26 / 11 / 2024

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun!

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun!

23 Şubat 1995 tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, 8 Mart 1995 tarihinde 22221 sayılı Resmi Gazete'de yayımlandı. İşte Kanun kapsamında yer alan hükümler...




TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN 

Kanun Numarası : 4077 

Kabul Tarihi : 23/2/1995 

Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 8/3/1995 Sayı : 22221 

Yayımlandığı Düstur : Tertip : 5 Cilt : 34 


BİRİNCİ KISIM 

Amaç, Kapsam, Tanımlar 

Amaç 

Madde 1- Bu Kanunun amacı, (...)1kamu yararına uygun olarak tüketicinin sağlık ve 

güvenliği ile ekonomik çıkarlarını koruyucu, aydınlatıcı, eğitici, zararlarını tazmin edici,çevresel tehlikelerden korunmasını sağlayıcı önlemleri almak ve tüketicilerin kendilerini koruyucu girişimlerini özendirmek ve bu konudaki politikaların oluşturulmasında gönüllü örgütlenmeleri teşvik etmeye ilişkin hususları düzenlemektir. 


Kapsam 

Madde 2- Bu Kanun, 1 inci maddede belirtilen amaçlarla mal ve hizmet piyasalarında 

tüketicinin taraflardan birini oluşturduğu her türlü tüketici işlemini kapsar.

 

Tanımlar 

Madde 3 – (Değişik: 6/3/2003-4822/3 md.) Bu Kanunun uygulamasında; 

a) Bakanlık: Sanayi ve Ticaret Bakanlığını, 

b) Bakan: Sanayi ve Ticaret Bakanını, 

c) Mal: Alış-verişe konu olan taşınır eşyayı, konut ve tatil amaçlı taşınmaz malları ve 

elektronik ortamda kullanılmak üzere hazırlanan yazılım, ses, görüntü ve benzeri gayri maddi malları, 

 d) Hizmet: Bir ücret veya menfaat karşılığında yapılan mal sağlama dışındaki her türlü 

faaliyeti, 

 e) Tüketici: Bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen, kullanan veya yararlanan gerçek ya da tüzel kişiyi, 

 f) Satıcı: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsamında tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel kişileri, 

 g) Sağlayıcı: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki faaliyetleri 

kapsamında tüketiciye hizmet sunan gerçek veya tüzel kişileri, 

 h) Tüketici işlemi: Mal veya hizmet piyasalarında tüketici ile satıcı-sağlayıcı arasında yapılan her türlü hukuki işlemi, 

ı) İmalatçı-Üretici: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere tüketiciye sunulmuş olan mal veya hizmetleri ya da bu mal veya hizmetlerin hammaddelerini yahut ara mallarını üretenler ile mal üzerine kendi ayırt edici işaretini, ticari markasını veya unvanını koyarak satışa sunanları, 

 j) İthalatçı: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere tüketiciye sunulmuş olan mal veya 

hizmetleri ya da bu mal veya hizmetlerin hammaddelerini yahut ara mallarını yurt dışından getirerek satışa sunan gerçek veya tüzel kişiyi, 

 k) Kredi veren: Mevzuatları gereği tüketicilere nakit kredi vermeye yetkili olan banka, özel finans kuruluşu ve finansman şirketlerini, 

 l) Reklam veren: Ürettiği ya da pazarladığı malın/hizmetin tanıtımını yaptırmak, satışını artırmak veya imajını yaratıp güçlendirmek amacıyla hazırlattığı, içinde firmasının ya da mal/hizmet markasının yer aldığı reklamları yayınlatan, dağıtan ya da başka yollarla sergileyen gerçek ya da tüzel kişiyi, 

1 Burada yer alan “ekonominin gereklerine ve” ibaresi, 6/3/2003 tarihli ve 4822 sayılı Kanunla madde metninden 

çıkartılmıştır.

2 Bu maddede yer alan, “hukuki işlemi” ibaresi, 6/3/2003 tarihli ve 4822 sayılı Kanunla “tüketici işlemini” olarak 

değiştirilmiş ve metne işlenmiştir. m) Reklamcı: Ticari reklam ve ilânları reklam verenin duyduğu ihtiyaç doğrultusunda 

hazırlayan ve reklam veren adına yayınlanmasına aracılık eden ticari iletişim uzmanı gerçek ya da 

tüzel kişiyi, 

 n) Mecra kuruluşu: Ticari reklam veya ilânı hedef kitleye ulaştıran iletişim kanallarının ya da her türlü aracın sahibi, işleticisi veya kiralayıcısı olan gerçek veya tüzel kişiyi, 

 o) Teknik düzenleme: Bir ürünün ve hizmetin, ilgili idari hükümler de dahil olmak üzere, 

özellikleri, işleme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk değerlendirilmesi işlemleri hususlarından biri veya birkaçını belirten 

ilgili Bakanlık tarafından Resmi Gazetede yayımlanarak mecburi uygulamaya konulan standartlar dahil olmak üzere uyulması zorunlu olan her türlü düzenlemeyi, 

 p) Tüketici örgütleri: Tüketicinin korunması amacıyla kurulan dernek, vakıf veya bunların üst 

kuruluşlarını, 

 r) (Ek: 21/2/2007-5582/21 md.) Konut finansmanı kuruluşu: 2499 sayılı Sermaye Piyasası

Kanununun 38/A maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen kuruluşları, 

İfade eder. 


İKİNCİ KISIM 

Tüketicinin Korunması ve aydınlatılması

Ayıplı Mal 

 Madde 4- (Değişik: 6/3/2003-4822/4 md.) Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma 

kılavuzunda ya da reklam ve ilânlarında yer alan veya satıcı tarafından bildirilen veya standardında veya teknik düzenlemesinde tespit edilen nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan ya datahsis veya kullanım amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan beklediği faydaları azaltan 

veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar, ayıplı mal olarak kabul 

edilir. 


 Tüketici, malın teslimi tarihinden itibaren otuz gün içerisinde ayıbı satıcıya bildirmekle yükümlüdür. Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketici bu seçimlik haklarından biri ile birlikte ayıplı malın neden olduğu ölüm ve/veya yaralanmaya yol açan ve/veya kullanımdaki diğer mallarda zarara neden olan hallerde imalatçı-üreticiden tazminat isteme hakkına da 

sahiptir. 


(Değişik üçüncü fıkra: 21/2/2007-5582/22 md.) İmalatçı-üretici, satıcı, bayi, acente, ithalatçıve 10 uncu maddenin beşinci fıkrasına veya 10/B maddesinin dokuzuncu fıkrasına göre kredi veren, ayıplı maldan ve tüketicinin bu maddede yer alan seçimlik haklarından dolayı müteselsilen sorumludur. 10/B maddesinin dokuzuncu fıkrasına göre kredi veren konut finansmanı kuruluşunun sorumluluğu teslim tarihinden itibaren 1 yıl süre ve kullandırdığı kredi miktarı ile sınırlıdır. Konut 

finansmanı kuruluşları tarafından 10/B maddesinin dokuzuncu fıkrasına göre verilen kredilerin devrolması halinde dahi, kredi veren konut finansmanı kuruluşunun sorumluluğu devam eder. Krediyi 

devralan kuruluş bu madde kapsamında sorumlu olmaz. Ayıplı malın neden olduğu zarardan dolayı birden fazla kimse sorumlu olduğu takdirde bunlar müteselsilen sorumludurlar. Satılan malın ayıplı

olduğunun bilinmemesi bu sorumluluğu ortadan kaldırmaz. 

 Bu madde ile ayıba karşı sorumlu tutulanlar, ayıba karşı daha uzun bir süre ile sorumluluk 

üstlenmemişlerse, ayıplı maldan sorumluluk, ayıp daha sonra ortaya çıkmış olsa bile malın tüketiciye 

teslimi tarihinden itibaren iki yıllık zamanaşımına tabidir. Bu süre konut ve tatil amaçlı taşınmaz 

mallarda beş yıldır. Ayıplı malın neden olduğu her türlü zararlardan dolayı yapılacak talepler ise üç 

yıllık zamanaşımına tabidir. Bu talepler zarara sebep olan malın piyasaya sürüldüğü günden 

başlayarak on yıl sonra ortadan kalkar. Ancak, satılan malın ayıbı, tüketiciden satıcının ağır kusuru 

veya hile ile gizlenmişse zamanaşımı süresinden yararlanılamaz. 

 

Ayıplı malın neden olduğu zararlardan sorumluluğa ilişkin hükümler dışında, ayıplı olduğu 

bilinerek satın alınan mallar hakkında yukarıdaki hükümler uygulanmaz. 

