Müteahhitler yurtdışında 18,1 milyar dolar iş aldı

Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Erdal Eren, 2010 yılında Rusya, Kuzey Afrika, Körfez ülkeleri ve Orta Asya'daki mevcut pazarları geliştirmek istediklerini belirterek, yeni pazar olarak da Hindistan, Orta ve Batı Afrika ülkelerine açılmayı planladıklarını söyledi.

Eren, A.A muhabirine yaptığı açıklamada, Türk müteahhitlik firmalarının 2009 yılında yurtdışında 18,1 milyar dolar iş aldığını ifade ederek, yıl içinde kötümser olmamaya çalıştığını ancak rakamın 15 milyar dolara kadar ineceği endişesi taşıdığını söyledi.

Erdal Eren, "Dünyada inşaat sektörünün küçülme boyutuna baktığımızda, daha büyük oranda bir küçülme söz konusu. Genel ekonomik küçülmememize ve Türkiye'deki inşaat sektörünün küçülmesine bakın; yüzde 20 civarında. Bu çerçevede 23,6 milyar dolarlık 2008 iş hacmimimizin 18,1 milyar dolara düşmüş olması, çok büyük bir hayalkırıklığı olmadı" diye konuştu.

"Dünyada krizin etkilerinin geçmeye başladığını, Türkiye'de de biraz hareketlenme görüldüğünü" kaydeden Eren, "2010'da yine 20 milyar eşiğinin üzerine çıkacağımızı ümit ediyorum" dedi.

-"DIŞİŞLERİ'NİN AÇILDIĞI ÜLKELER, BİZİM DE PAZARIMIZ OLACAK"-
2010 yılındaki hedef pazarlara yönelik soru üzerine Eren, öncelikle mevcut pazarlar Kuzey Afrika, Körfez ülkeleri, Orta Asya ve Rusya'da daha aktif yer almak istediklerini vurguladı. Eren, ayrıca Türkiye'nin yeni temsilcilikler, büyükelçilikler açmakta olduğu Orta ve Batı Afrika ülkeleri ile yaklaşık 500 milyar dolar altyapı projesinin öngörüldüğü Hindistan pazarlarına girmek istediklerini belirtti.

Eren, soru üzerine pazar olarak Orta ve Batı Afrika ülkelerini seçmelerinin temelinde, Türkiye'nin bu ülkelere açılımının yattığını ifade ederek, büyükelçilik kurulan ülkelerde işadamlarının, müteahhitlerin yaşadıkları
sorunlarda "sahipsiz" kalmadığını, diyalog, bilgi alma, yetkililerle temas gibi imkanların oluştuğunu anlattı ve "Dışişleri Bakanlığının yeni açıldığı ülkeler, bizim de yeni pazarımız olacak diye hedefliyoruz" dedi.

Erdal Eren, Hindistan konusunda da bu ülkede 500 milyar dolarlık altyapı projesinin hayata geçirilmeye çalışıldığını belirterek, pazara girmek zorunda olduklarını söyledi. Eren, "Dev bir pazar olarak belirlediğimiz Hindistan'a şu anda girmiş üyelerimiz bile var. 2009'da başlayan işlerimiz var ve Hintli firmalar ile Türk firmaları arasında temaslar, git-geller başlamış durumda. Hindistan bizim için önemli bir hedef pazar" dedi.

-"EXİMBANK,ORTA VE BATI AFRİKA'YA PROJE KREDİSİ VERMELİ"-
Orta ve Batı Afrika pazarlarındaki potansiyelin sorulmasına karşılık da Eren, bunların küçük ülkeler olduğunu, dolayısıyla pazara büyük değil, küçük projelerle girmeyi düşündüklerini söyledi. Eren, "Oradaki pazar payı, çok büyük değil. Güney Afrika'yı ayırırsak, söz konusu ülkelerdeki pazar payının bize getireceği ilave katkıyı ben, 3-5 milyar dolar çerçevesinde görüyorum" dedi.

