Türkiye’de kripto paralara sıkı denetim geliyor!

Son zamanlarda ülkemizde vurgun bombalarıyla ismi duyulan kripto para birimlerinin kullanımları arttıkça, denetlemek amacıyla yapılan uygulamalar da bir o kadar önem arz eder oldu. Sabah'tan Barış Ergin'in haberine göre; özellikle Türkiye'deki Thodex ve Vebitcoin bombalarından sonra kripto paralara ilişkin uygulanacak yaptırımların hız kazanması gündeme geldi. Dünyada kripto paralarla ilgili farklı farklı yasal kurallar uygulayan ülkeler bulunuyor. Fakat kripto paralarla ilgili özel bir yasa uygulayan ve hazırlayan ülke bulunmuyor. 

Kripto paraların ödeme aracı olarak kullanılmasını onaylayan ülkeler de var birer yatırım aracı şeklinde tanımlayanlar da. Düzenleme yapan ülkeler de genellikle Türkiye'deki Sermaye Piyasaları Kurulu (SPK) veya Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK) benzeri kuruluşların denetimine ve o yasalara tabi tutuyor. 

Bu kuruluşlar sürekli olacak şekilde denetlenip istendiğinde de bilgilerini aktarıyor. Ülkeler kripto para birimlerini ağırlıklı şekilde birer varlık veya emtia diyerek tanımlıyor. Ödeme hizmetleri alanlarında kullanılmasını onaylayan ülkeler de mevcut. Türkiye'de ise kripto paralar Merkez Bankası tarafından ödeme aracı olmaktan çıkarıldı ve borsalara para transferini bankalarla kısıtladı. 

ÇİN
Kripto para birimleri: Yasal değil
Kripto borsaları: Yasadışı
Çin Merkez Bankası 2013 yılında Bitcoin uygulamalarını finans kuruluşlarına yasakladı. 2017 yılında ICO'lara ve yerli kripto para değişimini de dahil ederek yasağı daha da kapsamlı hale getirdi. Fakat dünyadaki en büyük kripto para borsası Çinli ve kripto para madenciliğinin en yoğun olduğu ülke de Çin oldu. Ülkede Medeni Kanun'da devlet tarafından onaylanmış olan kripto para birimleri, mirasların tespit edilmesi için tanındı.

İNGİLTERE
Kripto paralar: Yasal
Kripto borsaları: Yasal, FCA kayıt koşulu bulunuyor.
İngiltere 2020 yılında kripto varlıklarının varlık olduğuna onay verse de belirli bir kripto para birimi yasası yok ve kripto para birimleri yasal ödeme aracı olarak görülmüyor. Kripto para borsalarının ise Birleşik Krallık'ta kayıt koşulu bulunuyor. Firmalar, tanınmış kripto borsaları, danışmanlar, yöneticiler ve profesyoneller de dahil olmak FCA'e kayıt olma şartı var.

İSVİÇRE
Kripto para birimleri: Yasal, bazı durumlarda ödeme aracı
Kripto para borsaları: Yasal, SFTA ve FINMA düzenleniyor
İsviçre'de kripto ve sanal para birimleri varlık veya emtia şeklinde tanımlanıyor. Borsalar da finans kurumlarıyla eşdeğer görülüyor. Gelir ve sermaye kazancında ise beyan ile vergilendirilme yapılıyor. Borsalar Finans Piyasası Denetleme Kurumu (FINMA) lisansı almakla yükümlü.

AVRUPA BİRLİĞİ
Kripto paralar: Yasal durumda, Euro üyeleri kripto paralarına ilişkin sınırlandırılabiliyor
Kripto para borsaları: Yönetmeliklerin kapsamları ülkeden ülkeye değişiklik gösteriyor. Fakat EBA, AB Komisyonu ve ECB ile uyum göstermeli. Kripto para birimleri Avrupa Birliği'nde genel olarak yasal görülüyor, fakat vergilendirilmelerinde değişiklikler yapılıyor. Borsalar ise standart raporlama koşullarını uygulamakla yükümlü 