 

Satışa sunulacak ayıplı mal üzerine ya da ambalajına, imalatçı veya satıcı tarafından tüketicinin 

kolaylıkla okuyabileceği şekilde "özürlüdür" ibaresini içeren bir etiket konulması zorunludur. Yalnızca 

ayıplı mal satılan veya bir kat ya da reyon gibi bir bölümü sürekli olarak ayıplı mal satışına, tüketicinin bilebileceği şekilde tahsis edilmiş yerlerde bu etiketin konulma zorunluluğu yoktur. Malın 

ayıplı olduğu hususu, tüketiciye verilen fatura, fiş veya satış belgesi üzerinde gösterilir. 


 Güvenli olmayan mallar, piyasaya özürlüdür etiketiyle dahi arz edilemez. Bu ürünlere, 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun hükümleri 

uygulanır. 

 Bu hükümler, mal satışına ilişkin her türlü tüketici işleminde de uygulanır. 


 Ayıplı Hizmet 

 Madde 4/A- (Ek: 6/3/2003-4822/5 md.) Sağlayıcı tarafından bildirilen reklam ve ilânlarında 

veya standardında veya teknik kuralında tespit edilen nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı

olan ya da yararlanma amacı bakımından değerini veya tüketicinin ondan beklediği faydaları azaltan 

veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren hizmetler, ayıplı hizmet olarak 

kabul edilir. 


 Tüketici, hizmetin ifa edildiği tarihten itibaren otuz gün içerisinde bu ayıbı sağlayıcıya 

bildirmekle yükümlüdür. Tüketici bu durumda, sözleşmeden dönme, hizmetin yeniden görülmesi veya 

ayıp oranında bedel indirimi haklarına sahiptir. Tüketicinin sözleşmeyi sona erdirmesi, durumun 

gereği olarak haklı görülemiyorsa, bedelden indirim ile yetinilir. Tüketici, bu seçimlik haklarından biri 

ile birlikte 4 üncü maddede belirtilen şartlar çerçevesinde tazminat da isteyebilir. Sağlayıcı, tüketicinin 

seçtiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. 

 Sağlayıcı, bayi, acente ve 10 uncu maddenin beşinci fıkrasına göre kredi veren, ayıplı

hizmetten ve ayıplı hizmetin neden olduğu her türlü zarardan ve tüketicinin bu maddede yer alan 

seçimlik haklarından dolayı müteselsilen sorumludur. Sunulan hizmetin ayıplı olduğunun bilinmemesi 

bu sorumluluğu ortadan kaldırmaz. 

 Daha uzun bir süre için garanti verilmemiş ise, ayıp daha sonra ortaya çıkmış olsa bile ayıplı

hizmetten dolayı yapılacak talepler hizmetin ifasından itibaren iki yıllık zamanaşımına tabidir. Ayıplı

hizmetin neden olduğu her türlü zararlardan dolayı yapılacak talepler ise üç yıllık zamanaşımına 

tabidir. Ancak, sunulan hizmetin ayıbı, tüketiciden sağlayıcının ağır kusuru veya hile ile gizlenmişse 

zamanaşımı süresinden yararlanılamaz. 


 Ayıplı hizmetin neden olduğu zararlardan sorumluluğa ilişkin hükümler dışında, ayıplı olduğu 

bilinerek edinilen hizmetler hakkında yukarıdaki hükümler uygulanmaz. 

 Bu hükümler, hizmet sağlamaya ilişkin her türlü tüketici işleminde de uygulanır. 

Satıştan Kaçınma 

Madde 5- (Değişik: 6/3/2003-4822/6 md.) Üzerinde "numunedir" veya "satılık değildir" 

ibaresi bulunmayan bir malın; ticarî bir kuruluşun vitrininde, rafında veya açıkça görülebilir herhangi 

bir yerinde teşhir edilmesi halinde satıcı bu malların satışından kaçınamaz. 

 Hizmet sağlamada da haklı bir sebep olmaksızın kaçınılamaz. 

 Aksine bir teamül, ticarî örf veya adet yoksa, satıcı bir mal veya hizmetin satışını o mal veya 

hizmetin kendisi tarafından belirlenen miktar, sayı veya ebat gibi koşullara ya da başka bir mal veya 

hizmetin satın alınmasına bağlı kılamaz. 

 Diğer mal satışı ve hizmet sağlama sözleşmelerinde de bu hüküm uygulanır. 

 Sözleşmedeki Haksız Şartlar 

 Madde 6- (Değişik: 6/3/2003-4822/7 md.) Satıcı veya sağlayıcının tüketiciyle müzakere 

etmeden, tek taraflı olarak sözleşmeye koyduğu, tarafların sözleşmeden doğan hak ve 

yükümlülüklerinde iyi niyet kuralına aykırı düşecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliğe neden olan 

sözleşme koşulları haksız şarttır. 

 Taraflardan birini tüketicinin oluşturduğu her türlü sözleşmede yer alan haksız şartlar tüketici 

için bağlayıcı değildir. 


 Eğer bir sözleşme şartı önceden hazırlanmışsa ve özellikle standart sözleşmede yer alması

nedeniyle tüketici içeriğine etki edememişse, o sözleşme şartının tüketiciyle müzakere edilmediği 

kabul edilir. 

 Sözleşmenin bütün olarak değerlendirilmesinden, standart sözleşme olduğu sonucuna 

varılırsa, bu sözleşmedeki bir şartın belirli unsurlarının veya münferit bir hükmünün müzakere edilmiş

olması, sözleşmenin kalan kısmına bu maddenin uygulanmasını engellemez.  Bir satıcı veya sağlayıcı, bir standart şartın münferiden tartışıldığını ileri sürüyorsa, bunu ispat 

yükü ona aittir. 

 6/A, 6/B, 6/C, 7, 9, 9/A, 10, 10/A ve 11/A maddelerinde yazılı olarak düzenlenmesi öngörülen 

tüketici sözleşmeleri en az oniki punto ve koyu siyah harflerle düzenlenir ve sözleşmede bulunması

gereken şartlardan bir veya birkaçının bulunmaması durumunda eksiklik sözleşmenin geçerliliğini 

etkilemez. Bu eksiklik satıcı veya sağlayıcı tarafından derhal giderilir. 

 Bakanlık standart sözleşmelerde yer alan haksız şartların tespit edilmesine ve bunların 

sözleşme metninden çıkartılmasının sağlanmasına ilişkin usul ve esasları belirler. 

Taksitle Satış

 Madde 6/A- (Ek: 6/3/2003-4822/8 md.) Taksitle satış, satım bedelinin en az iki taksitle 

ödendiği ve malın veya hizmetin sözleşmenin düzenlendiği anda teslim veya ifa edildiği satım türüdür. 

 Taksitle satış sözleşmesinin yazılı şekilde yapılması zorunludur. Sözleşmede bulunması

gereken asgari koşullar aşağıda gösterilmiştir: 

 a) Tüketicinin ve satıcı veya sağlayıcının isim, unvan, açık adresleri ve varsa erişim bilgileri, 

 b) Malın veya hizmetin Türk Lirası olarak vergiler dahil peşin satış fiyatı, 

 c) Vadeye göre faiz ile birlikte ödenecek Türk Lirası olarak toplam satış fiyatı, 

 d) Faiz miktarı, faizin hesaplandığı yıllık oran ve sözleşmede belirlenen faiz oranının yüzde 

otuz fazlasını geçmemek üzere gecikme faizi oranı, 

 e) Peşinat tutarı, 

 f) Ödeme planı, 

 g) Borçlunun temerrüde düşmesinin hukuki sonuçları. 

 Satıcı veya sağlayıcı, bu bilgilerin sözleşmede yer almasını sağlamak ve taraflar arasında 

akdedilen sözleşmenin bir nüshasını tüketiciye vermekle yükümlüdür. Sözleşmeden ayrı olarak 

kıymetli evrak niteliğinde senet düzenlenecekse, bu senet, her bir taksit ödemesi için ayrı ayrı olacak 

şekilde ve sadece nama yazılı olarak düzenlenir. Aksi takdirde, kambiyo senedi geçersizdir. 

 Taksitle satışlarda; tüketici, borçlandığı toplam miktarı önceden ödeme hakkına sahiptir. 

Tüketici aynı zamanda, bir taksit miktarından az olmamak şartıyla bir veya birden fazla taksit 

ödemesinde bulunabilir. Her iki durumda da satıcı, ödenen miktara göre gerekli faiz indirimini 

yapmakla yükümlüdür. 

