Kuzey Irak Türk yatırımcılarının yeni hedefi oldu!
Birkaç yıl öncesine kadar Iraktaki savaş ve sonrasında yaşanan güvenlik sorunu nedeniyle sadece Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki bazı girişimcilerin küçük çapta gerçekleştirdiği ticari yatırımlar ile satışa sunulan ürünlerde artış yaşanıyor
Türkiyenin Irak ile 2003 yılında 940 milyon dolar olan dış ticaret
hacmi, 2009 yılında 6 milyar dolar seviyesini aşarken, bu performans Irakın,
Türkiyenin en fazla ihracat yaptığı ülkeler arasında ilk sıralara yükselmesini
sağladı.
Yabancı şirketlerin büyük çoğunluğu Irak pazarına daha güvenli olduğu
için kuzeydeki Erbil kentinde açtıkları temsilcilikler üzerinden ulaşırken,
Irakın kuzeyindeki 2 bini aşkın yabancı şirketin yarısından fazlasını Türk
şirketleri oluşturuyor.
Burada başta inşaat olmak üzere bin 500ü aşkın Türk firması faaliyet
gösterirken, Irakın kuzeyine giderek iş yeri açan veya bu şirketlerde çalışan
Türklerin sayısının 20 bine ulaştığı belirtildi. Nakliyat yapan kamyoncular ile
bu sayının 30 bine yükseldiği kaydedildi.
Türk firmalarının şube sayısındaki artışın yanı sıra yörede satışa
sunulan ürünlerin yaklaşık yüzde 75ini Türk malları oluşturuyor.
Mendilden, diş macununa kadar binlerce Türk ürünü kuzey Iraktaki iş
yerlerinde satışa sunulurken, ürünlerin kalitesinin yüksekliği nedeniyle
Iraklılar bu ürünlere büyük ilgi gösteriyor. Türk ürünlerini kaliteli olarak
nitelendiren Iraklılar, zorunlu kalmadıkça Türk ürünleri dışında başka markaları
satın almıyor.
İŞ ADAMLARI AKIN EDİYOR
Erbil Uluslararası Havalimanının hizmete girmesinin ardından önce Atlas
Jet firması hergün İstanbul-Erbil ve İstanbul-Süleymaniye uçak seferleri
düzenlemeye başladı.
Daha sonra Irak Hava Yolları da haftada 4 gün Erbil-İstanbul seferi
düzenledi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğanın da resmi açılışını yaptığı
havaalanına THYnin de Bağdatın ardından sefer düzenlemesiyle Irakın kuzeyine
ulaşım daha kolay hale geldi. Bu sayede çeşitli iş dernekleri ve heyetleri
Irakın kuzeyine giderek, özellikle Dohuk, Erbil ve Süleymaniyede iş adamları ve
yetkililerle görüşmelerde bulunup, buradaki yatırım imkanlarını yerinde
görüyor.
Ayrıca, binlerce Türk girişimci de özel araçları veya Diyarbakır, Cizre
ve Silopiden otobüs firmaları ile Irakın kuzeyine gelip çeşitli inceleme ve
temaslarda bulunuyor.
3 BANKA ŞUBE AÇTI
Diyarbakır ve Gaziantepte her yıl düzenlenen sektörel fuarlara Irakın
kuzeyinden yüzlerce kişi katılırken, Erbil ve Süleymaniyede düzenlenen fuarlara
da Türkiyeden onlarca firma katılıyor.
Türkiyenin, büyük ticari potansiyel ve yoğun talep dolayısıyla kısa bir
süre önce Basra ve Musulun yanı sıra Iraktaki üçüncü başkonsolosluğu açtığı
Erbilde hergün yüzlerce Irak vatandaşına ücretsiz vize veriliyor.
Ziraat, İş ve Vakıfbankın da şube açtığı Erbilde bu banka şubelerinin
iki ülke arasındaki ticaret yapan firma ve girişimcilere büyük kolaylık sağladığı
kaydedildi.
Çok sayıda Türk müteahhidi, Erbil, Süleymaniye ve Duhok başta olmak üzere
bölgede binlerce konut yapıyor. Başta İbrahim Tatlıses olmak üzere Türkiyeden
birçok sanatçının resmine Duhok, Erbil, Süleymaniye ve Zahonun en yoğun
caddelerinde rastlamak mümkün.
Türk dizilerini izleyen bölgedeki Iraklılar, Türkiyenin bölgesel yönetim
ve Irak Hükümeti ile olan ilişkilerinin olumlu sürmesini istiyor.
Yaklaşık 20 yıldan bu yana Irakın kuzeyinde faaliyet gösteren Işık
Okullarının anaokuldan üniversiteye kadar 20 ayrı şubesi bulunurken, bu
okullarda yaklaşık 7 bin öğrenci Kürtçe, İngilizce ve Türkçe eğitim alıyor.
Öte yandan, İhsan Doğramacı Vakfı tarafından geçen yıl açılan Bilkent
Kolejinde de eğitim sürüyor.
TÜRKİYE VE TÜRKLER MODEL
Erbildeki alışveriş merkezlerinde Türkiyenin çeşitli illerinden gelen
onlarca kişi istihdam edilirken, yöredeki Kürtlerin Türkiye ve Türkiyelilere
büyük sempati duyması dikkati çekiyor.
Alışveriş merkezlerinde Türkiyedeki birçok ilde bile bulunmayan giysi
markalarının ürünlerinin satıldığı gözlenirken, bazı Kürtlerin de Türk televizyon
kanallarında yayınlanan dizileri izleyerek Türkçe öğrendiği görülüyor. Irakın
kuzeyinde Türkiye ve Türkleri model olarak görenlerin sayısı bir hayli çok.
Türk işletmecilerince açılan otel ve restoranlarda çağ kebabından,
İskender kebaba kadar Türkiyeye özgü damak tatları bölge insanına da
sunuluyor.
LÜKS ARABALAR
Irakın kuzeyinde yaşayanlar artan gelirleri ile evlerini Türkiyeden
getirdikleri özel taş ve mermerler ile inşa ederken, iç dizaynını da el işçiliği,
süs eşyaları ve lüks mobilyalarla donatıyor.
Her geçen gün lüks binek araç sayısının arttığı bölgede, Türkiyede 100
ile 300 bin TLye satılan lüks arazi araçları yaklaşık 30-60 bin dolara satışa
sunuluyor.
Savaş öncesi 30 binin altında olan araç sayısı bugün 500 bini geçerken,
araç trafiğinin giderek yoğunlaştığı kentte, kurallara uymayanlara ağır cezalar
uygulanıyor.
Yöresel giysilere özgü kumaş satan işyerleri, terziler, marangozlar,
çerezciler, dönerciler, meyve suyu sıkan büfelerin bulunduğu çarşılarda
alışverişten yorulanların dinlenmesi için yapılan görkemli parklar ilgi
çekiyor.
AA