Uzmanlar tek tek açıkladı! İşte arsa ve arazi alırken dikkat edilmesi gerekenler!
Gayrimenkul hukuku uzmanları ve sektör temsilcileri, son dönemlerde arsa ve arazi satışının artması üzerine bu alanda yatırım yapmayı düşünenlerin dikkat etmesi gerekenleri anlattı.
Tüm dünyayı etkileyen koronavirüs ve asrın felaketi şeklinde nitelendirilen depremlerden sonra arsa ve arazilere talep artarken, bu alanda satış rekorları görülmeye başlandı.
Paylaşılan detaylara göre geçen sene Türkiye genelinde toplam gayrimenkul satış adedi 2 milyon 949 bine ulaşırken, söz konusu bu rakamın 1 milyon 723 binini arsa, tarla, iş yeri ve diğer taşınmazlar oluşturdu. Ayrıca konut dışı gayrimenkul satışlarının en az yüzde 90'lık kısmının da arsa ve tarlalardan oluştuğu değerlendirildiği zaman bu alanda tüm zamanların yıllık rekoru kırılmış oldu. Konut dışı gayrimenkulün toplam satış içindeki payı da yüzde 58,44 ile en yüksek orana çıktı.
Yüksek satış adetleri bu sene kısmen düşse de arsa ve tarlalara güçlü talebin sürdüğünü dile getiren uzmanlar, koronavirüs salgını ve depremlerin etkilerinin dışında konut alamayan yatırımcıların arsa ve tarlaya yönelmesinin bu durumda etkili olduğunu söyledi.
DOLANDIRICILIK OLAYLARI ARTTI
Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Başkanı İsmail Özcan konu ile ilgili olarak yaptığı açıklamada son birkaç senede konuta erişimin zorlaşmasının daha makul bütçelerle yapılabilen arsa ve arazi yatırımlarını artırdığını dile getirerek, yüksek meblağların konuşulduğu bu alanın kötü niyetlilerin de ilgisinden kaçmadığını kaydetti.
Açıklamasında son dönemlerde toplam gayrimenkul satışları içinde konut dışı yatırımların daha yüksek pay aldığını kaydeden İsmail Özcan, "Görece daha makul bütçelerle alınabilen araziler ve hızlı değer artışı eğilimine sahip arsalar yatırımcıların gözdesi oldu" diye konuştu.
İsmail Özcan, özellikle kırsal yörelerdeki tarlalara da ilginin artmasıyla bu alanda bazı dolandırıcılık hadiselerinin de yaşanmaya başlandığını belirterek, sözlerine şu şekilde devam etti:
"Bazı yatırımcılar satın alınacak arazileri görmeden, yerinde ve resmi kurumlarda incelemeler yapmadan, yalnızca fiyatının cazip olduğu algısı ve öngörüsüyle satın almalar gerçekleştirildiğini ve parasal kayıplar yaşadığını, gerçekte öyle bir yerin olmadığını veya satış yapmak isteyenlere verilen kaporaların buharlaştığı yönünde duyumlar alıyoruz. Satın alınan araziye imarın geleceği, son zamanların popüler konaklama üniteleri olan mobil evlerin (tiny house) koyulabileceği, ürün hasadıyla 3-5 senede yatırımın geri alınacağı gibi satış argümanlarının gerçekte geçerliliğinin olmadığı hallerde yurttaşımızın yatırımı heba oluyor."
BİLGİLER DOĞRULATILMALI
İsmail Özcan yaptığı açıklamada arsa ve arazi yatırımlarının daha fazla incelemeye konu olması gerektiğini dile getirerek, "Yatırımcılarımız almayı düşündüğü arazileri dikkatli bir şekilde incelemeli; mimar, inşaat mühendisi, gayrimenkul danışmanı ya da şehir plancısı gibi ilgili meslek mensuplarından ve resmi kurumlardan bilgileri doğrulatmalı; satıcıdan tapu kayıt örneğini veya takyidat belgesini talep etmeliler." dedi.
Arsanın ne kadarına hangi bina türünün yapılabileceğinin, arsanın emsalinin ve çekme mesafelerinin öğrenilmesi gerektiğini dile getiren İsmail Özcan, "Bölgede imar planı yapılmasından sonra kamuya bırakılması gereken parsel bölümlerinden gerekli terklerin yapılıp yapılmadığı da bilinmelidir." dedi.
