Rize’de riskli yapılarda kentsel dönüşüm başlıyor!

Rize şehir merkezinde deniz dolgusu yapılarak kazanılan alanın yaklaşık 3'te 1'inden meydana gelen 173 bin metrekarelik kısımda korozyon nedeniyle riskli duruma gelen 4 bin 174 bağımsız yapının kentsel dönüşüm projesi için çalışılıyor.

Hürriyet Gazetesi'nde yer alan habere göre; projede ilk etapta 23 dönümlük alan üzerinde bulunan belediye blokları yıkılıp, yerine yeni binalar yapılacak. Uzmanlar, deniz suyunun temellerini tehdit ettiği dolguda yer alan binaların yüzde 80'inin korozyon tehdidi ile karşı karşıya olduğunu açıkladı, olası küçük çaplı depremlerle yapıların büyük risk altında olduğunu belirtti.

Rize Belediye Başkanı Rahmi Metin ise bölgede belediye bloklarından başlayıp kentsel dönüşüm uygulanacağını ifade ederek, "Bu eziyetli sürece Rizelilerle beraber tahammül etmezsek o zaman o güzelliklere ulaşamayız” şeklinde konuştu.

DENİZ SUYU ALTINDA KALAN BİNALARDA KOROZYON TEHLİKESİ

Rize İnşaat Mühendisleri Odası, dolgu alan üzerinde yer alan binalarla ilgili 2 yıl önce teknik inceleme yapıp rapor hazırladı. Raporda, 3 kat yapı izni verilen dolgu alanına mühendislik ilke ve hesaplamalarından uzak zihniyetle yüksek katlı binaların inşa edildiği açıklandı. Deniz suyu seviyesinin altında bulunan bina temellerinin, meydana gelen korozyon sonucunda zarar gördüğü ifade edilen raporda, tuzlu su altında kalan bina demirlerinin de özelliğini kaybettiği ve çapının düştüğü kaydedildi. Raporda ayrıca, güçlendirme çalışmasıyla ayakta kalabilecek birkaç bina dışındaki tüm binaların yıkılması gerektiğini belirtti.

İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI: 'TAŞIYICI KOLONLAR DÖKÜLÜYOR'

Gürcistan'da 2 yıl önce oluşan 5,1 büyüklüğünde sahip deprem sonrasında fay hattını etkilediği ve yarılmayı hızlandırdığı düşünülürken, Doğu Karadeniz'in 4'üncü derece deprem riski bölgesinden 3'üncü deprem riski bölgesine çekilmesi sonrası gözler yeniden dolgu alanındaki binalara döndü. Rize İnşaat Mühendisleri Odası tarafından gerçekleştirilen teknik incelemelerde, dolgu üzerinde deniz korozyonuna uğrayan çok sayıda binanın temellerinin ağır hasarlı olduğu belirlendi. Bina temellerinde bulunan demirlerin açığa çıktığı ve kolonların tahrip olduğu incelendi. Hasarın en fazla gözlendiği yerlerin başında, 3 kat olarak inşa edilen ancak sonradan 3 ilave kat daha atılan cami, mescit, lokanta ve çok sayıda dernek ve vakfa ait yerlerin bulunduğu belediye blokları yer alıyor.

KENTSEL DÖNÜŞÜM BAŞLIYOR

Rize'de, 173 bin metrekarelik dolgu alanında bulunan korozyon nedeniyle risk taşıyan 4 bin 174 bağımsız yapıda kentsel dönüşüm projesi için çalışmalara başlandı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Rize Belediyesi tarafından gerçekleştirilen çalışma ile daha az katlı, kentin kültürüne ve mimarisine uygun yapılar inşa edilip, azaltılması planlanan yapı yoğunluğu Salarha beldesinde 52 bin metrekare ile Yağlıtaş Mahallesi’nde 207 bin metrekarelik iki yeni rezerv alanında yer alacak. Kamulaştırma çalışmalarının tamamlanmasıyla yeni rezerv alanlarında yapılaşma aşamasına geçilip, dolguda bulunan riskli yapılar da etap etap olarak yıkılacak. Projede ilk etapta 23 dönümlük alanda yer alan belediye blokları yıkılıp, yerine yeni binalar yapılacak. Belediye bloklarının projesi de hazırlandı. Önümüzdeki günlerde bloklar için ilk kazmanın vurulması planlanıyor.

