Ortaklıktan çıkarma ve satma hakları tebliği!

TEBLİĞ

Sermaye Piyasası Kurulundan:

ORTAKLIKTAN ÇIKARMA VE SATMA HAKLARI TEBLİĞİ

(II-27.1)

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

Amaç ve kapsam

MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amacı, ortaklıklarda hakim ortağın diğer ortakları ortaklıktan çıkarma hakkı ile diğer ortakların paylarını hakim ortağa satma hakkının uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Dayanak

MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 27 nci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar

MADDE 3 – (1) Bu Tebliğin uygulanmasında;

a) Birlikte hareket eden kişiler:  Ortaklığın yönetim kontrolüne sahip olmak amacıyla açık ya da zımni, sözlü ya da yazılı bir anlaşmaya dayanarak işbirliği yapan gerçek ya da tüzel kişileri,

b) Borsa: 6362 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan sistemler ve pazar yerleri ile yurt dışı borsaları,

c) Gelişen işletmeler piyasası: Borsa mevzuatında tanımlanan piyasayı,

ç) Hakim ortak: Birlikte veya tek başına ortaklığın oy haklarının en az %95’ine sahip olan gerçek ya da tüzel kişileri,

d) Kanun: 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununu,

e) Kurul: Sermaye Piyasası Kurulunu,

f) MKK: Merkezi Kayıt Kuruluşu Anonim Şirketini,

g) Ortaklık: Payları halka arz edilmiş olan veya halka arz edilmiş sayılan anonim ortaklıkları,

ğ) Pay alım teklifi: Kurulun pay alım teklifine ilişkin düzenlemelerinde tanımlanan teklifi,

h) Takasbank: İstanbul Takas ve Saklama Bankası A.Ş.’yi,

ı) TTK: 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununu,

i) TTSG: Türkiye Ticaret Sicil Gazetesini,

j) Yatırım kuruluşu: 6362 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde tanımlanan anonim ortaklıkları,

k) Yönetim kontrolü: Tek başına veya birlikte hareket ettikleri kişilerle birlikte doğrudan veya dolaylı olarak ortaklığın oy haklarının yüzde ellisinden fazlasına veya genel kurulda yönetim kurulu üye sayısının salt çoğunluğuna karşılık gelen sayıda üyelikler için aday gösterme hakkı veren imtiyazlı payların çoğunluğuna sahip olunmasını,

ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Ortaklıktan Çıkarma ve Satma Haklarının Kullanımı

Ortaklıktan çıkarma hakkı ve oy haklarının hesaplanma usulü

MADDE 4  – (1) Pay alım teklifi sonucunda veya birlikte hareket etmek de dahil olmak üzere başka bir şekilde sahip olunan payların ortaklığın oy haklarının en az %95’ine ulaşması durumunda, hakim ortak açısından sahip oldukları payların imtiyazlı olup olmadığı dikkate alınmaksızın diğer pay sahiplerinin tamamını ortaklıktan çıkarma hakkı doğar.

(2) Oy haklarına ilişkin oranın tespitinde, pay sahiplerinin ve birlikte hareket edenlerin doğrudan ve dolaylı payları ile oy hakkında imtiyazlar dikkate alınır. Oy hakkında imtiyazların dikkate alınması için, TTK ve tabi olunan diğer mevzuatlarda belirtilen istisnalar hariç olmak üzere, söz konusu imtiyazların genel kurullarda alınacak tüm kararlara ilişkin oylamalarda kullanılabilmesi gerekir. Aksi durumda, hesaplamada oy sayısı yerine pay sayısı dikkate alınır. Paylar üzerinde intifa veya alım hakkı olan kişilerin sahip olduğu oy hakkı dikkate alınmaz.

(3) Ortaklıkların sermaye piyasası mevzuatı dışında tabi oldukları diğer mevzuattan kaynaklanan yükümlülükleri saklıdır.

Ortaklıktan çıkarma hakkının kullanımı

MADDE 5  – (1) Ortaklıktan çıkarma hakkını kullanmak isteyen hakim ortak, bu Tebliğin 4 üncü maddesinde belirtilen orana ulaşılmasını veya bu orana sahipken ek pay alımında bulunulmasını takip eden üç aylık hak düşürücü süre içerisinde bu hakkını kullanmak üzere ortaklığa başvurur.  Söz konusu başvuruda; hakim ortağın adı soyadı/unvanı, adresi, satım bedeli, payları borsada işlem görmeyen ortaklıklar için pay değerlerinin adil ve makul olduğunun tespiti amacıyla Kurulun ilgili düzenlemelerine göre hazırlatılan değerleme raporu ile banka teminat mektubuna yer verilmesi veya ortaklıktan çıkarma hakkı için kullanılacak fonun özel bir hesapta bloke edilmesi gerekir.

