Mimar Sanja Jurca Avcı: Sergi tasarımı hikaye anlatımıdır!
Mimari projeleriyle hem dünyada, hem de Türkiye’de adından sıkça söz ettiren Avcı Architects, başarılı çizgisini sergileme ve mekan tasarımı alanında da sürdürüyor. Mimar Sanja Jurca Avcı konuyla ilgili değerlendirme yaptı.
Mimar Sanja Jurca Avcı liderliğindeki AVCI+, sergileme ve sahne tasarımına yoğunlaşarak, hikaye anlatımının esas olduğu mekan tasarımları üzerine projeler gerçekleştiriliyor.
Sahne ve sergileme tasarımı alanlarında edindiği deneyimleri bir araya getirerek benzersiz tasarımlar yaratan ve bu konuda pek çok uluslararası ödülün sahibi olan Sanja Jurca Avcı, doksanlı yılların başından itibaren galeri ve sergi mekanı tasarımlarından büyük müze koleksiyonlarına, caz konserlerinden tiyatro prodüksiyonları için kostüm ve sahne tasarımları ile ticari sergilere kadar birçok alanda proje geliştirdi. Belirgin ve güçlü mesajı olan bir serginin iyi bir sergi olacağına inanan Sanja Jurca Avcı, yaptığı işi “içerik yorumlama süreci” olarak tanımlıyor.
“İçerik Yorumu Bir Tercüme Sürecidir...”
Ele alınan her farklı konu yeni bir mekansal kurgu anlamına gelir. Farklı içerikteki konuları yorumlarken birçok seçenek arasından en doğru olan hikaye akışını bulmayı amaçlayan bu süreçte, başlangıç aşamasında çoğunluğu profesyonel detaylardan oluşan farklı sergi malzemesi içerikleri, farklı derinlikte katmanlar halinde bir anlatıma dönüşüyor.
Küratörler ile içerik okuması yapılarak başlanan çalışma sonunda, genellikle bilimsel bir dilde veya kuru bir anlatımla hazırlanılan içerikler, ziyaretçi tarafından anlaşılması kolay ve ilgi çekici bir şekle büründürülüyor. Bunu yaparken kullanılan malzemeler, renkler, ışıklar, grafik dil ve mekansal kurgu bütünüyle bir hikayenin anlatılmasına hizmet ediyor. Bu yorumlama süreci sergiyi oluşturan her detayın tam anlamıyla hikayeyi yansıtmaya başladığı ana kadar sürüyor.
Sanja Jurca Avcı'ya göre, "Tasarımın sergi içeriğinin önüne geçmekten ziyade onu pekiştirmeli ve ona hizmet etmesi gerektiği inancındayız. Şekli, malzemesi, rengi, ışığı veya boyutuyla olsun her tasarım unsuru kendine göre konunun bir bölümünü aktarabilmelidir. Bu husus gerçekleştirildiğinde mükemmel bir bütün olarak çalışıncaya ve istenen mesajı iletinceye kadar bütünlük dengelenebilir ve yeniden dengelenebilir."
Sanja Jurca Avcı’nın sergi tasarımı projelerinden bir kısa liste:
•Şövalye, Leydi ve Ejderha / Slovenya Milli Müzesi / Lübyana, 2012 / Süreli Sergi
•Slovenya’da Hristiyanlık / Sticna Manastırı / Sticna 2001 / Sürekli Sergi
•Uzak Dünyaların Yansımaları / Slovenya Etnografi Müzesi Lübyana 2006 / Sürekli Sergi
•Emona: ‘Mit ve Gerçeklik’ / Lübyana Kent Müzesi 2010 / Süreli Sergi
•Lipikum: Lipizzaner Müzesi / Lipica 2011 / Sürekli Sergi
Sanja Jurca Avcı Kimdir?