DOÇ. DR. SÜME: 'BİNALARDA KOROZYON TEHDİDİ VAR'

Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Doç. Dr. Veli Süme, dolgu alanlarında gerçekleştirilen yapılan binaların çoğunun korozyonun etkisi altında yer aldığını söyleyerek bu etkinin günden güne yükseldiğini açıkladı. Rize'de dolgudaki binaların yüzde 80'inin korozyon tehdidi altında olduğunu sözlerine ekleyen Doç. Dr. Süme, "Rize normalde 4'üncü derece deprem bölgesi olmasına rağmen Doğu Anadolu fay hattı kuzeye doğru kaydı ve bunun neticesinde konunun uzmanları tarafından Rize 3'üncü derece deprem bölgesine alındı. Artık biz binalarımızı projelendirirken deprem yüklerini hesaba katmak durumundayız. Rize'de olabilecek minimum bir depremde binalarımız çok büyük risk altında. 4'ün üzerinde bir deprem Rize'de şiddet itibariyle çok yıkıcı bir etki bırakacaktır" şeklinde konuştu.

'TEMEL YALITIMI İYİ YAPILMALI'

Korozyon tehdidi altında bulunan binaların 25 ila 40 yıllık olduğunu söyleyen Doç. Dr. Süme, şu açıklamalarda bulundu: "Zaman içerisinde teknik ve teknolojide önemli gelişmeler oldu. Bunlardan en barizi elle beton dökümü artık yapılmıyor, bunun yerine hazır beton kullanıyoruz. Binalarda temel yalıtımı yapılmalı. Özellikle Rize'de, Doğu Karadeniz'de temel yalıtımına çok dikkat etmemiz gerekiyor. Günümüz malzemeleri ile gayet güzel temel yalıtımları yapılabiliyor dolayısıyla bugünden itibaren yapılabilecek binalarda teknik ve teknolojiye uyulduğu sürece herhangi bir problem olacağını düşünmüyorum. Biz yapı elemanlarının ömrünü yüzyıl olarak hesaplarız, bunun artısı eksisi olabilir, kullandığınız malzeme, mühendislik yöntemleri ile değişmekte. Korozyon, yapı elemanlarının kanseri gibidir. Korozyon bina ömürlerini yüzde 30 düşürür, buna ele dökülen betonların kalitesizliğini de ilave ederseniz binaların normalde 100 yıl olması gereken ömürleri 30-35 yılda sona eriyor."

BELEDİYE BAŞKANI: 'BİNALARIN STATİK ÖMRÜ DOLMUŞ' 

Rize Belediye Başkanı Rahmi Metin de, Rize'de belediye bloklarından başlayıp kentsel dönüşüm uygulanacağını söylerek projelerin uygulama aşamasına geçmesi için son planlama sürecinin devam ettiğini kaydetti. Metin, "Belediye blokları dediğimiz alanda çalışmalar bölüm bölüm yapılacak. Bütünüyle yıkılıp yapmak yerine kademe kademe gideceğiz. Yıktığımız yerdeki esnafımıza belirli noktalarda yer vereceğiz. Belki prefabrik yapılarda geçici olarak duracaklar. Blokların dükkan katları yapılınca yerlerine geri dönecekler. Bu bloklar yıkılacak mı? Evet yıkılacak. Korozyon var mı? Var. Statik ömrü dolmuş mu? Evet dolmuş. Esnafımızı çok fazla zarara uğratmadan başka bir yere geçirmek mümkün mü? Mümkün. Bu eziyetli sürece Rizelilerle beraber tahammül etmezsek o zaman o güzelliklere ulaşamayız” dedi.

ESNAF DESTEK VERİYOR

Bölgedeki esnaflardan Mehmet Karaca, kentsel dönüşüme destek verdiklerini söyleyerek, “20 yıldır konuşulan bir konu. Eğer buradaki mal sahipleri ve kiracılar mağdur edilmeyip kısa zamanda bitecek ise hepimiz için faydalı olur" ifadelerini kullandı. 

Şaban Çap ise "Binalar ömrünü tamamladı. Eski belediye başkanımız 2 kattan sonra müsaade etmemişti. Daha sonradan 3 kat daha üstüne eklediler. Beklentimiz belediye başkanının bir an önce buradaki kentsel dönüşümü bitirmesidir" şeklinde konuştu. 

Fevzi Çakır ise, "Buraların yıkılıp daha modern yapılması gerekiyor" dedi. İsmail Reyhanoğlu da, "Belediye başkanımıza güveniyoruz. Binalar sakat, yıkılması gerekiyor. Burada durma şansımız yok. Bu güne kadar 3 tane maket gördük, bunların hangisi yapılacak bilmiyoruz. Bize henüz bir tebligat gelmedi. Merakla bekliyoruz” açıklamasında bulundu.