Mimaride maket!

Mimari maketin ortaya çıkış sürecini anlatabilir misiniz?
Mimari maketin ortaya çıkış öyküsü pek çok adımdan oluşuyor. Maketin ortaya çıktığı süreç içerisinde her birinin kendi zamanı ve çalışma disiplini olan bu adımların birleşmesiyle aynı zamanda bir mimari tasarım ürünü olarak da nitelendirebileceğimiz mimari maket ortaya çıkıyor. Sürece gelince... İlk adım elbette mimari firmayla projenin maketinin yapımı konusunda anlaşma sağlamak. Sonraki adımda maketi yapılacak projeyle ilgili gerekli bilgilerin projenin mimarından temin edilmesi geliyor. Projeyle ilgili her türlü bilgi maket için önemli; mimari proje, üç boyutlu çalışmalar, projeye ait görseller, malzeme detayları, kullanılan renkler, peyzaj... Bu bilgileri aldıktan sonra birlikte çalıştığımız mimar arkadaşlarımızla projeyi ölçek-lendiriyor ve uygun ölçeği müşterimize sunuyoruz. Onayı aldıktan sonra maketi çalışmaya başlıyoruz.

MAKET ARAZİSİ 3D MODELLENİYOR

TOKİ Dergi'de yer alan habere göre; "Proje parçalara ayrılıp ölçeğe uygun şekilde çiziliyor. Kontrolü yapılıp lazer kesime gönderiliyor, kesimi yapılan parçalar montaja gönderiliyor, iskelet montajı tamamlanan maket, uygun yöntemlerle boyandıktan sonra detay elemanları takılarak tamamlanıyor. Tüm bu çalışmalar yapılırken bir taraftan da maketin arazisi 3D modelcilerimiz tarafından modelleniyor ve CNC makinesinde işleniyor. CNC'den çıkan poliüretan malzemeden mamul araziyle ilgilenen arkadaşlarımız detay çalışması yapmaya başlıyor. Çim dokusu, yollar, kaldırımlar, ışıklandırma (araçlar, aydınlatma elemanları vb.) tamamlanıyor. Arazi işinin bitimine yakın yapı maketleri de eşzamanlı olarak bitiriliyor ve yapılar araziye yapıştırılıyor. Maketin peyzaj detayları peyzaj mimarlarımız tarafından tamamlandıktan sonra gerekli görülen tefriş (döşeme) malzemeleri de ekleniyor; banklar, çocuk oyun alanları, açık spor alanlarında bulunan spor ekipmanları, aydınlatma elemanları gibi kent elemanları ya da örnek dairedeki koltuklar, beyaz eşyalar, masa ve sandalyeler... Son durumu da kontrol edilen maketimiz artık hazır, teslim edilebilir."

Nasıl bir ekiple çalışıyorsunuz?
Maket yapım sürecinin pek çok adımı olduğunu belirtmiştim. Bu adımlarla ilgilenen her biri kendi alanında uzman bir ekiple çalışıyoruz. Ekibimizde çizim, montaj, lazer kesim ve boyayla ilgilenen arkadaşlarımız bulunuyor. Deneyimli bir montaj ekibimiz var. Çizimlerimizi mimar, peyzaj mimarı ve üç boyutla ilgilenen arkadaşlarımız yapıyor. Lazer kesim ve boyayı da yine sorumlu arkadaşlarımız çalışıyor.

Projenin ifadesini makete verebilmek sanırım maket yapımındaki yöntem ve çeşitliliği biraz zorluyor ve maket yapımcısının sürekli bir arayış içinde olmasını sağlıyor, siz ne dersiniz? Malzemedeki çeşitlilikten de biraz bahseder misiniz?

