Tasarruf finansman şirketleri denetim altına alındı!

Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Anadolu Ajansı'nda yer alan habere göre; kendisine devredilmiş koruma ve gözetimiyle yükümlü olduğu para, para yerine geçen evrak, senet veya diğer malları kendisinin ya da başkasının zimmetine geçiren tasarruf finansman şirketi yönetim kurulu başkan, üyeleri ve diğer mensupları, 6 yıldan 12 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası verilecek, tasarruf finansman şirketinin uğradığı zararı geri alabilecek.

Suçun, zimmetin açığa çıkmamasını sağlamasıyla ilgili hileli davranışlarla işlenmesi durumunda faile 12 yıldan 18 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adli para cezası verilecek. Ancak adli para cezasının miktarı, tasarruf finansman şirketinin uğradığı zararın 3 katından az olamayacak. Yaşanan zararın ödenmemesi durumunda mahkeme tarafından resen ödettirilmesine karar verilecek.

Faaliyet izni kaldırılan bir tasarruf finansman şirketinin yönetim ve denetiminde olan ortaklarının, şirketin çalışmasını tehlikeye düşürecek şekilde menfaatlerine kullandırarak, tasarruf finansman şirketini zarara uğratmaları, zimmet olarak kabul edilecek. Bu fiilleri işleyenler, 10 yıldan 20 yıla kadar hapis ve 20 bin güne kadar adli para cezasına çarptırılacak. Adli para cezasının miktarı, tasarruf finansman şirketinin uğradığı zararın 3 katından az olamayacak. Meydana gelen zararın müteselsilen ödettirilmesine karar verilecek. 

Soruşturma başlamadan önce zimmete geçirilen para, para yerine geçen evrak, senet, diğer mallar aynen iade edilir veya uğranılan zarar tamamen tazmin edilirse, verilecek cezanın üçte ikisi indirilecek. Kovuşturma başlamadan önce gönüllü olarak iade veya zararın tazmini halinde verilecek cezanın yarısı düşürülebilecek. Bu durumun hükümden önce gerçekleşmesi şeklinde verilecek cezanın üçte biri indirilebilecek.

Zimmet suçunun konusunu oluşturan para, para yerine geçen evrak, senet veya diğer malların değerinin azlığı nedeniyle verilecek ceza üçte birden yarıya kadar düşürülecek. 

Tasarruf finansman şirketleri dışındaki şirketlerin faaliyet izni, şirket tarafından Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca (BBDK) istenen önlemlerin alınmaması veya alınan önlemlere rağmen sorunların Kurum tarafından verilen uygun süre içinde giderilememesi ya da bu tedbirlerin alınması durumunda dahi sonuç alınamayacağının Kurumca belirlenmesi durumunda BDDK'nın en az 5 üyesinin aynı yöndeki oyuyla alınan kararla iptal edilecek. 

Finansal Kiralama, Faktoring Ve Finansman Şirketleri Kanunu'na "Tasarruf finansman şirketinin faaliyet izninin kaldırılması ve tasfiyesi" başlığı altında yeni madde eklendi.

Bu kapsamda, likidite düzeyinin sürdürülememesi, sürdürülemeyeceğinin anlaşılması, likidite hesaplamasının güvenilir şekilde gerçekleştirilememesi, kasıtlı olarak likiditenin yanlış hesaplanması, BDDK'ce alınması istenen tedbirlerin verilen sürede alınmaması, bu tedbirler kısmen veya tamamen alınmasına rağmen mali bünyenin güçlendirilmesine imkan bulunmadığının veya bu tedbirler alınsa dahi mali bünyenin güçlendirilemeyeceğinin tespiti durumunda BDDK, en az 5 üyesinin aynı yöndeki oyuyla alınan kararla şirketin faaliyet iznini kaldırmaya ve tasfiyesine karar vermeye yetkili olacak. 

Tasfiyesine karar verilen şirketlerde müşterilerin sözleşmelerde yer alan finansman kullanma hakları uygulanmayacak. 

- Finansal Kurumlar Birliğine üye olma zorunluluğu

Tasfiyesine karar verilen şirketler, BDDK tarafından atanacak en az 3 kişilik tasfiye komisyonu tarafından genel hükümlere göre tasfiye edilecek. Tasfiye komisyonu, BDDK ve TMSF tarafından bildirilecek üyelerden meydana gelecek.