(2) Ortaklık yönetim kurulunun; talepte bulunan pay sahiplerinin bu Tebliğin öngördüğü oranda paya sahip olup olmadığını araştırması, ödenecek bedeli değerlendirmesi ve diğer ortakların paylarının iptali ile söz konusu paylar karşılığında çıkarılacak yeni payların ihracı amacıyla karar alması; ortaklığın da ihraç belgesinin onaylanmasını teminen bu Tebliğin Ek-1’inde yer alan belgelerle birlikte Kurula başvurması gerekir. Payları borsada işlem gören ortaklıklar, eş zamanlı olarak ayrıca paylarının borsa kotundan çıkarılması için borsaya başvurur. Kurula yapılacak başvuru, Kurulun paylara ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde tahsisli sermaye artırımı esaslarına göre sonuçlandırılır; ancak bu durumda borsanın toptan satışlar pazarına ilişkin düzenlemelerinde yer alan fiyat marjlarına ilişkin esaslar uygulanmaz.

(3) Hakim ortak, diğer ortakları ortaklıktan çıkarmaya ilişkin toplam bedeli Kurul onayını takip eden üç iş günü içinde ortaklığın banka hesabına yatırır. Ortaklık tarafından hakim ortağa tahsisli olarak yapılacak sermaye artırımı, hakim ortağın ortaklıktan çıkarma hakkına karşılık olarak bu maddenin birinci fıkrası kapsamında bloke edilen ortaklığa önceden vermiş olduğu söz konusu tutara mahsuben gerçekleştirilir. İhraç edilecek yeni paylar için nominal değerinden aşağı olmamak kaydıyla ortaklıktan çıkarma hakkı kullanım bedeli üzerinden hesaplanacak Kurul ücreti, ihraç belgesinin teslim alınmasından önce hakim ortak tarafından Kurulun ilgili hesabına yatırılır.

(4) Kurulca onaylı ihraç belgesi, ortaklıklar tarafından Kurul onayını takip eden altı iş günü içerisinde ticaret siciline tescil edilir ve TTSG’de yayımlanır. Ortaklıktan çıkarma hakkının kullanımına konu olan önceki paylar, tescil tarihi itibarıyla iptal edilmiş sayılır.

(5) Payları borsada işlem gören ortaklıklar, hakim ortağın parayı ortaklık hesabına yatırmasını takip eden iş günü bu bedelin hakim ortak dışındaki ortakların hesabına aktarılması, söz konusu ortakların paylarının iptali ve yeni ihraç edilecek payların hakim ortak hesabına aktarılması talebi ile MKK’ya başvurur. MKK sisteminde kayden izlenen paylara ilişkin tutarlar, MKK tarafından hakim ortak dışındaki hak sahipleri hesaplarına aktarılmak üzere ilgili yatırım kuruluşları hesaplarına transfer edilir. Söz konusu tarih itibarıyla MKK sisteminde ortaklık nezdinde izlenen paylar ile kaydileştirilmeyen ve anılan tarihten sonra pay sahibi olduğunu ispat eden kişilerin paylarına ilişkin bakiye tutarın, ortaklık tarafından üç yıllık bir süre boyunca ilgili yatırım kuruluşları vasıtasıyla Takasbank nezdinde açılacak özel bir bloke hesapta nemalandırılmak suretiyle tutulması gerekir. Bloke edilecek tutar için banka teminat mektubu verilmesi mümkündür. Payların iptalinden itibaren üç yıllık sürenin sonunda, ilgili yatırım kuruluşunun Takasbank’a başvurusunu takiben blokaj kaldırılır. Üç yıl boyunca Takasbank nezdinde bloke olarak tutulan tutarın neması ile hesapta kalan bakiye, üç yıllık sürenin sonunda talep üzerine ortaklığa iade edilir. Bu tarihten sonra pay sahibi olduğunu ispat eden kişilere payları karşılığında ödenecek pay bedelleri ortaklık tarafından karşılanır. Bu fıkranın uygulanmasında bloke hesapta yer alan tutarın nemalandırılması, aracılık işlemlerinde uygulanacak takas esasları ve blokajın kaldırılmasına ilişkin esaslar Takasbank tarafından Kurulun onayı ile belirlenir.

