Türkiye'de artan konut talebi yeni bir balon mu?
Türkiye'de artan konut talebini 'Acaba yeni bir balon mu?' sorusuyla izlemeye alan IMF'ye yanıt, sektörün oyuncularından geldi: 'Nüfus çok ama konut yok, bizde balon olmaz!'
Emlak piyasasındaki balon tehdidi nedeniyle Çin'i uyaran IMF, Türkiye'deki emlak sektörünü de masaya yatırdı.
Türkiye Masası Şefi Rachel Van Elkan'ın başkanlığındaki IMF heyetinin 30 Kasım'da GYODER Başkanı Turgay Tanes'i ziyareti sırasında konuta olan talebin kaynağından mortgage sistemine kadar sektörün röntgenini çeken yetkililerinin 'ikinci balon mu?' endişesine dair yorumlar gayrimenkul sektörünün oyuncuları tarafından yersiz bulundu. Sektörün en büyükleri 'Türkiye'de emlak balonu var mı, patlar mı?' sorusuna yanıt verdi.
10 bin kredi kullandırdım biri bile patlak vermedi!
Ali Ağaoğlu, Ağaoğlu Yönetim Kurulu Başkanı: Amarika'nın gayrisafı milli hasılası 13 trilyon dolar iken, mortgage kredisi 10 trilyon dolarlar seviyesinde. Yani pazar doyma noktasında. Türkiye'de ise bu orana baktığımızda sadece yüzde 4 seviyesinde. Dolayısıyla Türkiye'de gayrimenkul piyasasında bir balondan söz etmek rakamsal olarak da mümkün olmadığı gibi cehaletten başka bir şey değil. Beş yıl içinde yaptığım projelerde 10 bin konut kredisi kullandırdım, bunlardan biri bile patlak vermedi. Gelişmiş ülkelerde riskli krediler yüzde 2'yle ölçülürken, Türkiye'de ödenmeyen konut kredisi miktarı binde l'lerde. İnsanlarımızın yeni ve nitelikli konuta ihtiyacı var. Türkiye'de sıkıntı fazlalığı değil aksine nitelikli konuta erişim sıkıntısı var. Önemli olan Türk insanının gelir seviyesini daha yukarı çekmek.
Bakan da çok sert çıkmıştı 'Boğaziçi Bölgesel Ortaklık Zirvesi'nde gazetecilerin sorularını yanıtlayan Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, 'Konutta balon var mı?' sorusuna yanıt vermişti.
Bakan Babacan, IMF'nin GYODER ziyaretinde buna yönelki sorular sorulması üzerine şunları söylemişti: 'Şu anda oldukça sağlam bir durumdayız. Olumlu rapor yazdıkları ülkelerde konut piyasasının ne hale düştüğünü de gördük.' Vatandaş kuru ekmek soğan yiyor ama yine de ev kredisini ödüyor Nazmi Durbakayım Teknik Yapı Yönetim Kurulu Başkanı: Gayrimenkul balonunun en büyük göstergesi bireysel kredilerin ödenme yüzdesi. Global krizin yaşandığı günlerde bile konut kredilerinde ödenmeme yüzdesi çok azdı. Bu krediler büyük titizlikle veriliyor. Bankalar hem 1994 hem de 2001 krizinden çok tecrübeli. Tüketiciler de bu krizlerden çok ders çıkardı. ABD'deki olay Türkiye'dekinden çok farklı. Piyasayı canlandırmak için fınans sektörü her önüne gelene kredi verdi.
Türk insanı kuru ekmek soğan yiyor, 'Yeter ki başımı sokacak evim olsun' deyip kredisini ödüyor. Türkiye'de gayrimenkulÜn birçok fonksiyonu var. Yurtdışında ise insanlar ödeme güçlüğü çekince hemen vazgeçiyor.
Sektörün önü 10-15 yıl açık yeter ki siyasi kriz çıkmasın Ziya Yılmaz DAP Yapı Yönetim Kurulu Başkanı: IMF'nin balon araştırması bence manasız. Çok ciddi satış oranları yakalıyoruz. 2010'u gayet iyi kapattık, 2011 daha da iyi geçecek.
Türkiye, zenginleşmeye ve konut stoğunu yenilemeye başlayan bir ülke. Deprem ülkesi olduğumuzdan konut stoğunun yenilenmesi gerekiyor. Biz bu kadar iyi satışlar yaparken, sektörde balondan söz etmek doğru değil. Sektörünün önü 10-15 yıl çok açık. Yeter ki siyasi kriz çıkmasın.
Nüfus genç ve kentsel dönüşüm var, konut stoğu fazla değil Süleyman Varlıbaş Varlıbaş Grubu Yönetim Kurulu Başkanı: Türkiye nüfusunun çok büyük bir kısmı genç ve bunların ev ihtiyacı var. Kentsel dönüşüm projeleriyle, belirlenen bölgelerin yenilenme ihtiyacı da bulunuyor. Yani Türkiye'de ev stoğu çok değil. Ancak bazı lokasyonlarda plansız ve müşteri profiline uygun olmayan yapılaşmalar var. İstanbul'un nüfus akımına uğradığı ve yatırımcıların da gözdesi olduğu düşünülürse, gayrimenkulde balon riskinden söz edilemez. Aksine iyi yerlerde, iyi araştırılarak, konsepti iyi tayin edilmiş müşteri profiline uygun yeni projelere ihtiyaç olduğunu söyleyebiliriz.
2011'in ilk 6 ayı için 4 yeni projemiz var
Ali Dumankaya, Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Üyesi: IMF Avrupa'daki emlak sektörünü incelesin. Türkiye'de konut kredilerindeki ödememe oranı yüzde 1 bile değil. Sektör iyi bir ivme yakaladı. Yaptığımız focus insanlar en çok, çocuklarına yatırım olsun, tasarruf ve ileride oturabilirim düşüncesiyle konut aldığını gösteriyor. Dumankaya olarak yılın ilk 6 ayı için 4 yeni yatırım planımız var. Gelecek yıl % 50 büyüme hedefliyoruz.
Sektörün önde gelen isimleri böyle söylüyor. Ev hayali ile yatıp kalkan vatandaş ödediği kirayı camdan dışarı atıyor. Sektör giderek büyüyor. Ama bir konuda uyarıda bulunmak gerekiyor. Emlakçılar... Herkesi kastetmiyoruz elbette fakat işini yasaların dışında yapan ve kıt imkanlarla ev almak için hayal kuran vatandaşı hayal kırıklığına uğratan illegal yöntemler kullanan Emlakçılara aman dikkat diyoruz.
Ankara İlke Gazetesi/Naime DAĞSEVEN AKBİN