 Satıcı veya sağlayıcı, taksitlerden birinin veya birkaçının ödenmemesi halinde kalan borcun 

tümünün ifasını talep etme hakkını saklı tutmuşsa, bu hak; ancak satıcının veya sağlayıcının bütün 

edimlerini ifa etmiş olması durumunda ve tüketicinin birbirini izleyen en az iki taksidi ödemede 

temerrüde düşmesi ve ödenmeyen taksit toplamının satış bedelinin en az onda biri olması halinde 

kullanılabilir. Ancak satıcının veya sağlayıcının bu hakkını kullanabilmesi için en az bir hafta süre 

vererek muacceliyet uyarısında bulunması gerekir. 

 Sözleşme şartları tüketici aleyhine hiçbir şekilde değiştirilemez. 

 

Devre Tatil 

 Madde 6/B - (Ek: 6/3/2003-4822/9 md.) Devre tatil sözleşmeleri, en az üç yıl süre için 

yapılan ve bu süre zarfında yıl içinde, belirli veya belirlenebilecek ve bir haftadan az olmayacak bir 

dönem için bir veya daha fazla sayıdaki taşınmazın kullanım hakkının devri ya da devri taahhüdünü 

içeren ve bir nüshasının tüketiciye verilmesi zorunlu, yazılı sözleşme ya da sözleşmeler grubudur. 

 Devre tatil sözleşmelerine ilişkin usul ve esasları Bakanlık belirler. 

Paket Tur 

 Madde 6/C- (Ek: 6/3/2003-4822/10 md.) Paket tur sözleşmeleri; ulaştırma, konaklama ve 

bunlara yardımcı sayılmayan diğer turistik hizmetlerin en az ikisinin birlikte, her şeyin dahil olduğu 

fiyatla satılan veya satış taahhüdü yapılan ve hizmeti yirmidört saatten uzun bir süreyi kapsayan veya 

gecelik konaklamayı içeren ve bir nüshasının tüketiciye verilmesi zorunlu, önceden düzenlenmiş yazılı

sözleşmelerdir. 

 Paket tur sözleşmelerine ilişkin usul ve esasları Bakanlık belirler. Kampanyalı Satışlar 

Madde 7- (Değişik: 6/3/2003-4822/11 md.) Kampanyalı satış, gazete, radyo, televizyon ilânı

ve benzeri yollarla tüketiciye duyurularak düzenlenen kampanyalara iştirakçi kabul edilmesi ve malın 

veya hizmetin daha sonra teslim veya ifa edilmesi suretiyle yapılan satımdır. 

 Kampanyalı satışlar Bakanlığın izni ile yapılır. Bakanlık hangi tür satışların izne tabi olacağını, 

ön ödeme, taksit miktarı, teslim süresi, üretici firma garantisi, yatırılacak teminat ile kampanyalı

satışlarda uyulması gereken usul ve esasları tespit eder. 

(Değişik üçüncü fıkra: 21/2/2007-5582/23 md.) İlan ve taahhüt edilen mal veya hizmetin 

teslimatının veya ifasının hiç ya da gereği gibi yapılmaması durumunda, satıcı, sağlayıcı, bayi, acente, 

imalatçı-üretici, ithalatçı ve 10 uncu maddenin beşinci fıkrasına göre kredi veren müteselsilen 

sorumludur. İlan ve taahhüt edilen konutun teslimatının hiç, gereği gibi ya da zamanında yapılmaması

durumunda, 10/B maddesinin dokuzuncu fıkrasına göre kredi veren konut finansmanı kuruluşu, satıcı, 

sağlayıcı, bayi, acente, imalatçı-üretici, ithalatçı ile birlikte, kullandırdığı kredi miktarı kadar 

müteselsilen sorumludur. Konut finansmanı kuruluşları tarafından 10/B maddesinin dokuzuncu 

fıkrasına göre verilen kredilerin devrolması halinde dahi, kredi veren konut finansmanı kuruluşunun 

sorumluluğu devam eder. Krediyi devralan kuruluş bu madde kapsamında sorumlu olmaz. 

Tüketici kampanyadan ayrılmaya karar verdikten sonra kampanyayı düzenleyen, mal veya hizmetin 

tüketiciye teslim tarihini geçmemek şartıyla tüketicinin o ana kadar ödediği tüm bedeli ödemekle 

yükümlüdür. 

 Kampanyayı düzenleyen, kampanyalı satışlarda düzenlenecek yazılı sözleşmede, 6/A 

maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen bilgilere ek olarak "kampanya bitiş tarihi" ve "mal veya 

hizmetin teslim veya yerine getirilme tarih ve şekli"ne ilişkin bilgileri de içeren sözleşmenin bir 

nüshasını tüketiciye vermek zorundadır. 

 Sözleşmede aksi kararlaştırılmadıkça, ön ödeme tutarı, mal veya hizmetin satış bedelinin yüzde 

kırkından fazla olamaz. 

 Kampanyalı satışlarda malın teslim ya da hizmetin ifa süresi on iki ayı aşamaz. Konut ve tatil 

amaçlı taşınmaz mallar için bu süre otuz aydır. 

 Tüketicinin ödemeye ilişkin tüm edimlerini yerine getirmesi durumunda, malın teslimi ya da 

hizmetin ifası, ödemenin bitimini takiben en geç bir ay içinde yapılmak zorundadır. 

 Kampanyalı taksitle satışlarda 6/A maddesi hükümleri de uygulanır. 

Kapıdan Satışlar 

Madde 8- (Değişik: 6/3/2003-4822/12 md.) Kapıdan satış; işyeri, fuar, panayır gibi satış

mekanları dışında yapılan satımlardır. 

 Bakanlık, kapıdan satış yapacaklarda aranılacak nitelikleri, bu Kanuna tabi olan ve olmayan 

kapıdan satışları ve kapıdan satışlara ilişkin uygulama usul ve esaslarını belirler. 

 Bu tür satışlarda; tüketici, teslim aldığı tarihten itibaren yedi gün içinde malı kabul etmekte 

veya hiçbir gerekçe göstermeden ve hiçbir yükümlülük altına girmeden reddetmekte serbesttir. 

Hizmetlerin satımında ise bu süre, sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren başlar. Bu süre dolmadan 

satıcı veya sağlayıcı, kapıdan satış işlemine konu mal veya hizmet karşılığında tüketiciden herhangi 

bir isim altında ödeme yapmasını veya borç altına sokan herhangi bir belge vermesini isteyemez. 

Satıcı, cayma bildirimi kendisine ulaştığı andan itibaren yirmi gün içerisinde malı geri almakla 

yükümlüdür. 

 Tüketici, malın mutat kullanımı sebebiyle meydana gelen değişiklik ve bozulmalarından 

sorumlu değildir. 

 Taksitle yapılan kapıdan satışlarda 6/A maddesi, kampanyalı kapıdan satışlarda 7 nci madde 

hükümleri ayrıca uygulanır. 

Kapıdan Satışlarda Satıcının ve Sağlayıcının Yükümlülüğü 

 Madde 9- (Değişik: 6/3/2003-4822/13 md.) Kapıdan satış sözleşmelerinde, sözleşmede 

bulunması gereken diğer unsurlara ilave olarak mal veya hizmetin nitelik ve niceliğine ilişkin 

açıklayıcı bilgiler, cayma bildiriminin yapılacağı açık adres ve en az on altı punto ve koyu 

siyah harflerle yazılmış aşağıdaki ibare yer almak zorundadır: 

 Tüketicinin hiçbir hukuki ve cezai sorumluluk üstlenmeksizin ve hiçbir gerekçe göstermeksizin 

teslim aldığı veya sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren yedi gün içerisinde malı veya hizmeti reddederek sözleşmeden cayma hakkının var olduğunu ve cayma bildiriminin satıcı/sağlayıcıya 

ulaşması tarihinden itibaren malı geri almayı taahhüt ederiz. 

 Tüketici, sahip olduğu haklarının da yazılı bulunduğu sözleşmeyi imzalar ve kendi el yazısı ile 

tarihini yazar. Satıcı veya sağlayıcı, bu bilgilerin sözleşmede yer almasını sağlamak ve taraflar 

arasında akdedilen sözleşmenin bir nüshasını tüketiciye vermekle yükümlüdür. 

Bu madde hükümlerine göre düzenlenmiş bir sözleşmenin ve malın tüketiciye teslim edildiğini ispat 

satıcıya veya sağlayıcıya aittir. Aksi takdirde, tüketici cayma hakkını kullanmak için yedi günlük süre 

ile bağlı değildir. 

