02 / 10 / 2024

TOKİ'nin tercihi kamu bankaları!

TOKİ'nin tercihi kamu bankaları!

Erdoğan Bayraktar, özellikle yoksul konutu ve gecekondu dönüşüm projeleri nedeniyle sıcak paraya ihtiyaç duyduklarını belirtti




Toplu Konut İdaresi (TOKİ) Başkanı Erdoğan Bayraktar, özellikle yoksul konutu ve gecekondu dönüşüm projeleri nedeniyle sıcak paraya ihtiyaç duyduklarını belirtirken, "Ama zor durumda değiliz" dedi.

Bayraktar, TOKİ'nin finansman durumu ile ilgili olarak AA muhabirine yaptığı açıklamada, finansman açığını, menkul kıymet ihracı veya alacakların satışı yerine, maliyetlerin daha cazip olması nedeniyle kamu bankalarından kredi kullanarak kapatmayı tercih ettiklerini söyledi.

Geçen yıl sonu itibariyle 400 bin konut hedefini aşarak 410 bine ulaştıklarını, 2011 yılı itibariyle 500 bin konutu öngördüklerini hatırlatan Bayraktar, son dönemde yılda ortalama 70-75 bin konut projesi başlattıklarına işaret etti.

Konut üretiminde finansman kaynağını tamamen kendilerinin sağladığını, "kaynak yaratarak konut yaptıklarını" vurgulayan Bayraktar, özellikle yoksul konutlarını sübvansiyonu ve gecekondu dönüşüm projeleri nedeniyle önemli miktarda kaynak ihtiyacı duyduklarını anlattı.

Konutları, 10 yıldan 20 yıla kadar vade ile sattıklarını, bu nedenle bu satışlardan gelen paranın, çoğu zaman aylık ödemeleri karşılamadığını kaydeden  TOKİ  Başkanı Bayraktar, şöyle konuştu:

"Kamuya hastaneleri yapıyoruz, okulları yapıyoruz, 5 yılda parasını alıyoruz. Konutları satıyoruz, 10-20 yılda bedelini alıyoruz. Yoksul konutlarını sübvanse ediyoruz. Kentsel dönüşüme harcadığımız para hiç geri dönmüyor. Kentsel dönüşüm uyguladığımız bir sürü yerde konut yapamıyorsunuz. O bölgeler rekreasyon alanına ayrılıyor. Mecburen krediye dayanarak sistemi döndürüyoruz. Erken ödeme kampanyası ile 150-200 milyon lira geliyor. O ayı kurtarıyoruz. Ayda 200-300 milyon gelire karşılık 400-500 milyon lira ödememiz var. Geçen yıl müteahhitlere 3,6 milyar lira ödedik. Açığı kapatmak için mecburen kredi kullanıyoruz. Gelir paylaşımı projelerinde takside bağladığımız alacakların bir bölümünde sorun yaşanıyor. Ödeme sıkıntısı çekenlere ticari faiz uygulayarak, taksit ödemelerini erteliyoruz. Alacaklarımız da dahil portföy büyüklüğümüz 19 milyar liraya ulaştı. Sıcak paraya ihtiyacımız çok var. Buna karşın çok zor durumda değiliz. Sıkışırsak kamu bankalarından kredi alıyoruz. Geçen yıl, yılın son gününde 200 milyon lira borç ödedik. Bankalara borcumuz 915 milyon liraya düştü. Zamanı gelince ödüyoruz. SPK'dan izin aldık, tebliğ yayımlandı gerekirse menkul kıymet ihraç edebiliriz veya alacaklarımızı satabiliriz. Ama yaptığımız çalışmalarda kamu bankalardan temin ettiğimiz paranın maliyetine göre daha cazip değil. Hemen hemen aynı. Bu nedenle faizini ödeyerek kredilerin vadesini uzatıyoruz. Faizler sürekli düşüyor. Borcumuzu erken kapatmak istiyoruz ama bankalar kabul etmiyor. Parayı almıyorlar. Paraya sıkıştıkça bankalardan kredi kullanıyoruz."

"Para ihtiyacımız var, ama kötü durumda değiliz" diye vurgulayan Bayraktar, arsa satışlarından da önemli kaynak sağladıklarını belirtti.

Geçen yıl sonunda hazineden şehit kredileri, afet konutları için TOKİ'ye 40-50 milyon lira kaynak aktarıldığını açıklayan Bayraktar, "Az ama dışardan gelen para tatlı oluyor" diye espri yaptı.

Erdoğan Bayraktar, TOKİ'nin finansman sağlama konusunda bir sorununun olmadığını, güvenilirliği sayesinde çok rahat kredi kullandığını belirtirken, uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarının, Türkiye'nin kredi notundaki artışa paralel, TOKİ'nin notunu yükselttiğini de hatırlattı.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarından Moody's, TOKİ'nin kredi notunu Ba2'ye, Fitch de BB 'ya yükseltmişti.

Moddy's, geçen yıl Eylül ayında global ölçekte Ba3 olarak değerlendirdiği TOKİ'nin kredi notunu, bu yıl Ocak'ta, Ba2'ye çıkardı. TOKİ'nin ulusal ölçekteki değerlendirme notu Baa1.tr'den A3.tr'ye yükseltilirken, görünümü 'pozitif'ten 'durağan'a çevrildi.

Moody's, Türkiye'nin kredi notunu da bu yıl Ocak'ta Ba3'ten Ba2'ye çıkarmıştı.

Fitch Ratings de geçen yıl Eylül'de BB- olarak değerlendirdiği TOKİ'nin döviz kredi notunu, bu yıl Ocak'ta BB 'ya yükseltti. Kurum, değerlendirmesinde, TOKİ'nin BB olan yerel para kredi notunu BB 'ya yükseltirken, AA (tur) olan ulusal notunu ve 'durağan' olan görünümünü değiştirmedi.

Fitch Ratings, geçen yıl Aralık'ta, Türkiye'nin döviz kredi ve yerel para kredi notlarını BB-'den BB 'ya çıkarmıştı.

Kurumun BB değerlendirmesi, "kredi riskinin oluşabileceği, ekonomideki olumsuz gelişmelerden etkilenilebileceği" anlamına geliyor. Bu kategorideki tahviller, 'yatırım yapılabilir' kategorisinde değerlendirilmiyor. Ancak, Türkiye'nin 5 Ocak'ta gerçekleştirdiği 30 Mayıs 2040 vadeli Türk Eurobond ihraç işleminde, 2 milyar dolarlık satış rakamına karşın 6,5 milyar dolar talep gelmişti.

Bu dönemde TOKİ'nin kredi notunun yükseltilmesi, arsalarına ilişkin verilerini güncelleyip büyük yatırımcı arayışında bulunan kurum için büyük önem taşıyor. Derecelendirme notu, bir kuruluşun finansal yükümlülüklerini zamanında yerine getirip getiremeyeceği hakkında verilen bağımsız bir görüş niteliğinde.
AA


Geri Dön