Tapu harcı ödememek için satış bedelini düşürenlere 'kazanç vergisi' uyarısı! 

Gelir Vergisi Kanunu’nun 80’inci maddesi kapsamında miras ya da bağış yoluyla devralınan konutlar hariç; satın alınan ve takas yoluyla elde edilen tüm konutların 5 yılda satışının gerçekleşmesi halinde elde edilen toplam kazanç için vergi alınıyor. Vatandaşlar arasında az bilinen “gayrimenkul değer artış kazanç vergisi” özellikle tapu harcını az ödemek için konut değerini düşük gösterenleri etkilerken ek para cezaları verilebiliyor. 

Gayrimenkul değer artış kazanç vergisi nasıl hesaplanır?

Online kredi karşılaştırma platformu Hesapkurdu tarafından yapılan açıklamada, söz konusu vergi hesaplanırken evin bir önceki alış değeri enflasyona göre düzenlenip bugünkü değeri hesaplanıyor. Ardından evin alış değeri ile satış değeri arasındaki fark hesaplanıp enflasyondan bağımsız olarak elde edilen gerçek kazanç bulunuyor.. Bu kazançtan, her yıl açıklanan istisna tutarı, alım sırasında ödenen tapu harcı ve konut kredisi kullanıldıysa evin satışına kadar ödenen faizlerin toplamı düşülüyor. Kalan vergiye tabi tutardan yapılan kesinti, gayrimenkul değer artış kazanç vergisi oluyor. Birçok konut sahibinin bilmediği verginin hesabı da oldukça karmaşık. Birçok değişkene göre belirlenen gayrimenkul değer artış kazanç vergisinin hesaplanabilmesi için Gelir İdaresi’ne beyanname verilebilirken Hesapkurdu üzerinden de online olarak hesaplanabiliyor.

“Tapu harcını düşük gösterenler daha fazla vergi ödüyor”

Bazı satıcıların tapuda beyan edilen satış değerini düşük gösterdiğini söyleyen Hesapkurdu Kurucu Ortağı Onur Tekinturhan, “Ev sahipleri bu şekilde alım ve satım arasında elde ettiği kârı saklayarak daha düşük vergi ödemeye çalışıyor. Durumun tespit edilmesi durumundaysa tapu harcı yeniden düzenlenerek eksik tutar tahsil ediliyor ve yanlış beyan için ceza uygulanıyor. Satış bedelinin eksik gösterilmesi sadece satıcı için değil alıcı için de sorun teşkil ediyor. Evi satın alan kişi 5 yıl içerisinde evi satmak istediğinde gerçek değeri tapuya bildirince, aradaki alım ve satım farkından dolayı daha fazla kâr elde etmiş gözüküyor. Bu yüksek kârdan dolayı ödenen vergi tutarları da katlanıyor.” açıklamasında bulundu. 

“Ek vergi ödememek için konut alırken de satarken de doğru beyanda bulunun”

Konut satın alımında tapu harcı ödenmesi ve gayrimenkul değer artış kazanç vergisi arasındaki ilişkiyi örnekle açıklayan Onur Tekinturhan, şunları söyledi: “2015 yılı Mart ayında 250.000 TL’ye evini almış bir kişinin tapuda 150.000 TL ev değeri beyan ederek tapu harcı yatırdığını varsayalım. Konutunu 2019 yılı Aralık ayında 400.000 TL’ye satarken bu sefer ceza ve yaptırımlar nedeniyle doğru değer olan 400.000 TL'yi beyan etsin. Bu durumda aradaki kâr, kağıt üzerinde 250.000 TL görüneceği için satıcıya yaklaşık 21.000 TL değer artış kazanç vergisi ödemesi gerekiyor. Kişi evi satın alırken tapuya gerçek bedeli, yani 250.000 TL’yi belirtmiş olsaydı, istisna tutarı ve enflasyon farkından dolayı herhangi bir değer artış kazanç vergisi ödemesi yapmayacaktı. Sadece tapu harcı ödeyerek büyük bir masrafın altına girmemiş olacaktı. Bu noktada ev satın alırken de satarken de tapu harcının doğru beyan edilmesini ve bu tutarda herhangi bir çarpıtma yapılmamasını öneriyoruz.”