 Mesafeli Sözleşmeler 

 Madde 9/A- (Ek: 6/3/2003-4822/14 md.) Mesafeli sözleşmeler; yazılı, görsel, telefon ve 

elektronik ortamda veya diğer iletişim araçları kullanılarak ve tüketicilerle karşı karşıya gelinmeksizin 

yapılan ve malın veya hizmetin tüketiciye anında veya sonradan teslimi veya ifası kararlaştırılan 

sözleşmelerdir. 

 Mesafeli satış sözleşmesinin akdinden önce, ayrıntıları Bakanlıkça çıkarılacak tebliğle 

belirlenecek bilgilerin tüketiciye verilmesi zorunludur. Tüketici, bu bilgileri edindiğini yazılı olarak 

teyit etmedikçe sözleşme akdedilemez. Elektronik ortamda yapılan sözleşmelerde teyid işlemi, yine 

elektronik ortamda yapılır. 

 Satıcı ve sağlayıcı, tüketicinin siparişi kendisine ulaştığı andan itibaren otuz gün içerisinde 

edimini yerine getirir. Bu süre, tüketiciye daha önceden yazılı olarak bildirilmek koşuluyla en fazla on 

gün uzatılabilir. 

 Satıcı veya sağlayıcı elektronik ortamda tüketiciye teslim edilen gayri maddî malların veya 

sunulan hizmetlerin teslimatının ayıpsız olarak yapıldığını ispatla yükümlüdür. 

 Cayma hakkı süresince sözleşmeye konu olan mal veya hizmet karşılığında tüketiciden 

herhangi bir isim altında ödeme yapmasının veya borç altına sokan herhangi bir belge vermesinin 

istenemeyeceğine ilişkin hükümler dışında kapıdan satışlara ilişkin hükümler mesafeli sözleşmelere de 

uygulanır. 

 Satıcı veya sağlayıcı cayma bildiriminin kendisine ulaştığı tarihten itibaren on gün içinde almış

olduğu bedeli, kıymetli evrakı ve tüketiciyi bu hukukî işlemden dolayı borç altına sokan her türlü 

belgeyi iade etmek ve yirmi gün içerisinde de malı geri almakla yükümlüdür. 

Tüketici Kredisi 

 Madde 10- (Değişik: 6/3/2003-4822/15 md.) Tüketici kredisi, tüketicilerin bir mal veya 

hizmet edinmek amacıyla kredi verenden nakit olarak aldıkları kredidir. Tüketici kredisi sözleşmesinin 

yazılı olarak yapılması ve bu sözleşmenin bir nüshasının tüketiciye verilmesi zorunludur. Taraflar 

arasında akdedilen sözleşmede öngörülen kredi şartları, sözleşme süresi içerisinde tüketici aleyhine 

değiştirilemez. 

 Sözleşmede; 

 a) Tüketici kredisi tutarı, 

 b) Faiz ve diğer unsurlarla birlikte toplam borç tutarı, 

 c) Faizin hesaplandığı yıllık oran, 

 d) Ödeme tarihleri, anapara, faiz, fon ve diğer masrafların ayrı ayrı belirtildiği ödeme planı, 

 e) İstenecek teminatlar, 

 f) Akdi faiz oranının yüzde otuz fazlasını geçmemek üzere gecikme faizi oranı, 

 g) Borçlunun temerrüde düşmesinin hukuki sonuçları, 

 h) Kredinin vadesinden önce kapatılmasına ilişkin şartlar, 

ı) Kredinin yabancı para birimi cinsinden kullandırılması durumunda, geri ödemeye ilişkin 

taksitlerin ve toplam kredi tutarının hesaplanmasında, hangi tarihteki kurun dikkate alınacağına ilişkin 

şartlar, 

 Yer alır. 

Kredi veren, taksitlerden birinin veya birkaçının ödenmemesi halinde kalan borcun tümünün 

ifasını talep etme hakkını saklı tutmuşsa, bu hak; ancak kredi verenin bütün edimlerini ifa etmiş olması

durumunda ve tüketicinin birbirini izleyen en az iki taksidi ödemede temerrüde düşmesi halinde 

kullanılabilir. Ancak kredi verenin bu hakkını kullanabilmesi için en az bir hafta süre vererek muacceliyet uyarısında bulunması gerekir. Tüketici kredisinin teminatı olarak şahsi teminat verildiği 

hallerde, kredi veren, asıl borçluya başvurmadan, kefilden borcun ifasını isteyemez. 

 Tüketici, kredi verene borçlandığı toplam miktarı önceden ödeyebileceği gibi aynı zamanda 

vadesi gelmemiş bir ya da birden çok taksit ödemesinde de bulunabilir. Her iki durumda da kredi 

veren, ödenen miktara göre gerekli faiz ve komisyon indirimini yapmakla yükümlüdür. Bakanlık 

ödenen miktara göre gerekli faiz ve komisyon indiriminin ne oranda yapılacağının usul ve esaslarını

belirler. 

 Kredi verenin, tüketici kredisini, belirli marka bir mal veya hizmet satın alınması ya da belirli 

bir satıcı veya sağlayıcı ile yapılacak satış sözleşmesi şartı ile vermesi durumunda satılan malın veya 

hizmetin hiç ya da zamanında teslim veya ifa edilmemesi halinde kredi veren tüketiciye karşı satıcı

veya sağlayıcı ile birlikte müteselsilen sorumlu olur. 

 Kredi verenin ödemeleri bir kıymetli evraka bağlaması ya da krediyi kıymetli evrak kabul 

etmek suretiyle teminat altına alması yasaktır. Bu yasağa rağmen tüketiciden bir kıymetli evrak 

alınacak olursa, tüketici bu kıymetli evrakı kredi verenden geri istemek hakkına sahiptir. Ayrıca, kredi 

veren kıymetli evrakın ciro edilmesi sebebiyle tüketicinin uğradığı zararı tazmin etmekle yükümlüdür. 

 Kredi Kartları

 Madde 10/A- (Ek: 6/3/2003-4822/16 md.) Kredi kartı ile mal veya hizmet alımı sonucu nakdi 

krediye dönüşen veya kredi kartı ile nakit çekim suretiyle kullanılan krediler de 10 uncu madde 

hükümlerine tabidir. Ancak, bu tür krediler hakkında 10 uncu maddenin ikinci fıkrasının (a), (b), (h) 

ve (ı) bentleri ile dördüncü fıkra hükmü uygulanmaz. 

 Kredi veren tarafından tüketiciye gönderilen dönemsel hesap özetleri, 10 uncu maddenin ikinci 

fıkrasının (d) bendinde öngörülen ödeme planı hükmündedir. Dönemsel hesap özetinde yer alan asgari 

ödeme tutarının vadesinde ödenmemesi halinde; tüketici, 10 uncu maddenin (f) bendinde yer alan 

gecikme faizi dışında herhangi bir isim altında yükümlülük altına sokulamaz. 

 Kredi veren faiz artırımını otuz gün önceden tüketiciye bildirmek zorundadır. Kredi veren 

tarafından artırılan faiz oranı geriye dönük olarak uygulanamaz. Tüketici bildirim tarihinden 

itibaren en geç altmış gün içinde tüm borcu ödeyip kredi kullanmaya son verdiği takdirde faiz 

artışından etkilenmez. 

 Mal veya hizmetin kredi kartı ile satın alındığı durumlarda, satıcı veya sağlayıcı, tüketiciden 

komisyon veya benzeri bir isim altında ilave ödemede bulunmasını isteyemez. 

Konut Finansmanı Sözleşmeleri 

Madde 10/B – (Ek: 21/2/2007-5582/24 md.) Konut finansmanı kuruluşları tüketicilere 

sözleşme öncesinde kredi veya finansal kiralama işlemleri ile ilgili genel bilgiler vermek ve tüketiciye 

teklif ettikleri kredi veya finansal kiralama sözleşmesinin koşullarını içeren Sözleşme Öncesi Bilgi 

Formu vermek zorundadır. Tüketici teklifi kabul edip etmemekte serbesttir. 

Konut finansmanı kuruluşları tarafından verilecek genel bilgilerin kapsamı ve Sözleşme 

Öncesi Bilgi Formunun standartları ilgili birliklerin görüşü alınmak suretiyle Bakanlık tarafından 

belirlenir. Sözleşme Öncesi Bilgi Formunun tüketiciye verilmesini takip eden bir iş günü geçmeden 

imzalanan sözleşme geçersizdir. 

