Türkiye'de yapı ruhsatı alımında patlama oldu!

Bu dönemde inşaat sektöründeki gelişmeleri iç ve dış unsurlar olarak ikiye ayırmak gerekmektedir. İçeride açıklanan konut satışları ve yapı izinleri rakamları sektöre yönelik önemli ipuçları içerirken, dışarıda inşaat sektörünü yakından ilgilendiren Kuzey Afrika gerilimine yönelik gelişmeler önümüzdeki döneme ışık tutacaktır.

İçeride yaşanan gelişmelerde dikkat çekici unsur konut satışları ile yapı ruhsatları arasındaki uyuşmazlıktır. Buna göre; özellikle müteahhitlik sektörünün uzun vadeli proje çalışmalarına devam etmesi nedeniyle yapı ruhsatları alımlarında hızlı bir çıkış yaşanırken, aynı dönemde konut satışlarındaki artış göreceli olarak sınırlı gerçekleşmiştir. Yine yapı kullanım izinlerindeki yükselişin de sınırlı bir düzeyde artış kaydettiği görülmektedir.

Nitekim son açıklanan TÜİK verilerinde konut satışlarında bir önceki döneme göre %16,51 artış yaşanmıştır. Bununla birlikte bir önceki yılın aynı dönemine göre %16,1 gerileme yaşandığı görülmektedir. Yani 2009 yılının 4. çeyreğinde 116.229 düzeyinde gerçekleşen konut satışları 2010 yılının 4. çeyreğinde 97.517 düzeyine gerilemiştir. 2009 yılındaki satış rakamlarını yakalayamayan konut sektöründe, bunun temel nedeni olarak fiyatların yüksek olmasını görüyoruz.   Kriz sonrasında hızlı bir yükseliş gösteren gayrimenkul fiyatlarının ‘şiştiğine ' yönelik oluşan görüşler alımların da istenen düzeyde olmamasına neden olmaktadır.

Yapı izinleri istatistikleri incelendiğinde yine gayrimenkul sektöründe bekleyen talebe yönelik bir hazırlığın etkili olduğu tespit edilebilmektedir. Buna göre; yapı ruhsatında hızlı bir artış yaşandığı görülürken, yapı kullanım izinlerinde aynı performans yakalanamamaktadır. Yani yatırımcı uzun vadeli yatırım yapmak için yapı ruhsatı almakta, ancak mevcut stoklara yönelik talep istenen düzeyde olmadığı için yapı kullanım izni alma ihtiyacı sınırlı bir düzeyde oluşmaktadır. Buna göre; yapı ruhsatları Ekim, Kasım ve Aralık aylarında sırasıyla %44,5, %45,8 ve %243,2 düzeylerinde artış gösterirken aynı dilimde yapı kullanım izinleri %26,91, -%0,07 ve %0,83 düzeyinde değişim kaydetmiştir. 2010 yılının 4. çeyreğinde 67,42 milyon m2 yapı ruhsatı alınırken, 20,75 milyon m2 yapı kullanım izni talep edilmiştir.

Yurtdışı ayağını dikkate aldığımızda ise; özellikle müteahhitlik sektörünün 2008 yılından beri kaybettiği ivme dikkat çekmektedir. Gittiği bölgelere Türk yapı malzemelerini de götüren bu sektörde üstlenilen proje bedeli 2000 yılı için 1 milyar dolar olurken sırasıyla, 2001 'de 2,4 milyar dolar, 2002 'de 2,4 milyar dolar, 2003 'te 4,1 milyar dolar, 2004 'te 10,6 milyar dolar, 2005 'te 11,2 milyar dolar, 2006 'da 20,4 milyar dolar, 2007 yılında 24,5 milyar dolar ve 2008 yılında 23,7 milyar dolar, 2009 yılında 21,5 milyar dolar, 2010 yılında 15,2 milyar dolar olarak kaydedilmiştir. 1972 yılından 2010 yılına kadar üstlenilen proje bedeli ise 178 milyar dolara ulaşmıştır.

1972-2010 yılları arasında yurt dışı müteahhitlik firmalarınca üstlenilen projelerin ülkelere göre dağılımında, Rusya Federasyonu % 18,5 'lik oran ile lider konumdadır. Rusya 'yı Libya (%14,8), Türkmenistan (%11,1), Kazakistan (%7,3), Irak (%5,2), S. Arabistan (%4,6), Birleşik Arap Emirlikleri (%4,1), Katar (%4,1), Romanya (%3,4), Cezayir (%2,9) ve Azerbaycan (%2,5) izlemiştir. Rakamlar Türk inşaat sektörünün yurtdışı ayağı konusunda Ortadoğu ve Kuzey Afrika 'nın önemini ortaya koymaktadır. 1972 yılından beri yapılan müteahhitlik projelerinde Libya 'nın ağırlığı da dikkat çekicidir. Müteahhitlik hizmetinin en fazla verildiği 2. ülke konumundaki Libya 'daki krizin derinleşmesi bu ülkeye yapılan yapı malzemeleri ihracatını dolayısıyla inşaat sektörünü olumsuz etkileyecektir. Bunun yanında Libya gerilimi sırasında bölgeye ticaretin tümüyle durması ve bazı malzemelerin krize yolda ya da fabrikada yakalanması ya da bölgeye yönelik olarak üretimde olması İMSAD üyelerini de etkilemiştir. Bu etkinin boyutu konusunda, İMSAD üyeleriyle koordinasyonlu olarak, DTM bünyesinde yapılan tespit çalışmalarına dahil olmuştur. İMSAD üyelerinin ve sektörün Türk Müteahhitler dışında bölgede aktif yerel, yabancı diğer müteahhitlerle ya da iç pazar satışı noktasında da çeşitli bağlantıları mevcuttur. Herşeye rağmen bölgede stabil düzene hızlı bir geçiş olması umudu korunarak, İMSAD 'ın inşaat sanayisi ihracatında son beş yılda yakalanan yıllık ortalama %15 büyümeyi bu yıl %16.5 'a çıkartmak hedefine yönelik çalışmalar devam ediyor.

