Renksiz, kimliksiz şehirlere son!

İstanbul’da düzenlenen ‘3. Kentsel Dönüşüm Zirvesi’ne konuşmacı olarak katılan Adıyaman Belediye Başkan Yardımcısı Ahmet Vechi Yüksek, Adıyaman’da sürdürülen kentsel dönüşüm çalışmaları hakkında bir sunum yaptı. Piri Reis Harita Gayrimenkul ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Derneği tarafından İstanbul Bağlarbaşı Kongre ve Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen zirveye Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki ile birlikte çok sayıda ilin belediye başkanı, yerel yönetim temsilcileri, inşaat ve finans sektörü temsilcileri, kamu ve özel sektör temsilcileri ve akademisyenler katıldı.

‘2023 Vizyonu ve Hedefleri Doğrultusunda Sürdürülebilir Kentsel Yenileme’ temasıyla düzenlenen zirvede yaptığı sunumda Adıyaman’da sürdürülen kentsel dönüşüm çalışmaları hakkında bilgiler veren Adıyaman Belediye Başkan Yardımcısı Yüksek, “İlimiz, tek merkezli olması nedeniyle gelişirken ihtiyaçlara cevap veremez hale gelmiştir.Merkezin sıkışık olması, fiziksel özelliklerinin uygun olmaması ve imar planının ihtiyaçlara cevap verememesi adeta yaşamı çekilmez hale getirmiştir.Şehir merkezi 33 mahalleden oluşmakta ve merkez valilik, belediye ve kale civarını kapsamaktadır.1/100.000’lik çevre düzeni planında yerleşim ve gelişim alanı 5 bin 500 hektar, mevcut imar planında ise yaklaşık 3 bin hektardır.Mevcut mahallelerdeki yoğun yapılaşma 60 k/ha ile 500 k/ha arasında değişkenlik göstermektedir.Şehrin doğusu ile batısı arasında gelişmişlik açısından uçurum diye tarif edilecek farklar oluşmakta ve bu fark gittikçe bu fark artmaktadır.Önlem alınmadıkça şehrin doğusu ötekileşerek, sosyal açıdan ve diğer açılardan telafisi mümkün olmayan sakıncalar doğuracaktır.Yerleşimin sıkışıklığı merkez-alt merkez ilişkisiyle çözülmelidir.Ayrıca merkez-alt merkez ilişkisi güçlü ulaşım ağı ile desteklenmelidir. Diğer şehirlerde olduğu gibi Adıyaman da planlı kentsel gelişmeye ayak uyduramamış, plansız ve korumasız bir ortama itilmiştir. Bunun sonucu olarak da her ölçekte çevre sorunları ile beraber çarpık kentleşme ortaya çıkmıştır. Çevresel duyarlılık ve estetik, kentsel rantların gölgesinde kalmıştır. Daha güzeli ve kullanılabilir olanı aramak yerine daha karlısı aranır duruma gelmiştir. Daha fazla kazanma arzusu kent üzerindeki baskıları arttırmış, renksiz, kimliksiz binalar ve yapılar oluşmuştur.Sağlıklı bir kentleşmenin oluşması için planlamanın üç sacayağının oluşması şarttır. Bunlar: Sosyal Planlama, Ekonomik Planlama, Fiziki Planlamadır” diyerek sorun hakkında katılımcılara bilgi verdi.

Daha sonra çözüm konusunda yapılan çalışmalara da kısaca değinen Yüksek şunları söyledi: Kentsel dönüşüm; çarpık yapılaşmış, köhneleşmiş, kaçak, afetlere ve kentsel risklere duyarlı, ekonomik ömrünü tamamlamış, altyapısı yetersiz ve niteliksiz, yoğun yapılaşmış,  yasal ya da imara aykırı yerlerdeki mülkiyetin yeni imar verilerine uygun olarak yeniden düzenlenmesidir.Şehrimizde kent siluetini kaybetmiş, afet tehlikesi muhtemel alanların sağlıklı bir kent ve donatılı çevre açısından yenilenmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Pirin köyü ve civarı, Adıyaman höyüğü(kale) ve Oturakçı Pazarı civarı gibi korunacak alanlar, şehir merkezinden geçen muhtelif dere ve ırmakların bulunduğu alanlar, yoğun yapılaşmanın olduğu şehir merkezine yakın alanlar, kentsel dönüşüm ile çözülmelidir.Şehir kültürü açısından yerinde dönüşüm çok önemlidir.Adıyaman ilimizde 6306 sayılı yasa kapsamında şimdiye kadar imar planları ekseninde jeolojik ve jeoteknik etütleri, halihazır haritaları, mevcut durum analizi, hak sahipliği tespiti, imar planları taslağı ve aşamaları bitirilmiştir.Çevre düzeni planına dayalı imar planları yapılırken dönüşüm master planı ve ulaşım master planı ile birlikte yapılmıştır. Bu master planında ayrıca ulaşım ağının mevcut durumu ve gelecekteki durumu da irdelenmiştir.mahalleler 1/1000’lik uygulama imar ve kentsel dönüşüm imar planı şeklinde, planlama kademesine uyularak nüfus projeksiyonuna göre yapılacaktır. Ayrıca uygulama imar planlarında kentsel tasarım ve siluet tasarımları yer alacaktır.Sonuç olarak, ülkemizde gerçekleşen kentsel dönüşüm yapılan çalışmalar ile yetinmeyip uygulamaya dönüştürülmelidir.İstanbul’un sorunlarını çözmeyi düşünüyorsak önce uygulanabilir kentsel dönüşüm yaklaşımı ile Anadolu’daki kentsel dönüşüm sorunlarının çözülmesi gerekir.Anadolu’da kentsel dönüşüm uygulamalarında finansal kaynak açısından merkezi idare desteği şarttır.Kentsel dönüşüm alanlarında planlama çevre düzeni planı ve imar planlarında öngörülen projeksiyon nüfusuna göre yapılmalıdır.Revizyon imar planı yapımında kentsel yenileme ve değişim ihtiyacı olan mahallelerde yada alanlarda imar planı bütününe uygun yoğunluk verilerek özendirilecek özel sektöre ada bazında çözüm getirilmelidir.kentsel dönüşüm, ulusal politikalar hazırlanıp, yürütülmelidir.”

Program sonunda katılımından dolayı Adıyaman Belediye Başkanı Vechi Yüksek’e plaket takdim edildi.

Adıyaman Günebakış Gazetesi