Türkiye'nin en zengin 100 ailesi belli oldu!

Türkiye'nin en zengin kişi ve ailelerini listelendiği En Zengin 100 Araştırması"nın 17'ncisi belirlendi.  Ekonomist Dergisi tarafından hazırlanan çalışmada bu yıl en önemli başlık pandemi oldu. Pandeminin dünya ticaretine verdiği hasarlar, bunun yanında TL'nin döviz karşısında sert değer kayıpları, borsadan da görüldüğü üzere varlık değerlemelerinin düşüşü sonucunu beraberinde getirdi. Özellikle turizm gibi hizmet tarafında ağırlığı olan ailelerin listelerde gerilediğini gözlemledik. Bu yıl listenin ilk üçünde Koç Ailesi, Şevket Sabancı ve Ailesi ile Erol Sabancı ve Ailesi yer almayı sürdürdü. Bu yil listeye yeni giren isimler ise A101, Memorial gibi şirketlerde ortaklığı olan Turgut Aydın Holding'in sahibi Aydın Ailesi, Peak Games'in 1,8 milyar dolara satışında baş mimar olan Sidar Şahin ve MLP Sağlık'ın patronu Muharrem Usta oldu.

Bu yıl araştırmanın en temel belirleyicisi, pandeminin ekonomi ve sektörler üzerindeki etkileri ve döviz kurlarındaki sert yükselişler oldu. Özellikle kur tarafındaki sert yükselişlerin varlık değerleri üzerindeki olumsuz etkileri ile birlikte, geçen yıl 7 milyar dolar ve üstü seviyeden başlatılan büyüklük kriterini bir basamak aşağı çekerek 6 milyar dolar ve üstü seviyesinden başlatıldı.

NELER ETKİLİ OLDU? 

Kur tarafına bakıldığında geçen yıl bu araştırma yapıldığında dolar kurunu 5,75 seviyesinde alınmıştı. Kur, bu yıl döviz rezervlerinde erimeler ve Merkez Bankası'nın düşük faiz politikasının da etkisiyle 8,50 seviyelerine kadar çıkmıştı. Kasım ayı içinde ekonomi yönetiminde yapılan değişiklikler ve Merkez Bankası'nın politikalarında sadeleşme ve faiz artırımı hamleleri ile dolar kuru 7,50 seviyelerine kadar gevşedikten sonra tekrar 8,00 seviyelerine yöneldi. Sonuçta döviz kurunda yüzde 40'a varan artışlar oldu.

Döviz kurundaki hareketlerin yanında Borsa İstanbul'un performansı da çalışmamızda belirleyici rol üstlendi. Geçen yıl 1.000 seviyelerinde olan endeks, bu yılki çalışmada ise 1.300 seviyesinin üzerinde. TL bazında yukarı performans olsa bile şirketlerin dolar bazında değerlemelerinde yüzde 10ʻların üzerinde kayıplar söz konusu oldu.

Yine pandeminin en sert etkilediği özellikle hizmet sektöründe işleri olan iş insanları, sıralamada aşağı inerken, nakit varlığı olan, yurtdışı işlerinin cirodaki pay! yüksek şirketler ile temel ihtiyaç sektörlerinde işi olanlar, yukarı yönlü hareket etti. Çalışmayı varlık satışları, borç yeniden yapılandırma görüşmeleri etkiledi.

LİDERLER DEĞİŞMEDİ 

Bu yılın listesine bakıldığında, üst sıralarda önemli bir değişiklik olmadığını söyleyebiliriz. Koç, araştırmanın 17'inci yılında da en üstteki aile oldu. Şevket Sabancı ve Ailesi ile Erol Sabanci ve Ailesi listenin üst sırasındaki diğer önemli aileler olarak sıralandı. Yurtdışı işleri yoğun olan, pandemiden daha az etkilenen aileler ile Hazine garantili kamu projeleri gerçekleştiren iş insanlarının listemizde daha yukarı seviyelere geldiği görüldü. Listenin üst sıralarda Murat Ülker ile kardeşi Özokur Ailesi'nin varlık satışlarının yanında Pladis işi nedeniyle yukarı yönlü hareket ettiği görülüyor.

Sasa'nın performasının da etkisiyle Erdemoğlu Ailesi'nin yanı sıra Tosyalı Ailesi, Mehmet Cengiz, Ahmet Çalık, Kurdoğlu Ailesi, Yahya Kiğılı gibi isimler bu yıl listede daha yukarıda yer buldular. Bu yıl listeye yeni giren isimler ise Sidar Şahin, Turgut Aydın ve Muharrem Usta oldu. Burada şunu da belirtelim, bir aile o yıl listeden çıkmışsa, bu durum söz konusu ailenin servetini kaybettiği anlamına da gelmiyor. Aşağıdan gelen isimlerin gösterdiği performans, yukarıda bulunanları zorlayabiliyor.

