Madenciye erken emeklilik müjdesi!

Şükrü Kızılot'un yazısı şu şekilde; 

Torba Yasa yazı dizimizin üçüncü gününe müjdeli haberle giriyoruz. Yasayla üç ayrı kesime ‘erken emeklilik’ müjdesi veriliyor. Bu kesimler, çalışan anneler, Bağ-Kur borcu olanlar ve yeraltı işçileri.

ÇALIŞAN KADINA ERKEN EMEKLİLİK

Torba Yasa çalışan kadınlar için de “erken emeklilik” için önemli düzenlemeler içeriyor.

Çocuk sahibi olan çalışan kadınlardan, emeklilik için gereken yaş ve sigortalılık süresi koşullarını sağlamış oyup, prim günü eksiği olanlar, doğum borçlanması yoluyla 6 yıl erken emekli olabilecekler. Başka bir anlatımla çalışan anneler 6 yıl kazanabilecek.

Daha önce 2 çocuk için borçlanabilirken, bu sayı 3 çocuğa yükseltildi.

Bu güne kadar SSK’lı kadınlara tanınan doğum borçlanması, Bağ-Kur’lu ve memur kadınlara da tanındı. Hemen belirtelim, borçlanılacak olan süreler, sigortalı olarak çalışılmamış olan süreler oluyor. Borçlanılacak gün sayısı ile 12,10 TL’nin çarpılması suretiyle, ödenecek tutar hesaplanacak.

Yasa bu yönüyle kadınlar arasındaki eşitsizliği de ortadan kaldırmış oluyor.

80 BİN BAĞ-KURLU’YA AVANTAJ

Torba Yasa ile Bağ-Kur borcu olanlara da avantaj sağlandı.

Bağ-Kur borcu olduğu için emekli olamayan vatandaşlar yapılandırma sistemini kullanabilecek.

Bu yola başvuranlar; borcunun faizlerini sildirip, ana parayı yapılandırabilecekler.

Böylelikle birikmiş ve ödenemeyecek duruma gelmiş borcu taksitler halinde ödeyerek hizmetlerini artıracak. Bunun için iki ayda bir ödemeli 18 taksit 36 ay vadeyi kullanabilecek.

Bu şekilde günler tamamlanıyorsa da emeklilik işlemlerini başlatacak.

MADENCİLERE ERKEN EMEKLİLİK

Madenciler için 55 olan emeklilik yaşı 50’ye inecek. Yıpranma hakkı ile birlikte yer altında çalışan bir madencinin emeklilik yaşı 45’e kadar inebilecek.

MADEN İŞÇİLERİNE ÖZEL AVANTAJLAR

Soma felaketinden kısa bir süre sonra çıkan bir yasa ile Soma’daki maden kazasında ölenlerin eş ya da çocuklarından birisi, eşi veya çocuğu yoksa kardeşlerinden birisi olmak üzere, toplam bir kişiye kamuda iş verilmesi ile ilgili yasal düzenleme yapılmıştı.

Torba Yasa ile maden işçilerine yönelik düzenlemelere devam edildi.

Maden işçilerinin, “erken emeklilik” dışında, aşağıdaki avantajları da olacak.

BORÇLAR VE AYLIK BAĞLANMASI

Kazada ölenlerin SGK’ya olan bütün borçları silinecek ve hak sahibine aylık bağlanacak.

Soma’da ölüm geliri bağlanan hak sahiplerine prim ödeme şartı aranmaksızın ölüm aylığı bağlanacak. Anne ve babaya gelir ve aylık bağlanırken muhtaçlık şartı aranmayacak.

ASGARİ ÜCRETİN 2 KATINDAN AZ OLMAYACAK

Linyit ve taşkömürünün çıkarıldığı işyerlerinde, yer altında çalışan işçilere ödenecek ücret, asgari ücretin iki katından (bugün itibariyle 2,268 TL’den) az olmayacak. Yani madencinin net ücreti en az 1.927,80 lira olacak.

ÇALIŞMA SÜRESİ

İşçilerin yeraltındaki çalışma süresi haftada en çok 36 saat olacak, günlük çalışma süresi 6 saati geçemeyecek.

YILLIK İZİN

Maden işçileri için hizmeti 1 yıldan 5 yıla kadar (beş yıl dahil) olanlarda yıllık ücretli izin süresi 4 gün artırılarak 18 günden aşağı olamayacak. Bu süre 5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlarda 24 gün, 15 yıl ve daha fazla olanlarda 30 günden az olamayacak. İzin sürelerine işçilerin hafta tatilleri de ayrıca eklenecek.

İŞE İADE

Diğer işçilerde, en az 6 ay süre ile çalışılması halinde “işe iade” söz konusu iken bu süre maden işçilerinde kaldırıldı. Buna göre, örneğin 3 gün çalışan maden işçisi, işe iade davası açıp, sonucuna göre işe iade edilebilecek.

GERİYE DÖNÜK HİZMET BORÇLANMASI VAR MI?

HÜRRİYET okurlarının, özellikle son günlerde en çok merak ettikleri ve sordukları soru; “geriye dönük bir hizmet borçlanması olup olmadığı” ile ilgili. 

Hemen yanıtlayalım; Torba Yasa’da “geriye dönük hizmet borçlanması” yok.

Bu nedenle, herhangi bir şirket üzerinden borçlanıp, toplu ödeme vb. ödeme yapmak suretiyle sigortalılık süresini artırmak mümkün değil.

Ancak, bir işyerinde sigortasız olarak çalışan işçi, “hizmet tespiti davası” açmak ve sigortasız olarak çalıştığı dönemi kanıtlamak suretiyle, o süreyi sigortalı hizmeti olarak saydırabilir. Burada da sigortalılık girişi hiç bildirilmeyenler için «5 yıllık zamanaşımı» süresi var. Ancak girişi bildirilenler yönünden zamanaşımı söz konusu değil.

65 YAŞINI DOLDURANLARA ÖDEME AFFI

65 yaşını dolduran kişilere, yersiz ödenen ve geri alınması gereken aylıklar ile bunlardan doğan ceza ve faizler silinecek.

Ayrıca ilgililer hakkında herhangi bir adli, idari ve icrai takibat yapılmayacak. Ancak yersiz ödemeler kapsamında daha önce yapılmış tahsilat varsa, ilgisine iade edilmeyecek (Md. 82).

Şükrü Kızılot/Hürriyet