Türkiye'nin ilk özel enerji araştırma merkezi açıldı!

Koç Üniversitesi ve Tüpraş işbirliği ile kurulan; Türkiye’nin özel sektör destekli  ilk enerji merkezi “Koç Üniversitesi Tüpraş Enerji Merkezi” (KUTEM) faaliyete geçti. Fosil yakıtlar, güneş yakıtları ve biyoyakıtlar üzerine araştırmaların yürütüleceği KUTEM; yerli ve çevre dostu alternatif yakıt teknolojiler geliştirmeye, teknolojide dışa bağımlılığı azaltmaya ve enerji açığı probleminin çözümüne odaklanacak. 

Koç Üniversitesi Tüpraş Enerji Merkezi (KUTEM), 24 Eylül 2013, Salı günü Koç Holding Enerji Grubu Başkanı Erol Memioğlu, Koç Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Umran İnan ve KUTEM Direktörü Prof. Dr. Can Erkey’in konuşmaları ile açıldı. Koç Üniversitesi Rumelifeneri Kampüsü’nde; 355 metrekare alanda faaliyet gösteren KUTEM’de Fen, Mühendislik, İktisadi ve İdari Bilimler Fakülteleri’nden 30’a yakın öğretim üyesi görev alıyor. Tohumlama fonlarıyla öğretim üyelerinin enerji ile ilgili alanlarda yeni projeler geliştirmesine kaynak sağlayan KUTEM’de ilk aşamada altı projeye destek veriliyor. 

Türkiye’nin dünya enerji piyasasında rekabet gücününün arttırılmasını hedefleyen Tüpraş, KUTEM’e  beş yıl içinde araştırma altyapısını güçlendirmek için 8 milyon TL destekte bulunacak. Türkiye’nin özel sektör desteği ile kurulan ilk enerji merkezi KUTEM’de Tüpraş’la ortak projeler geliştirilirken; öğretim üyeleri ve doktora öğrencilerinin enerjiyle ilgili projeleri için de fon sağlanacak. Yakıt ağırlıklı çalışmalar yürüten bir araştırma merkezi olan KUTEM’in faaliyetleri fosil yakıtlar, biyoyakıtlar ve güneş yakıtları üzerinde yoğunlaşacak.

Koç Holding Enerji Grubu Başkanı Erol Memioğlu, günümüzde yalnızca ArGe projelerini yürütmek ve projelerden bilgi üretmenin yeterli olmadığını, mutlaka proje sonuçlarının sahaya uygulanması, üretime geçmesi, katma değer oluşturması gereğine değinerek, bunun gerçekleşebilmesi için akademisyenler ile sanayideki ekiplerin ortak akıl ile hareket etmelerinin önemli olduğunu belirtti. KUTEM’in kuruluş protokolündeki, ortak yönetim mekanizmasının işleyişine dikkat çeken Memioğlu, “Koç Holding Enerji Grubu Başkanlığı olarak küresel rekabet ortamında faaliyetlerimizi sürdürürken, üretim teknolojilerinde fark oluşturarak, şirketlerimizi geleceğe taşıyacak nitelikte rekabetçiliğimizi arttırmak amacı ile bilgi ve teknolojileri geliştirmek, yeni ürün ve proseslere ulaşmak ve sahada uygulamak üzere, 2010 yılı başında harekete geçtik. ArGe stratejimiz çerçevesinde üniversiteler, araştırma merkezleri ve sanayi ile gerçekleştirilecek ortak çalışmalar sonrasında ortaya çıkacak bilgi birikimi, şirketlerimizin sürdürülebilir başarısı ve geleceği için büyük önem taşımaktadır. Hedefimiz, ülke ve şirketlerimizin ortak değerlerinin tasarruf altına alınıp, işbirliği kültürünü gerek şirketler içinde gerekse sektör genelinde yaymak ve üniversitelerimizin ilgili bölümlerini ArGe merkezimizin paydaşı olarak değerlendirmektir” dedi.