(6) Payları borsada işlem görmeyen ortaklıklar; hakim ortağın ortaklıktan çıkarma hakkını kullanacağını, ortaklıktan çıkarma hakkının kullanılması sebebi ile payların iptal edileceğini ve pay sahibi olan ortakların satım bedeli karşılığında sahip oldukları pay senetlerinin imhası için ortaklığa başvurmaları gerektiğini Kurulun özel durumların kamuya açıklanmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde kamuya açıklar ve ortaklık merkezinin bulunduğu yerde yayımlanan en yüksek tirajlı yerel süreli yayınlardan birinde veya ulusal bir gazetede ilan eder. Teslim olunan pay senetlerinin bedelleri aynı gün içerisinde tam ve nakden ödenir. Pay senetleri ilgili kuponlarla birlikte noter huzurunda fiziken iptal ve imha edilir ve bu durum noter tarafından düzenlenecek bir tutanakla tespit ettirilir. Söz konusu ortaklıklar; ortaklıktan çıkarma hakkının kullanımına konu olan ve iptal edilmiş sayılan önceki payları, herhangi bir süre sınırı olmaksızın sahiplerinin yapacakları başvuru üzerine satın almakla yükümlüdür.

(7) Beşinci fıkrada belirtilen MKK sürecinin tamamlanmasının ardından, borsa tarafından konuya ilişkin başvuru değerlendirilerek ortaklık paylarının borsa kotundan çıkarılmasına ve işlem görmekten sürekli men edilmesine karar verilir; anılan karar, kararın borsa tarafından KAP’ta duyurulmasını izleyen ilk iş günü yürürlüğe girer.

(8) Hakim ortak tarafından ortaklıktan çıkarma hakkının kullanıldığı ortaklıklar, Kurul tarafından resen Kanun kapsamından çıkarılır.

(9) Bu maddede yer alan hükümler, payları borsanın kot dışı pazarlarında veya Gelişen İşletmeler Piyasasında işlem gören ortaklıkların borsa pazarlarından sürekli çıkmak için yapacakları başvurularda da uygulanır.

(10) Bu madde kapsamında yapılacak borsa kotundan çıkarılma işlemleri, ayrılma hakkının doğmadığı haller arasında kabul edilir.

Satma hakkı

MADDE 6 – (1) Ortaklıktan çıkarma hakkının doğduğu tarihten itibaren üç aylık hak düşürücü süre içerisinde hakim ortak dışındaki diğer ortakların sahip oldukları payları hakim ortağa satma hakkı doğar. Söz konusu üç aylık süre içerisinde hakim ortağın hakim konumunu kaybetmesi durumunda, sürenin bitimine kadar satma hakkının kullandırılmasına devam edilir. Bu süreç içerisinde, hakim ortağın satma hakkının kullanılması sebebiyle yaptığı alımlar hariç olmak üzere ek pay alması sebebiyle ortaklıktan çıkarma hakkını kullanacağını kamuya açıklaması halinde; kamuya açıklama anından itibaren, diğer ortaklar açısından satma hakkı kullanılamaz hale gelir. Ancak söz konusu kamuya açıklama zamanından önce satma hakkını kullanmak üzere başvuru yapan pay sahiplerinin bu talepleri, belirlenen ilk fiyat üzerinden ortaklıktan çıkarma hakkının kullanımına ilişkin süreç beklenmeksizin sonuçlandırılır.

(2) Satma hakkı  kullanılmak istendiğinde, sahip olunan imtiyazlı veya imtiyazsız tüm paylar için kullanılmalıdır.

(3) Hakim ortak dışında kalan diğer pay sahipleri satma hakkını kullanma taleplerini ortaklığa yazılı olarak iletir. Ortaklığın, talepte bulunan pay sahiplerinin ortaklık sıfatını araştırması, ödenecek bedeli değerlendirmesi ve bu amaçla payları borsada işlem görmeyen ortaklıklar için pay değerlerinin adil ve makul olduğunun tespiti amacıyla Kurulun ilgili düzenlemeleri uyarınca bir değerleme raporu hazırlatması ve pay sahiplerinin bu taleplerinin kendisine talebin ulaşmasını izleyen en geç bir ay içinde iadeli taahhütlü mektupla veya noter aracılığı ile hakim ortağa bildirmesi gerekir. Payları borsada işlem gören ortaklıklar için bir aylık süre üç iş günü olarak uygulanır.