Sanja Jurca Avcı, hikaye anlatmaya gönül vermiş bir mimardır. Bir mimarlık öğrencisi olarak Slovenya, Ljubljana’daki Tiyatro Akademisi’nde bulunduğu yıllarda tiyatro oyunlarının hikayelerine yönelik mekanlar ve kostümler tasarlamaya başladı. Sonraları müze sergisi tasarımı alanında çalışmasının sonucu olarak haliyle sergilerin ana temalarını anlatan biri haline geldi. Sanja, son zamanlarda kendi hikayelerini de(senaryolar, oyunlar ve kukla oyunları) yazmaya başladı.
Sanja, ister sergi tasarımında isterse de tiyatroda çalışsın, mekanda ve mekanla birlikte hikayeler anlatmaktan hoşlanır. Okunabilirlik, cesur bir duruş ve net bir mesaj taşımaya çok inanır. Tasarımlarında önüne çıkan her aracı içerik ve mesaj taşıyıcısı olarak kullanmaya çalışır, bu bir renk, şekil, materyal ya da ışık olabilir. Tam olarak dengeye oturana kadar bütün üzerinde tekrar çalışmak onun için bir görev ve memnuniyettir.
SERGİ TASARIMLARI:
Metrel, sürekli sergi, Horjul, 2005
Sloven Av Müzesi, sürekli sergi, konsept tasarımı, Bistra, 2007
Sloven Balık Müzesi, sürekli sergi, konsept tasarımı, Bistra, 2003
Bistra’lı Twiggy, süreli sergi, tasarım aşaması, Bistra, 2012
Arpad ve Stefa’nın Kökenleri, süreli sergi, Bistra Castle, 2010
Maja Gspan Retrospektifi, süreli sergi, Jakopic, MGML, Lübyana, 2009
Rake’in İlerleyişi, London Institute öğrenci sergisi, Londra 1999
Bir Tiyatro Hikayesi, kalıcı sergi, SGM Lübyana, 2013
Kells Kitabesi, sürekli sergi, Dublin, 1998
AB Slovenya Standı, Dışişleri Bakanlığı, davetli sergi, Lübyana, 2001
St.Patrick’s, sürekli sergi, Dublin, 1999
Chester Beatty Müzesi, sürekli sergi, Dublin, 2000
Istanbul Gateway, konsept, 2013
Emona 2000, kalıcı sergi, konsept tasarımı aşaması, NMS Lübyana, 2013
AVCI ARCHITECTS, süreli sergi, konsept tasarımı aşaması, Londra, 2013
Osmanlı Kültürü’nde Su, kalıcı sergi, konsept tasarımı aşaması, Istanbul, 2013
Çok Yaşa Evrim! Süreli sergi, PMS Lübyana, 2013
SEÇİLMİŞ SAHNE TASARIMLARI:
Ursula, Barker, SNG Drama, Lübyana, 2000 (önceki sayfa)
Scenes from an Execution, Barker, SNG Drama, Lübyana, 2011
Hamlet, Shakespeare, MGL, Lübyana, 2006
Jazzoo, Jazz konseri, SAZU avlusu, Lübyana, 2008
The Goat or Who is Sylvia, Albee, MGL, Lübyana, 2005
The Changeling, Myddleton, SNG Drama, Lübyana, 2009
Three Sisters, Chekov, MGL, Lübyana, 2006
ÖDÜLLERİ:
1987 / Zlata Ptica, Genç Sanatçılar Ulusal Ödülü
2002 / Slovenya’da Hristiyanlık, Valvasor Ödülleri (Yılın En İyi Milli Müzesi Ödülü)
2007 / Uzak Dünyaların Yansımaları, Valvasor Ödülleri (Yılın En İyi Milli Müzesi Ödülü)
2011 / Pozoriste Zvezdariste, En İyi Sahne Tasarımı Ödülü, Belgrad Uluslararası Festivali
2013 / Şövalye, Leydi ve Ejderha, Valvason Ulusal Ödülü, Yılın En iyi Ulusal Müzesi
2013 / Şövalye, Leydi ve Ejderha, Slovenya Tasarımcılar Cemiyeti, Excellence Ödülü
2013 / Şövalye, Leydi ve Ejderha, Plecnik Ulusal Mimarlık Ödülü Finalisti