Tasarruf finansman şirketleri gayrimenkul için birikime katkı sağlar mı?
Dünya Gazetesi köşe yazarı Prof. Dr. Ali Hepşen’in, bugünkü yazısında Tasarruf finansman şirketlerini kaleme aldı. Peki Tasarruf finansman şirketleri gayrimenkul için birikime katkı sağlar mı?
Dünya Gazetesi köşe yazarı Prof. Dr. Ali Hepşen’in, bugünkü yazısında Tasarruf finansman şirketlerini kaleme aldı. Peki “Tasarruf finansman şirketleri gayrimenkul için birikime katkı sağlayabilir mi?”
İşte Prof. Dr. Ali Hepşen’in o yazısı…
Geçen haftaki yazımda tasarrufların gayrimenkul sektörüne yönelimi noktasında bazı tespitler yapmıştım.
Özellikle gerek Bireysel Emeklilik Sistemi tarafından gerekse de yastık altındaki altın tarafından gerçekleştirilecek olan düzenlemelerle gayrimenkul sektörüne yönelik birikimlerin aktarılmasının öneminden bahsetmiştim. Söz konusu yazının bir noktasında tasarruf finansman şirketlerinden de bahsetmiş fakat detay vermemiştim. Bu konuyu biraz açmak önemli diye düşünüyorum.
Öncelikle “Tasarruf Finansman Şirketleri (TFŞ)”nin yasal dayanağına bir bakalım… Tasarruf Finansman Şirketleri, 6361 Sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu’na tabidirler…
Amaçları, gerçek ve tüzel kişilerin konut, çatılı işyeri ve taşıt ihtiyaçlarını gidermek için tasarruf etmesine aracılık etmek. Söz konusu bu aracılık sürecinde de tasarruf fon havuzunu yöneten ve sözleşme kapsamında belirtilmiş olan şartları sağlayan müşterilerine tahsisat yapılmasına imkan sağlayan şirketler olarak karşımıza çıkarlar.
Yeniden vurgulamak gerekirse; tasarruf finansman faaliyeti, bir sözleşme kapsamında önceden belirlenmiş olan koşulların gerçekleşmesi şartıyla konut, çatılı iş yeri ya da taşıtın edinimi için faizsiz finansman esaslarına göre belirli bir zaman tasarruf edilmesi, müşterilere finansman kullandırılması ve toplanan tasarrufların yönetimi anlamı taşır.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) 2022’de toplamda 6 tasarruf finansman şirketine faaliyet izni verdi. 2024 yılının Haziran ayı verilerine göre de ülkemizde faaliyette bulunan ilgili tasarruf finansman şirketlerinin aktif büyüklüğü 47,9 milyar Türk Lirası düzeyine ulaştı. Toplam müşteri sayısı da 400 bin civarında.
Nedense göz ardı edilen fakat önemli bir tasarruf düzeyine ulaşılan bir faaliyet alanından bahsediyoruz. Eğer amaç ülkemizde tasarruf oranlarının artırılması, tasarruf finansman sisteminin yaygınlaştırılması, konuta erişilebilirlik sorununa çözüm üretilmesi ve bireylerin mülk sahibi olma hedeflerini yakalayabilmekse, söz konusu bu alandan nasıl daha fazla yararlanabileceği üzerinde düşünmek gerekiyor. Yapılması gereken değişiklikleri madde madde sıralamak gerekirse;
1-6361 sayılı Kanun’un mevcut durumunda konut, çatılı iş yeri ve taşıt ile sınırlı tutulan faaliyet alanının günün koşullarına uygun olarak çeşitlendirilmesine imkân sağlamak üzere Kanunda revizyon gerekli.
Yapılacak olan bir düzenlemeyle ilgili şirketlerde yer alan birikimlerin başta Proje Gayrimenkul Yatırım Fonları katılım paylarına olmak üzere gayrimenkule dayalı sermaye piyasası araçlarına aktarılmasına imkan sağlanması hem tasarruf odaklı bu tür şirketlerin faaliyet alanlarının çeşitlendirilmesine imkan sağlayabilir hem de gayrimenkul ile sermaye piyasalarının entegre bir biçimde çalışmasına olanak yaratabilir.
2-Mevcut ortamda devlet katkılı konut yardımı hesabı, Bireysel Emeklilik Sistemi ve çeyiz hesabında olduğu gibi belli sürelerle sistemde kalan kişilerin tasarruf ettiği tutarlara ilave katkı sunulmaktadır. Aslında, Devlet Katkılı Konut Yardımı Hesabı uygulamasının tasarruf finansman şirketleri içinde uyarlanması da düşünülmelidir.
3-Tasarruf finansman şirketlerinin faizsiz finansman usullerine göre çalışması sebebiyle Tüketici Kanunu’nda düzenlenen faiz uygulamalarının katılım bankalarında olduğu gibi tasarruf finansman şirketlerinde de kâr payı dikkate alınarak yapılması yararlı olacaktır.
Sonuç…
Ülkemizde Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu denetiminde faaliyetlerini sürdüren tasarruf finansman şirketlerinin gelecekte gayrimenkul sektörü üzerinde önemli bir rol üstlenme potansiyeline sahip olacaklarını düşünüyorum.
Özellikle konut erişilebilirliği sorununa çözüm üretmek, bireylerin mülk sahibi olma hedeflerini desteklemek ve tasarruf oranlarını artırmak gibi kritik konularda bu şirketler, finansal yapıların çeşitlendirilmesi ve derinleştirilmesi açısından stratejik bir konumda bulunabilir.
Tasarruf finansman şirketlerinin gayrimenkul sektörüyle daha entegre bir yapıda çalışması, sektörel çeşitliliği de artırabilir ve sürdürülebilir bir ekonomik büyüme için kritik bir bileşen haline gelebilir. Bu nedenle, belirtmeye gayret ettiğim olası düzenlemelerin düzenleyici otoriteler tarafından dikkate alınması tüm taraflar açısından önemli olacaktır.
Mağdur ev sahibi yapay zekaya sordu: Kiralar neden yükseliyor?
