TJK'nın Veli Efendi'nin tescili için yaptığı başvuru kabul edilmedi!

Veliefendi Hipodromu’nun Zeytinburnu’ndan taşınacağı iddiaları üzerine Türkiye Jokey Kulübü’nün (TJK) İstanbul 1 Nolu Kültür Varlıkları Koruma Kurulu’na hipodromun tescili için yaptığı başvuru kabul edilmedi. Ancak kurul toplam 612 bin metrekare araziyi ‘kentsel sit’ alanı ilan etti. Böylelikle İBB’nin şehir parkı için önü açıldı. Mimari, mahalli, tarihsel, estetik ve sanat özelliği bulunan alanlar için kullanılan ‘kentsel sit’ bölgelerinde yeni yapılaşma, ancak ilgili Koruma Kurulu’nun izni ile yapılabiliyor. Eğer hipodrom TJK’nın istediği şekliyle tescil edilseydi, buradaki arazi at yarışları haricinde bir amaçla kullanılamayacaktı. 

TJK geçen yıl İstanbul 1 Nolu Kültür Varlıkları Koruma Kurulu’na müracaat ederek Veliefendi Hipodromu’nun tescil edilmesini istedi. TJK, YTÜ Mimarlık Bölümü’nden Prof. Dr. Can Binan, Yrd. Doç. Dr. Banu Çelebioğlu, Yrd. Doç. Dr. Uzay Yergün’e rapor hazırlattı. Raporda Veliefendi Hipodromu’nun tarihsel, süreklilik, simge, artistik ve teknik değerleri anlatıldı. Raporun sonuç bölümünde, 2863 sayılı yasanın korunması gerekli kültür varlıklarının şartlarını belirleyen maddelerine atıfta bulunularak tescil edilmesi ve koruma grubunun 2 olarak belirlenmesi talep edildi. 

İstanbul halkının 100 yıldan fazla bir süredir anılarında atçılık Veliefendi Hipodromu veya Koşu Alanı ile özdeşleştiği, bu bağlamda üst düzeyde simgesel değeri olduğu, 1940 - 55 döneminde eski izi takip eden fakat yeni ilişkiler ile düzenlenen koşu alanı, İtalyan ahırları olarak bilinen ilk modern tavlalar ve misafirhane ile dönemin mimari ve yapısal özelliklerini temsil ettiğine dikkat çekildi. 

Gözler Topbaş’ta

TJK’nın bu başvurusunun üzerinden kısa bir süre geçtikten sonra İBB E-5’ten başlayarak sahile kadar olan alanın tümünü şehir parkı yapmak için düğmeye bastığını açıkladı. 11 Temmuz’da İBB Meclisi’nden de geçirilen şehir parkı için E-5 kenarındaki 17 bin metrekarelik Tekzen arazisi parka dahil edildi. İBB’nin projesi yaklaşık 500 bin metrekarelik alanı kapsıyor. Emlak-Konut’a ait 103 bin metrekarelik alan için de 196 milyon artı KDV ödeyerek parka dahil eden İBB ilk etap çalışmalarını da bitirdi. Çırpıcı Çayırı olarak bilinen ve Veliefendi Hipodromu’nun hemen yanındaki bu alanda bulunan özel şahıslara ait mülklerin satın alma ve kamulaştırma çalışmalarını hızlandıran İBB, TJK’nın hipodromdan çıkması durumunda bu araziyi de parka katmayı planlıyor. Böylelikle yaklaşık 1 milyon metrekarelik dev bir park oluşturulması hedefleniyor. İBB yetkililerince şehir parkı çalışmalarının ilk etabının tamamlandığı, ikinci etap çalışmalarının da süratle devam ettiği, Başkan Kadir Topbaş’ın önümüzdeki günlerde şehir parkı ile alakalı bir basın toplantısı yapacağı kaydedildi. 

Arazinin kullanım hakkı, bakanlığa ait

Hipodromunun günümüzdeki durumu şöyle: Toplam 48.772 metrekaresi TJK, 563.720 metrekaresi Maliye Hazinesi’ne ait olup kullanım hakkı Tarım Bakanlığı’na bırakılmış. Bakanlık 1953 yılında 20 yıllığına ilk defa TJK’ya at yarışları düzenlemek için tahsis etti daha sonra 1973, 1993 ve 2010 yıllarında bedelsiz olarak yine 20 yıllığına tahsisler devam ettirildi. Arazide 12 bin kapasiteli tribün, 2020 metre uzunluğunda çim yarış pisti, 1870 metre uzunluğunda sentetik yarış pisti, 1730 metre uzunluğunda kum idman pisti, 1200 ahırın yanı sıra uluslararası koşular için 20 üniteli ahır binası, sosyal eğitim merkezi, dernek lokalleri, idare binaları, yarış atları hastanesi, müze ve sergi salonu yer alıyor.

Kentsel sit alanı nedir?

‘Mimari, mahalli, tarihsel, estetik ve sanat özelliği bulunan ve bir arada bulunmaları sebebiyle teker teker taşıdıkları kıymetten daha fazla kıymeti olan, kültürel ve tabii çevre elemanlarının (yapılar, bahçeler, bitki örtüleri, duvarlar) birlikte bulundukları alanlar’ olarak tanımlanıyor. Koruma amaçlı imar planı ilgili kurul tarafından tamamlandıktan sonra yeni yapı veya imar uygulamaları için koruma amaçlı imar planı ve planın tamamlayıcı eklerinde belirtilen koşullar doğrultusunda ilgili idarelerce (belediyeler) izin veriliyor. Bu durum yeni yapılaşmanın da önünü açabiliyor. Lakin hipodrom tescil edilseydi o binalara dokunulamayacağı için hipodromun taşınması mümkün olmayacaktı.

Radikal