Mahmut Asmalı: Devlet müteahhitleri tefeci eline düşürdü

MÜSİAD İnşaat ve Yapı Malzemeleri Sektör Kurulu Başkanı Mahmut Asmalı, kamu kurumlarına iş yapan müteahhitlerin devlet eliyle tefecilerin kucağına itildiğini söyledi. Sektörün sorunlarını dile getirmek amacıyla basın toplantısı düzenleyen Asmalı, inşaat sektörünün küresel kriz nedeniyle düşen talebin yanı sıra taahhüt ve ödemelerdeki sapmalar nedeniyle de güçlük içerisinde olduğunu dile getirdi.

BÜTÇESİZ İŞLER FİRMALARI YAKTI
Sektördeki sıkıntının bir sebebinin de bütçesi ve projesi hazır olmayan işler olduğunu kaydeden Mahmut Asmalı, birçok müteahhidin 6-7 aylık alacaklarının biriktiğini, ödemelerdeki kesinti nedeniyle, müteahhitlerle birlikte onlara iş yapan mermerci, tuğlacı, betoncu gibi yan sanayicilerin de iflasla karşı karşıya olduğunu vurguladı.

Asmalı şöyle konuştu:

"Yasada yer alan, 'Bütçesi ve projesi hazır' kavramı son dönemlerde ihmal edildi. Özellikle belediyeler ve birçok kurum bütçesinde o paralar olmadığı halde bu ihaleleri yaptı ve şu anda müteahhitlere ciddi anlamda borcu olan kurumlar var. Adam zaten işi düşük fiyata alıyor, 6-7 ay para alamıyor. Gidiyor tefeciye çek kırdırıyor ya da bankaya gidip temlik yapıyor. Vakıfbank üzerinden şu an birçok belediye müteahhidin üzerinden finans kullanıyor. Bu sıkıntının mutlaka giderilmesi lazım. Bundan kurtulmak için birçok firma iflas ötelemeye başvuruyor."

ESKİDEN KUMAR BATIRIRDI
Parasını alamayan müteahhitlerin, tefecinin kucağına düştüğünü, çek kırdırdığını anlatan Asmalı şunları söyledi:

"Maalesef 6-7 aydır müteahhitlere ödeme yapmayan kamu kuruluşları var. İnşaatçılar tefecilerin eline düşmüş durumdalar. Hatta tefecilerin, müteahhitlerin memleketteki babalarına kadar gidip baskı yaptığını duyuyoruz. Eskiden müteahhitler kadın-kumar yüzünden batardı, şimdi taahhüdünü dürüst bir şekilde yerine getirmek istediği için batıyor, alnının teriyle batıyor."

Konut fiyatları artacak
İnşaat sektöründe üretimin yüzde 20 düşmesine rağmen ciroların yüzde 5 düştüğüne dikkat çeken Mahmut Asmalı, bu tabloya göre müteahhitlerin elindeki konut stoğunun tükenmiş olduğunu söyledi. Kriz sürecinde birçok firmanın da sektörden çekildiğini vurgulayan Asmalı, konut fiyatlarının 2010 yılının ikinci çeyreğinden sonra artmaya başlayacağını belirterek, "Bu dönem konut almak için en uygun dönem. Bu fiyatları bir daha bulmak zor" dedi.

İstihdamı artıracak öneriler

İhalelerde en düşük teklif yerine ortalama fiyat uygulansın

Bütçesiz ve projesiz ihaleye çıkılmamalı

Belediyeler arasındaki harç farklılıkları kaldırılmalı

31 ayrı iskan harcı sayısı düşürülmeli

Harçla ilgili birimler tek bir binada toplanmalı

Belediyelerin aldığı hafriyat harcı kaldırılmalı

Arsaların imar durumu şeffaf olmalı

İnşaat sigorta primleri yüksek, düşürülmeli

KDV alacakları ödenmeli ya da borca mahsup edilmeli

TOKİ ve belediyeler alt gelir grubu için arsa üretmeli

Müteahhitlerin biriken alacakları ödenmeli

Fiyat farkları ödenmedi

Kamuoyunda uzun süre tartışılan Fiyat Farkı Kararnamesi'ne de değinen Asmalı, inşaat malzemelerindeki artışı telafi etmek için düşünülen ödemelerin yapılmadığını belirterek, "Bir müteahhit arkadaşımız 2008 yılında demir için 6 milyon lira fark ödedi. Devlet ise 100 bin lira fiyat farkı belirledi, onu bile vermedi" diye konuştu.

Düşük teklif sistemi tıkıyor

Mevcut İhale yasasına göre en düşük teklif verene işin verildiğini hatırlatan Asmalı, "Müteahhit işi almak için fiyatı maliyetin altına bile düşürüyor. İnşaat aşamasında maliyet ve ekstra masraflar çıkabiliyor. Böyle olunca da taahhüdünü yerine getirmekte zorlanıyor. İş zamanında bitmiyor. Müşteri evini zamanında alamıyor, yüklenici (taşeron) firmalar iflasla karşı karşıya kalıyor. Bu nedenle düşük teklif veren firmaların ihaleden elenmesi lazım. İhalelerde en düşük bedel yerine ortalama fiyat sistemi uygulanmalı" dedi.
Yılmaz Yıldız/Yenişafak