Mira İstanbul adıyla 2 bin konut yapılacak!

Tunç Özkan: 'Mira İstanbul' adıyla 2 bin konut yapıyoruz. Temel atma töreni, gelecek hafta yapılacak. Toplamda bölgeye ofis binaları, yaşama mekanları, alışveriş merkezleriyle 350 milyon dolarlık bir yatırımı gerçekleştiriyoruz

 TİM eski Başkanı Oğuz Satıcı ile ortağı Tunç Özkan, Mısır'da Kahire yakınlarında toplamı 350 milyon dolara ulaşan sanayi bölgelerinin ilki olan Polaris'in mart ayında resmi açılışını yapacak. Gelecek hafta içinde ise Suudi Arabistanlı ortakla kurulacak İkinci Polaris'in temelini atacaklar.

Son günlerin en hareketli konusu olan Mısır'daki gelişmeleri ve olası sonuçlarını konuşmak için gittiğim Tunç Özkan'la Levent'teki ofisinde buluştuğumuzda o, televizyonunu açmış, olayları büyük bir dikkatle BBC'den izliyordu. Kolay değil. Ortağı TİM eski Başkanı Oğuz Satıcı ile birlikte 2007'den bu yana Mısır'da 350 milyon dolarlık yatırımla, bu ülkeye en çok para harcayan bir işadamıydı. Bunun yanında kendisi Dünya Türk İş Konseyi Yönetim Kurulu Üyesi ve Afrika-Ortadoğu -Körfez Bölgesi Komite Başkanlığını da yürütüyordu.

Merak etme doktor

Özkan'la Satıcı, Mısır'da Kahire yakınlarında bu ülkenin ilk özel Uluslararası Organize Sanayi Bölgesi olan Polaris'i kurmuşlar, projenin devamı olarak da ikinci hatta üçüncü aşamaya geçmişlerdi.

Soğuk bir kış gününde atıştıran kardan üşümüş bir halde girdim iki ortağın ofisine. Oğuz Satıcı, 'Mısır'ı en iyi Tunç anlatır, bana müsaade' dedi ve topu ortağına attı. Sohbete başladıktan kısa bir süre sonra ise Özkan'ın cep telefonu çaldı. Arayan, Kahire'deki kalp doktoru Esam'dı. İki yıl önce Özkan, bu ülkede kalp krizi geçirdiğinde Doktor Esam, onun tıkanan damarlarına stent takmıştı. Özkan, doktorunun, 'Ne olacak bizim ülkenin hali' diye endişeyle sorduğu soruya, 'Merak etme doktor, Mısır'da her şey şimdikinden güzel olacak. Bu cumartesi (bugün) Kahire'ye geliyorum. Bolca konuşuruz' diyerek onu teselli etti.
Sonra da bu kez benim sorularıma muhatap oldu.

Gelecek güzel olacak

Herkes Mısır'dan kaçarken, siz neden acele Kahire'ye gidiyorsunuz

Polaris Organize Sanayi Bölgesindeki son hazırlıkları tamamlayabilmek için gidiyorum. Bölgede faaliyetler başladı ama resmi açılış mart ayında olacak. İkinci proje olarak Suudi Arabistanlı ortağımızla Polaris Zaim'in temelini de gelecek hafta atmayı planlıyoruz. Ben, her ayın 20 gününü Mısır'da 10 gününü de İstanbul'da geçiririm.

■ Her ayın 20 günü oradasınız. Sizce, Başkan Hüsnü Mübarek neden bu noktaya geldi

30 yıllık bir iktidar döneminden sonra tüm uzun iktidarlar gibi Mübarek de çok yıprandı. Onun hatalarını söylemek bir yatırımcı olarak bana düşmez. Tüm yaşanan olaylara rağmen Mısır'da gerçek bir devlet geleneği var. Yönetenler ve yönetilenler arasında sorunlar olabilir. Bunların geçici olduğunu düşünüyorum. Mısır'da gelecek çok daha güzel olacaktır.

Sistem çalışıyor

■ Bu iyimserliğinizin arkasında hangi nedenler var

Mısır hükümeti, biz yatırımcılar açısından gerekli tüm uluslararası anlaşmaları (arbitraj) imzalamıştır. Herhangi bir anlaşmazlık halinde tahkime gitme imkanı bulunuyor. Ayrıca, Türk-Mısır hükümetleri arasında da Serbest Ticaret Anlaşması ve karşılıklı yatırımların korunması hakkında anlaşmalar vardır. Bugün ya da yarın, bu ülkede yatırım yapacakların bence endişe duyacakları bir şey yok. Hükümetler gelir, geçer ama sistem çalışmaya devam eder. Karışıklıklara rağmen devlet yapısı her zaman çalışır. Buna inanıyorum.