Konut finansmanı sözleşmelerinin yazılı olarak yapılması ve bu sözleşmenin bir nüshasının 

tüketiciye verilmesi zorunludur. Taraflar arasında akdedilen sözleşmede öngörülen şartlar, sözleşme 

süresi içerisinde tüketici aleyhine değiştirilemez. 

Borçlunun temerrüde düşmesi halinde konut finansmanı kuruluşu borçluya temerrüt tarihinden 

itibaren beş iş günü içerisinde iadeli taahhütlü posta yoluyla bildirimde bulunmakla yükümlüdür. 

Konut finansmanı kuruluşu, geri ödemelerin yapılmaması halinde kalan borcun tümünün 

ifasını talep etme hakkını saklı tutmuşsa, bu hak ancak tüketicinin birbirini izleyen en az iki ödemede 

temerrüde düşmesi halinde kullanılabilir. Konut finansmanı kuruluşunun bu hakkını kullanabilmesi 

için en az bir ay süre vererek muacceliyet uyarısında bulunması gerekir. 

Finansal kiralama işlemlerinde, tüketicinin muacceliyet uyarısında verilen sürenin sona 

ermesini takiben, konut finansmanı kuruluşu kalan borcun tamamını ifa etme hakkını kullanmak üzere 

finansal kiralama sözleşmesini feshettiği takdirde, konutu derhal satışa çıkarmakla yükümlüdür. Konut 

finansmanı kuruluşu satış öncesinde konut için 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 22 nci 

maddesinin birinci fıkrasının (r) bendi uyarınca yetki verilmiş kişi veya kurumlara kıymet takdiri yaptırtır. Takdir edilen kıymet, satıştan en az on iş günü önce tüketiciye bildirilir. Konut finansmanı

kuruluşu takdir edilen kıymeti dikkate alarak basiretli bir tacir gibi davranmak suretiyle konutun 

satışını gerçekleştirir. Tüketici, konut finansmanı kuruluşunun zararının konutun satışından elde edilen 

bedeli aşan kısmından sorumludur. Konutun satışından elde edilen bedelin kalan borcu aşması halinde 

aşan kısım tüketiciye ödenir. Konut finansmanına yönelik finansal kiralama işlemlerinde 3226 sayılı

Finansal Kiralama Kanununun 7, 25 ve 31 inci maddeleri uygulanmaz. 

Konutun satışının gerçekleştirilmesi ve elde edilen bedelin kalan borcu aşan kısmının 

tüketiciye ödenmesini takiben tüketici veya zilyedliğin devredilmiş olması halinde zilyedliği elinde 

bulunduran üçüncü şahıslar konutu tahliye etme yükümlülüğü altındadır. Konutun tahliye edilmemesi 

halinde konut sahibi 2004 sayılı İcra ve İflâs Kanununun 26 ncı ve 27 nci maddeleri uyarınca tüketici 

veya zilyedliğin devredilmiş olması halinde zilyedliği elinde bulunduran üçüncü şahıslar aleyhine icra 

yoluna başvurabilir. 

Kullanılan finansmanın teminatı olarak şahsi teminat verildiği hallerde, konut finansmanı

kuruluşu asıl borçluya ve diğer teminatlara başvurmadan, kefilden borcun ifasını isteyemez. 

2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 38/A maddesinin birinci fıkrasında tanımlı konut 

finansmanından kaynaklanan işlemlerde kredi veren konut finansmanı kuruluşu, krediyi belirli bir 

konutun satın alınması ya da belirli bir satıcı ile yapılacak satış sözleşmesi şartı ile vermesi 

durumunda, konutun hiç ya da zamanında teslim edilmemesi halinde kredi veren satıcı ile birlikte, 

tüketiciye karşı, kullandırılan kredi miktarı kadar müteselsilen sorumlu olur. Konut finansmanı

kuruluşları tarafından verilen kredilerin ipotek finansmanı kuruluşlarına, konut finansmanı fonlarına 

veya ipotek teminatlı menkul kıymet teminat havuzlarına devrolması halinde dahi, kredi veren konut 

finansmanı kuruluşunun sorumluluğu devam eder. Krediyi devralan kuruluş bu madde kapsamında 

sorumlu olmaz. 

Konut finansmanı kuruluşunun ödemeleri bir kıymetli evraka bağlaması ya da kıymetli evrak 

kabul etmek suretiyle teminat altına alması yasaktır. Bu yasağa rağmen tüketiciden bir kıymetli evrak 

alınacak olursa, tüketici bu kıymetli evrakı konut finansmanı kuruluşundan geri isteme hakkına 

sahiptir. Ayrıca, konut finansmanı kuruluşu kıymetli evrakın başkasına devri sebebiyle tüketicinin 

uğradığı zararı tazmin etmekle yükümlüdür. 

Kredilerde geri ödeme tutarlarının, finansal kiralama işlemlerinde ise kira bedellerinin 

anaparayı aşan kısmı bu madde kapsamında faiz olarak kabul edilir. 

Sözleşmede belirtilmek suretiyle konut finansmanına yönelik kredilerde ve finansal kiralama 

işlemlerinde faiz oranı sabit, değişken veya aynı kredi için her iki yöntem esas alınmak suretiyle 

belirlenebilir. Oranın sabit olarak belirlenmesi halinde sözleşmede başlangıçta belirlenen oran her iki 

tarafın ortak rızası dışında değiştirilemez. Oranın değişken olarak belirlenmesi halinde ise, başlangıçta 

sözleşmede belirlenen oran, dönemsel geri ödeme tutarı yine başlangıçta sözleşmede belirlenecek olan 

azami dönemsel geri ödeme tutarını aşmamak koşuluyla ve yine sözleşmede belirlenecek yurt içinde 

veya yurt dışında genel kabul görmüş ve yaygın olarak kullanılan bir endeks baz alınarak 

değiştirilebilir. Oranların değişken olarak belirlenmesi halinde bu yöntemin muhtemel etkileri 

konusunda tüketicilerin bilgilendirilmesi şarttır. Bu amaçlarla kullanılabilecek referans faizler ve 

endeksler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, tüketicilerin bilgilendirilme yöntemlerine ilişkin usûl 

ve esaslar ise Bakanlık tarafından belirlenir. 

Tüketici, konut finansmanı kuruluşuna borçlandığı toplam miktarı önceden ödeyebileceği gibi 

aynı zamanda bir ya da birden çok ödemeyi vadesinden önce yapabilir. Her iki durumda da konut 

finansmanı kuruluşu, vadesinden önce ödenen taksitler için gerekli faiz indirimini yapmakla 

yükümlüdür. Ödenen miktara göre gerekli faiz indiriminin ve kredinin tüketiciye yıllık maliyet 

oranının hesaplanmasında Bakanlık tarafından çıkartılan ilgili yönetmelik hükümleri uygulanır. 

Faiz oranının sabit olarak belirlenmesi halinde, sözleşmede yer verilmek suretiyle, bir ya da 

birden fazla ödemenin vadesinden önce yapılması durumunda konut finansmanı kuruluşu tarafından 

tüketiciden erken ödeme ücreti talep edilebilir. Erken ödeme ücreti gerekli faiz indirimi yapılarak 

hesaplanan ve tüketici tarafından konut finansmanı kuruluşuna erken ödenen tutarın yüzde ikisini 

geçemez. Oranların değişken olarak belirlenmesi halinde tüketiciden erken ödeme ücreti talep 

edilemez. 