ÇALIŞMA NASIL YAPILIYOR?

Bu çalışma yapılırken pek çok parametreye bakıldı. Öncelik verilen  alan ise Borsa İstanbul. Şirketlerin piyasa değerleri analiz ediliyor. Çünkü Koç, Sabancı, Şahenk, Doğan, Eczacıbaşı, Yazıcı, Özilhan, Erdemoğlu gibi önde gelen ailelerin şirketlerinin bazıları Borsa İstanbul'da işlem görüyor. Burada ailelerin sahip olduğu hisse oranlarının piyasa değerlerine bakılıyor.Bu şirketler, benzer şirket karşılaştırmalarında da önemli bir veri kaynağı olarak kabul görüyor. Ailelerin geçmiş yıllara ait büyümeden kaynaklanan kâr birikimlerini de unutmamak gerekiyor. Özellikle listenin ön sıralarındaki ailelerin şu anda işin başında ikinci, üçüncü kuşak temsilcileri bulunuyor. Bu ailelerinin uzun yıllara dayanan servet birikimleri söz konusu. Zenginliği etkileyen bir diğer kaynak da gayrimenkul zenginliği. Bazı aileler sadece yurtiçinde değil, yurtdışında da önemli gayrimenkul varlıklarına sahip oldular. Ancak son yıllarda  inşaat işleriyle uğraşan aileler, stoklar ve finansal borçlar nedeniyle sıkıntı yaşıyor.  Gayrimenkul değerlemeleri de aşağı yönlü hareket ediyor. Büyük altyapı işiyle uğraşan şirketler ise işlerine devam ediyor. Buralarda Hazine garantili ödemeler ile birlikte, bu aileler önemli bir sorun yaşamıyor.

BÜYÜK LİSTELERİ 

Bu parametrelerin yanında yine Ekonomist dergisinde Anadolu 500 gibi çok değerli bir çalışmaya imza atıldı. 2004 yılında Anadolu 250 şeklinde başlatılan bu çalışma, 2010 yılında Anadolu 500 olarak devam etti. Bu çalışmalarda da görüldüğü üzere Anadolu'dan çok önemli iş insanları çıktı. Bazıları Türkiye'nin yanında şirketlerini uluslararası güç haline getirmeyi başardılar. Bu da doğal olarak 'En Zengin 100' araştırmasında Anadolu'dan isimlerin katılmasını beraberinde getiriyor. Bunların başında da Anadolu'nun dev grubu Gaziantepli Sanko geliyor. Abdülkadir Konukloğlu'nun liderliğindeki aile, listede güçlü şekilde devam ediyor Yine Erdemoğlu, Tosyalı, Öksüz, Orhan, Ahlatcı aileleri listede yer buluyor.

Çalışmada,  Capital'in Capital 500 araştırmasından da faydalanıldı. İSO-500, ISO ikinci 500 gibi önemli çalışmaları kaynak olarak kullanıldı. Yine servet yönetimi uzmanlarıyla, tanınan bilgisine gvenilen üst düzey bankacılarla konuşuldu. Tüm bunlar sonucunda önünüzde bulunan liste hazırlandı.

VARLIK SATIŞLARI 

Yukarıda da ifade edildiği üzere büyük varlık alış ve satışları çalışmada önemli bir unsur. Ancak bu alanda son yıllarda bir yavaşlama olduğu görülüyor. Buna rağmen listeyi etkileyebilecek varlık satışlarına şahit olundu. Bunun son örneği de Kasım ayı içinde Doğuş Grubu'nda oldu. Doğuş Grubu'nun İstinye Park'taki yüzde 30 hissesini 1 milyar dolar değerleme üzerinden Katarlı Qatar Holding'e sattığı haberleri çıktı. Doğuş'un buradan sağlanacak kaynağı, borç yeniden yapılandırma anlaşması kapsamında kullanacağı ifade ediliyor. Yine Yıldız Holding, sadece Gopa'nın bir bölüm operasyonunun satışından 1,2 milyar dolar kaynak sağladı. Kumaş Manyezit şirketini de 500 milyon dolara sattı. Son yıllarda medya tarafında yaptığı alımlarla dikkat çeken Demirören Ailesi, bu defa varlık satışı yaptı. Total ve Mogaz şirketlerini 450 milyon dolara Oyak'a devretti. Aslan Ailesi, ortağı Astaldi ile birlikte Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nün işletmesini 688 milyon dolara sattılar. Yılın en dikkat çeken işlemi ise Peak Games'in kurucularından Sidar Şahin'den geldi. Şirketi 1,8 milyar dolar gibi bir bedelle ABD'li Zynga şirketine sattılar. Şahin, 2018'de Ekonomist dergisi tarafından Yılın Erkek Girişimcisi seçilmişti.

Türkiye'nin en zengin isimleri belli oldu!