Merkez Bankası’ndan enflasyon yorumu: Enerji ve hizmet grubu

Merkez Bankası, 24 yılın zirvesine çıkan enflasyona ilişkin açıklamasını yayımladı. Değerlendirmede enflasyondaki artışa en belirgin etkinin enerji ve hizmet gruplarından geldiği, doğalgaz fiyatlarının yurt içi enerji ücretlerinin yansımasıyla üretici fiyatlarındaki artışın da hızlandığı belirtildi.Tüketici fiyatlarının eylül ayında yüzde 3,08 gibi bir oranda arttığı, yıllık enflasyonun ise 3,24 puan yükselişle yüzde 83,45 olduğu hatırlatılırken bu dönemde, tüketici yıllık enflasyonunun ise alkol tütün altın grubunda bir miktar gerilerken, diğer alt gruplarda ise yükseldiği belirtildi

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) geçtiğimiz gün açıklanan enflasyon verisi sonrası eylül ayı için hesaplanan fiyat gelişmeleri raporunu da kamuoyunun bilgisine sundu.

Tüketici fiyatlarının eylül ayında yüzde 3,08 gibi bir oranda arttığı, yıllık enflasyonun ise 3,24 puan yükselişle yüzde 83,45 olduğu hatırlatılırken bu dönemde, tüketici yıllık enflasyonunun ise alkol tütün altın grubunda bir miktar gerilerken, diğer alt gruplarda ise yükseldiği belirtildi.

Enflasyondaki artışa en belirgin etki enerji ve hizmet gruplarından geldiği dile getirildi. Yapılan değerlendirmede "Enerji enflasyonu, uluslararası ham petrol fiyatlarına dengeli olarak gerileyen akaryakıt ve tüp gaz fiyatlarına karşın, elektrik, doğalgaz ve şebeke suyu gibi yönetilen yönlendirilen kalemler ile katı yakıt ücretlerindeki gelişmelere bağlı olarak önemli ölçüde yükselmiştir.

Bu dönemde, hizmet grubunda ortalama yıllık enflasyon tüm alt gruplarda yükselirken, özellikle ulaştırma hizmetleri ve kira alt gruplarındaki yükselişler öne çıkmıştır" ifadesi kullanıldı.

Bununla birlikte gıda yıllık enflasyonunun alt gruplar genelinde arttığı, temel mal grubunda yıllık enflasyonun dayanıklı mallarda düşerken diğer alt gruplarda arttığı vurgulandı.

Öte yandan jeopolitik gelişmelere paralel olarak yüksek seviyelerde bulunan doğal gaz fiyatlarının yurt içi enerji fiyatlarına yansıması neticesinde elektrik üretimi ve gaz imalatı öncülüğünde üretici fiyatlarındaki artışın hızlandığı ifade edildi. Hal böyleyken "Bu görünüm altında, mevsimsellikten arındırılmış hesaplara B ve C göstergelerinin aylık değişimleri bir miktar yavaşlarken yıllık enflasyonlarındaki yükseliş ise devam etmiştir" ifadelerine yer verildi.

Elektrik ve doğal gaz mesken tarifelerinde yapılan değişiklik sonucunda ilgili kalemlerin fiyatları yüzde 20,00 oranında ve yüzde 20,98 oranlarında artarak, enerji grubu fiyat artışının sürükleyicileri oldu. Şebeke suyu (yüzde 6,96 oranında) ve katı yakıt fiyatları (yüzde 6,98 oranında) da sergiledikleri artışlar ile dikkat çekmiştir. 

Diğer yandan, uluslararası ham petrol fiyatlarıyla uyumlu olarak da bu dönemde akaryakıt (yüzde -1,34 oranında) ve tüp gaz fiyatlarında (yüzde -1,03 oranında) düşüş kaydedildi. Gıda ve alkolsüz içecek fiyatları Eylül ayında yüzde 1,97 oranında yükseldi, grup yıllık enflasyonu 2,80 puanlık yükselerek yüzde 93,05 hesaplandı. Yıllık enflasyon işlenmemiş gıdada 2,88 oranında artışla yüzde 82,39’a ulaşırken, işlenmiş gıdada 2,52 puan artarak yüzde 102,90 seviyesine tırmandı.