Konut finansmanı sözleşmelerinde asgari olarak aşağıdaki unsurlara yer verilmesi zorunludur: 

a) Konut kredisi sözleşmeleri için kredi tutarı, finansal kiralama sözleşmeleri için toplam kira 

bedeli, b) Kredi sözleşmeleri için üzerine ipotek tesis edilen konuta, finansal kiralama sözleşmeleri 

için finansal kiralamaya konu olan konuta ilişkin bilgiler, 

c) Yıllık faiz oranı ve yıllık maliyet oranı (değişken faizli sözleşmelerde yıllık faiz oranı ve 

yıllık maliyet oranı başlangıç ve azami faiz oranı için ayrı ayrı hesaplanır), 

d) Toplam borç tutarının anapara, faiz ve diğer giderler itibarıyla dağılımı (değişken faizli 

sözleşmelerde başlangıç faiz oranı veya kira bedeli ve azami faiz oranı veya kira bedeli esas alınarak 

hesaplanacak toplam borç tutarları), 

e) Değişken faizli sözleşmelerde baz alınan endeks ve faiz oranındaki veya kira bedellerindeki 

değişmenin hesaplanma yöntemi, 

f) İlk yıl için dönemsel olarak, kalan yıllar için yıllık olarak hazırlanan, ödenen anapara, 

ödenen faiz, diğer giderler, kalan anapara, ilgili dönemler için geri ödeme veya kira bedellerinin yer 

aldığı ödeme planı (Değişken faizli sözleşmelerde, başlangıç ve azami faiz oranları kullanılarak iki 

ayrı ödeme planı oluşturulur.), 

g) Geri ödeme veya kira ödeme sayısı, ödeme tarihleri, belirlenen ödeme tarihinin resmi tatile 

gelmesi durumunda ödemelerin ne zaman yapılacağı, ilk ve son ödeme tarihleri, 

h) İstenecek teminatlar, 

i) Ödemelerde temerrüde düşülmesi halinde, kredi sözleşmeleri için akdi faiz oranının 

(değişken faizli sözleşmelerde cari faiz oranının) yüzde otuz fazlasını geçmemek üzere gecikme faizi 

oranı, finansal kiralama sözleşmeleri için uygulanacak gecikme faiz oranı, 

j) Borçlunun temerrüde düşmesinin hukuki sonuçları, 

k) Kredi geri ödemelerinin veya kira ödemelerinin vadesinden önce yapılmasına ilişkin şartlar 

ve sabit faizli sözleşmelerde erken ödeme ücreti öngörülmekte ise hesaplanmasına ilişkin esaslar, 

l) Kredinin veya kira bedellerinin yabancı para birimi cinsinden belirlenmesi durumunda, kira 

ve geri ödeme tutarları ile toplam borç tutarının hesaplanmasında, hangi tarihteki kurun dikkate 

alınacağına ilişkin şartlar, 

m) Sözleşmeye konu olan konutta kıymet takdiri yapılmasını gerektirebilecek haller ve kıymet 

takdirinin kimler tarafından yapılabileceği, 

n) Varsa sözleşmeye konu olan konuta ilişkin sigorta bilgileri. 

Tüketiciye gönderilecek dönemsel ödeme dekontlarında ödemelerin onbeşinci fıkranın (d) 

bendinde yer aldığışekliyle dağılımına ve kalan borç miktarına yer verilir. 

Bu maddenin uygulanmasında, konut yapı kooperatiflerinin gerçek kişi ortakları tüketici kabul 

edilir. 

Süreli Yayınlar 

Madde 11- (Değişik: 6/3/2003-4822/17 md.) Süreli yayın kuruluşlarınca düzenlenen ve her 

ne amaç ve şekilde olursa olsun, bilet, kupon, iştirak numarası, oyun, çekiliş ve benzeri yollarla süreli 

yayın dışında ikinci bir ürün ve/veya hizmetin verilmesinin taahhüt edildiği durumlarda; kitap, dergi, 

ansiklopedi, afiş, bayrak, poster, sözlü veya görüntülü manyetik bant veya optik disk gibi süreli 

yayıncılık amaçlarına aykırı olmayan kültürel ürünler dışında hiçbir mal ya da hizmetin taahhüdü ve 

dağıtımı yapılamaz. 

Bu amaçla kampanya düzenlenmesi halinde, kampanya süresi altmış günü geçemez. 

Kampanya konusu mal veya hizmet bedelinin bir bölümünün tüketici tarafından karşılanması

istenemez. 

 Süreli yayın kuruluşu, kampanyaya ait reklam ve ilânlarında, kampanya konusu mal veya 

hizmetin Türkiye genelinde teslim ve ifa tarihlerine ilişkin programını ilân etmek ve kampanya 

konusu mal veya hizmetin teslim ve ifasını, kampanyanın bitiminden itibaren otuz gün içinde yerine 

getirmek zorundadır. 

 Kampanya süresince, süreli yayının satış fiyatı, ikinci ürün olarak verilmesi taahhüt edilen mal 

veya hizmetin yol açtığı maliyet artışı nedeniyle artırılamaz. Kampanya konusu mal veya hizmet 

taahhüdü ve dağıtımı bölünerek yapılamayacağı gibi, bu mal veya hizmetin ayrılmaz ya da 

tamamlayıcı parçaları da ayrı bir kampanya konusu haline getirilemez. Bu Kanunun uygulamasında, 

ikinci ürün olarak verilmesi taahhüt edilen her bir mal veya hizmete ilişkin işlemler bağımsız bir 

kampanya olarak kabul edilir. 

 Süreli yayın kuruluşları tarafından düzenlenmeyen, ancak süreli yayınla doğrudan veya dolaylı

irtibatlandırılan kampanyalar da bu hükümlere tabidir. Abonelik Sözleşmeleri 

 Madde 11/A- (Ek: 6/3/2003-4822/18 md.) Her türlü abonelik sözleşmelerine taraf olan 

tüketiciler, isteklerini satıcıya yazılı olarak bildirmek kaydıyla aboneliklerine tek taraflı son 

verebilirler. 

 Satıcı tüketicinin aboneliğe son verme isteğini, yazılı bildirimin kendisine ulaştığı tarihten 

itibaren en geç yedi gün içinde yerine getirmekle yükümlüdür. 

 Süreli yayın aboneliğine son verme isteği ise; yazılı bildirimin satıcıya ulaştığı tarihten itibaren 

günlük yayınlarda onbeş gün, haftalık yayınlarda bir ay, aylık yayınlarda üç ay sonra yürürlüğe girer. 

Daha uzun süreli yayınlarda ise, bildirimden sonraki ilk yayını müteakiben yürürlüğe konulur. 

 Satıcı, abone ücretinin geri kalan kısmını hiçbir kesinti yapmaksızın onbeş gün içinde iade 

etmekle yükümlüdür. 

Fiyat Etiketi 

 Madde 12- (Değişik: 6/3/2003-4822/19 md.)

 Perakende satışa arz edilen malların veya ambalajlarının yahut kaplarının üzerine kolaylıkla 

görülebilir, okunabilir şekilde o malla ilgili tüm vergiler dahil fiyat, üretim yeri ve ayırıcı özelliklerini 

içeren etiket konulması, etiket konulması mümkün olmayan hallerde aynı bilgileri kapsayan listelerin 

görülebilecek şekilde uygun yerlere asılması zorunludur. 

 Hizmetlerin tarife ve fiyatlarını gösteren listeler de birinci fıkraya göre düzenlenerek asılır. 

 Etiket, fiyat ve tarife listelerinde belirtilen fiyat ile kasa fiyatı arasında fark olması durumunda 

tüketici lehine olan fiyat üzerinden satış yapılır. 

 Fiyatı; Bakanlar Kurulu, kamu kurum ve kuruluşları veya kamu kurumu niteliğinde meslek 

kuruluşları tarafından belirlenen mal veya hizmetlerin, belirlenen bu fiyatın üzerinde bir fiyatla satışa 

sunulması yasaktır. 

 Bakanlık, etiket ve tarife listelerinin şeklini, içeriğini, usul ve esaslarını bir yönetmelikle 

düzenler. Bakanlık ve belediyeler, bu madde hükümlerinin uygulanması ve izlenmesine ilişkin işleri 

yürütmekle ayrı ayrı görevlidirler. 

Garanti Belgesi 

 Madde 13- (Değişik: 6/3/2003-4822/20 md.) İmalatçı veya ithalatçılar ithal ettikleri veya 

ürettikleri sanayi malları için Bakanlıkça onaylı garanti belgesi düzenlemek zorundadır. Mala ilişkin 

faturanın tarih ve sayısını içeren garanti belgesinin tekemmül ettirilerek tüketiciye verilmesi 

sorumluluğu satıcı, bayi veya acenteye aittir. Garanti süresi malın teslim tarihinden itibaren başlar ve 

asgari iki yıldır. Ancak, özelliği nedeniyle bazı malların garanti şartları, Bakanlıkça başka bir ölçü 

birimi ile belirlenebilir. 

 Satıcı; garanti belgesi kapsamındaki malların, garanti süresi içerisinde arızalanması halinde 

malı işçilik masrafı, değiştirilen parça bedeli ya da başka herhangi bir ad altında hiçbir ücret talep 

etmeksizin tamir ile yükümlüdür. 

 Tüketici onarım hakkını kullanmışsa, garanti süresi içerisinde sık arızalanması nedeniyle 

maldan yararlanamamanın süreklilik arz etmesi veya tamiri için gereken azami sürenin aşılması veya 

tamirinin mümkün bulunmadığının anlaşılması hallerinde, 4 üncü maddede yer alan diğer seçimlik 

haklarını kullanabilir. Satıcı bu talebi reddedemez. Tüketicinin bu talebinin yerine getirilmemesi 

durumunda satıcı, bayi, acente, imalatçı-üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur. 

