Sıfır enerji bina sistemleri dünyada ivme kazanıyor!
Sıfır enerji bina sistemleri insan geleceğini tehdit eden enerji kaynaklı karbondioksit emisyonlarının azaltılmasında çözüm olacak.
Isıtma, soğutma, aydınlatma ve diğer tüketimleri için çok düşük miktarda enerji ihtiyacı bulunan ve bunu da tamamen yenilenebilir enerji kaynaklarından temin eden yapılara sıfır enerjili bina ismi veriliyor. Anadolu Ajansı'nda yer alan habere göre; iklim değişikliği ile mücadelede ön plana çıkan sıfır enerjili binalar yenilenebilir enerji bakımından diğer kaynaklara oranla daha yüksek potansiyele sahip.
Uluslararası Enerji Ajansı'ndan elde edilen verilere göre; nerji, ulaşım ve endüstriyel faaliyetlerin oluşturduğu 2021'deki karbondioksit emisyonlarına yönelik öngörüler insan geleceği için bir uyarı niteliğine sahipken bu yıl emisyonların tarihteki en büyük ikinci artışı kaydetmesi bekleniyor.
Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler ve Avrupa Parlamentosunun yeni karbon emisyon hedeflerini 21 Nisan 2021'de güncellemesiyle, söz konusu ülkeler 2050 yılına kadar bunu nötr düzeyine çekme konusunda geçici anlaşma sağladı. Anlaşma, AB'nin sera gazı emisyonlarının 1990'a oranla 2030 yılına kadar yüzde 55 azaltılmasını hedefliyor. Daha önceki hedef ise yüzde 30 düzeyindeydi.Türkiye'de de dünyada olduğu gibi enerjinin büyük kısmı binalar tarafından kullanılıyor.
Enerji, ulaşım ve endüstriyel kaynaklı emisyonların azaltılması için dünyanın dört bir yanında hükümetlerden düzenleme ve teşvikler geliştirmeleri için yeni teşvikler talep edilirken Türkiye 2012-2030'da 1 milyar 920 milyon ton sera gazı emisyonunu engellemeyi hedefliyor. Enerji kaynaklı karbondioksit emisyonlarının yüzde 39'a neden olan binalarda işletme emisyonlarının azaltılmasında sıfır enerji bina sistemleri etkili bir çözüm olarak dikkat çekiyor.
Sıfır enerji bina sistemleri dünyada ivme kazanıyor
Pasif ev tasarımcısı ve danışmanı, ZeroBuild Türkiye Genel Sekreteri Yasemin Somuncu, sıfır enerji bina sistemlerinin, düşük enerji ve gerekli enerji ihtiyacını yenilenebilir kaynaklardan elde edebilmek için enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji üretimi gibi kavramları bir araya getirdiğini belirtti.
Bu yapılara ulaşmanın tüm dünyada ivme kazanan, iddialı ancak giderek daha ulaşılabilir bir hedef olduğunu söyleyen Somuncu, "Son yıllarda sağladıkları maliyet ve rekabet avantajı ve kanuni zorlamalar sebebiyle sıfır enerji binalara yoğun ilgi bulunuyor. Bununla birlikte sıfır enerji bina kavramı birçok yerel yönetimin kısa ve orta vade hedeflerinde yer almaya başladı. Bu yapılarda enerji verimliliği yüksektir. Bina ihtiyaç duyduğu enerjiyi tesis içi veya tesis dışı yenilenebilir enerji kaynaklarından karşılayabilir." değerlendirmesini yaptı.
Bina tasarım süreçlerinde sıfır enerji binalara yönelmenin uzun vadeli birçok avantajı beraberinde getirdiğini söyleyen Somuncu, "Daha düşük çevresel etkiler, daha düşük işletme ve bakım maliyetleri, elektrik kesintilerine ve doğal afetlere karşı daha esnek sistemler ve gelişmiş enerji güvenliği de dahil olmak üzere bu binalar bir çok avantaj sağlıyor. Yalıtım, hava sızdırmazlık veya mekanik sistemler açısından enerji verimli bir bina tasarlama ve inşa etme yetkin bir planlama gerektiriyor."
Pasif evler
Pasif ev standartlarıyla inşa edilen yapıların sıfır enerjili binalar arasında en az enerji tüketen binalar olduğunu söyleyen Somuncu bu evlerin Türkiye arasında hızla yaygınlaşmasını umut ettiğini söyledi.
Somuncu açıklamasını şu şekilde noktaladı:
"Binaların yaşam döngüsü boyunca tasarruf edilen enerji maliyetleri arasında en uygun dengeyi sağlama kapasitesi bulunan ve ülke politikalarından bağımsız bir prototip olan pasif ev standartlarıyla inşa edilen binalarda yüksek kaliteli ve ısıl geçirgenliği asgaride bina komponentleri için Türkiye’de malzeme pazarı olgunlaşıyor. Ayrıca ısı geri kazanımlı havalandırma sistemleri, bina içinde temiz hava sağlayarak aşırı ısı ve nemin içeri girmesini engelleyen sistemler. Gelen hava ihtiyaç halinde daha da soğutulabilir veya nemi alınabilir. Bu da Akdeniz ikliminin özelliklerini taşıyan Türkiye için çok önemli bir nitelik. Genel enerji tüketimimizi azaltmak, enerji fiyat artışlarının etkisini sınırlayıp sosyal, ekonomik ve çevresel refahı korurken, mevcut kaynakları sürdürülebilir ve uygun maliyetli kullanmamızı sağlayacak."