■ Mübarek, eylül'de görevini bırakacağını açıkladı. Ya, olaylar durmazsa ne olacak

Tablii ki, bu tür gelişmeler, yatırımcıyı en azından düşündürür, ürkütür. Mübarek'in bu açıklaması bile işlerin yola gireceğine dair umut sayılır. Mutlaka, taraflar arasında bir uzlaşma olacaktır. Mısır halkı, daha çok özgürlük, adil seçimler istiyor. Yoksulluğa, yolsuzluklara çözüm bekliyor. Yönetimin de bu isteklere olumlu cevap vereceğini, reformlara gideceğini düşünüyorum.

çocukluk arkadaşlığı ortaklığa dönüştü

■ Oğuz Satıcı ile hangi işleri yapıyorsunuz

Oğuz Bey"le 5-6 yaşından bu yana 40 yıldır arkadaşız. Ben Paşabahçe"de doğdum. 1970"li yılların başında onun halası ile komşuyduk. Halasına gelip gittiğinde arkadaşlığa başladık. Daha sonra Kanlıca"da yakın komşu evlerde oturduk. 1990"da da iş ortağı olduk. İki şirketimiz var. Birisi, Polaris, öteki de Texfil. Örme kumaş üretimi ve ev tekstili yapıyoruz.

■ Satıcı"yı nasıl tanımlarsınız

Oğuz Bey, Türkiye"de en çok kişi tanıyan bir insandır. TİM Başkanlığı sırasında tüm Türkiye"yi ve dünyayı gezdi. Herkese yardım eden, sorunlarını çözebilen birisidir. Yoluna siyaset alanında devam etmek istiyor. Ben, çok başarılı olacağına inanıyorum.

Kumaş satmayı başaramadı OSB'yi kurdu

Mısır sevdası, nasıl başladı

Bu ülkeye ilk kez 2004'ün başında gittim. Biz bir tekstil firmasıyız, örme kumaş üretiyoruz. Mısır'a hazırgi-yim ihracatı artıyordu. Acaba bu ülkeye kumaş satabilir miyiz diye gittim. Pek sattık diyemem. çok az polar kumaş aldılar. Konfeksiyon gelişiyordu ama tekstil sektörü zayıftı. O yüzden sık sık gidip gelmeye başladık, ihracat için gitmiştik, iplik ve ham kumaş ithal ettik. Orası bir pamuk ülkesi. Dünyanın en güzel pamuğu Mısır'da yetişir.

■ Peki, Polaris sanayi bölgesi projesi nasıl ortaya çıktı

Özelleştirmeler yapılıyordu. Birkaç iplik ve dokuma fabrikası da bunlar arasındaydı. Ortağım Oğuz Satıcı ile ihalelere girdik ama alamadık.. Gidiş gelişlerimiz sırasında bürokratlar ve bakanlarla temaslarımız arttı. Satıcı, o dönemde TİM Başkanıydı. 2006'nın ortalarına doğru Mısır Sanayi Bakanı Raşid Muhammed Raşid, Türkiye'ye geldi. Türk ve Mısırlı işadamlarının katıldığı 200 kişilik bir toplantı yapıldı.

Raşid Bey, bizlerden Mısır'a yatırım istiyordu Ben, söz alıp özel bir organize sanayi bölgesi (OSB) kurabileceğimizi söyledim. O anda spontan gelişen bu teklifle konuk bakan çok ilgilendi. Ertesi sabahtan itibaren de bu konuyu görüşmeye başladık. Daha sonra da kutup yıldır zının adını verdiğimiz Polaris özel OSB projesi böylece şekillenmeye başladı.

Altyapı hazır

Mısır'da daha önce organize sanayi bölgesi kurulmuş muydu

Hayır, hiç yoktu. Aslında Türkiye'de de özel OSB yok. Olanların altyapısını devlet veya belediye kurup hazırlar, firmalar da gider üretim yapar. Mısır'da başkent Kahire yakınlarındaki 6 Ekim şehrinde kurduğumuz OSB için öncelikle 6 aylık bir çalışma yapıldı. 2007'nin Ocak ayında da bir prensip anlaşması imzalandı. Toplamı 2 milyon metrekarelik arazi için ekim ayında da kontrat yapıldı.

■ Bu bölge, çok tartışmalara yol açtı. Arsa, size bedava mı verildi

Hayır, arsayı bedava almadık. Mısır hükümetinden satın aldık. 100 milyon dolarlık bir yatırımla gerçekleştirdik.. Paranın bir kısmı cebimizden gitti, bir kısmını da firmalardan aldık. Elektrik, su, doğalgaz hepsi tamamlandı. Bu yılın mart ayınI da da tümüyle bitirmiş olacağız.

Tamamı satıldı

■ Polaris OSB'de kaç Türk firması bulunuyor

Sanıldığının aksine, hiçbir Türk firması bu-| lunmuyor. Biz, Mısır'a yatırım da getirmek üzere altyapısı hazır modern bir sanayi bölgesi yaptık. Tamamı da satıldı. 32 - 33 firma yatırım yapıyor. Uluslararası devlerden Procter & Gamble (P&G) var. Hintli Sdbe Boya firması geldi. Mısırlı Mansur Oto otomotiv şirketi var. 3 büyük uluslararası ilaç firması mevcut iki büyük gıda firması bulunuyor. Misyonumuz, Mısır'a know how götürmekti bunu başardık. Bu bir ilkti. şžu anda Mısır'da OSB sayısı 14'e çıktı.