Memioğlu ayrıca, 2012 yılında Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının değerlendirmesi sonrası,  “Nitelikli ArGe Merkezi” kategorisinde Tüpraş ArGe Merkezi’nin 141 aday arasından ülke ikincisi olduğu, bu yıl ise bütçe hacmi bakımından Türkiye ArGe Ligi’nde yıllardır ArGe faaliyetlerinde bulunan şirketleri geride bırakarak (2011 deki 14. sıradan) 9. sıraya yükseldiği, “Üniversite ile İşbirliği” kategorisinde dördüncü, “Bilimsel Yayın” kategorisinde ise altıncı sırayı aldığı bilgisini paylaşırken, Tüpraş’ın oluşturduğu sinerji ile grup şirketlerinden Aygaz’ın iki, Demir Export’un ise 1 Tübitak onaylı projeye başladığını, OPET Madeni Yağ Grubu’nun 5 Tübitak onaylı projeyi yürütürken, akaryakıt grubunun ise son derece önemli bir konuda Koç Üniversitesi ile ortak ArGe çalışmalarını sürdürdüğünü belirtti.

Koç Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Umran İnan; “Koç Üniversitesi ve Tüpraş işbirliği ile enerji alanında rekabetçi bir üstünlük yaratacağımıza inanıyoruz.”

Koç Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Umran İnan açılışta yaptığı konuşmada Koç Üniversitesi’nin enerji çalışmalarına odaklanacak bir merkez kurma düşüncesiyle, Koç Holding Enerji Grubu Başkanlığı ve Enerji Grubu’na bağlı şirketler ile yapılan görüşmeler sonucunda, Mart 2010 tarihinde Ortak Çalışma Çerçeve Protokolü’nü imzalayarak KUTEM’in temellerini attıklarını belirterek sözlerine şöyle devam etti. “Koç Üniversitesi ve Tüpraş  işbirliği ile enerji alanında rekabetçi bir üstünlük yaratacağımıza inanıyoruz. Sürdürülebilir enerji teknolojileri üzerine çalışmalarımızı devam ettirerek, gelecek kuşakları güvence altına almalıyız. Aynı zamanda fosil yakıtların kullanımında da en verimli ve en çevreci metodları geliştirmeliyiz. Bu da ancak üniversite ve sanayi işbirliği ve ortak projelerle gerçekleştirilebilir. Tüpraş’ın da desteğiyle KUTEM, üniversite ve sanayi işbirliğine ortam ve süreklilik kazandırırken, aynı zamanda endüstriyel araştırmalar konusunda deneyimli personel yetiştirilmesine de olanak sağlayacak. Lisansüstü öğrencilerimiz, yeni yakıt teknolojileri geliştirme konusunda iddialı bir merkezde araştırma yapacağı ve farklı bir düşünce tarzı kazanacağı için de mutluluk duyuyoruz” dedi.

KUTEM Direktörü Prof. Dr. Can Erkey: “Hedefimiz KUTEM’in yakıt teknolojileri alanında dünya çapında bir araştırma merkezi olmasıdır.”

Açılış töreninde bir sunum gerçekleştiren KUTEM Direktörü Prof. Dr. Can Erkey, 20 yıl içinde dünyada enerji tüketiminin yüzde 50 oranında artmasının beklendiğine dikkat çekerek şunları söyledi; Türkiye, enerji ihtiyacının yüzde 70’ini dış kaynaklardan elde ediyor. Bu miktar Türkiye için önemli sorunlardan biri olan cari açığın ciddi bir kısmını oluşturuyor. Dolayısıyla ülkemizdeki kaynaklardan enerji elde edebilmek için teknolojilerin geliştirilmesi gerekiyor. KUTEM’de yapılacak bilimsel çalışmalar; çevreye duyarlı yeni yakıt teknolojilerinin geliştirilmesine ve bunların şirketler tarafından ürün haline getirilerek dünya enerji pazarında rekabet edebilmemize ve ülkemizin enerji açığı probleminin çözülmesine katkıda bulunacak. Hedefimiz KUTEM’in, yakıt teknolojileri alanında dünya çapında bir araştırma merkezi olmasıdır.” 

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Emin Birpınar, ülkenin üç tarafını çevreleyen denizlerin ulaşım, balıkçılık, yüzme alanları, turizm aktiviteleri gibi hem rekreasyonel hem de ticari pek çok amaca hizmet ettiğini, sosyo ekonomik açıdan da çok büyük öneme sahip olduğunu söyledi...

