Ümit Kiler; Sapphire'de alkollü içecek satmayabiliriz

Efes Pilsen'in Genel Müdürü Tuğrul Ağırbaş'ın önceki gün son dört yılda 17 bin alkollü içki satış noktasının kapandığını açıklaması üzerine perakende sektöründe kim alkollü içki satıyor, kim satmıyor diye bir araştırmaya koyulduk. Önce Kiler Holding'in Yönetim Kurulu Üyesi Ümit Kiler ile konuştum. Biliyorsunuz Levent'te İstanbul'un en yüksek binası olarak yükselen Sapphire'in sahibi Kiler Holding. Bu iddialı proje için çok uzun süredir muhtemel kiracılarla görüşülüyor. Fakat Sapphire'in içinde bir market olup olmayacağı, olursa ve -doğal olarak- bunu da Kiler işletirse içki satılıp satılmayacağı daha önce gündeme gelmiş, Ümit Kiler, "Bir formül arıyoruz" anlamına gelecek açıklamalar yapmıştı. Dün aynı soruyu tekrar yönelttim Ümit Kiler'e, "Bir formül buldunuz mu?" diye.

BU BİZİM TERCİHİMİZ
Ümit Bey, bu kez daha ihtiyatlıydı. Dedi ki, "Biz oradaki perakende mağazasının hangi konseptte olacağını belirlemeye çalışıyoruz. Belki süpermarket değil açık pazar yeri olur, İstinyePark'ta olduğu gibi. Biz de o zaman sadece oradaki bakkal dükkânını çalıştırırız. Orada da ihtisas mağazaları düşünüyoruz, içkiyi de onlar satar."

Ümit Bey bu açıklamasıyla Kiler'in aslında içki satmama konusundaki kararlılığını bir kez daha ortaya koydu. Bu kez soruyu farklı sormak gereği duydum, "İçki satarsanız, daimi müşterilerinizin tepkisini mi çekersiniz?" Ümit Bey, yeni bir soruya fırsat vermeyecek bir cümleyle, kısa ve öz cevapladı: Ticaret yapan insanlar, bu işi yaparken kendi öz düşünceleriyle hareket eder. Ben sizin gazeteciliğinizi sorgulamıyorsam, siz de benim bu tavrımı sorgulamamaksınız." Sorgulamak ile soru sormak arasında fark olduğunu söyleyecek oldum ama derdimi anlatabildim mi, doğrusu bilmiyorum.

70 YEREL MARKET
Türkiye'de Migros, Carrefour, Tesco, BİM gibi ulusal düzeyde büyüyen marketler yanında, bir de bu kadar çok ses çıkarmadan kendi bölgelerinde iddialı bir müşteri kitlesine hitap eden, perakende jargonunda da "yerel market" olarak adlandırılan çok sayıda süpermarket var. Bunların irili ufaklı olanlarını bir kenara bırakırsak, ciddiye alınacak büyülükte olanların sayısı 70'i buluyor. Bunların arasında 50 şubesi olan bir yerel marketin icra Kurulu Üyesi ile konuştum, isminin açıklanmasını istemedi, ama konuya farklı bir yaklaşım getirdi. "Ben içki içen biriyim, ama bizim marketimizde içki satılmaz" diyen icra kurulu üyesinin verdiği bilgileri, aslında tüm yerel marketleri anlamak açısından önemli buluyorum: "Çalıştığım hiçbir yerde içki satmadım. Bunun dindarlıkla, ya da bir ideolojiyle ilgisi yok, çünkü ben yasakçı ve muhafazakâr bir insan değilim. Sadece içkinin kolay ulaşılabilir bir ürün olmasını istemiyorum. Belli bir büyüklüğe ulaşmış 70 yerel marketin içinde içki satanların sayısı 5'i geçmez. Kimse itiraf etmez ama içki ve sigaranın kârlılığı çok düşüktür. Ve ödeme süreleri de peşine yakındır. Bir makarnanın satın alma vadesi 50-60 gündür, içki ve sigaranın 1 hafta. Şimdi hem kârlılığı düşük bir ürünü rafa koyacaksın, hem de mal dükkâna girdikten 1 hafta sonra ödeme yapacaksın. Bir haftada para ödemenin operasyonel sorunları da var. Ödemenin şekli, vadesi ve kârlılığı problem. Ama bu konu Türkiye'de siyasi malzeme haline getiriliyor. Öte yandan baskı yok mu, var tabii. Gima Urfa'da içki satmaz, Kayseri'de içki sattığı için çok büyük bir ulusal markete kimse gitmiyor. Malatya'da, Sivas'ta ve birçok Anadolu şehrinde tüketiciler içki satılan yere girmeye çekinir."

En fazla hırsızlık içkide, uğraşmak istemiyoruz
Ulusal marketlerin BİM ve Kiler dışında tümünde içki satılırken yereller içinde İzmir'de Pehlivanoğlu ve Barış, İstanbul'da Üçler ve Greens ile Beylikdüzü Onur sayılabiliyor. Üçler'in 8 marketi var. Marketin sahibi Cemal Parlak, camiinin yakınında olan 4'ü dışında diğerlerinde içki sattığını söylüyor. Ancak "mahalle baskısı yok" da demiyor. Cemal Parlak, Üçler'in Mecidiyeköy ve Gaziosmanpaşa'da şubesini açtığında tepkiyle karşılaşmış ama vazgeçmemiş. Müşterilere, "Burası süpermarket, isteyen alır istemeyen almaz" diyormuş. Öte yandan Parlak, en fazla hırsızlığın alkollü içkilerde yaşandığını söylüyor.

ÇİN TAVİZ VERMEDİ
Kiler Holding'in en büyük gayrimenkul yatırımı olan Levent'teki Sapphire projesinin tanıtımında konuşan Holding yönetim kurulu Başkanı Nahit Kiler, projenin tanıtımında yaptığı konuşmada, "Alışveriş merkezindeki marketi biz işleteceğiz, bunun için yeni bir konsept oluşturacağız" demiş ve eklemişti: "Market bizim olacak fakat burada isim de değişebilir, içki satışı yapmayabiliriz. Fakat yapmamız da söz konusu olabilir." Dün Kiler yönetim kurulu üyesi Ümit Kiler ise, bu konuda netleştiklerinin sinyalini verdi. Kiler, "Pazaryeri gibi bir
konsept olabilir. Biz bakkal bölümünü işletir, alkollü içki satışını da bir başkasınada bırakabiliriz.

Esen Evran/Habertürk