Bankacısından turizmcisine kadar Türk iş dünyasının içi rahat: 'Türkiye'yi olumsuz etkileyecek bir durum yok. Aksine; pozitif algıya katkısı bile olabilir...'
Yunanistan'da koalisyon kurma girişimlerinin başarısız olması ve Euro Bölgesi'nden çıkacağı endişeleriyle hafta başında sarsılan piyasalarda dün sabah saatlerinde panik havası gelen tepki alımlarıyla kısmen de olsa atlatıldı. Ancak öğleden sonra Haziran'da yeniden seçime gidileceğinin açıklanması, piyasaları allak bulak etmeye yetti.
DOLAR 1.82 LİRAYA KADAR YÜKSELDİ
Dün, euro/dolar paritesi 1.27'ye gerilerken, dolar/TL ise 1.82 lira sınırına dayandı. Piyasalarda tansiyon yükselirken, eurodan çıkış senaryosu dün yine ana gündemdi. Fransa Maliye Bakanı François Baroin, Yunanistan'ın eurodan çıkmasının Fransa'ya maliyetinin net 50 milyar euroyu bulabileceğini açıkladı. İçerde de böyle bir senaryonun gerçekleşmesi halinde Türkiye ekonomisinin bu durumdan nasıl etkileneceği sorusuna yanıt aranmaya başlandı. Komşu'daki gelişmeleri endişeyle izleyen Türk iş dünyası, Türkiye'ye etkisinin kısa vadeli olacağını düşünüyor. İlk etapta yurt dışı fonlama maliyetlerinin artabileceği belirtilirken, bu çıkışın Türkiye'nin itibarını artıracağını savunan ekonomistler de var...
İhracatçı Avrupa yerine başka pazarlar buluyor
Ağaoğlu Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ağaoğlu: Yunanistan'ın Euro'dan çıkmasının Avrupa Birliği'ni çok fazla sarsacak bir gelişme olacağını düşünmüyorum. Zaten AB'nin gayri safi milli hasılası (GSMH) içinde Yunanistan'ın payı çok küçük. Elbette Avrupa'daki belirsizlik süreci Türkiye'yi olumsuz etkiler ama ihracatçılarımız Avrupa yerine yeni pazarlar buluyorlar. Bunun yanı sıra yeni geçen mütekabiliyet yasasının da olumlu katkılarını görmeye başlayacağız.
Yunanistan beklentisi daha önce satın alınmıştı
Dap Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Yılmaz: Avrupa'daki gidişat, Türkiye genelinde bütün iş adamları tarafından dikkatle izleniyor. Ancak olabilecek bütün olumsuz gelişmeler şimdiye kadar satın alındı diye düşünüyorum. Bizi bundan sonra ancak kendi iç dinamiklerimizde oluşabilecek sorunlar ya da Türkiye'nin frene basması etkiler. Onun dışında Avrupa'da beklentilerin ötesinde çok büyük bir olumsuz gelişme olmadığı sürece Türkiye etkilenmez. Dediğim gibi Yunanistan konusu zaten bir beklentiydi ve bu önceden satın alındı. Ben bu yıl Türkiye'nin yüzde 5'in üzerinde büyüyeceğini, gayrimenkul sektörünün de bu büyümeye önemli katkı sağlayacağını düşünüyorum.
Türk turizm sektörü olumlu etkilenir
Özyurtlar Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Özyurt: '9 aydır gayrimenkul sektöründe, uygulanan sıkı para politikasından kaynaklanan bir duraksama var. Sektör finansman sıkıntısı yaşıyor. Ancak bunun yurtdışından gelen haberlerle ilgisi yok. Yunanistan'ın durumunun da Türkiye'ye olumsuz etkisi olacağını sanmıyorum. Aksine Türk turizm sektörü bu durumdan pozitif etkilenebilir. Gayrimenkul sektöründe hareketin ise 6'ıncı aydan sonra başlayacağını düşünüyorum.'
Resesyonun devam etmesi zarar verir
TUROB Başkanı Timur Bayındır: 'Yunanistan'ın Euro Bölgesi'nden çıkması demek, para biriminin euro yerine drahmi'ye dönmesi demek. Avrupa'da sadece Yunanistan kaynaklı olmayan bir resesyon söz konusu. İtalya ve İspanya hudutta gibi.. Portekiz, Yunanistan'a göre bir gömlek yukarıda. Polonya çok parlak değil. Yunanistan'ın Euro Bölgesi'nden çıkmasından çok resesyonun devam etmesii bize zarar verir. İnsanlar tatile çıkmaktan vazgeçmez ama Filipinler yerine daha yakın bir destinasyonu tercih eder. Turizm üzerindeki etkisini şimdiden kestirmek güç. Ancak otelcilerin henüz bu gelişmelerle ilgili bir önlem alması gündemde değil.'
