Tapu harcı indirimini kaçırmak istemeyenler konut aldı!

Dünya Gazetesi köşe yazarı Alaattin Aktaş, bugünkü yazısında dün TÜİK tarafından açıklanan Eylül ayı konut satış verilerini değerlendirdi. İşte, Alaattin Aktaş'ın yazısı... 

Konutta, alıcıdan yüzde 2, satıcıdan yüzde 2 olmak üzere toplam yüzde 4 olarak uygulanan tapu harcı, konut piyasasını canlandırmak amacıyla mart ayı ortasında yüzde 1.5'erden toplamda yüzde 3'e çekilmişti. Bu uygulamanın bitiş tarihi de 30 Eylül olarak açıklanmıştı.

Bir yandan "süre uzar mı, uzamaz mı" tartışması ve beklentisi yaşanırken, bir yandan da vatandaşın eylül ayında sürenin uzatılmayacağını gözeterek yoğun bir şekilde konut alımına yöneldiği ortaya çıktı.

TÜİK'in Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü kaynaklı verilerine göre eylül ayındaki konut satışı geçen yıla göre yüzde 29 artarak 140 bine ulaştı.

Bu artışı sağlayan, diğer satışlar oldu. İpotekli satışlar eylül ayında yüzde 4'e yakın geriledi. Buna karşılık diğer satışlarda tam yüzde 49'luk artış kaydedildi.

Sektör temsilcileri konut satışlarının eylül ayının özellikle son günlerine doğru çok yoğunlaştığına dikkat çektiler. Ne var ki kimi durumlarda eylül ayında tamamlanamayan tapu işlemleri ekim ayına sarktı ve indirimli harç ödeme olanağı kaçırıldı.

Tapu harcı, toplamda indirimli şekilde yüzde 3 olarak uygulanırken ekimden itibaren normal düzeyine, yüzde 4'e çıkarıldı. Aradaki bir puanlık fark, 500 bin liralık bir konutta 5 bin lira anlamına geliyor. Bizde genel alışkanlık bu harcı konutu satın alanın ödemesi şeklinde oluştuğu için alıcının cebinden bu miktarda daha fazla para çıkıyor.

İpoteklideki düşüş dikkat çekici

Tapu harcı indiriminin sona erecek olmasının ipotekli konut satışlarını hiç etkilemediği, hatta ipotekli satışların önceki aylarda oluşan gidişatın dışında bir eğilimle gerileme gösterdiği dikkati çekiyor.

İpotekli konut satışları ilk sekiz ayda geçen yıla göre yüzde 23 artmıştı. Eylül ayında ise yüzde 4'e yakın gerileme oldu.

İpotekli satışlarda eylül ayındaki gerilemeden sonra dokuz aylık dönemdeki artış yüzde 20'ye indi.

Vatandaş kredi kullanarak konut almaya hala mesafeli duruyor. Bunun tek bir nedeni yok gibi...

Birincisi konut kredisi faizlerinde son dönemde çok az da olsa bir hareketlenme, bir artış söz konusu.

Ama bundan daha önemli görünen bir etken daha bulunuyor. Sürekli olarak faizlerin, tabii ki bu çerçevede konut kredisi faizlerinin düşmesi gerektiği, düşeceği söylendikçe bir beklenti oluşuyor. Vatandaş, hem konut fiyatlarının düşeceği beklentisiyle düşündüğü alımı erteleme yoluna gidiyor, hem de kredi faizleri düştüğünde çok daha uygun koşullarda konut alabileceğini varsayıyor. Bu düşüncesinde elbette haklı da çıkabilir; ama bu düşünce şu dönemde ipotekli konut satışının en önemli engeli konumunda bulunuyor.

Ekim satışları öne çekildi

Eylülde 140 binle aylık bazda şimdiye kadarki en yüksek üçüncü satış düzeyine ulaşıldı. Daha önce aylık en yüksek satışlar 143 biner adetle 2015 ve 2016'nın aralık aylarında gerçekleşmişti.

Ama dikkat edelim; en yüksek satışlar aralık aylarındaydı. Hem zaten her yılın rekoru da aralık ayında kırılır.

Şimdi eylülde tüm zamanların üçüncü aylık rekoru kırılınca bu eğilimin önümüzdeki dönemde de devam edeceğini bekleyebilir miyiz?

Eylül, aslında gelecekte gerçekleşecek konut satışlarının öne çekildiği bir ay oldu. Geçen yılın ekiminde 130 bin adetlik bir satış vardı. Dolayısıyla ekim için baz yüksek ve biz bu yıl 130 bin adet düzeyine bile erişemeyebiliriz.