 Tüketicinin malı kullanım kılavuzunda yer alan hususlara aykırı kullanmasından kaynaklanan 

arızalar, iki ve üçüncü fıkra hükümleri kapsamı dışındadır. 

 Bakanlık, hangi sanayi mallarının garanti belgesi ile satılmak zorunda bulunduğunu ve bu 

malların arızalarının tamiri için gereken azami süreleri Türk Standartları Enstitüsünün görüşünü alarak 

tespit ve ilânla görevlidir. 

Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu 

Madde 14- (Değişik: 6/3/2003-4822/21 md.) Yurt içinde üretilen veya ithal edilen sanayi 

mallarının tanıtım, kullanım, bakım ve basit onarımına ilişkin Türkçe kılavuzla ve gerektiğinde 

uluslararası sembol ve işaretleri kapsayan etiketle satılması zorunludur.  Bakanlık, sanayi mallarından hangilerinin tanıtma ve kullanım kılavuzu ve etiket ile satılmak 

zorunda bulunduğunu ve bunlarda bulunması gereken asgari unsurları Türk Standartları Enstitüsünün 

görüşünü alarak tespit ve ilânla görevlidir. 

Satış Sonrası Hizmetler 

 Madde 15- (Değişik: 6/3/2003-4822/22 md.) İmalatçı veya ithalatçılar, sattıkları, ürettikleri 

veya ithal ettikleri sanayi malları için o malın Bakanlıkça tespit ve ilân edilen kullanım ömrü 

süresince, yeterli teknik personel ve yedek parça stoku bulundurmak suretiyle bakım ve 

onarım hizmetlerini sunmak zorundadırlar. 

İmalatçı veya ithalatçıların bulundurmaları gereken yedek parça stok miktarı Bakanlıkça 

belirlenir. 

İthalatçının herhangi bir şekilde ticari faaliyetinin sona ermesi halinde, kullanım ömrü 

süresince bakım ve onarım hizmetlerini, o malın yeni ithalatçısı sunmak zorundadır. 

 Bakanlık, hangi mallar için servis istasyonları kurulmasının zorunlu olduğu ile servis 

istasyonlarının kuruluş ve işleyişine dair usul ve esasları Türk Standartları Enstitüsünün görüşünü 

alarak tespit ve ilânla görevlidir. 

 Garanti belgesiyle satılmak zorunda olan bir sanayi malının garanti süresi sonrasında 

arızalanması durumunda, o malın Bakanlıkça belirlenen azami tamir süresi içerisinde onarımı

zorunludur. 

Ticari Reklamlar ve İlanlar 

Madde 16- (Değişik: 6/3/2003-4822/23 md.) Ticari reklam ve ilânların kanunlara, Reklam 

Kurulunca belirlenen ilkelere, genel ahlaka, kamu düzenine, kişilik haklarına uygun, dürüst ve doğru 

olmaları esastır. 

 Tüketiciyi aldatıcı, yanıltıcı veya onun tecrübe ve bilgi noksanlıklarını istismar edici, 

tüketicinin can ve mal güvenliğini tehlikeye düşürücü, şiddet hareketlerini ve suç işlemeyi özendirici, 

kamu sağlığını bozucu, hastaları, yaşlıları, çocukları ve özürlüleri istismar edici reklam ve ilânlar ve 

örtülü reklam yapılamaz. 

 Aynı ihtiyaçları karşılayan ya da aynı amaca yönelik rakip mal ve hizmetlerin karşılaştırmalı

reklamları yapılabilir. 

 Reklam veren, ticari reklam veya ilânda yer alan somut iddiaları ispatla yükümlüdür. 

 Reklam verenler, reklamcılar ve mecra kuruluşları bu madde hükümlerine uymakla 

yükümlüdürler. 

Reklam Kurulu 

Madde 17- (Değişik: 6/3/2003-4822/24 md.) Ticari reklam ve ilânlarda uyulması gereken 

ilkeleri belirlemek, bu ilkeler çerçevesinde ticari reklam ve ilânları incelemek ve inceleme sonucuna 

göre, 16 ncı madde hükümlerine aykırı reklam ve ilânları üç aya kadar tedbiren durdurma ve/veya 

durdurma ve/veya aynı yöntemle düzeltme ve/veya para cezası verme hususlarında görevli bir Reklam 

Kurulu oluşturulur. Reklam Kurulu kararları Bakanlıkça uygulanır. 

 Reklam Kurulu, ticari reklam ve ilânlarda uyulması gereken ilkeleri belirlemede; ülke 

koşullarının yanı sıra, reklamcılık alanında evrensel kabul görmüş tanım ve kuralları da dikkate alır. 

 Başkanlığı, Bakanın görevlendireceği ilgili Genel Müdür tarafından yürütülen Reklam Kurulu; 

 a) Bakanlıkça ilgili Genel Müdür Yardımcıları arasından görevlendirilecek bir üye, 

 b) Adalet Bakanlığınca, bu Bakanlıkta idari görevlerde çalışan hakimler arasından 

görevlendirilecek bir üye, 

 c) Türkiye Radyo-Televizyon Kurumunca görevlendirilecek reklam konusunda uzman bir 

üye, 

 d) Yükseköğretim Kurulunun reklamcılık alanında uzman üniversite öğretim elemanları

arasından seçeceği bir üye, 

 e) Türk Tabibleri Birliği Merkez Konseyinin görevlendireceği doktor bir üye, 

 f) Türkiye Barolar Birliğinin görevlendireceği avukat bir üye, 

 g) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin değişik sektörlerden görevlendireceği dört üye, 

 h) Türkiye’deki tüm gazeteciler derneklerinin kendi aralarından seçeceği bir 

üye,  i) Reklamcılar derneklerinin veya varsa üst kuruluşlarının seçeceği bir üye, 

 j) Tüketici Konseyinin Konseye katılan tüketici örgütü temsilcileri arasından seçeceği veya üst 

örgütlerinin görevlendireceği bir üye, 

 k) Türkiye Ziraat Odaları Birliğinin görevlendireceği bir üye, 

 l) Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonunun görevlendireceği bir üye, 

 m) Türk Standartları Enstitüsünden bir üye, 

 n) Diyanet İşleri Başkanlığından bir üye, 

 o) Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğinden bir üye, 

 p) İşçi sendikaları konfederasyonlarından bir üye, 

r) Memur sendikaları konfederasyonlarından bir üye, 

 s) Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliğinin 

görevlendireceği bir üye, 

 t) Ankara, İstanbul ve  İzmir  Büyükşehir Belediyelerinin kendi aralarından seçeceği bir üye, 

 u) Türk Eczacılar Birliğinden bir üye, 

 v) Türk Diş Hekimleri Birliğinden bir üye, 

 y) (Ek: 27/5/2004-5179/34 md.) Tarım ve Köyişleri Bakanlığından ve Sağlık Bakanlığından 

ikişer üye, 

 Olmak üzere yirmibeş üyeden oluşur. 

 Kurul üyelerinin görev süreleri üç yıldır. Süresi bitenler yeniden görevlendirilebilir veya 

seçilebilir. Üyelikler herhangi bir sebeple boşaldığı takdirde boşalan yerlere üçüncü fıkra esasları

dahilinde bir ay içerisinde görevlendirme veya seçim yapılır. 

 Kurul en az ayda bir defa veya ihtiyaç duyulduğu her zaman Başkanın çağrısı üzerine 

toplanır. 

 Kurul, Başkan dahil en az ondört üyenin hazır bulunması ile toplanır ve toplantıya katılanların 

çoğunluğu ile karar verir. 

 Kurul, gerekli görülen hallerde sürekli ve geçici olarak görev yapmak üzere özel ihtisas 

komisyonları kurabilir. Kurulun bu komisyonlarda görev yapmasını uygun göreceği kamu personeli, 

ilgili kamu kuruluşlarınca görevlendirilir. 

 Kurul üyeleri ile özel ihtisas komisyonu üyelerinden kamu görevlisi olanlara verilecek huzur 

hakkı ile kamu görevlisi olmayan kurul üyelerine ödenecek huzur ücreti Maliye Bakanlığının uygun 

görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenir. 

 Kurulun sekretarya hizmetleri Bakanlık tarafından yerine getirilir. 

 Reklam Kurulu kararları, tüketicilerin bilgilendirilmesi, aydınlatılması ve ekonomik 

çıkarlarının korunması amacıyla Reklam Kurulu Başkanlığınca açıklanır. 

