Selahattin Hakman: Konutlarda elektrik tüketimi arttı!

  Sabancı Holding Enerji Grup Başkanı
 Selahattin Hakman, 2015 yılına kadar üretime 5,5 milyar avro yatırım
 yapacaklarını belirterek, bu yılki yatırım tutarının ise 930 milyon avro
 olacağını bildirdi.
         Hakman, düzenlenen sohbet toplantısında, dünyada ve Türkiye’de enerji
 alanındaki gelişmeleri değerlendirirken, Sabancı Holding’in bu alandaki
 faaliyetlerine ilişkin bilgi verdi.
         Son yıllarda ekonomik krizin dünyadaki bütün gelişmelere damgasını
 vurduğunu hatırlatan Hakman, ekonominin bütün alanlarında krizin ardından çıkan
 olgunun ise Çin ve gelişmekte olan ülkeler olduğunu anlattı. Hakman, bu ülkelerin
 politikalarının, dünyada pek çok gelişmenin belirleyicisi olduğunu, enerjide de
 durumun farklı olmadığını söyledi.
         İkinci dünya savaşından bu yana ilk kez 2009’da dünya çapında elektrik
 tüketiminin düştüğünü anımsatan Hakman, 2010’dan itibaren ise tekrar talep artışı
 sürecine girildiğini bildirdi.
         Hakman, Uluslararası Enerji Ajansı’nın senaryolarına göre 2035 yılına
 kadar dünyadaki elektrik talebinin ortalama yıllık yüzde 2,5 seviyesinde
 artmasının beklendiğini belirterek, dünyanın geldiği noktada, herşeyin bugünkü
 gibi devam edeceğini varsaymanın güç olduğunu anlattı.
         Elektrik talebinde oluşacak toplam artışın başta Çin olmak üzere
 gelişmekte olan ülkelerden kaynaklanacağına işaret eden Hakman, fosil yakıtlardan
 uzaklaşmanın daha çok gelişmiş ülkelerde gerçekleşeceğini söyledi.
         Türkiye’nin ise birincil kaynakları sağlamakta yüzde 70 oranında dışa
 bağımlı bir ülke olduğunu hatırlatan Hakman, önümüzdeki dönemde de arz güvenliği
 sorununun kaygı olarak süreceğini ifade etti.
         Türkiye’nin elektrik talebinin çok hızlı büyüdüğüne işaret eden Hakman,
 2001’den sonra talebin 2009 yılında da yüzde 2 seviyesinde gerilediğini, 2010’da
 ise beklentilerin de üstünde yüzde 8’e varan oranda talep artışı olduğunu, 2020
 yılına kadar yüzde 7,2 seviyelerinde talep artışı beklendiğini söyledi. Hakman,
 Türkiye’de son 20 yılda ticarethane ve konutlardaki elektrik tüketiminin sanayide
 olduğundan daha hızlı arttığını bildirdi.
         Türkiye’nin elektrik talebinin 10 yıl içinde neredeyse ikiye
 katlanacağını ifade eden Hakman, bu talep artışını karşılayacak yatırımların
 yapılması gerektiğinin altını çizerek, "Bütün bunlara baktığımızda Türkiye’nin
 2020 yılına kadar sadece elektrik sektörüne 120 milyar dolar civarında para
 yatırması gerekiyor. Sektöre yılda yaklaşık 12 milyar dolar yatırım gerekiyor"
 dedi.
         Bu yatırımın yaklaşık yüzde 70’lik bölümünün üretimden kaynaklanacağını
 anlatan Hakman, Türkiye’nin bu parayı özel sektör kaynaklarından sağlayabileceğin
 öngörüldüğünü söyledi.
         Türkiye’ye bu alanda pek çok yatırım yapıldığını, bunun sürdürülebilmesi
 gerektiğini söyleyen Hakman, şöyle devam etti:
         "Oluşturulan piyasa mekanizmalarının derinleştirilmesi önemli. Şu anda
 piyasaya talep tarafı katılmıyor. Bu yıl ortasından itibaren talep tarafının
 piyasaya katılması bekleniyor. Şu anda piyasada talep belirleniyor ve elektrik
 üreticileri de bu talebi karşılayacak şekilde teklifler veriyorlar. Talep
 tarafının piyasaya katılması elektriği tüketenlerin de ’eğer şu fiyattan olursa
 ben şu kadar tüketirim’ demesi anlamına geliyor. Bu durum, sistemin daha verimli
 çalışmasını sağlayacak. Bu yapı EPDK tarafından planlanıyor, önemli bir adım.