Erdal Eren, Orta ve Batı Afrika ülkelerine açılabilmek için Eximbank'ın bu ülkelere yönelik "proje kredisi" vermesine ihtiyaç duyduklarını belirtti.

Eren, öneriyi Ekonomi Koordinasyon Kurulunda da gündeme getirdiklerini ifade ederek, şöyle konuştu:

"Türkiye, örneğin Gabon'a diyecek ki, 'karayolu projenizin finansmanının bir kısmı için uzun vadeli Türk Eximbank olarak kredi açıyorum'. Türk müteahhitlik sektörünün yurtdışına açılımında en önemli enstrümanlardan bir tanesi, Sovyetler Birliğinin dağılmasının ardından Orta Asya cumhuriyetlerindeki bazı projelere Türk Eximbank'ın açtığı krediler olmuştu. Türkmenistan'a, Gürcistan'a ilk böyle girmiştik, bu yöntemi Afrika ülkelerine de kullanmak istiyoruz."

Erdal Eren, soru üzerine Eximbank'in konuya olumlu yaklaştığını ifade ederek, "Bunun olması gerektiğini Eximbank biliyor, Eximbank'ın imkanlarının, sermayesinin biraz daha desteklenmesine ihtiyaç var, bu çerçevede" dedi.

-"ANA SORUN TEMİNAT MEKTUBU"-
Eren, Türk müteahhitlik sektörünün "50 milyar dolarlık" iş hacmi hedefine ulaşabilmesi için ihtiyaç duydukları önlemler hakkında bilgi verirken de öncelikle teminat mektubu sorunun çözülmesi gerektiğini vurguladı.

Türk bankalarından alınan teminat mektuplarının, müteahhitlerin iş yaptığı ülkelerde kabul edilmesi gerektiğini belirten Eren, "Gerek ekonomik gerek siyasi ilişkilerimizle bunların anlaşma metni olarak konulup, problemin
çözülmesine ihtiyacımız var. Çünkü yılda 40-50 milyar dolar iş demek, 10 milyar dolar yeni teminat mektubuna ihtiyaç var demektir. Bu teminat mektubunun bize bulunması lazım. Ucuz koşullarda bulunması da lazım. Bu da Türk bankalarının teminat mektuplarının iş yaptığımız ülkelerde direkt kabulüyle mümkün" şeklinde konuştu.

Eren, kamu bankalarının teminat mektubu işine girmesi yönünde gerekli adımların atıldığını, Halk Bankası'nın temmuz ayında süreci başlattığını, Ziraat Bankası ile İş Bankasının da yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde daha aktif rol alma kararı verdiğini, temasların sürdüğünü belirtti.

Erdal Eren, teminat mektubu dışındaki diğer sorunları ve çözüm önerilerine ilişkin özetle şunları söyledi:
"Adalet Bakanlığının Türkiye'deki tüm mahkemelerin yurtdışı sözleşmelerle ilgilenmesiyle ilgili yetkilendirmeyi durdurup,  Ankara  ve İstanbul'da birer ticaret mahkemesini, ihtisas mahkemesi olarak belirlemesine ihtiyacımız var. Eximbank'ın daha güçlü bir şekilde politik ve ticari risk sigortasını hayata geçirmesini ve yeni gideceğimiz Orta ve Batı Afrika ülkelerine, ülke proje kredileri vermesini istiyoruz. Daha fazla Türk işçisini yurtdışında çalıştırabilmemizin önünü açmak amacıyla yurtdışında çalıştırdığımız işçiler için sosyal güvenlik yüklerinin devlet tarafından karşılanması teşviğinin uygulanmasını öneriyoruz."

Eren, söz konusu sorunların giderilmesi halinde kısa vadede 30 milyar, uzun vadede 50 milyar dolar yıllık iş hacmini yakalayacaklarına inandıklarını belirterek, bunun 100 bin yeni Türk insanına yurtdışında iş bulmak anlamına geldiğini kaydetti.
AA