AVUSTRALYA
Kripto paralar: Yasal, yatırım aracı olarak görülüyor
Kripto borsaları: Yasal, AUSTRAC'a kayıt yaptırmak şart
Kripto para birimleri, dijital para birimleri ve kripto para borsaları Avustralya'da yasal olarak görülüyor ve ülke, kripto paralara en liberal bakanlardan. 2017 yılında kripto para birimlerinin yasal olduğunu duyurdu ve bu sebeple Kara Para Aklamayı Önleme ve Terörle Mücadele Finansmanı Yasası'na tabi tıtılduğunu açıkladı. Kripto paralar için vergi de ödeniyor. Kripto borsaları konusunda da 2018 yılında Avustralya İşlem Raporları ve Analiz Merkezi (AUSTRAC) kurallarının uygulanmasına karar verildi. 

JAPONYA
Kripto paralar: Yasal
Kripto borsaları: Yasal, Finansal Hizmetler Ajansı'na kayıt olma koşulu bulunuyor
Japonya'da şu anda kripto para birimlerinde dünyanın en ilerici düzenleyici kapsamı bulunuyor. Bitcoin ve diğer dijital para birimlerini Ödeme Hizmetleri Yasası (PSA) kapsamında yasal emtia şeklinde görüyor. Japonya'daki kripto borsalarının kayıt yaptırması ve geleneksel kara para aklamayı engelleme zorunluluklarına uyması gerekli. 

GÜNEY KORE
Kripto paralar: Yasal değil
Kripto para borsaları: Yasal, FSS'ye kayıt olma koşulu var
Güney Kore'de kripto para birimleri yasal görülmüyor. Borsalar yasal olsa da yakın olarak takip ediliyor. Vergilendirmede gri bir bölüm bulunuyor. Ne para birimi ne de finansal varlık şeklinde görüldüğünden, kripto para birimi işlemlerinde şu an vergi yok. Borsalar katı Finansal Denetleme Hizmeti tedbirlerine tabi tutuluyor. 

AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
Kripto paralar: Yasal
Kripto borsaları: Yasal, düzenleme eyaletlere göre değişiklik gösteriyor.
Eyalet düzeyinde yasal bir yaklaşım bulunmasa da, ABD federal düzeydeki kripto para mevzuatında gelişiyor. ABD Hazine tarafından 2013 yılında Bitcoin tanındı. Daha sonra 2015 yılında Vadeli İşlemler Komisyonu CFTC bir emtia şeklinde açıkladı. Finansal suçlara bakan FinCEN, kripto para birimlerini yasal olarak görmüyor. Borsalar kayıtları saklama ve Şüpheli Faaliyet Raporları (SAR) ve Döviz İşlem Raporları (CTR) hazırlamakla yükümlü tutuluyor. 

KANADA
Kripto paralar: Yasal
Kripto borsaları: Yasal, FinTRAC'a kayıt olma şartı bulunuyor
Kanada'da kripto paralar yasal ödeme aracı olarak kabul edilmedi. Fakat online ya dabunları kabul eden mağazalarda mal ve hizmet satın alırken kullanılıyor. Kara para aklamaya ilişkin düzenlemesine onay veren ve menkul kıymetler yasalarına dahil eden ilk ülke. 2020 yılından itibaren tüm borsaların, Kanada Mali İşlemler ve Raporlar Analiz Merkezi'ne (FinTRAC) kaydolması ve sermaye şartlarına uyum göstermesi zorunlu.

SİNGAPUR
Kripto paralar: Yasal
Kripto para borsaları: Yasal, Singapur Para Otoritesine kayıt yapılması gerekiyor
Singapur'da kripto para borsaları ve kripto para ticareti yasal kabul ediliyor. Kripto para birimleri yasal ödeme aracı şeklinde görülmese de, Singapur Bitcoin ve diğer kripto paraları emtia diye görüyor ve bu sebeple Mal ve Hizmet Vergisi uyguluyor. Singapur Para Otoritesi (MAS) kripto para birimlerinin gelişmesinin ardından nötr bir duruş sergiliyor. 2020 yılında MAS, bu ürünlere yatırımın risklerine ilişkin uyarılar yaptı.

Kripto paralar daha çok insanı mağdur edecek!

Kripto mağdurları şimdi ne yapacak?

Uzmanlar kripto para piyasasını anlattı: Nelere dikkat edilmeli?