Türk müteahhitler dünya kupası hazırlıklarına talip!

Rusya, FIFA 2018 Dünya Kupası için 13 kentte 50 milyar doları aşan altyapı projeleri hedefliyor. Türk müteahhitleri çok sayıda inşaatı kapsayan bu projelerde yer almak üzere çalışmalara başladı.

Rusya'nın inşaat potansiyeline ilişkin bilgi verir misiniz?

Rusya ekonomisi, 1,9 trilyon ABD Doları tutarındaki GSYH ile büyüklük bakımından dünyanın 10. ekonomisine sahip. 2015 yılında ise petrol fiyatlanndaki düşüş eğilimi, Batı'nın ambargosu ve geçtiğimiz dönemde derinleşen resesyon nedeniyle ülke ekonomisinde yüzde 3.7 oranında daralma gerçekleşti. Buna paralel olarak ülkedeki inşaat aktivitesi de zayıf seyretti.

Buna rağmen uluslararası derecelendirme kuruluşu olan Fitch Ratings, Ekim ayında Rusya'nın not görünümünü yükseltti. Gerekçesini; Rusya’nın düşük petrol fiyatlarına karşı elverişli ve güvenilir politikalarla yanıt vermesi olarak açıklayan Fitch Ratings, ülkedeki ekonomik büyümenin bu yılki yüzde 0,5'lik orandan 2017 yılında yüzde 1,3'e, 2018'de ise yüzde 2’ye yükseleceğini öngördü. Bu doğrultuda önümüzdeki dönemde inşaat sektöründe de toparlanma bekleniyor. Rusya'nın kalkınma vizyonuna dönük olarak "Strateji 2020" adı altında uygulamakta olduğu ve ulaşım başta olmak üzere geniş bir yelpazede altyapı yatırımlarını içeren yatırım programı da sektörü destekleyecektir.

2015'te alınan iş miktarı 5,4 milyar dolar

Türkiye ve Rusya'nın inşaat sektörleri arasındaki ticari ilişkilerin boyutu nedir?

Rusya Federasyonu, Türk müteahhitlerin dünyaya açıldığı pazarlar arasında her zaman önemini korudu. Yurtdışı müteahhitlik hizmetlerine 1972 yılında Libya'yla başlayan Türk müteahhitlik hizmetleri Rusya pazarına 1988 yılında giriş yaptı. Buna rağmen Rusya Federasyonu, yurtdışında üstlenilen projelerin ülkelere göre dağılımında yüzde 20 pay ile lider konuma yerleşti.

Türk müteahhitler 1972'den bugüne 109 ülkede yaklaşık 330 milyar dolar tutarında 8.900'e yalan proje gerçekleştirdi. Bu iş hacminin beşte biri doğrudan Rusya'da gerçekleşerek, 1988-2015 yıllan arasında ülkede üstlenilen 1.940 projenin toplam bedeli yaklaşık 65 milyar dolara ulaştı. Aynca Rusya, Türk yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinin yanı sıra inşaat malzemeleri talebi nedeniyle ülkemiz ihracatı açısından da kritik önem taşıyan bir pazardır. Geçtiğimiz döneme ilişkin rakamlar, Rusya ile ilişkilerimizin normalleşmesinin, sektör için hayati önem taşıdığına işaret eder niteliktedir. Nitekim Rusya'da alınan yeni iş miktarı 2011 yılında 4,9 milyar, 2012 yılında 6,6 milyar, 2013 yılında 4,7 milyar, 2014 yılında 3,9 milyar, 2015 yılında ise 5,4 milyar dolar olarak gerçekleşti.

Türk müteahhitler Rusya'da daha çok ne tür inşaatlar yapıyor?

Rusya'yı Türkiye Müteahhitler Birliği için diğer ülkelerden farklı kılan önemli bir özellik de üyelerimizin ülkede sadece müteahhit olarak değil, aynı zamanda yatırımcı ve gayrimenkul yöneticisi kimlikleriyle bulunmalarıdır.

Türk müteahhitler Rusya'da bugüne kadar; kentsel altyapı, arıtma ve boru hattı gibi altyapı projeleri; enerji hatları, enerji santralleri, petrokimya tesisleri, endüstriyel tesisler ve depolama tesisleri gibi sanayi tesisi projeleri; yol, köprü, tünel ve havaalanı gibi ulaşım projeleri; konut, iş merkezi, idari bina, askeri tesisler, sağlık tesisi, turizm tesisi ve sosyal-kültürel tesisler gibi çeşitli bina projeleri gibi çeşitli alt ve üstyapı projeleri üstlendiler.

İki ülke arasındaki güncel ilişkiler ne düzeydedir?