Her makette yeni bir ihtiyaç oluşuyor tabii ama bizim ana malzememiz; pieksiglass. Pleksiglass, renkli ve renksiz çeşitleri bulunan plastik bir cam. Hafif, dayanıklı, ısıyla kesilip, şekil verilip bükülebilen bir malzeme olduğu için maket sektöründe ana malzeme olarak kullanılıyor. Pleksiglass'ın renklerini ve kalınlıklarını özel olarak maketin içeriğine göre belirlerken, CNC'de işlediğimiz arazi malzemesi poliüretan malzemeyi ise proje boyutlarına göre temin ediyoruz.

"MAKET, MİMARİ DÜŞÜNCENİN SOMUT BİR YANSIMASI"

"Makette kullandığımız tefriş elemanlarını ise 3D yazıcılar aracılığıyla kendimiz imal ediyoruz. Maketini yapmakla sorumlu olduğumuz mimari projenin bire birini yapmakla yükümlüyüz. Projeyi doğru bir şekilde ifade edebilmek önemli; çünkü projenin küçük ölçekli oluşumu olan maket, mimari düşüncenin somut bir yansıması.

Tasarlananın somut hâle dönüştürülerek hedef kitleye sunulması amacıyla mimari maket yaptırılıyor. Sunulan maketle projenin tasarım değerini ve uygunluğunu müşteriye beğendirebilmek hedeflenirken, mimari maketle aynı zamanda firmanın müşterisiyle arasındaki güven bağı da oluşturuluyor. Aslında mimari maket üretenler olarak bizler, bu güven bağının oluşmasına katkı sağlıyoruz.

"AYNI ZAMANDA BİR SANAT”

Ayrıca maket yapmanın aynı zamanda bir sanat olduğunu da düşünüyorum. Ortaya çıkan sonuç her zaman bir tasarımın öğesidir. Bu açıdan ele alacak olursak mimari maket yapanlar olarak bizlerin bu sanatı icra ettiğini de söyleyebiliriz.

Bir de maketin görevinin bittikten- sonra muhafaza edilmesi meselesi var. Maketi muhafaza etmek önemli; bazı firmalar sakladıkları maketleri daha sonra sunum amaçlı kullanabiliyor."

Türkiye'de ve dünyada mimari maket çalışmaları ne düzeyde?
Türkiye'de maket yapımı 1980'lerin başında ortaya çıkmaya başladı. Bugünün köklü maket firmalarının birçoğunun o dönemlerde işe başlayan firmalar olduğunu söyleyebiliriz. Günümüzde maket alanında tıpkı diğer sektörlerde olduğu gibi bir rekabet söz konusu. Fakat bu, olumsuz bir duruma yol açmadı; aksine bizim daha da ileriye gitmemizi, gelişmemizi sağladı. Yurt içindeki firmaların yanı sıra yurt dışında Rusya, Romanya, Bulgaristan, Ukrayna, Almanya, Polonya, Fransa gibi ülkelere de mimari maket çalışmaları yapıyoruz. Türk firmaları aracılığıyla Katar, Dubai, Kazakistan, Özbekistan, Azerbaycan gibi ülkelere de mimari maketlerimizi gönderdik.

Avrupa, mimari maket konusunda teknik olarak daha ileride. Oradaki teknik okullar ve bu iş için kullanılan ileri teknoloji doğal olarak mimari maket üretiminin daha da gelişmesini sağlıyor. Temennimiz, Türkiye olarak bu seviyeye ulaşmak, mimari maket üretiminde teknik olarak daha donanımlı hâle gelmek.

Bir dönem konut satışlarında mimari maket çalışmaları ve bu maketler üzerinden satışlar epey hız kazanmış ancak yer yer yanıltıcı da olmuştu. Bu durum sektörünüzü nasıl etkiledi?
Bu durum tabii hiç bir maket firmasının hoşuna gitmemişti, zor bir süreç yaşanmıştı o dönem. Pek çok mimari firma projelerinde revize yapmak durumunda bile kalmış, dolayısıyla maketlerde de revizeler olmuştu. Bugün gelinen noktada bu gibi durumlardan dersler çıkarıldı elbette. Artık projeler ruhsat evresinde onaylanıp bizlere geldiği için bu tür problemler yaşamıyoruz.