02 / 05 / 2024

Trabzon'da saray mobilyalarının birebir aynısı yapıldı!

Trabzon'da saray mobilyalarının birebir aynısı yapıldı!

Trabzonlu Selvet Öker, üzerinde tam 20 yıl çalışarak Osmanlı saraylarında padişahların kullandığı, bugün müzelik olan mobilyaların birebir aynısını yaptı



4 ustanın yanında yıllarca çırak olarak ter döken Öker, 20 çeşit ağaçtan eşi benzeri olmayan 80 parça mobilya üretti.

Osmanlı padişahlarının kullandığı motifli mobilya eserleri son kez hayatta. 64 yaşındaki Trabzonlu mobilya ustası Selvet Öker, 20 yılda yaptığı eserleri tanıttı. Öker, 7 takımdan oluşan 80 parçalık 'Saray Mobilyası'nı yaklaşık 20 yılda tamamladı. Öker, eserlerini nizami mozaik ve nizam dışı mozaik stillerini kullanarak 20 çeşit ağaçtan yaptı. Osmanlı dönemi saray mobilyaları ile birebir aynı olan eserin günümüzde bir eşi bulunmuyor. Mobilya sektörüne 11 yaşında başlayan Öker, usta eserin meydana gelmesi için 4 önemli ustanın yanında çıraklık eğitimi aldı.

TEK BİR çİVİ BİLE çAKMADI

Öker, mobilyaların Osmanlı saraylarında padişahların mahremlerinde kullanılan eşyalar olduğunu belirterek, '20 yılımı verdim. Mobilyadaki modelleri tek tek işledim, sunta gibi ağaçlama yoktur. Hepsi ahşap, bir tane bile çivi çakmadım. Osmanlının geometri modellerini yansıttım. 7 takım, 80 parça mobilyayı 25 metrekare dükkanımda yaptım. Arkası olan bir şey değil. Daha da yapamam. Padişah ve ailesinin o zamanda kullandığı mobilyaların aynısıdır' dedi.

AĞAçLARI 10 YILDA KURUTTU

20 çeşit ağaç kullandığını, çoğunun meyve ağacı olduğu anlatan Selvet Öker usta, tekniğini ise şöyle özetledi:

'Mobilyada Amerikan kavağı bile kullandım. Gençliğim bu ağaçları bulmakla geçti. Temizledikten sonra baş taraflarını kağıtlayıp kapatıp 10 yıl serin bir ortamda beklettim. Tüm eserler el cilasıdır. Tek başıma, çırak bile çalıştırmadım, eser bozulurdu yoksa. Motifler bana ait. Camları özellikle taşla işledim, üzerinde boya yok. İddia ediyorum dünyada bir benzeri yok, var diyene takımı bağışlarım. Mobilyaya el işlemesi sedef koydum. İlk mozaikleri yapıp tek tek birleştirdim. Eserde Kızıl çin'in nüfusu kadar parça ve modil var. Ağacı doğal renkleriyle verdim. Benim ustalar bu mobilyayı sarayda yapmışlar. O zamanki ölçüler neyse yaptıklarım da çıtasına kadar aynı.'


Dokununca 150 kez sağa sola sallanıyor

Eserlerin hepsinin birbirinden değerli olduğunu ifade eden usta Öker, 'Bu takım tek tek yapılabiliyor. İlk yaptığım iş padişah köşesinin sandalyesi. Sandalyeyi yapınca ben bu eseri yaparım diye kendi kendimi odakladım. 8 ayda yaptım. Sandalyenin en üstündeki iki tombul topuz, o dönemin padişahının mührünü gösterir' dedi. Mobilyada en ilginç eserlerden birisi de bebek beşiği. Öker beşikteki sırrı ise 'Bir sefer dokunduğunda 75 defa sağa, 75 defa sola yatar. Kendiliğinden hızlanır ve çocuk uyur. Bu hesabı dünyada yapacak usta yok. Mimar Sinan'ın İstanbul Eminönü'nde yaptığı su kemerini, üstü ise üst geçidi anlatıyor' diye konuştu.


Yahudi ustaya çırak oldum

Eseri ortaya çıkarmak için 4 ustanın tezgahında yetiştiğini söyleyen Öker şöyle konuştu:

'Bir tanesi padişah döneminde sarayda çalışmış Adop usta, kendisi Yahudi. Bir diğer ustam Sabri Yanal, bana ilerde çok büyük bir usta olacaksın, dedi. Adop ustanın yanında 7 sene çıraklık yaptım. Yahudi olduğu için bu sanatı Türk meslektaşlarına öğretmiyordu. Yaptığı iş hep yurtdışına gidiyordu. çalıştığı dükkanda bir gizli odası vardı, formülleri orada yapardı, ben gayretimle öğrendim.'
Yeni şžafak/FAZLI şžAHAN


Geri Dön