Mira İstanbul adıyla 2 bin konut yapacak

■ Polaris'in devamında neler var

Mart'ta açacağımız Polaris uluslararası endüstriyel bölgeydi. İkinci proje Polaris Zamil ise 70 milyon dolarlık bir harcamayla gerçekleştirilecek. Burayı, Suudi Arabistanlı bir dev olan Zamil'le 1 milyon 100 bin metrekarelik bir alanda yapıyoruz. Türk yatırımcı olarak Hayat Kimya da, burada yatırım yapacak. Öteki firmalar henüz belli olmadı. Bunun yanında 1'inci Polaris'te 'Mira İstanbul' adıyla 2 bin konut yapıyoruz. Temel atma töreni, gelecek hafta yapılacak. Toplamda bölgeye ofis binaları, yaşama mekanları, alışveriş merkezleriyle 350 milyon dolarlık bir yatırımı gerçekleştiriyoruz. Bunun yanında 375 megawatlık elektrik dağıtım anlaşmasıyla Taqa 6 Ekim Enerji'yi kurduk. Bu da 80 milyon dolarlık harcamaya mal oldu. Projeler tamamlandığında toplam 15-20 bin Mısırlı işe kavuşacak.

Mısır"da huzur, bölge için önemli

■ Sizce Mısır'a demokrasi gelir mi

Siyasi konulara fazla girmek istemiyorum. Bakın, Mısır'a ilk gittiğim 2004 yılında milli gelir kişi başına 1.250 dolardı. şžimdi 2 bin 500 dolara ulaştı. Yeterli mi, tabii ki değil. Biz yatırım ortamının elverişli olmasına bakıyoruz. Mısır'da bu dün vardı, bugün ve yarın da olacak. Hem lojistik olarak hem de K. Afrika ülkeleriyle ilişkilerde Mısır'ın, çok önemli bir yeri var. Mısırlı yöneticiler de biliyor ki, bu olaylar çok üzün sürerse, ekonomi zarar görür.

Hükümet çok hızlı hareket etti

■ Türkiye'nin, yatırımcı ülkeler arasındaki konumu nedir

Ülke olarak en büyük yatırımcılar arasında değiliz. 20'inci sıralarda yer alıyoruz. Türk yatırımcılarının işyerlerinde 50 bin Mısırlı çalışıyor. Yeni yönetim, kriz sonrası, bize 100 bin kişiyi çalıştırın diyebilir. O zaman yeni yatırımlar için fırsat çıkacak. ABD, İngiltere, Almanya, Fransa ve çin gibi ülkeler başı çekiyor. Bunlar da bir an evvel, siyasi ortamın düzelmesini istiyor.

Halk değişim istiyor

■ Bir kriz masası kuruldu. Bu tedbir etkili olur mu

Doğrusu, hükümetimiz çok hızlı hareket etti. Kriz masasının kurulması, Mısır'a yatırım yapanları rahatlattı. Herkes, yaşadığı sorunları Bakan Zafer çağlayan'a bildirdi. Endişelerini dile getirdi. Türk hükümeti, Mısır hükümetiyle Türk varlığının korunması konusuyla ilgili tedbirleri iletti. Türk yatırımcıların çalıştığı bölgelerde sorun yok. Zaten Türkler, orada çok seviliyor. Dostluklarımız güçlü.

Türk firmalarına Türk oldukları için saldırılar olmaz. Kahire'deki Büyükelçimiz Hüseyin Avni Bot-salı, çok iyi çalışıyor. Kendisiyle sürekli görüşüyoruz. Yaşanan süreçte Türklerin Mısır'dan ayrılması hareketini çok organize ve hızlı yönetti. Büyükelçinin olayların başladığı günden bu yana geceleri sadece
birkaç saat uyuyabildiğini
biliyoruz.

■ Mısır'daki gelişmeler, bölge ülkelerini nasıl etkiler

Bölgenin tümünde hareketin etkisi var. Ürdün Kralı Abdullah, hükümeti değiştiriyor. Suriye Devlet Başkanı Esad, ülkesinde daha çok demokrasiye ihtiyaç olduğunu görüyor. Bölge ülkeleri, bundan sonra kendilerini gözden geçirecekler. Başbakan Tayyip Erdoğan'ın açıklamaları yerinde oldu. ABD Başkanı Obama ile Erdoğan'ın tesbitleri doğruydu. Mısır, eskisi gibi olmayacak. Halk değişim istiyor. Taraflar karşılıklı adım attı. Sorunu çözecekler mi bekleyip göreceğiz.
Bugün/Perihan çAKIROĞLU