Ekonomi

Maliyetler tavan yaptı. Bu kış çetin geçecek

Ağustos ve Aralık döneminde Hazine, bankacılık ve banka dışı sektörün 22-23 milyar dolar seviyesinde dış borcun, taksitlerle ödenerek belli bir zaman sonunda sıfırlanması bulunuyor. Bankacılık sektöründe yenileme oranları %90’larda seyrederken tüm borcun yeniden çevrilmesi 5-6 milyar dolarlık ek mal95 TL üzerindeki seyrini koruyor

Türkiye’nin 5 yıllık iflas risk primi CDS’leri 880 puanlardan 730 puana gerilese de dolar/TL 17.95 TL üzerindeki seyrini koruyor.

Dünya'dan Şebnem Turhan'ın haberine göre döviz cinsi borçlanma maliyetleri ise 2021’den bu yana en iyi oranda ikiye katlamış durumda. Bu arada ise başta bankalar olmak üzere Hazine ve bankacılık dışı sektörün Ağustos ve Aralık aylarını kapsayan dönemde itfa (Bir borcun, taksitlerle ödenerek belli bir zaman sonunda sıfırlanması) veya çevirmesi gereken 22-23 milyar dolarlık dış borç bulunuyor.

Ancak bu 22-23 milyar doların yüzde 100 çevrilmesi bile 5-6 milyar dolarlık bir finansman açığı yaratıyor.
Bu kadar paranın bir şekilde dışarı ödenmesi gerekiyor. Ama bankalar gibi opsiyon kullanılmadığı ve daha az çevrildiği durumda ise içeriye getirilen dolar ve bankaların Merkez Bankası ile swap miktarı azalacak. 
Bu da Merkez Bankası’nın da etkilenmesine neden olacak.

MALİYETLER ÇOK FAZLA YÜKSELDİ

Bankacılık sektöründen edinilen bilgiye göre vadeye doğru kısa vadelerde dolar borçlanma maliyeti yüzde 9,5-10 civarında 7-8 senelik uzun vadelerde ise yüzde 10-13 civarında değişiyor. 

Son 12 aylık dönemde ise 50 milyar dolara dayanan bir dış finansman yükü var. Kaynakların verdiği bilgiye göre bankaların borç çevirme rasyosu yüzde 90’larda ve yatay seyrediyor.

Banka dışı sektörün yüzde 128’lerde ancak son dönemde yüzde 150’lerden aşağıya gelmeye başladı. Ağustos 2020 pandemi döneminde bu oran yüzde 70’lerin altına gelmişti.

Önümüzdeki dönemde 22-23 milyar doların yüzde 100 çevrilmesinin bile yaklaşık 5-6 milyar dolarlık finansman açığı yarattığını bir bu kadar daha paranın dışarıya ödenmesi gerektiğini vurgulayan kaynaklar, Hazine’nin ise yaklaşık 3 milyar dolarlık eylülde bir itfası bulunduğunu dile getirdi. Kaynaklar, bunun yeni bir borçlanmadan mı yoksa farklı kaynaklardan mı karşılanacağının ise belirsiz olduğunu kaydetti.

Öte yandan Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın dünkü Türk Lirası cinsinden 5 yıl (1.764 gün) vadeli sabit kuponlu tahvil ihalesinde net 8 milyar 160,9 milyon TL satış yaptı. İhale öncesi yapılan 9 milyar Türk Lirası rekabetçi olmayan tekliflerle satışla birlikte toplam satış tutarı ise 17 milyar 160,9 milyon Türk Lirası’na ulaştı. 6 ayda bir yüzde 10,10 kupon ödemeli tahvilin bileşik faizi en düşük yüzde 16,70, ortalama yüzde 17,51, en yüksek yüzde 17,79 seviyesinde oluştu.