Kasım 2015 sonrasında Rusya'nın Türkiye'ye karşı uyguladığı ekonomik tedbirler kapsamında; Türk vatandaşlannın istihdam edilmelerine getirdiği kısıtlamaların yanı sıra dış ticaret hacmi düşerken, Rusya’daki Türk yatırımları ve müteahhitlik hizmetleri de süreçten olumsuz etkilendi.

9 Ağustos tarihinde Rusya'da, ardından G20 toplantılan sırasında Çin'de ve Dünya Enerji Forumu kapsamında İstanbul'da Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin arasında gerçekleştirilen görüşmelerde ilişkilerimizi eski seviyesine döndürmeye yönelik birçok konu ele alındı. İki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin lokomotifinin inşaat sektörü olduğunun vurgulandığı bu görüşmelerde, orta vadeli programın ilk maddesi uyarınca hızlıca harekete geçilerek; geçtiğimiz yılın aralık ayında planlanan ancak kriz nedeniyle askıya alınan 14. Dönem Türk ülke yatırımlarını destekleyecek bir ortak yatırım fonu oluşturulması, ulusal paralarla ticaretin artırılması gibi önemli konuları içeriyordu.

Aynca İstanbul'da gerçekleşen Türkiye-Rusya ve Rusya-Türkiye İş Konseyleri Ortak Toplantısı'na Türk inşaat sektörünü temsilen bizzat katıldım. Söz konusu toplantılarda, yeni dönemde ilişkilerin kriz öncesi seviyelere dönmesiyle beraber, iki ülkenin de ekonomisine pozitif katkının devam etmesinin sektör olarak en büyük beklentimiz olduğunu belirttim.

Vizesiz seyahat bekliyoruz

İlişkilerin eski canlılığına kavuşması inşaat sektörüne nasıl yansıyacak? Yakın ve orta dönem hedefleri nelerdir?

İlişkilerde normalleşme Türk inşaat firmalarının Rusya'daki faaliyetlerine yeniden ağırlık vermelerini ve yeni projeler üstlenmelerini sağlayacak. Bu yöndeki gelişme Türk müteahhitlik firmaları için olduğu kadar Rus tarafı için de önem taşıyor.

Bununla birlikte Rusya'da faaliyet gösteren firmalanmızın ivedilikle çözülmesini hedeflediğimiz bazı sorunları var. Öncelikle Türk firmalarının yeni ihalelere katılmasını engelleyen 28 Kasım ve 29 Aralık tarihli Kararnamelerin yürürlükten kaldırılması ve TMB üyesi firmalann geçmişte olduğu gibi ihalelere serbestçe teklif verebilmeleri büyüle önem arz ediyor.

İkinci talebimizse, firmalarımızın teklif hazırlama ve verme aşamasında üst düzey yetkililerine uzun süreli ve çok girişli vize sağlanması. Türk müteahhitlik firmalarının başansınm bir sim da, önemli aşamalarda Türk işçisi istihdam etmelerine dayanıyor. Mevcut durum nedeniyle genel vize uygulamalarında yapılan değişildik her iki ülke menfaatini olumsuz yönde etkilemekte olduğundan mümkün olan en kısa sürede iki ülke arasında vizesiz seyahat uygulamasına geçilmesine ihtiyaç duyuyoruz.

Rusya'da alman iş miktarının 2010-2015 yıllarında ortalama 5 milyar dolar olarak gerçekleştiği değerlendirildiğinde, orta vadede yıllık bazda bu büyüklükte bir potansiyel proje tutamadan söz etmek mümkün.

Rusya'da Türk müteahhitlerin hedeflediği büyük projeler var mı?

Bilindiği üzere FIFA 2018 Dünya Kiıpasina Rusya ev sahipliği yapacak. Moskova'dan St. Petersburg, Kaliningrad, Yaroslavl, Nijni Novgorod, Saransk, Kazan, Yekaterinburg, Şamara, Volgograd, Krasnodar, Soçi ve Rostov'a uzanan 13 şehrinde düzenlenecek olan Dünya Kupası'na yönelik hazırlıklar, inşaat firmalan açısından dikkat çekicidir.

Hâlihazırda St. Peterburg-Moskova-Nijni Novgorod hattında çalışan "hızlı tren"in, anılan organizasyon kapsamında maçların oynanacağı 13 şehre uzanacağı açıklandı. Aynca söz konusu etkinlik için; yollar, hızlı tren hatlarının dahil olduğu demiryolları, tüneller (Soçi), deniz köprüsü (Vlapos-tok), havalimanları inşası ve renovasyonu ile spor kompleksleri ve otel inşaatlarından oluşan 50 milyar doları aşan bir altyapı yatırımı hedefleniyor. 

TOKİ Haber