FONLAMA MALİYETİ ARTAR
Anadolubank Genel Müdür Yardımcısı Recep Atakan: 'Yunanistan'ın eurodan çıkacağına inanmıyorum. Aslında teknik olarak çıksa rahatlayacak. Ancak AB'nin işine gelmeyeceği için çıkmaması gerektiğini düşünüyorum. Son seçenek olarak yaklaşacaktır. Çıkması halinde getireceği etkiler mi? Böyle bir olasılığın gerçekleşmesi her zor durumdaki ülkenin AB'yi terketmesi gibi bir olasılığı gündeme getiririr ki, euro dolar karşısında çok hızla değer kaybeder. Herhangi bir ülkenin birlik dışında kalması ciddi bir risk algılaması olarak gözükeceğinden fonlama maliyetleri artar. Ancak dünyada bu kadar para bolluğu varken Avrupa bozulsa da Türk bankaları başka yerden kaynak bulur. '
KREDİ KANALLARI TIKANIR
ING Bank Baş Ekonomisti Şengül Dağdeviren: 'Yunanistan'ın çıkması diğer ülkelere yayılma riskini de beraberinde getirir. Hukuki olarak net bir süreç olmadığını söyleyebiliriz. Şu an gürültülü bir dönemdeyiz ama çözüm olma ihtimali yüksek. Aksi halde bunun Türkiye'ye etkisi dünyada güven bunalımı yaratıp yaratmayacağı ile ilişkili. Bu da kredi kanallarının tıkanması ve büyüme üzerinde negatif etki yaratır. '
Türkiye'yi çok olumsuz etkileyecek bir durum yok
Akbank Baş Ekonomisti Fatma Melek:
'Bunun doğrudan etkilerini değerlendirebilmek için iki gösterge önemli; bunlardan ilki Türk bankalarının Yunanistan'daki riskleri ve bu ülke ile olan dış ticaret ilişkimiz. BIS rakamlarına göre Türk bankalarının Yunanistan'daki riskleri 65 milyon $ gibi düşük bir rakam. İhracatımız açısından değerlendirildiğinde Yunanistan'ın toplam ihracatımızdaki payı %1.2, toplam AB'ye olan ihracatımızdaki payı ise kriz öncesindeki %3.8 seviyesinden %2.5'a gerilemiş. Sonuç olarak oranlar açısından bakıldığında, doğrudan etki olarak Türkiye'yi ve bankacılık sistemini çok olumsuz etkileyebilecek bir görünüm yok. Dolayısıyla dolaylı etkilerin ne olabileceği önem kazanıyor. Burada da AB'deki politikacıların, Yunanistan'ın eurodan olası bir çıkışında, alınacak önlemler önem kazanıyor.'
Havayolu işletmeleri alternatif pazarlar arar
İSG CEO'su Gökhan Buğday: 'Yunanistan'da yaşanan krizin Türkiye ile Yunanistan arasındaki havayolu seyahatlerinde bir düşüş oluşturacağını tahmin ediyoruz. Bu ülkeyle işbirliği içinde olan havalimanı işletmeleri krizden etkilenmemek için kendilerine alternatif pazarlar arayacaktır. Bunun yanı sıra Yunanistan'da kriz nedeniyle fiyatların düşmesi ise bu ülkedeki tatil destinasyonlarını ön plana çıkarabilir.
Dolar 1.82'nin üzerine gider sonra toparlar
TEB Stratejisti Erkin Işık : Yurtdışındaki risk iştahı zayıflıyor. Şu anda kırılgan bir noktada. Her iki tarafa da gidebilecek bir noktada. Henüz belli bir trend oluşmadı. Yurtdışı haberlerle TL zayıflıyor. Piyasalarda haberlere hassas bir gidişat var. Ancak doların nereye gideceğini tahmin etmek zor. Ama Merkez Bankası çok yukarı doğru gitmesine izin vermez. MB sepet kurda 2.07'nin üzerine gidişe izin vermeyecektir. Öyle bir gidişat olursa TL likiditesini sıkıştırmaya başlayacaktır. Dolarda yukarı yön sınırlı. 1.82 liranın üzerine biraz gidebilir. Daha sonra toparlar diye düşünüyorum.
AKŞAM