Türkiye, konut zammında dünya ikincisi!

Konuttaki durgunluğa rağmen  fiyatlar yükseliyor. Bu durumun oluşturduğu arsa balonu sebebiyle Türkiye’de konut fiyatları son 1 yılda yüzde 14 arttı. Emlak danışmanlık şirketi Knight Frank’ın yayınladığı Global House Price Index raporuna göre Türkiye, 2014’te dünyada İrlanda’dan sonra konutun en pahalı olduğu ikinci ülke oldu.

Son 1 yılda ev fiyatları yüzde 14 artan Türkiye, fiyat artışında dünya ikinciliğine yükseldi. Global emlak danışmanlık şirketi Knight Frank’ın her yıl yayınladığı Global House Price Index’te önceki yıl Dubai, Çin, Hong Kong, Tayvan ve Endonezya’nın ardından 6. sırada yer alan Türkiye, 2014 raporunda ise bu ülkeleri geride bırakarak ikinciliğe yükseldi. Bu senenin zam şampiyonu ise yüzde 15 ile İrlanda oldu. İrlanda’da ev fiyatlarının yükselişini, Avrupa’daki kriz sonrası yaşanan büyük düşüş sonrası iyileşme olarak yorumlayan uzmanlar, Türkiye’deki fiyat artışı için arsa balonunu gerekçe gösteriyor. 

Eva Gayrimenkul’ün araştırmasına göre Türkiye’de konut sektörünü krize sokma ihtimali bulunan en önemli risk arsa balonu. Bu sebeple arz ile talepte uyumsuzluk olduğuna dikkat çeken Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (Konutder) yönetimi, yayınladığı raporda, “İstanbul’da metrekaresi 1.263 liraya olan konutlara 72 bin ihtiyaç var ancak hiç üretim yapılmıyor. Metrekaresi 1.263 lira ile 2.074 lira arasına 8 bin konut ihtiyacı varken, üretim 10 bin 767. Burada 2.767 adetlik fazla meydana geliyor.

Fiyatlar 3 bin lirayı aştığında arz çok daha yukarı çıkıyor. Bu rakamlar arasında 8 bin adet ihtiyaca karşılık, 63 bin 363 adet üretim yapılıyor. Arz fazlası, 55 bin 363 oluyor. Metrekaresi 5 bin liraya kadar çıkan konutlarda da ihtiyaç 8 bin civarındayken 31 bin 445 adet konut arz ediliyor. Burada da 23 bin 445 adetlik fazla üretim yapılıyor.” ifadelerine yer verildi. Ancak inşaat patronları Konutder’in dikkat çektiği düşük gelirlinin ev ihtiyacını İstanbul’da karşılamak mümkün değil. “Çünkü İstanbul’da arsa çok ama çok pahalı. Pahalıya mal olan arsanın üzerine ucuza satılacak konut inşa etmek ise imkânsız.” diyen Mesa Mesken Yönetim Kurulu Başkanı Erhan Boysanoğlu, İstanbul’da bir inşaatta arsa maliyetinin toplam maliyetin yarısını aşmaya başladığını söyledi. Boysanoğlu’na göre Avrupa’da arsa maliyetinin inşaat projelerindeki payı ortalama yüzde 18-20 civarında. Türkiye’deki arsa balonu sebebiyle Merkez Bankası da 2012 raporunda Türkiye’nin ev fiyatı artışında Avrupa birincisi olduğuna dikkat çekmişti.

YENİ YILDA ZAM ŞART

Demir İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Hamit Demir, önceki ay inşaat malzemelerinin fiyatının son bir yılda yüzde 35-40 civarında arttığına dikkat çekerek, “Özellikle merkezi lokasyondaki arsa fiyatlarının yüksek oluşu, fiyat artışının sürmesi, erişilebilir konut üretimi zorlaştırıyor. Ayrıca yeni projelerde konutun yanında sosyal alanlara da geniş yer verildiği için fiyatlar iyice artıyor.” demişti. Buna destek veren Tahincioğlu Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı Özcan Tahincioğlu da, “Son 1 yılda maliyetler yüzde 15 arttı. Bu durum şirketlerin kâr oranını düşürüyor. Bu sebeple şirketler yakında zam yapmak zorunda kalacak.” açıklamasında bulunmuştu.

Arif Bayraktar / Zaman