(4) Hakim ortağın, kendisine satma hakkı kullanım talebinin ulaşmasını izleyen en geç altı iş günü içerisinde pay bedellerini ortaklık hesabına yatırması gerekir. Satma hakkını kullanmak isteyen ortakların sahip oldukları payların bedeli, pay bedellerinin hakim ortak tarafından ortaklık hesabına yatırılmasını takip eden ilk iş günü ortaklık tarafından ödenir ve ödeme sonrası pay devir işlemleri sonuçlandırılır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Ortaklıktan Çıkarma ve Satma Hakkı Kullanım Bedeli

Hakların kullanım bedeli

MADDE 7  – (1) Ortaklıktan çıkarma ve satma haklarının kullanımına ilişkin süreçte bedel Türk Lirası olarak tam ve nakden ödenir.

(2) Bu Tebliğ hükümleri kapsamında satma hakkının kullanımına ilişkin olarak Kanunun 27 nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen adil bedelin, ortaklıktan çıkarma hakkının kullanımına ilişkin olarak Kanunun 27 nci maddesinin birinci fıkrası ile 24 üncü maddesi hükümleri çerçevesinde belirlenecek satım bedeli ile eşit olduğu kabul edilir.

(3) Kanun çerçevesinde ortaklıktan çıkarma hakkının kullanılmasında satım bedeli ve satma hakkının kullanılmasında adil bedel olarak;

a) Payları borsada işlem gören ortaklıklar için;

1) Borsada işlem gören pay gruplarının her biri için, hakim ortak konumunun kazanıldığının veya hakim ortak konumunda bulunup ek pay alındığının kamuya açıklandığı tarihten önceki otuz gün içinde borsada oluşan ağırlıklı ortalama fiyatların aritmetik ortalaması,

2) Borsada işlem görmeyen pay gruplarının her biri için; işlem gören sadece bir pay grubu bulunması durumunda bu gruba ilişkin olarak bu fıkranın (a) bendinin (1) numaralı alt bendi hükmü çerçevesinde tespit edilen fiyat, işlem gören birden fazla pay grubu bulunması durumunda ise bu gruplara ilişkin olarak bu fıkranın (a) bendinin (1) numaralı alt bendi hükmü çerçevesinde tespit edilen fiyatların aritmetik ortalaması,

b) Payları borsada işlem görmeyen ortaklıklar için, her bir pay grubuna ilişkin fiyatın adil ve makul olduğunun tespiti amacıyla hazırlanan değerleme raporunda tespit edilen bedel,

dikkate alınır.

(4) Payları borsada işlem görmeyen ortaklıkların pay gruplarına ilişkin hazırlanacak değerleme raporu, ortaklıktan çıkarma hakkının kullanılmasına ilişkin süreçte hakim ortak tarafından, satma hakkının kullanılmasına ilişkin süreçte ise ortaklık tarafından hazırlatılır.

(5) Hakim ortağın, satma hakkının kullanılması sebebiyle yaptığı alımlar hariç olmak üzere bu Tebliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasında belirtilen üç aylık hak düşürücü süre içinde tekrar ek pay alması durumunda; yeniden hesaplanacak satma hakkı bedelinin üç aylık sürenin başlangıcında hesaplanan ilk satma hakkı bedelinden düşük olması halinde, satma hakkının kullanılmasında belirlenen ilk fiyat esas alınır.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Çeşitli ve Son Hükümler

Kamuyu aydınlatma

MADDE 8 – (1) Hakim ortak konumunun kazanılması veya bu konumda iken ek pay alınması ya da bu konumun kaybedilmesi durumları, Kurulun özel durumların kamuya açıklanmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde hakim ortak tarafından kamuya açıklanır. Hakim ortak konumunun kazanılması veya bu konumda iken ek pay alınması durumunda; ortaklıktan çıkarma hakkının kullanılmasına karar verilmiş ise, bu duruma ilişkin bilgiye de söz konusu açıklamada yer verilmesi gerekir.

