Osman Gazi Köprüsü'nde ücret bilmecesi!

3 yıl önce inşaatına başlanan ve geçen hafta son tabyanın konulduğu Körfez Köprüsü, yani yeni ismi ile Osman Gazi Köprüsü kaç lira olacak? 

Yap-İşlet-Devret modeli ile hayata geçirilen köprüde araç başına kamu garantisi verilmesine karşılık açıklanan fiyat kabaca 35 dolar +KDV oldu. Henüz net bir bilgi açıklanmamasına karşılık 35 doların tek yönlü mü yoksa çift yönlü geçiş fiyatı olup olmadığı bilinmiyor. Son bilgiler tek yönlü fiyatın 25 dolar ve gidiş-dönüş olursa fiyatın 35 dolar olacağı yönünde. 

Ulaştırma Bakanlığı ve Karayolları henüz fiyatlandırmada net bir bilgi açıklamadığı için köprü bitme noktasına geldi ama fiyat bulmacası henüz bitmedi. Osman Gazi Köprüsü hakkında bir diğer fiyat konusu da araç bazında nasıl bir fiyat uygulanacağının netleşmemiş olması. Açıklanan 35 dolar+KDV'nin bir ortalama fiyat olduğu, kamyonlardan çok daha yüksek ücret alınırken otomobillerden çok daha düşük bir ücret alınabileceği de ileri sürülüyor. 

KUR ÇARPTI

Osman Gazi köprü projesi 2010 yılında açıklandığında dolar o tarihlerde 1,5 lira seviyelerindeydi. Dolayısı ile geçiş ücreti de o tarihlerde Eskihisar-Topçular feribot geçiş ücretine çok yakın seviyelerdeydi. 2010 yılında 50-55 lira aralığında hesaplanan geçiş ücreti kur artışı nedeniyle bugün artık 120 liraya ulaşmış oldu. 

Karar

Haber Sözcü Gazetesi'nde şu şekilde yer aldı;

Geçtiğimiz günlerde son tabliyeleri de monte edilen Osman Gazi Köprüsü’nün geçiş ücretinde ‘halk günü’ uygulaması gündemde. İstanbul-İzmir arasını kısaltan ve 35 dolar+KDV ücreti ile ‘’Dünyanın en pahalı ücretli köprüsü’’ olarak eleştirilen Osman Gazi Köprüsünde fiyat ayarlaması düşünülüyor. Ulaştırma Bakanlığının, haftanın belli günleri, ya da günün belirli saatleri arasında, daha düşük bir ücret uygulanması formülünü gündemine aldığı bildirildi.

İzmir-İstanbul arasını 3,5-4 saate indirecek olan ve 1.1 milyar dolara mal olan Osman Gazi Köprüsü, resmi açılışı yapıldığı günden bu yana geçiş fiyatı nedeniyle eleştiri konusu oldu. Tek gidiş 25, gidiş-dönüş 35 dolar+KDV olarak öngörülen ücrete yönelik eleştiriler üzerine Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, bürokratlarına talimat vererek ‘’Alternatif bir çalışma yapılmasını’’ istedi.

”BAKALIM, ÇALIŞALIM”

Bakan Yıldırım, ‘’Zaman ve yakıt maliyeti hesap edilince bu köprü aslında pahalı değil, ayrıca güvenli.  Ama bakalım, ücretlerle ilgili bir alternatif üretilebiliyorsa çalışalım’’ diyerek bürokratlarına talimat verdi. İlk etapta da ‘’Fiyat aynı kalmak kaydı ile, haftanın belirli günleri ya da saatlerinde daha düşük bir ücret uygulanabileceği’’ formülü gündeme geldi. Bu konudaki çalışmalar ve alternatif planlamalar devam ediyor.

CHP ‘’GEÇMEYİN’’ DEMİŞTİ

CHP Uşak Milletvekili Özkan Yalım, Osman Gazi Köprüsü için belirlenen 35 dolarlık ücretin aşırı yüksek olduğunu belirterek, ”Fiyat düşene kadar köprüden geçmeyelim.  Bunu yaparsak fiyatı ucuzlatmaya mecbur kalırlar” açıklaması yapmıştı. Yalım, Amerika’da bir vatandaşın aynı uzunluktaki köprüyü 7 dolara geçtiğini vurgulamıştı.

PARAYI HAZİNE KARŞILAYACAK

Ancak köprüden vatandaşların geçiş yapmaması işletmeci firmayı etkilemiyor. Günlük 75 bin araç geçişinin garanti edildiği bu projeyle ilgili, bu sayı altına düşülmesi halinde, Karayolları Genel Müdürlüğü yani devlet, farkı işletmeciye ödeyecek.  Osman Gazi köprüsünde ihaleyi Nurol-Özaltın-Makyol-Astaldi ve Göçay konsorsiyumu kazanmış ve projeyi tamamlamıştı. Alt taşeronluğu ise Japon IHI-ITOCHU konsorsiyumu üstlenmişti.

Sözcü

Haber Yarna Bakış Gazetesi'nde şu şekilde yer aldı...

3. Boğaz köprüsü güzergâhındaki Kuzey Marmara Otoyolu’ndan geçmek için 75 TL ödenecek. Bu rakam, kilometrede 30 kuruş yakan bir aracın yakıt parasına denk geliyor. Tüketici Hakları Derneği Başkanı Turhan Çakar, “Hükümet, ulaşımı yandaşları için rant aracı haline getirdi.” dedi.

Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım, önceki gün Kuzey Marmara Otoyolu ihalesini kazanan şirketleri ve geçiş ücretlerini açıkladı. Toplamda 250 kilometreyi bulacak otoyol ve köprü ücreti için sürücüler 75 lira ödeyecek. Bu rakam kilometrede ortalama 30 kuruş yakan bir aracın yakıt parasına denk geliyor. Sürücüler, belirlenen fiyatı yüksek bulurken, tüketici hakları dernekleri ‘soygun’ nitelemesi yapıyor. Tüketici Hakları Derneği Başkanı Turhan Çakar, otoyol için belirlenen ücretlerin sosyal devlet anlayışına uygun olmadığını söyledi. Vatandaşların gelirine göre bu tür ulaşım bedelinin aldıkları maaşın yüzde 10’unu geçmemesi gerektiğini ifade eden Çakar, “Ulaşım maalesef rant aracı haline geldi. Hükümet, ulaşımı, yandaşları için rant araç haline getirdi. Açıkçası bunun anlamı soygundur.” dedi.

Toplam yatırım bedeli 7 milyar lirayı aşacak Kuzey Marmara Otoyolu projesinin Asya kısmını Limak İnşaat-Cengiz İnşaat ortak girişim grubu, Avrupa kısmını ise Kolin İnşaat-Kalyon İnşaat ortak girişim grubu kazandı. Buna göre 250 kilometrelik yolun tamamını kullanan sürücüler için dört farklı ödeme yeri olacak. Sürücüler, Anadolu yakasında kalan otoyol için Limak-Cengiz’e ait şirkete, Avrupa yakasındaki yollar için Kalyon-Kolin İnşaat’a ayrı ayrı ücret ödeyecek. Bunun yanında, otoyolun birleştiği 3. köprüye, yani Yavuz Sultan Selim Köprüsü’ne de ayrı bir ödeme yapmak zorunda kalacak. Avrupa yakasında bulunan üçüncü havalimanından Kurtköy’e gitmek isteyen sürücüler, KDV dahil 29,50 lira ödeyecek. Sürücüler, bu güzergâhta 3. köprüyü de kullanacağı için köprü ücreti olarak 10,62 lira verecek. Toplamda 40,12 lira otoyol ve köprü parası ödemiş olacak. Anadolu yakasında bulunan Kurtköy’den Akyazı’ya gitmek isteyenler ise KDV dahil 22,42 lira ödeyecek. Kınalı-Odayeri güzergâhı için de KDV dahil 12,39 lira verecek sürücülerin ceplerinden, 250 kilometreyi bulan otoyol ve köprü ücreti olarak toplamda 75 lira çıkmış olacak.

‘SOSYAL DEVLET İLKESİNE AYKIRI’

Tüketici Hakları Derneği Başkanı Turhan Çakar, vatandaş gelirinin yarısına yakınını ulaşım giderlerine vermek zorunda kaldığını kaydetti. Çakar, “Kuzey Marmara Otoyolu için belirlenen fiyat çok yüksek, asgari bir seviyede olması gerekiyor. Bu tür hizmetler insan hakları ve sosyal devlet anlayışına uygun olmalıdır. Herhangi bir Avrupa ülkesinde böyle bir vurgun göremezsin. Olması gereken vatandaşın maksimum ulaşım bedeli yüzde 10’nu geçmemesidir. Ulaşım maalesef rant aracı haline geldi. Hükümet ulaşımı yandaşlarını ranta geçirdiği bir araç haline getirdi. Açıkçası bunun Türkçesi soygundur.” ifadelerini kullandı. Kuzey Marmara Otoyolu’na yakın bir yerde ikamet ettiği için sürekli bu yolu kullanmak zorunda kalacağını söyleyen sürücü Yaşar Andıç, “Benim için kullanışlı bir yol olacak. İstanbul’a sürekli gidip geldiğim için trafik açısından da rahat edeceğim. Ancak haftanın beş günü sadece gidiş için 100 lira yola vermek durumunda kalacağım. Bunun üzerine bir de aracın yakıtını eklediğinizde işin içinden çıkamıyoruz. Makul bir fiyat olursa biz de rahat kullanabiliriz.” diye konuştu.

İHALE HÜKÜMETE YAKIN ŞİRKETLERE

Projede, Asya kısmında Kurtköy-Akyazı kesiminin otoyol yapımını kazanan şirketlerin verdiği işletme süresinin 6 yıl 9 ay ve 13 gün, Avrupa kısmında Kınalı-Odayeri kesiminin yapımını kazanan şirketlerin verdiği işletme süresinin ise 7 yıl 9 ay 10 gün olduğu belirtildi. Ayrıca vatandaş, belirlenen otoyol geçiş parasını verse de vermese de Hazine minimum 75 bin maksimum ise 125 bin aracın geçiş ücretini ihaleyi alan şirketlere vermek durumda.

Yarına Bakış

Haber Şok Gazetesi'nde şu şekilde yer aldı;

İstanbul-İzmir arsındaki yolun 3.5 saate inmesini sağlayacak Gebze-Orhangazi-İzmir otoyol projesinin en önemli ayağı olan İzmit Körfez Geçiş köprüsünde sona yaklaşılıyor. Ramazan Bayramı öncesi açılacak köprüden ise özel araç sürücüleri 120 kilometrelik hızla geçebilecekler. Köprüden geçiş ücreti ise 35 dolar KDV olacak.

Şok Gazetesi