OPET'in projesinde 57. Alay Şehitliği'nin inşaat işi bitti!
OPETin 'Tarihe Saygı Projesi' çerçevesinde yürüttüğü "57. Alay Şehitleri Yenileme Projesi"nin Tarih Danışmanı Yrd. Doç. Dr. Burhan Sayılır, yenileme çalışmalarının bitme aşamasına geldiğini bildirdi...
Çanakkale Savaşlarında Gazi Mustafa Kemalin "Size ölmeyi emrediyorum" direktifiyle süngü
hücumuna çıkan ve adını tarihe "en kahraman birlik" olarak yazdıran 19. Tümene
bağlı "57. Alay" için yaptırılan şehitlikte çalışmalar son aşamaya geldi.
OPETin "Tarihe Saygı Projesi" çerçevesinde yürüttüğü "57. Alay
Şehitliği Yenileme Projesi"nin Tarih Danışmanı Yrd. Doç. Dr. Burhan Sayılır,
yenileme çalışmalarının bitme aşamasına geldiğini
söyledi.
Şehitlikte inşaat işlerinin tamamlandığını vurgulayan Sayılır, şehit
isimlerinin taşlar yazılması ve yerine konulması çalışmalarının devam ettiğini
belirterek, şu bilgileri verdi:
"Kurul kararı gereğince zaten çok fazla değişiklik yapamıyorsunuz bu tür
yapılarda. Burada yenileme çalışmaları yapıldı. Eskiyen ve yıpranan bölgeler
değiştirildi. Buradaki çalışmalarda sadece taş kullanıldı. Rölyef düzeylerinin
temizlenmesi, yer çimlerinin düzenlenmesi, şehit taşlarının değiştirilmesi gibi.
Bunlar tamamen aslına sadık kalınarak yapılar çalışmalardı. Şehitlik, tarihimize
ve şehitlerimize daha yakışır bir şekilde 24 Nisanda ziyarete açılacak."
Burhan Sayılır, taşlara 57. Alayda yer alan şehitlerin isimlerinin
konulacağını, isimlerin askeri arşiv kaynaklarından alınan bilgilere göre
düzenlendiğini dile getirdi. Sayılır, "Bunlardan 322 şehidimizin taşı yerde
olacak. Geriye kalan şehitlerimizin isimleri de anıtın altında yer alacak. 57.
Alaydaki bütün şehitlerimizin tamamının isminin bu şehitlikte yer almasını
sağlayacağız. Bu tabi ilk defa olan bir şey, daha önceden tamamının ismi yoktu
şehitliğin içinde. 1.817 şehidimizin ismi şehitliğin içinde yer alacak" diye
konuştu.
57. Alayda görev alan ve Çanakkale Savaşlarında hayatını kaybeden 4
gayrimüslim bulunduğunu belirten Sayılır, onların isimlerinin de şehitlikte yer
alacağını bildirdi.
57. ALAY ŞEHİTLİĞİ
Kaynaklara göre, Yarbay Mustafa Kemalin komutasındaki 19. Tümene bağlı
olan 57. Alay, Mustafa Kemalin emriyle bu bölgeye gelmiş ve savaş sonuna kadar
bölgenin savunmasında kahramanlık göstermiştir.
Kahramanlar için yapılan 57. Alay Şehitliği, 1992 yılında mimar Nejat
Dinçel tarafından tasarlanarak inşa edildi. Şehitlik, Kabatepe-Conkbayırı yolu
üzerinde, Kılıç Bayırının güney ucunda bulunuyor. Burası aynı zamanda Bomba
Sırtının kuzey ucu.
OPETin "Tarihe Saygı Projesi" çerçevesinde yürüttüğü yenileme
çalışmaları, bu yılın başında Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ile
imzalanan protokolün ardından başladı.
Bu kapsamda şimdiye kadar 57. Alay Anıtı, taşıyıcı taş duvarlarındaki
çatlamalardan ve statik açıdan sıkıntıya neden olmasından dolayı yıkılarak
yeniden yapıldı. Alan üzerindeki şadırvan ve namazgah yenilendi. Şehitlik
etrafını çevreleyen, eğime paralel taş duvarların inşası tamamlandı. Şehitlik
boyunca asfalt kenarında bulunan su derelerinin mevcut toprak durumundan
betonarme üzerine taş kaplama yapılarak sıhhileştirilmesi gerçekleştirildi.
Otopark zemini granit küp taşlarla kaplandı. Eskiden var olan rölyeflerin yeni
yerlerine uygulaması ve çerçevelenmesi, Şehitlik alanındaki heykelin montajı
tamamlandı. Şehitliğin giriş kapısı yenilendi.
TARİHE SAYGI PROJESİ
OPETin, Gelibolu Yarımadasının restorasyon ve kalkınmasını hedefleyen
"Tarihe Saygı Projesi", 2006 yılından itibaren hayata geçirilmeye başlandı.
Projede, Çanakkale Savaşlarının yaşandığı Tarihi Gelibolu Yarımadasında
bulunan Eceabat ile 12 köyde restorasyon ve çevre düzenleme çalışmaları yapılması
hedefleniyor.
Bugüne kadar, Eceabat ile Alçıtepe, Seddülbahir, Bigalı, Kilitbahir,
Büyükanafarta ve Küçükanafarta köylerinde meydan ve çevre düzenlemeleri, eski
binaların restorasyonu ve altyapıya yönelik genel çalışmalar yapıldı. Behramlı ve
Kocaderedeki çalışmalar sürüyor.
Köylerde modern satış reyonları oluşturulurken, mevcut müzeler yenilendi,
köylere yeni müze ve kültür merkezleri yapıldı. Halk Eğitim Merkezi işbirliğiyle
İngilizce, bilgisayar, pansiyonculuk ve kişisel gelişime yönelik eğitim
çalışmaları yürütüldü.
Proje kapsamında, Eceabatta iskelenin yakınındaki 2 bin 520 metrekarelik
alanda "Tarihe Saygı Parkı" oluşturuldu. Parkta, İstanbulda geçirdiği trafik
kazasında hayatını kaybeden Prof. Dr. Tankut Öktemin yaptığı "Tarihe Saygı
Anıtı", grafik sanatçısı Aydın Erkmenin resmettiği Çanakkale Savaşlarına ait
görüntüler, tasarımcı Turan Mutluay tarafından 44 metre boyunda ve 24 metre
eninde bir alana yayılan Gelibolu Yarımadası Maketi ile Çanakkale Savaşlarının
Türkçe ve yabancı dillerde anlatıldığı konuşan "kiosklar" bulunuyor.
AA