(2) Aşağıdaki hususlar, Kurulun özel durumların kamuya açıklanmasına ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde ortaklık tarafından kamuya açıklanır:

a) Ortaklıktan çıkarma hakkının kullanımı talebinde bulunulması ve ortaklıktan çıkarma sürecine ilişkin bilgi,

b) Ortaklıktan çıkarma sürecinin sonuçlarına ilişkin bilgi,

c) Satma hakkının kullanılmak istenmesi halinde, başvuru geldiği sürece günlük olarak, bu hakkı kullanmak isteyen ortakların sayısı, sermayedeki pay oranları ile toplam satma hakkı bedeli,

ç) Payları borsada işlem görmeyen ortaklıklar için, satım bedelinin tespitine ilişkin değerleme raporu sonuçları,

d) Satma hakkının kullanım süresi sonucunda, bu hakkı kullanan ortakların sayısı ve sermayedeki pay oranları ile hakim ortağın sermayedeki pay oranı.

İstisnalar

MADDE 9 – (1) Kamu kurum veya kuruluşlarının pay sahibi olduğu ortaklıklarda, ilgili kamu kurum veya kuruluşlarının aksi yönde talepleri olmadığı sürece kamunun sahip olduğu paylar için bu Tebliğ hükümleri uygulanmaz.

(2)Yatırım ortaklıklarına ilişkin hükümler saklıdır.

Ortaklıktan çıkarma ve satma haklarının kullanımına ilişkin sınırlama

MADDE 10 – (1) Ortaklık paylarının borsada işlem görmeye başlamasından itibaren iki yıl süreyle ortaklıktan çıkarma veya satma hakkı kullanılamaz.

Mevcut durumda hakim ortak konumunda bulunan ortaklara ilişkin hükümler

GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin yürürlük tarihi itibarıyla hakim ortak konumunda bulunan ortaklar açısından, ortaklıktan çıkarma hakkı kendiliğinden doğmaz. Bu durumda satma hakkı da kullanılamaz. Ancak, hakim ortak tarafından yapılacak ek bir pay alımı ile bu haklar kullanılabilir hale gelir.

Yürürlük

MADDE 11 – (1) Bu Tebliğ 1/7/2014 tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 12 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Kurul yürütür.

EK-1

ORTAKLIKTAN ÇIKARMA HAKKININ KULLANIMI İÇİN KURULA YAPILACAK BAŞVURULARDA İSTENEN BİLGİ VE BELGELER

1. Yürürlükte bulunan tüm değişiklikleri içeren ve tek bir metin haline getirilmiş, ortaklığı temsile yetkili kişilerce imzalı esas sözleşme,

2. Esas sözleşmede yer alan pay gruplarına ve bu gruplara tanınan imtiyaz ve kısıtlamalara ilişkin bilgiler,

3. Hakim ortağın adı soyadı/unvanı, adresi ve satım bedeli,

4. Payları borsada işlem görmeyen ortaklıklar için pay değerlerinin adil ve makul olduğunun tespiti amacıyla Kurulun ilgili düzenlemelerine göre hazırlanmış değerleme raporu,

5. Türkiye’de bankacılık faaliyetinde bulunma yetkisine sahip bir banka tarafından verilecek ödeme garantisine veya ortaklıktan çıkarma hakkı için kullanılacak özel bir hesapta bloke edilmiş fona ilişkin bilgi ve belgeler,

6. Yönetim kurulunun diğer ortakların paylarının iptali ile söz konusu paylar karşılığında çıkarılacak yeni payların ihracına ilişkin kararı,

7. İhraç belgesi,

8. Esas sermaye sistemindeki ortaklıklarda sermaye maddesinin değişikliğine ilişkin madde tadil tasarısı,

9. Kayıtlı sermaye sistemindeki ortaklıklarda, Kanunun 18 inci maddesinin yedinci fıkrası uyarınca tescil ve ilan ettirilecek çıkarılmış sermayeyi gösteren esas sözleşmenin sermayeye ilişkin maddesinin yeni şekli,

10. Ortaklığın mevcut sermayesinin ödendiğinin tespitine ilişkin mali müşavir raporu,

11. Ortaklığın son durum itibarıyla yüzde beş ve üzeri pay sahiplerini gösterir şekilde ortaklık yapısı ile mevcut yönetim kurulu üyeleri hakkında bilgi,

12. Ortaklığın yaptığı son sermaye artırımı tescilinin ilanına ilişkin TTSG,

13. Ortaklığı temsile yetkili kişilerin noter onaylı imza sirküleri,

14. Kurulca istenecek diğer bilgi ve belgeler.