Sanayi inşaat sektörüyle gelişiyor!

Güngör Uras Milliyet Gazetesi'ndeki bugünkü yazısında Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın inşaat sektörüyle ilgili yaptığı açıklamayı ele aldı.   

İran dönüşü Cumhurbaş-kanı “Ne zaman seçim yaklaşsa inşaat sektörüyle ilgili kriz çıkartılmak istendiğini” belirterek, “İnşaat sektörünün olmadığı bir ülke bitmiştir. Biz modern Türkiye’yi konuşuyoruz, alt yapı olmazsa nasıl gelişeceksin, sanayinin gelişmesi için alt yapı, üst yapı çalışmasını yapacaksın. Bu da inşaat sektörüyle gerçekleşiyor” dedi.

İnşaat sektörü, ekonominin önemli bir sektörü. İnşaat denilince gündeme öncelikle konut inşaatı geliyor. Evet, konut inşaatı önemli ama, konut inşaatı, inşaat sektörünün bütünü değil, bir parçası. Her türlü kamu ve özel sektör yatırımının büyük bir bölümü inşaat yatırımıdır. Baraj, yol, köprü, sulama yatırımları gibi kamu yatırımları, inşaat yatırımıdır.

Ekonominin bütününde yapılacak yatırımları gösteren 2015 yılı yatırım programında, sektörlerin tümü ve ülke genelinde 800 milyar TL sabit sermaye yatırımı yapılacağı tahmin ediliyor.

Toplam yatırımın 300 milyar TL’lik kısmını özel sektör yapacak. Konut için özel sektörün 50 milyar TL harcayacağı tahmin ediliyor. Kamu yatırımları 100 milyar TL dolayında olacak. Kamu yatırımlarından enerji, ulaştırma, eğitim, sağlık gibi sektörlerdeki yatırım harcamalarının üçte ikisi kabaca 75 milyar TL’lik bölümü inşaat yatırımıdır.

GSYH’nın % 10’u inşaata

Milli gelirimizin yüzde 10’u inşaat harcamalarına gidiyor. Milli gelirin ortalama 6.5’ini özel sektör, yüzde 3.5’ini ise kamu, inşaat için harcıyor.

2014 yılında inşaat ciro endeksi, sabit fiyatlarla bir yıl önceye göre yüzde 4.6 oranında arttı. İlginç olan ise, bina inşaatlarında ciro yüzde 10 artarken, bina dışı inşaatta cironun yüzde - 4.6 oranında gerilemesi. Bina dışı inşaat cirosu, kamu yatırımları, alt yapı yatırımları cirosudur. Demek ki, bina dışında iş yapan inşaat firmalarının cirolarında 2014 yılında önemli bir gerileme olmuş.

Üretim endeksi, bina dışı inşaatlarda 2014’te üretim gerilemesinin yüzde -12’ye ulaştığını gösteriyor. Bina dışı üretim azalırken, bina üretimi 2014’te yüzde 7.7 arttı. Bina üretimindeki artışının arkasında konut ve ticari bina ile, kamu ofis binaları inşaatındaki canlılık var. 2012’den bu yana bina üretim endeksinin devamlı artışı dikkat çekiyor. Bina üretim endeksi 2012’de yüzde yarım, 2013’de yüzde 3.6 ve 2014’de yüzde 7.7 arttı.

Konut yatırımı artıyor

Türkiye İstatistik Kurumu’nun Yapı İzin İstatistikleri’ne göre, 2014’te 217 milyon m2 büyüklüğünde 173 milyar TL değerinde inşaata Yapı Ruhsatı verildi. 150 milyon m2 büyüklüğünde 118 milyar TL değerinde inşaat ise Yapı Kullanım İzin Belgesi aldı.

Kalkınma Bakanlığı’nın  2015 yılı programında, 2014 yılı içinde konut yatırımlarına 45 milyar TL harcama yapıldığı tahmin ediliyor. Yapı İzin İstatistikleri ise, konut ve bina yatırımlarına devletin tahminini aşan ölçüde kaynak harcandığını gösteriyor.   

Özetle, bina dışı inşaatta 2014’te hem üretim, hem ciro bakımından gerileme olsa da, bina inşaatları hem üretim hem ciro bakımından arttı. İnşaat harcamalarının milli gelirden aldığı pay arttı. Bina inşaatı canlılığını korumakla kalmıyor, artırıyor.

Güngör Uras / Milliyet Gazetesi