 Reklam Kurulunun görevleri, kuruluş, çalışma usul ve esasları ile sekretarya hizmetlerinin ne 

suretle yerine getirileceği Bakanlık tarafından çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir. 

Zararlı ve Tehlikeli Mal ve Hizmetler 

Madde 18- (Değişik: 6/3/2003-4822/25 md.) Tüketicinin kullanımına sunulan mal ve 

hizmetlerin kişi beden ve ruh sağlığı ile çevreye zararlı veya tehlikeli olabilmesi durumunda, bu 

malların emniyetle kullanılabilmesi için üzerine veya ekli kullanım kılavuzlarına, bu durumla ilgili 

açıklayıcı bilgi ve uyarılar, açıkça görülecek ve okunacak şekilde konulur veya yazılır. 

 Bakanlık, hangi mal veya hizmetlerin açıklayıcı bilgi ve uyarıları taşıması gerektiğini ve bu 

bilgi ve uyarıların şeklini ve yerini ilgili bakanlık ve diğer kuruluşlarla birlikte tespit ve ilânla 

görevlidir. 

 Mal ve Hizmet Denetimi 

 Madde 19- (Değişik: 6/3/2003-4822/26 md.) Tüketiciye sunulan mal ve hizmetler; ilgili 

bakanlıklar tarafından Resmi Gazetede yayımlanarak mecburi uygulamaya konulan standartlar dahil 

olmak üzere uyulması zorunlu olan teknik düzenlemeye uygun olmalıdır. 

İlgili bakanlıklar, bu esaslara göre denetim yapmak veya yaptırmakla görevlidir. Mal ve 

hizmet denetimine ilişkin usul ve esaslar her bir ilgili bakanlıkça ayrı ayrı tespit ve ilân edilir. Tüketicinin Eğitilmesi 

Madde 20- (Değişik birinci: 6/3/2003-4822/27 md.) Tüketicinin eğitilmesi konusunda örgün 

ve yaygın eğitim kurumlarının ders programlarına, Millî Eğitim Bakanlığınca gerekli ilaveler yapılır. 

 Tüketicinin eğitilmesi ve bilinçlendirilmesi için radyo ve televizyonlarda programlar 

düzenlenmesine ilişkin usul ve esaslar, Tüketici Konseyinin önerisi ile Bakanlıkça tespit ve ilân 

olunur. 

ÜÇÜNCÜ KISIM 

Tüketici Kuruluşları

Tüketici Konseyi 

Madde 21– (Değişik: 6/3/2003-4822/28 md.) Tüketicinin sorunlarının, ihtiyaçlarının ve 

çıkarlarının korunmasına ilişkin gerekli tedbirleri araştırmak, sorunların evrensel tüketici hakları

doğrultusunda çözülmesi için alınacak tedbirlerle, bu Kanunun uygulanmasına yönelik tedbirlere dair 

görüşleri, ilgili mercilerce öncelikle ele alınmak üzere iletmek amacıyla, Bakanlığın 

koordinatörlüğünde bir "Tüketici Konseyi" kurulur. 

 (Değişik: 6/3/2003-4822/28 md.) Tüketici Konseyi, Bakanın veya görevlendireceği bir 

Bakanlık görevlisinin başkanlığında, Adalet, İçişleri, Maliye, Milli Eğitim, Sağlık, Ulaştırma, Tarım 

ve Köyişleri, Sanayi ve Ticaret, Turizm ve Çevre bakanlıkları ile Devlet Planlama Teşkilatı

Müsteşarlığı, Hazine Müsteşarlığı, Dış Ticaret Müsteşarlığı, Türk Patent Enstitüsü Başkanlığı, Devlet 

İstatistik Enstitüsü Başkanlığı, Türk Standartları Enstitüsü Başkanlığı, Rekabet Kurumu, Radyo ve 

Televizyon Üst Kurulu, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, Telekomünikasyon Kurumu, Türk 

Akreditasyon Kurumu, Milli Prodüktivite Merkezi, Diyanet İşleri Başkanlığı, büyük şehir belediyeleri, 

il belediyelerini temsilen Türk Belediyeler Birliği, işçi sendikaları konfederasyonları, memur 

sendikaları konfederasyonları,Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, Türkiye Milli 

Kooperatifler Birliği, Yükseköğretim Kurulu, Türkiye Barolar Birliği, Türkiye Serbest Muhasebeci 

Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği, Türk Mühendis ve Mimar Odaları

Birliği, Türk Eczacılar Birliği, Türk Tabipleri Birliği, Türk Dişhekimleri Birliği, Türk Veteriner 

Hekimleri Birliği, Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, 

Türkiye Bankalar Birliği, Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği, Türkiye Otelciler Birliği, Türkiye Ziraat 

Odaları Birliği, Tüketim Kooperatifleri Merkez Birliği, Ahilik Araştırma ve Kültür Vakfı ve tüketici 

örgütleri temsilcilerinden oluşur. 

 Tüketici Konseyini oluşturan kurum ve kuruluşların temsilcilerinin sayı ve nitelikleri ile 

Tüketici Konseyine katılabilmek için tüketici örgütlerinin sahip olmaları gereken asgari üye sayısı ve 

bu örgütlerin Tüketici Konseyine gönderecekleri temsilci sayısı Bakanlıkça belirlenir. Ancak, kamu 

kurum ve kuruluşlarından gelen temsilcilerin sayısı, hiçbir şekilde Tüketici Konseyinin toplam üye 

sayısının %50'sinden fazla olamaz.Tüketici Konseyi yılda en az bir kez toplanır. 

 Tüketici Konseyinin çalışma usul ve esasları ile diğer hususlar Bakanlıkça çıkarılacak bir 

yönetmelikle düzenlenir. 

Tüketici Sorunları Hakem Heyeti 

 Madde 22- (Değişik: 6/3/2003-4822/29 md.) Bakanlık, il ve ilçe merkezlerinde, bu Kanunun 

uygulamasından doğan uyuşmazlıklara çözüm bulmak amacıyla en az bir tüketici sorunları hakem 

heyeti oluşturmakla görevlidir. 

 Başkanlığı Sanayi ve Ticaret İl Müdürü veya görevlendireceği bir memur tarafından yürütülen 

tüketici sorunları hakem heyeti; belediye başkanının konunun uzmanı belediye personeli arasından 

görevlendireceği bir üye, baronun mensupları arasından görevlendireceği bir üye, 

ticaret ve sanayi odası ile esnaf ve sanatkar odalarının görevlendireceği bir üye ve tüketici örgütlerinin 

seçecekleri bir üye olmak üzere başkan dahil beş üyeden oluşur. Ticaret ve sanayi odası ya da ayrı ayrı

kurulduğu yerlerde ticaret odası ile esnaf ve sanatkar odalarının görevlendireceği üye, uyuşmazlığın 

satıcı tarafını oluşturan kişinin tacir veya esnaf ve sanatkar olup olmamasına göre ilgili odaca 

görevlendirilir. 

 Bakanlık taşra teşkilatının bulunmadığı il ve ilçelerde tüketici sorunları hakem heyetinin 

başkanlığı en büyük mülki amir ya da görevlendireceği bir memur tarafından yürütülür. Tüketici 

örgütü olmayan yerlerde tüketiciler, tüketim kooperatifleri tarafından temsil edilir. Tüketici sorunlarıhakem heyetinin oluşumunun sağlanamadığı yerlerde noksan üyelikler, belediye meclislerince re’sen 

doldurulur. 

 Tüketici sorunları hakem heyetlerinde heyetin çalışmalarına ve kararlarına esas olacak 

dosyaları hazırlamak ve uyuşmazlığa ilişkin raporu sunmak üzere en az bir raportör görevlendirilir. 

 Değeri beşyüz milyon liranın altında bulunan uyuşmazlıklarda tüketici sorunları hakem 

heyetlerine başvuru zorunludur. Bu uyuşmazlıklarda heyetin vereceği kararlar tarafları bağlar. Bu 

kararlar İcra ve İflas Kanununun ilamların yerine getirilmesi hakkındaki hükümlerine göre yerine 

getirilir. Taraflar bu kararlara karşı onbeş gün içinde tüketici mahkemesine itiraz edebilirler. İtiraz, 

tüketici sorunları hakem heyeti kararının icrasını durdurmaz. Ancak, talep edilmesi şartıyla hakim, 

tüketici sorunları hakem heyeti kararının icrasını tedbir yoluyla durdurabilir. Tüketici sorunları hakem 

heyeti kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine tüketici mahkemesinin vereceği karar kesindir.3 


Geri Dön