 Ayrıca vadeli bir piyasanın da oluşması gerekiyor."
         -2015 YILINA KADAR 5,5 MİLYAR AVRO YATIRIM...-
         Selahattin Hakman, sektörde ihtiyaç duyulan yatırımların finansmanında
 sorun yaşanmaması için piyasanın iyi çalışıyor olmasının önemine vurgu yaptı.
         Sabancı Holding’in sadece üretim tarafına yapacağı yatırımın 2015 yılına
 kadar 5,5 milyar avro olacağını, bunun şu ana kadar 1 milyar avrosunu
 gerçekleştirdiklerini belirten Hakman, şöyle devam etti:
         "Şu anda EnerjiSa da ortağımızla birlikte bu yıl içinde 2020
 hedeflerimizi tanımlamak için başlayacağımız bir çalışma olacak. Bu yıl üretim
 tarafına 930 milyon avro yatırım yapacağız. Dağıtıma yapacağımız yatırım 2015
 yılına kadar yaklaşık 1,2 milyar lira olacak. Bu yılki bütçemiz ise 235 milyon
 lira. Bu alanda 2010’daki yatırımımız 100 milyon lira idi. Sabancı Holding olarak
 5 bin megavat kurulu güç, yüzde 10 pazar payı hedefimiz bulunuyor.
         2010 bizim için önemli bir yıldı. Piyasanın lider oyuncusu olma hedefini
 tanımlandıktan sonra kurmaya başladığımız santrallerden birincisi olan Bandırma
 Doğalgaz Kombine Çevrim Santralı devreye girdi. Şu andaki kurulu gücümüz 1385
 megavata çıktı. Bundan sonraki planlarımıza bakarsak; yaklaşık 1200 megavatlık
 hidroelektrik ve rüzgar santralı şu anda inşa ediliyor.
         Bunların içinde yaklaşık 70 megavatlık iki rüzgar santralı ve 230
 megavatlık iki tane hidroelektrik santrali 2011’de devreye girecek. Hacınınoğlu,
 Menge, Çanakkale ve Dağpazarı rüzgar santrallerinin bu yıl içinde devreye
 girmesini hedefliyoruz. Buna ilave olarak 550 megavat büyüklüğünde lisansı bizde
 olan mühendislik çalışmalarını yürüttüğümüz santraller var. 200 megavatlık bir
 santralın lisansını da satın almak üzereyiz."
         Çevresel sorunlar konusunda çok hassas davrandıklarını ve sorun olacak
 projelere çok yaklaşmadıklarını söyleyen Hakman, planladıkları 5 bin megavatın
 içinde yüzde 40-45 hidroelektrik, yüzde 5-10 arasında rüzgar santralı
 hedeflediklerini belirterek, portföylerinin yüzde 50’sinin yenilenebilir
 projeleri olduğuna dikkati çekti.
         -"ÜRETİM ÖZELLEŞTİRME İHALELERİNDE OLACAĞIZ"-
         Bunun dışında üzerinde çalıştıkları başka projeler de bulunduğunu ifade
 eden Hakman, şirket satın almalarına bakabileceklerini anlattı. 100 megavatın
 altında çok küçük projelere bakmadıklarının altını çizen Hakman, üretim
 özelleştirmelerine ilişkin olarak ise şunları söyledi:
         "Bizim bütün planımız 5 bin megavatı özelleştirmeler olmaksızın yapmak
 üzerine. Bandırma ve rüzgar müracaatlarımızı katarsanız 4 bin 500 megavatı şu
 anda görmüş durumdayız. Türkiye’de talep arttığı, sektörde olma iddiamızı
 sürdürdüğümüz sürece 5 bin megavatta kalmayacağız. Hedeflerimizi gerçekleştirmek
 için illa birşey alma mecburiyetimiz yok ama bu portföylerin içinde bizim
 ilgilendiğimiz, ilgileneceğimiz santraller veya gruplar olabilir bunları
 değerlendiriyoruz. İhaleler çıktıkça bakacağız ve seçici olarak özelleştirme
 ihalelerinde de yer alacağız. İlk bölümde Hamitabat var, ancak onunla
 ilgilenmiyoruz."
