TOKİ 250 bin sosyal konut projesi emlak sektörünü nasıl etkileyecek? Konut fiyatları düşecek mi?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Eylül ayında açıkladığı TOKİ Sosyal Konut projesine başvurular tam gaz devam ediyor. Peki TOKİ Sosyal Konut projesi, kur ve enflasyondaki artış ile her geçen gün darbe alan konut fiyatlarını nasıl etkileyecek? TOKİ 250 bin sosyal konut projesi ev fiyatlarını düş
İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Hepşen, TOKİ 250 bin sosyal konut projesinin ev fiyatlarındaki artışı engelleyemeceğini ancak yavaşlatabileceğini savunuyor. Hepşen, bu projenin özellikle enflasyon karşısında kendisini garantiye almak isteyen birçok vatandaşın birden fazla konut edinmesiyle ortaya çıkan konut probleminin dengelenmesine katkıda bulunacağını belirtti.
"Son bir kaç yıllık döneme baktığımızda ortalama Türkiye’de yıllık 500 bin yeni ruhsat alımının gerçekleştiğini görüyoruz. O nedenle piyasaya bu ölçekte bir arzın girmesi, en azından arz tarafına genişleyici imkan sağlayacaktır. Fiyatların artmasında farklı nedenler var" açıklamasında bulunan Ali Hepşen, bunların yabancıların ilgisi, küçülen hane halkı, kentsel dönüşüm gibi etkenler olduğunu dile getirdi.
Euronews'ten Dilek Gül'ün haberine göre; Ali Hepşen, konuyla ilgili olarak "2017 yılı sonrasında Türkiye’de üretim artan maliyetler nedeniyle yok seviyesinde. Fakat pandemi başında kredi genişlemesi ve devamında tasarruf sahiplerinin eski alışkanlıklarına dönmesi talepte ciddi etki yaratmıştı" dedi ve bu durumla en yüksek gelir grubuna sahip bireylerin enflasyonist ortamda daha fazla büyük alıma doğru yönelttiğine, iki daire sahibi olanın üçüncüyü dördüncüyü almak istediğine dikkat çekerek nüfusun büyük bir kısmının erişememe problemiyle karşılaştığına vurgu yaptı.
Prof. Dr. Ali Hepşen, aynı zamanda inşaat sektörü çarpanlarıyla değerlendirildiğinde sosyal konut projesinin hem üretim hem de istihdam tarafına da katkıda bulunacağı görüşünü dile getirdi. Toplumda bu tarz projelere ihtiyaç olduğunun altını çizen Hepşen, "Bu tarz sosyal projeler siyaset üstüdür ve 81 ildeki iş gücünü etkiler. Sosyal devletler bu tarz projeleri muhakkak düşünmeli. Toplumun bu tür projelere ihtiyacı var. Olayı doğrudan beton ekonomisi ile de ilintilemeye çalışıyorlar. Bu bağlantıyı böyle kurmak bana çok gerçekçi gelmiyor, dediğim gibi işin içinde istihdam boyutu da var" değerlendirmesinde bulundu.
Hepşen, konuyla ilgili açıklamasında "Türkiye’de her zaman sosyal konut projelerine ihtiyaç var. Ama son dönemde daha da önemlisi ‘finansal açıdan erişilebilir’ konuta ihtiyaç var" ifadelerini kullandı ve literatürün sosyal konut ve finansal açıdan erişilebilir konutu ayrıştırdığını belirtti. "Sosyal konut, kamu desteğinin kullanıldığı, fiyatların ya da kiraların belirlenmesinde kar payının baskın olmadığı yoksul veya dar gelirli ailelerin barınma ihtiyaçlarını karşılayabilecek biçimde standartlaştırılmış en az boyut ve nitelikte sağlığa elverişli ucuz halk konutlarıdır" diyen Hepşen, "Finansal açıdan erişilebilir konut tanımına baktığımızda, uygun fiyatlı olarak pazara sunulan ve hane halkının konut alımında ödeyeceği uzun vadeli taksitlerin ayırdığı pay dışında kalan geliriyle, mevcut refah düzeyini bozmaksızın yaşamını devam ettirebildiği konutlar olarak nitelendiriliyor" şeklinde konuştu.
Gayrimenkul uzmanı Evrim Kırmızıtaş Başaran ise bugünden yarına olmasa bile, beş senelik süreçte bu projenin başvuru koşullarını sağlayanlar için olumlu olduğuna dikkat çekiyor. "Bu proje uzun soluklu ve bölgesel olarak konut problemini çözebilir. Ve başvuru şartlarını sağlayanlar için çözüm olmuş oluyor. Çünkü bir takım başvuru şartları getirildi. Örneğin, başvuru yapılacak ilde o kişinin yaşıyor olması ve en az bir yıldır ikamet ediyor olması gerekli. Bu önemli bir detay" diyen Başaran, İstanbul için aylık hane geliri 18 bin liranın altı, İstanbul dışı için ise 16 bin liranın altı kazancın beyan edilmesinin gerekli olduğunu belirtti.
Başvuru için anne, baba ve çocuğun üzerinde tapu olmaması gerektiğine de vurgu yapan Başaran, "Bunlar çok önemli detaylar. Sağlayabilenler için faydalı bir proje. Ödeme şekilleri oldukça kolay görünüyor. Özellikle dar gelirli ve orta gelirli aileler için de katkısı olacaktır" açıklamasında bulundu .
TOKİ 2022 sosyal konut başvuruları ne zaman sona erecek?