İMSAD, İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği Hakkında:

Kurulduğu 1984 yılından bu yana faaliyetini sürdüren İMSAD, İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği, 2006 yılında yeniden yapılandı. Bu yapılanma sonucunda, sektörü hem yurtiçinde hem de yurtdışında temsil eden İMSAD, sektörün gerçek gücünü ortaya koyabilmek ve güç birliğini sağlamak amacıyla sanayici üyeler yanında sektör derneklerini de üyeliğe kabul etti ve Türkiye 'de örneği olmayan şekilde çatı kuruluş olarak örgütlendi.

Sektör lideri sanayici kuruluşlar ve derneklerle birlikte İMSAD 'ın 20.000 üreticiye ulaşan bir iletişim ağı oluştu.

İMSAD 'ın amaç ve hedefleri:
*  İnşaat Sektörüne Büyüyen, Karlı ve Sürdürülebilir Bir Gelecek Sağlamak
*  Toplum Bilincini Geliştirmek
*  Etik Kurallara Uygun İş Yapmayı Özendirmek
*  Bütünün çıkarlarını Gözetmek
*  Sektörü Yurtiçi ve Yurtdışında Temsil Etmek

İMSAD, İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği:
*  CEPMC, Avrupa İnşaat Malzemesi Üreticileri Konseyi Yönetim Kurulu üyesidir.
*  YAMTEK, Yapı Malzemeleri Teknik Komitesi üyesidir.
*  YAD, Yapı Araştırma Derneği kurucu üyesi ve Yönetim Kurulu üyesidir.
*  TOBB İnşaat Yapımcıları Sektör Meclisi üyesidir.
*  çEDBİK, çevre Dostu Binalar Derneği Kurucu ve Yönetim Kurulu üyesidir.
*  TSE, Türk Standartları Enstitüsü Yüksek İstişare Komisyonu Başkan Yardımcısı 'dır.

Aralık 2007 'de Avrupa Komisyonu 'ndan ortakları Bulgaristan, Romanya, İngiltere ve Belçika kuruluşlarına liderlik ederek ilk hibe fon projesini alan ve 2009 yılında tamamlayan İMSAD, ikinci projesi “EUbuild Enerji Verimliliği ” ile ikinci kez hibe fonu almaya hak kazanmıştır. Bu projede de yine İMSAD 'ın liderliğinde 6 Avrupa ülkesi Arnavutluk, Belçika, Bosna Hersek, Karadağ, Makedonya ve Sırbistan kuruluşlarıyla Binalarda Enerji Verimliliğinin Finansmanı konusunda uluslararası çalışmalar yapılacaktır. Proje 2012 yılının Aralık ayında tamamlanacaktır.

İMSAD 'ın Dernek Üyeleri:
•  AGİD Aydınlatma Gereçleri İmalatçıları Derneği
•  ASMÜD Asfalt Müteahhitleri Derneği
•  ALçIDER, Türkiye Alçı Üreticileri Derneği
•  BACADER Baca İmalatçıları ve Uygulayıcıları Derneği
•  BİTÜDER, Bitümlü Su Yalıtımı Üreticileri Derneği
•  BSD, Bims Sanayicileri Derneği
•  çATIDER, çatı Sanayici ve İşadamları Derneği
•  DOSİDER, Doğal Gaz Cihazları Sanayicileri ve İşadamları Derneği
•  DçÜD, Demir çelik Üreticileri Derneği
•  İSKİD, İklimlendirme, Soğutma, Klima İmalatçıları Derneği
•  İZODER, Isı Su Ses ve Yangın Yalıtımcıları Derneği
•  KÜB, Beton ve Harç Kimyasal Katkı Maddeleri Üreticileri Derneği
•  PÜD, Polistren Üreticileri Derneği
•  POMSAD, Türk Pompa ve Vana Sanayicileri Derneği
•  PÜKAD, Plastik Profil Üreticileri Kalite Birliği Derneği
•  SERKAP, Seramik Kaplama Malzemeleri Üreticileri Derneği
•  TALSAD, Türkiye Alüminyum Sanayicileri Derneği
•  TGÜB, Türkiye Gazbeton Üreticileri Birliği
•  TİMDER, Tesisat İnşaat Malzemecileri Derneği
•  TUCSA, Türk Yapısal çelik Derneği
•  TUKDER, Tuğla ve Kiremit Sanayicileri Derneği
•  TÜMMER, Türkiye Mermer, Doğaltaş ve Makinaları Üreticileri Birliği
•  TÜYAK, Yangından Korunma Derneği
•  UAB, Ulusal Ahşap Birliği
•  XPS Isı Yalıtım Sanayicileri Derneği