeterli niteliklere sahip olması;”

“h) Koruma Bölge Kurullarınca tespit edilecek korunma alanları için; korunması gerekli kültür varlıklarının korunması, görünümlerinin ve çevreleri ile uyumlarının muhafazası için yeterli olacak tescilli veya tescili yapılan taşınmazı silüet, görünüm ve benzeri hususlarda etkileyeceği düşünülen alanlardan olması,”

MADDE 4 – Aynı Yönetmeliğin 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (c), (d), (e) bentleri ve ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“c) Tek yapılar için; taşınmazın çevresini, dışını ve mümkün olması halinde içini gösteren tespit fişi üzerinde yer alan fotoğraflar.”

“d) Tespiti yapılan taşınmazın ve sitin, yerini ve sınırlarını gösterir Ek-1, Ek-2 ve Ek-3’teki tablolara uyularak hazırlanan ve yapılara verilen sıra numaraları işlenen harita.”

“e) Taşınmaz kültür varlıkları ile siti tanımlayan ve tespit ekibinin görüşünü içeren ve Ek-4’e göre hazırlanan rapor ve ekindeki Ek-5 ve Ek-6’daki tablolar ile Ek-7 ve Ek-8’deki tablolar.”

“(2) Sit sınırları Büyük Ölçekli Harita ve Harita Bilgileri Üretim Yönetmeliğine uygun olarak hazırlanmış haritalar üzerinde belirlenir. Sit sınırları kadastral haritaların üretildiği alanlarda kadastral haritalarda, kadastral haritaları üretilmemiş alanlarda ise; üretilmişse 1/5000 ölçekli standart topografik fotogrametrik uçuş paftaları, halihazır haritalar, ortofoto haritalar üzerinde, bunlardan hiçbiri üretilmemişse 1/25000 ölçekli topografik harita üzerinde işaretlenir. Tescil fişine sitin konumunu gösterir harita eklenir.”

MADDE 5 – Aynı Yönetmeliğin 6 ncı maddesine aşağıdaki üçüncü fıkra eklenmiştir.

“(3) Tespiti yapılan taşınmaz kültür varlıkları ile sitlerin koruma bölge kurulunca tescili yapılana kadarki süreçte tahribatının önlenmesi amacıyla ilgili valilik, il özel idaresi, kaymakamlık, koruma bölge kurulu müdürlüğü ve/veya belediyece gerekli tedbirler alınır.”

MADDE 6 – Aynı Yönetmeliğin 7 nci maddesine aşağıdaki dördüncü ve beşinci fıkralar eklenmiştir.

“(4) Bakanlık uzmanları tarafından tespiti yapılan Vakıflar Genel Müdürlüğünün idaresinde veya denetiminde bulunan korunması gerekli taşınmaz kültür varlıklarıyla ilgili kültür varlıklarını koruma bölge kurulunca tescile yönelik değerlendirme yapılmadan önce Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün görüşü alınır.”

“(5) Tek yapılara ilişkin tescil kararı alınırken Koruma Yüksek Kurulu kararlarına uygun olarak taşınmaz kültür varlığının yapı grubu ve korunma alanı belirlenir.”

MADDE 7 – Aynı Yönetmeliğin 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 8 – (1) Yapılan tespitler sonucu hazırlanan belgelerin Koruma Bölge Kurulunca değerlendirilip uygun bulunması sonucunda alınan tescil kararının ilgili kişi ve kuruluşlara dağıtımı, kararı alan koruma bölge kurulu müdürlüğünce yapılır.

(2) Tek yapı ölçeğindeki kültür varlıkları ile korunma alanlarına ilişkin tescil kararları, 7201 sayılı Tebligat Kanunu uyarınca maliklere tebliğ edilir. Tebliğ işlemlerinin yürütülmesi aşamasında;

a) Tespit ve tescile konu taşınmazların maliklerine tebligat yapılabilmesi için taşınmaza ait tapu ve taşınmaz malikine ait kimlik bilgileri koruma bölge kurulu müdürlüğünün talebi üzerine ilgili tapu müdürlüklerince koruma bölge kurulu müdürlüklerine iletilir.

b) İlgili kamu kurum ve kuruluşları tespit ve tescile konu taşınmazlara ait kararların maliklerine tebligat yapılabilmesi için adres ve kimlik bilgilerine ilişkin bilgi sistemlerini Bakanlığın kullanımına açar. Bilgi sistemi bulunmayan kurum ve kuruluşlar tarafından da söz konusu bilgiler koruma bölge kurulu müdürlüğünün talebi üzerine yazılı olarak ilgili koruma bölge kurulu müdürlüğüne iletilir.

