Sultangazi kentsel dönüşümünde belediye ve mahalle sakinleri anlaşmazlığı!

İstanbul’da TEM Otoyolu’nun yanı başındaki Sultangazi Cumhuriyet Mahallesi’nde planlanan kentsel dönüşüm projesi, tartışmalara yol açtı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın ısrarcı olduğu proje için mahalle sakinleri, “Beş katlı, bahçeli evlerimiz kentsel dönüşümle yüksek katlı yapılmak isteniyor.” diyor. Sultangazi Belediye Başkanı Cahit Altunay ise dönüşüm sonrasında mahalleliyi evinden etmeyecekleri, borçlu çıkarmayacakları ve yeni evlerin eskileriyle aynı metrekarede olacağı konusunda söz veriyor. 

İstanbul’un Sultangazi ilçesi Cumhuriyet Mahallesi’nde evlerinin camına ‘ranta hayır!’ yazan mahalle halkı, bakanlığın 2011 yılında afet riski sebebiyle bölgeyi kentsel dönüşüm alanı ilan etmesiyle tüm haklarından mahrum kaldıklarını söylüyor. Bakanlık ve belediyenin sunduğu anlaşmayı kabul etmedikleri takdirde evlerinin kamulaştırması ile tehdit edildiklerini söyleyen mahalleli, “Dönüşüm olacaksa bize de sorulmalı. Yok devlet yapacaksa net olarak nereye gideceğiz, hangi katta, kaç metrekare evimiz olacak bilmeliyiz.” diyor. Sultangazi Belediye Başkanı Cahit Altunay ise mahalle halkına verdikleri sözleri tutacaklarının altını çiziyor. Altunay, kentsel dönüşüm sonrasında mahalleliyi yerinden etmeyeceklerini ve borçlu çıkarmayacaklarını söyleyip, yeni evlerin eskileriyle aynı metrekarede olacağı sözünü veriyor.  

Sultangazi’de 2011 yılında Bakanlar Kurulu kararı ile afet riski kapsamında kentsel dönüşüm alanı ilan edilen Cumhuriyet Mahallesi’ndeki dönüşüm süreci tartışmalara yol açıyor. Japon Uluslararası İşbirliği Ajansı (JICA) ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) ortaklığıyla 2003’te hazırlanan rapora göre Cumhuriyet Mahallesi’nin zemini sağlam. Mahalle, AFAD raporuna göre de 1. derece deprem bölgesinde değil. Kentsel dönüşümden, bu kararın alınmasından 2,5 ay sonra kapılarına gelen tebligatla haberdar olduklarını vurgulayan mahalle sakinleri, anlaşma şartlarını kabul etmedikleri takdirde kamulaştırma tehdidiyle karşı karşıya kaldıklarını ifade ediyor. Tepkilerini de “Bize birebir ev vermeleri, borçlu çıkarmamaları bir lütuf değil. İskanlı, kat mülkiyetli evlerimize 30 yıldır vergi veriyoruz.” şeklinde dile getiriyorlar.

Başbakan Tayyip Erdoğan’ın kentsel dönüşümde yeni yapılacak evlerin az katlı ve bahçeli olması (en fazla 5 kat) uyarısını hatırlatan Cumhuriyet Mahallesi sakinleri, kentsel dönüşüme karşı olmadıklarını ancak bu sürecin müzakere ile yürümesi gerektiğini ve çok katlılığı dayatacak bir dönüşüm yapılmaması gerektiğini belirtiyor. Mahalle halkına göre, kesin olmamakla birlikte kentsel dönüşüm projesinde mahalledeki mevcut konut sayısı iki katına çıkacak. Mahalledeki mevcut 1.132 konut sayısı 2.500’e yükselecek. Üstelik mevcut 5 katlı yapıların 8-10 katlı yenileriyle değişimi söz konusu.

Marmara depreminden sonra Japon JICA ile İBB Deprem Müdürlüğü işbirliği ile 2003’te hazırlanan rapora göre Cumhuriyet Mahallesi’nin zemini sağlam. Mahalle, AFAD raporuna göre de 1. derece deprem bölgesinde değil. Ancak 6 Şubat 2011’de Resmî Gazete’de yayımlanan Bakanlar Kurulu kararıyla 5 bine yakın kişinin yaşadığı siteler bölgesi riskli alan ilan edildi. Alınan karara göre, toplam alanı 18 hektardan oluşan alanda bulunan 5 bine yakın kişinin yaşadığı siteler bölgesi riskli alan ilan edildiği için yıkılacak ve yerine yeni evler yapılacak. Alandaki 110 blokta 1.132 konut, cami, bir yıl önce yapılan okul ve yeşil alanlar yer alıyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ise bu bölgenin zemininde bir problem olmadığını doğrularken, bu yüzden yerinde dönüşüm yapılabildiğini açıklıyor. Binaların deprem yönetmeliğine uygun olmadığından yıkılması gerektiğini açıklayan bakanlığa göre de şimdiye kadar çok az hak sahibi ön anlaşmaya imza attı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile çalışmaları birlikte yürüten Sultangazi Belediye Başkanı Cahit Altunay ise mahalleliyi yerlerinden etmeyeceklerini, borçlu çıkarmayacaklarını ve aynı metrekarede ev verecekleri sözünü verdiklerini ifade ediyor.

Zaman