Tasfiye komisyonu üyeleri ile bu kişiler tarafından temsil yetkisini haiz olmak üzere görevlendirilenlere, atandıkları veya görev yaptıkları şirketlerin doğmuş ya da doğacak kamu borçları ile SGK borçlarının ve her türlü işçi alacakları ile söz konusu şirketlerin tabi olduğu ilgili diğer mevzuattan kaynaklanan borçlarının ödenmemiş olması nedeniyle şahsi, cezai ve mali sorumluluk aranmayacak.

Tasfiyesine karar verilen şirket tarafından alınan tescile tabi tüm kararlar, tasfiye komisyonunun talebi üzerine noter onayı şartı aranmadan ticaret sicil müdürlüklerince harca ve hizmet bedeline tabi olmaksızın tescil ve ilan edilecek. Şirketin genel kurulunun yetkileri, tasfiye komisyonu tarafından kullanılacak. Bu şirketle ilgili olarak tasfiye komisyonunca açılan dava, istinaf, temyiz ve takip gibi yargı süreçleri harçtan muaf tutulacak.

Mevzuatta Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Birliğine yapılmış atıflar Finansal Kurumlar Birliğine yapılacak. Kanunun yürürlüğe girmesinden önce faaliyet izni almış olan varlık yönetim şirketleri, bu fıkrayı ihdas eden Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 ay içinde, Birliğe üye olmak zorunda olacak. 

Kanuna tasarruf finansman şirketlerinin intibak süreciyle ilgili geçici madde eklendi. Bu madde yürürlüğe girdiği tarihte tasarruf finansman faaliyeti yürütenler, yürürlük tarihinden itibaren 1 ay içinde BDDK'ye başvuruda bulunmak zorunda olacak. 

Başvuru sırasında durumlarını en geç altı ay içinde kanun hükümlerine uygun hale getireceklerine veya müşteri hak ve menfaatlerini zarara uğratmadan tasfiye olacaklarına dair bir plan sunmak zorunda olan tasarruf finansman faaliyeti gerçekleştirenler, bu planın uygun görülmesi halinde gereken işlemleri planda belirlenen süreler içerisinde yerine getirecekler. 

Kuruma başvuru yapmadan tasarruf finansman faaliyetinde bulunmaya devam edenler hakkında izinsiz faaliyette bulunanlarla ilgili ceza verilecek.

Altı aylık süre, kanun kapsamına uyum sağlanmasıyla ilgili ilave bir plan sunulması ve söz konusu planın Kurulca uygun görülmesi durumunda altı ayı geçmemek şartıyla uzatılabilecek. Ayrıca Kurul, intibak süresini altışar ayı geçmemek üzere iki defa daha uzatmaya yetkili olacak. 

Kuruma başvuru yapanların, bağımsız denetimden geçmiş mali tablolarına göre varlıkları yükümlülüklerini karşılayamayacağı belirlenenler ile durumlarını öngörülen sürede Kanuna uygun hale getirmeyenler veya sunduğu plan Kurul tarafından yeterli görülmeyenler ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih öncesinde tasarruf finansman faaliyeti kapsamında müşterilerden para toplayan ancak Kuruma başvurmayanlar hakkında Kurul, tasfiyesine karar verebilecek. 

İntibak eden şirketlerin, kanunun yürürlük tarihi öncesinde akdettikleri tasarruf finansman faaliyeti kapsamında yer alan sözleşmeler bu Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerine göre tadil olmasının ardından uygulanmaya devam olunacak. Ancak bu maddeyi ihdas eden Kanunun yürürlük tarihinden önce gerçekleşen sözleşmelerin finansman konusu değiştirilemeyecek.

Finansal kiralama ve finansman şirketleri için getirilen asgari ödenmiş sermaye tutarının 50 milyon lira olmasıyla ilgili hükme intibakın sağlanabilmesi için şirketlere, maddenin yürürlük tarihinin ardından altı aylık süre verildi.

BDDK'nın uygun görmesi durumunda bu süre altı ayı aşmamak şartıyla uzatılabilecek. 

Bu süre içerisinde asgari ödenmiş sermayelerini artırmayanların faaliyet izinleri iptal edilecek.

Tasarruf finansman şirketlerince müşterilere sunulan veya sağlanacak finansmana karşılık teminat gösterilen taşınmazların ipotek işlemleri, tarafların istediği durumlarda, imzalanan tasarruf finansman sözleşmesine istinaden tapu müdürlüklerinde tapuya tescil olunacak. 

Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu teklifi!