         Mevcut pazar paylarına ilişkin de bilgi veren Hakman, geçen yıl üretim
 tarafında pazar paylarının yüzde 1,4 olduğunu, bu yıl yüzde 4 pazar payı
 hedeflediklerini bildirdi.
         Hakman, EnerjiSa’nın toplam cirosunun geçen yıl 2,9 milyar lira olarak
 gerçekleştiğini belirterek, bu yıl 3,7 milyar lira ciro hedeflediklerini
 söyledi.
         EnerjiSa’nın dışında da girişimlerinin olacağını belirten Hakman,
 üzerinde çalıştıkları iki konu bulunduğunu, doğalgaz ticaretinin içinde olmak
 istediklerini, LNG ithalatı veya mevcut kontrat devirleriyle
 ilgilenebileceklerini bildirdi.
         Sabancı olarak üzerinde çalıştıkları bir diğer konunun ise yenilenebilir
 teknolojilerde bir teslimatçı olarak birşeyler yapmak olduğunu, bunun üretim veya
 mühendislik şeklinde olabileceğini anlattı.
         Yenilenebilir Enerji Yasası’na ilişkin olarak ise Hakman,
 "Yenilenebilirde şimdiye kadarki olana çok büyük bir iştah yaratacak bir yapı
 değil. Biraz daha finansman konularını kolaylaştıracak belli noktalar var ancak
 yasanın getirdi şey çığır açabilecek birşey değil" değerlendirmesinde bulundu.
         -"ELEKTRİK DAĞITIMIYLA İLGİLİYİZ"-
         Elektrik dağıtım tarafında bir satın alma planlayıp planlamadıkları
 konusunda bir soru üzerine, "Biz Başkent’in ötesinde elektrik dağıtımıyla da
 ilgiliyiz. Planlarımızın olmazsa olmaz bir parçası değil ama böyle bir fırsat
 ortaya çıkarsa mutlaka değerlendiririz" yorumunu yaptı.
         Hakman, elektrik dağıtım ihaleleriyle ilgili kendi iş planlarının üstünde
 rakamlar oluştuğunu hatırlatarak, "Böyle olmasaydı zaten biz de oralarda
 olurduk" dedi.
         Enerji Grubu’nun Sabancı Holding içindeki payına ilişkin bir soru üzerine
 de Hakman, yüzde 15 ile 20 arasında bir payının olmasınını hedeflediklerini,
 2010’da bu oranın yüzde 7 olarak gerçekleştiğini bildirdi.
         Bir soru üzerine Hakman, elektrik tarifelerinin içinde kayıp kaçak
 oranlarının da bulunduğunu hatırlatarak, bunun, birinci tarife döneminde sadece
 dağıtım şirketlerinden elektrik satın alan tüketicilerden toplandığını, yeni
 tarifeyle birlikte bunu herkesin ödemesinin kararlaştırıldığını anlattı. Hakman,
 "Bu, dağıtım şirketlerinin gelirinde bir değişiklik yapmadı. Üretim
 şirketlerinin rekabetçiliğini azalattı. Bu tabii serbest piyasanın gelişmesi
 açısından iyi birşey değil. Ancak adaletten de çok uzak birşey değil" dedi.
         Başkent Elektrik’i devraldıklarında gözüken kayıp kaçak oranının gerçek
 oran olmadığını belirten Hakman, "Yüzde 8 küsur görünüyordu. Ölçtüğümüzde yüzde
 10 idi. Bu kötü niyetten kaynaklanan birşey değil. Ölçme mekanizmaları yeterince
 gelişmemişti" diye konuştu.
         Başkent Elektrik’i devraldıklarında plansız ve doğru olmayan bir şekilde
 büyümüş bir şebeke olduğunu anlatan Hakman, burada henüz çok fazla birşey
 yapamadıklarını, yeni yatırım döneminde yapıyı daha düzgün hale getireceklerini
 söyledi.
         Daha önceki dönemde arızalara yetişmekten bakım yapmaya imkan olmadığını
 gördüklerini ifade eden Hakman, geçen yıl mart ayından başlayarak önleyici bakım
 programına gittiklerini, geçen yıl haziran ayında yüksek gerilim tarafında 5 bin
 344 tane arıza olduğunu, bu rakamın kasım ayında bin 819’a düştüğünü söyledi.
         Hakman, elektrik fiyatlarına ilişkin bir soru üzerine, bunun pek çok şeye
 bağlı olduğunun altını çizerek, doğalgaz fiyatlarının önemli etkisi olduğunu
 anlattı.
AA