Kıyı bölgelerinde artan nüfus, sanayileşme, aşırı avlanma ve denizcilik faaliyetlerinin bir sonucu olarak ortaya çıkan deniz kirliliği ve deniz ekosistemlerinin tahribatının Türkiye'nin önemli sorunları arasında yer aldığını vurgulayan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Emin Birpınar, "Bakanlık olarak en önemli doğal kaynaklarımızdan birisi olan denizlerimizin yönetiminde temel aldığımız en önemli ilke koruma ve kullanma dengesi. Elbette hepimizin ortak değeri olan denizlerimizi ülkenin kalkınması için en doğru şekilde kullanacağız ama bunu yaparken denizlerimizi tahrip etmeden, çocuklarımıza ve gelecek nesillere emanet edeceğiz" dedi.   

Birpınar, karasularda faaliyet gösteren gemilerden kaynaklanan atıkların toplanması ve bertarafının deniz kirliliğinin önlenmesi için önemli olduğunu, bakanlığın bu atıkların yönetimi konusunda önemli adımlar attığını ifade etti.  

Bugün itibarıyla 233 limanda atık kabul tesisleri aracılığıyla atık alım hizmeti verildiğine dikkati çeken Birpınar, gemilerden alınan atıkların online olarak izlenmesini sağlayan Gemi Atık Takip Sistemi (GATS) ve Mavi Kart sistemi ile bertarafına kadar sürecin bakanlık tarafından izlendiğini vurguladı.

 Birpınar, hedeflerinin arıtılmadan bir damla suyun dereye ve denize deşarj edilmemesi olduğuna işaret ederek, "Hedeflerimiz doğrultusunda yapılan çalışmalarla bugün itibarıyla hizmet verilen nüfusun toplam belediye nüfusuna oranı yüzde 72'ye ulaşmıştır. 2023 yılı hedefimiz atık suları arıtılmayan bir belediye dahi olmamasıdır" diye konuştu.

- "Mavi bayrakta dünyada 3'üncü sıradayız"

Mavi bayrak alan plaj sayısının 383'e, marina sayısının ise 21'e çıktığını anlatan Birpınar, Türkiye'nin mavi bayrak sırlamasında dünyada 3'üncü sırada olduğunu kaydetti. Birpınar, mavi kart uygulaması ile yatlar, günübirlik gezi tekneleri, tur tekneleri gibi küçük deniz araçlarının atıklarının takibinin ve denetimin sağlanması için web tabanlı online sistem oluşturulduğunu ifade etti.  

Mavi kart atık takip sisteminin 2011'de Muğla'da, geçen yıl temmuz ayında ise Antalya'da başlatıldığını bildiren Birpınar, uygulamayı gelecek yıl tüm kıyı illerine yaygınlaştırmayı hedeflediklerini söyledi.

Muğla Vali Yardımcısı Ali Kamil Başar ise uygulamayı yakından takip edeceklerini, deniz kirliliği ve kıyılardaki mevzuata uygun olmayan konularda da taviz vermeyeceklerini dile getirdi.

Uygulama neticesinde kimsenin canının yanmasını istemediklerini belirten Başar, "Amacımız üzüm yemek, bağcıyı dövmek değil. Arkadaşlarımızın tedbirlerini zaman geçirmeden sisteme uyumlu hale getirmelerini istiyoruz. Çalışmalarından dolayı bakanlık yetkililerine, Deniz Ticaret Odamıza, kaymakamlığa ve belediyeye teşekkür ediyorum" dedi.  

TURMEPA Genel Müdürü Akşit Özkural da 8 bin 335 kilometre kıyısı olan Türkiye'de yapılan her türlü çevre ve altyapı hizmetinin kendileri için çok önemli olduğunu kaydetti.

Deniz Ticaret Odasının kendisini bu konuya adayarak ortaya çıkardığı tesisler ile Fethiye Belediyesinin gayretleriyle yaptığı kuşaklama sistemleri sonucunda Fethiye'nin imrenilecek bir tesise kavuştuğunu vurgulayan Özkural, mavi kart uygulamasının Fethiye gibi güzel coğrafyaya sahip ilçenin turizmini de geliştireceğini söyledi.

Daha sonra Çevre ve Şehircilik Bakanlığınde görevli çevre mühendisi Cem Yavuz, katılımcılara Mavi Kart Atıksu Otomasyon Sistemi hakkında bilgi verdi. 

Törene Fethiye Kaymakamı Ekrem Çalık, Odalar ve Borsalar Birliği Başkan Vekili Halim Mete, Çevre ve Şehircilik İl Müdürü İlker Uğur, Deniz Ticaret Odası Fethiye Şube Başkanı Şaban Arıkan ve Liman Başkanı Mustafa Bankaoğlu da katıldı. 

AA