(3) Sitler ile maliklerinin adresi tespit edilemeyen tek yapı ölçeğinde tescil edilen taşınmazlar ve bunların korunma alanlarının tescil kararları Resmî Gazete’de yayımlanır ve Bakanlığın internet sayfasında bir ay süreyle duyurulur.

(4) Tescil kararları tescillenen taşınmazın aşağıda belirtilen işlemler çerçevesinde düzenlenen kadastral bilgileri ile birlikte, tapu siciline şerh düşülmek üzere ilgili tapu müdürlüğüne bildirilir.

a) Korunması gerekli taşınmaz kültür varlıkları, korunma alanları ile sitler kadastral haritalar üzerinde belirlenmişse, bu taşınmazlara ilişkin köy-mahalle-pafta adı, ada-parsel numarası, parselin bir bölümünün veya tamamının sit içinde kaldığına ilişkin bilgileri gösterir liste ilgili valilik ve kaymakamlık tarafından ilgili kadastro müdürlüğüne hazırlattırılarak ilgili tapu müdürlüklerine gönderilir.

b) Korunması gerekli taşınmaz kültür varlıkları, korunma alanları ile sitler kadastral haritalar üzerinde belirlenmemiş ise bu bilgiler, Genel Müdürlük ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü arasında düzenlenen bir protokol kapsamında Koruma Bölge Kurulu Müdürlükleri ile Kadastro Müdürlüklerince ortaklaşa belirlenir.

c) Bu işlemler tamamlandıktan sonra, korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı, korunma alanları ve sitler, il merkez ilçe sınırları içinde ise valinin, ilçe sınırları içinde kalırsa kaymakamın yazısı üzerine veya tapu müdürlüklerince doğrudan tapu kütüğünün beyanlar hanesine, koruma grubu da belirtilerek “korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı”, “korunma alanı” veya cinsi, derecesi ve bir bölümünün ya da tamamının sit içinde kaldığı belirtilerek “sit” olduğuna dair kayıt konur.

ç) Korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı, korunma alanı veya sit olarak Koruma Bölge Kurullarınca tescil edilen, 21/6/1987 tarihli ve 3402 sayılı Kadastro Kanununun 16 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen mera, yaylak, kışlak, otlak, harman ve panayır yerleri gibi sınırlandırması yapılmış ve parsel numarası verilerek, özel siciline yazılmış taşınmazlar için koruma grubu da belirtilerek “korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı”, “korunma alanı” veya cinsi, derecesi ve bir bölümünün ya da tamamının sit içinde kaldığı belirtilerek “sit” olduğuna dair kayıt konur.

d) 3402 sayılı Kanunun 16 ncı maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bendinde belirtilen, devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan kayalar, tepeler, dağlar ile bunlardan çıkan kaynaklar gibi tarıma elverişli olmayan sahipsiz yerler ile deniz, göl, nehir gibi genel sular ile yol, meydan, köprü, yeşil alan ve park gibi tescil ve sınırlandırması yapılmayarak tapu siciline kayıt edilmeyen alanlar için bu maddenin (c) ve (ç) bentleri uygulanmaz.

e) Bu alanlarda yeni bir sınırlandırma ve parsel ihdası Koruma Bölge Kurulu izni ile yapılır.”

MADDE 8 – Aynı Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-1, EK-2, EK-3, EK-4, EK-5 ve EK-6 ekteki şekilde değiştirilmiş ve aynı yönetmeliğe EK-7 ve EK-8 eklenmiştir.

MADDE 9 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 10 – Bu Yönetmelik hükümlerini Kültür ve Turizm Bakanı yürütür.