Rusya’yı hiçbir yaptırım yıkamıyor! ABD’nin yeni kararı oyunu tersine çevirebilecek mi?

Rusya’yı hiçbir yaptırım durduramıyor. Rus ödeme yöntemi olan MİR, birçok ülkede kabul görmeye başladı bile. Türkiye 5 bankası ile MİR’i kabul ederken, karşıt sesler yükselmeye başladı. ABD ve AB ülkeleri bu durumdan rahatsız olurken, kısıtlamalar peş peşe geldi. İşte haberin detayları… Yellen, “ABD, Rusya'yı savaş suçlarından, vahşetlerinden ve saldırganlığından sorumlu tutmak için güçlü adımlar atmaya devam edecek” diyerek Rusya Devlet Başkanı Putin’in finansal olarak çıkmazlara sokmak için çeşitli iktisadi ve ticari adımlar atılmıştı

Amerika Hazine Bakanı Janet L. Yellen, “ABD, Rusya'yı savaş suçlarından, vahşetlerinden ve saldırganlığından sorumlu tutmak için güçlü adımlar atmaya devam edecek” diyerek Rusya Devlet Başkanı Putin’in finansal olarak çıkmazlara sokmak için çeşitli iktisadi ve ticari adımlar atılmıştı.

Ukrayna- Rusya savaşının ilerleyen günlerinde Avrupa birliği ve Amerika yetkilileri Rusya’ya karşı çeşitli yaptırım sözleriyle çalkalandı. Bunlardan birkaçı uçuşların iptal edilmesi, bazı ticaret mallarında ekstra yüzde 30 oranında vergi, lüks batı ürünlerinin ülkeye satış yapmaması gibi.

Mart ayına geldiğimizde Visa ve Master Card ödeme yöntemleri ülkede kullanımını durdurdu. Aynı ay içerisinde 7 Rus bankası Swift’de işleme kapatıldı. Mir sistemi, Rusya Merkez Bankası tarafından Visa ve Mastercard harici bir alternatif olarak geliştirilmişti.

Bu tür hamleler peş peşe gelirken, MİR ödeme sistemini yaygınlaştırmaya başladı. Rus menşeli MİR, birçok ülkede karşılıklı ekonomik bağları güçlendirmek için kabul görmeye başladı.

Geçtiğimiz Ağustos ayında, Türkiye’nin 5 bankası (Vakıfbank, Ziraat Bank, İş Bank, DenizBank ve Halkbank) Rusya'nın Mir ödeme sistemini kabul edip işleme almışlardı. Anadolu Ajansının haberine göre,  Soçi dönüşü Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın uçakta, Türk bankalarının Rusya'nın Mir kartı üzerinde yaptığı çalışmalarla ilgili ciddi gelişmeler var. Gazetecilere verdiği demeçte,” Bu hem Rus turistler hem de Türkiye için bir rahatlama” dedi.

Erdoğan konuşmanın devamında, “Ruble ile ödemenin hem Rusya hem de Türkiye için bir mali destek kaynağı olacağını belirterek, ziyaret sırasında iki ülkenin merkez bankası başkanlarının da bir araya geldiğini” dedi.

 Putin ve Erdoğan, Soçi'deki görüşmelerde, iki ülke arasında yapılan doğal gaz teslimatları için ruble cinsinden ödeme konusunda anlaştılar.

Bu gelişmelerin ardından, geçtiğimiz ay Amerikan Hazine Bakan Yardımcısı Wally Adeyemo, Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği'ne (TÜSİAD) gönderdiği mektupta, Türk şirket ve bankalarını Rusya ile çalışmamaları konusunda uyarmıştı. Rusya ödeme sisteminin kullanılmasının, aleyhine yapılan yaptırımları delebilme ihtimalinin olduğunu ve Türkiye ile Rusya’nın yakın ilişkisinden rahatsız olduğunu şu sözleriyle belirtti.

Rusya’nın içinde bulunduğu yaptırımları Türkiye üzerinden delmek istediği belirtilerek, “Türkiye bankaları, yaptırım uygulanan Rusya bankalarıyla, ABD bankalarıyla olduğu gibi ilişki kuramazlar”

Financial Times’ın yazdığı habere göre, ABD ve AB, ülkenin bankacılık sektörünün Rusya'nın yaptırımlardan kaçabileceği potansiyel bir boşluk olduğu endişeleri nedeniyle Türkiye üzerindeki baskıyı arttırdığını belirtti.

Gazete, ABD'nin dikkatini Rus ödeme sistemi Mir ile çalışan Türk bankalarına odakladığını kaydetti. Aynı zamanda Brüksel, endişelerini doğrudan Türk yetkililere iletmek için bir heyetin hazırlığı içinde olduklarını belirtti.

ABD Hazine Bakanlığının 15 Eylül MİR kararı nedir?

Bakanlığın sitesinde, Rusya’da banka ve kredi kartı ödemeleri için kullanılan ve Rusya’nın Mir Ulusal Ödeme Sisteminin operatörü olan NPSK sisteminin kullanılmasının yaptırıma tabi kişileri uluslararası finansal sisteme sokabileceğini belirtti.

Vladimir Valerievich Komlev (Komlev), Rusya Federasyonu'na bağlı bir kuruluş olan ve ülkenin Mir ödeme kartı ağını işleten NSPK'nın Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO'sudur. Komlev’e ait bütün malvarlığına el konuldu.

Çeçenya'nın ilk “ulusal moda markası” olarak tanımlayan Limited Liability Company Firdaws (Firdaws) hakkında da dava açıldı ve bütün mal varlığına el konuldu.

Bu gibi birçok ismin, Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan veya ABD'li kişilerin mülkiyetinde veya kontrolünde bulunan tüm mülkleri ve menfaatleri bloke edilmiştir.

Bu yasak, 15 Ekim 2022 tarihinde doğu gündüz saat 12:01'den yürürlüğe girecek.

MIR SİSTEMİNİ KULLANAN TÜRK BANKALARINDA DURUM NE?

Financial Times’da yer alan analizde Rusya’ya yönelik yaptırımlar konusunda ABD ve AB’nin Türkiye üzerindeki baskısını artırdığı belirtilmişti. Türk bankaların Rusya'ya yönelik yaptırımları ihlal edecek bir kanal açmasından endişe edildiği kaydedilmişti.

Haberde ayrıca Türkiye'nin en büyük bankalarından Vakıfbank, Ziraat Bank, İş Bankası, Denizbank ve Halkbank’ın Mir sistemine dahil olduğu belirtilmiş.

Türkiye dışında hangi ülkeler MIR’i kullanıyor?

8 Eylül’de Mısır Merkez Bankası, Mısır'daki Rus turizminin gelişmesmesinin yanı sıra iki ülke arasındaki ticari bağları geliştirmek amacıyla Rusya'nın Mir kartlı ödeme sistemine katılmak için müzakerelere başladı.

Yine Eylül ayında, İran Merkez Bankası, bölgesel ticareti geliştirmek ve ABD yaptırımlarını atlatmak için Rusya'nın Mir kartlı ödeme sistemine katılmak için müzakerelere başladı.

Eylül ayının başında, Rus ve Hindistan Hükümetleri, Rusya'nın Mir ödeme sistemine dayalı kartların Hindistan'daki ATM'lerde ve POS cihazlarında kullanımının kabul edilmesi için bir anlaşmaya yaklaştı.

2022’nin Temmuz ayında ise Nijerya'nın Rusya Büyükelçisi Abdullahi Shehu, Nijerya ve Rusya'nın Afrika ülkesinde Mir kartlarını kullanma olasılığını tartıştıklarını açıkladı.