ARSA ÜZERİNDE ŞERH OLUP OLMADIĞI DA ÖĞRENİLMELİ
GAPAS Başkanı Özcan yaptığı açıklamada söz konusu arsa üzerinde herhangi bir kamu kuruluşunun şerhinin olup olmadığının, arazinin çeşitli koruma alanı içinde bulunup bulunmadığının da önemli olduğuna değinerek, şunları söyledi: "Ayrıca söz konusu arsanın kadastrol yola cephesinin bulunup bulunmadığı öğrenilmeli. Çünkü kadastrol yola cephesi olmayan araziler için diğer parsellerden geçiş hakkı talep edilmesi gerekli. Arazi üzerinde devletin ve ilgili belediyenin öngörmüş olduğu bir proje çalışmasının olup olmadığı araştırılmalıdır." dedi.
ARAZİNİN BÖLÜNEBİLİR OLMASI YAPI YAPILABİLECEĞİ ANLAMI TAŞIMAZ
Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü Başkanı Avukat Ali Yüksel de açıklamasında tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs sonrası yurttaşların kentlerden uzaklaşmak istemesiyle kırsal alanlarda yapılaşma furyası başladığını hatırlatarak, emlak sitelerinde dahi "üzerine konteyner koymaya uygun, villa inşa etmeye uygun, yazlık yapmaya uygun" biçiminde teşvik edici ifadelerle yayınlanan ilanların arttığını dile getirdi.
Bazı arazilerin de "ileride konut yapmaya uygun" söylemleriyle satıldığını, yoğun taleple beraber tarım alanlarının dahi satılmaya başlandığını kaydeden Yüksel, tarım alanlarının ve zeytinliklerin imara açılamadığını, tarlaların parsellenmesinin ya da bölünmesinin sıkı kurallara bağlı olduğunu, arazinin bölünebilir olmasının yapı yapılabileceği anlamı taşımadığını dile getirdi.
BUNGALOVLARA DİKKAT
Ali Yüksel açıklamasında sit alanlarında yapılaşmanın yasak ya da sınırlı olduğunu, deniz kıyısına yakın alanların ve su havzalarının yapılaşma yasağı içerisinde bulunduğunu dile getirerek,, 2B arazilerinde imar planı olması durumunda yapılaşmanın olabildiğini belirtti.
Bungalovların ancak turizm amaçlı ve verilen ruhsata göre çalışabildiğini, konut şeklinde kullanılamadığını belirten Yüksel, yatırım yaparken dikkat edilmesi gerekenleri şu şekilde sıraladı: "Bir arazide yapılaşmanın nasıl olabileceğinin belediyelerden, belediye dışındaki alanlarda il özel idarelerinden öğrenilmesi gerekir. 'İleride imara açılacak' şeklinde ifadelerle satışa çıkarılan tarlaların gelecekte yapılaşmaya açılması ancak imar planı yapılmasına bağlıdır. İmar planları da tarım, zeytinlik, sit alanı, orman ve su havzası gibi alanlar korunarak yapılır. Söz konusu bu alanların imara açılması çok zordur. Tarla vasıflı yerlerin bölünemeyeceği, parsellenemeyeceği, bu biçimde satışının resmi yoldan olamayacağı ise yasanın açık kuralıdır. İmara açık bölgelerde de planların izin verdiği ölçüde bölünmesi mümkündür."
Yüksel, satışı gerçekleştirenlerin malik olup olmadığının tapu dairelerinden sorulması, gayrimenkulün üzerinde ipotek ya da başka bir sınırlama olup olmadığının incelenmesi gerektiğini belirtti.
Ali Yüksel ayrıca açıklamasında "Arsa ve arazi satışlarında sakıncalı durumlar çıkmaması için tarla ya da arsaların çok sayıda kişiye satıldığı kampanyalarda yasal düzenlemeye gidilmeli, Tüketici Kanunu ve ilgili diğer mevzuatta var olan boşlukların doldurulmalı." dedi.
MARKALI ARSA SATIŞINDA BUNLARA DİKKAT
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gayrimenkul Hizmetleri Meslek Komitesi Başkanı Hakan Akdoğan da konu ile ilgili olarak yaptığı açıklamada arsa yatırımının konuttan daha zor ve karmaşık olduğunu kaydederek, kendi içinde birçok dinamikleri barındırdığını dile getirdi.
Son dönemlerde arsa ve tarlaya talebin artmasıyla şirketlerin de arsa satışına başladığını kaydeden Hakan Akdoğan, şunları söyledi: "Şirketler, bir yeri alıp parselasyon yaparak ve de proje geliştirerek 'markalı arsa' adıyla satıyorlar. Bu konu ile ilgili olarak çeşitli vaatlerde bulunuyorlar. Diğer bir taraftan satışların büyük bölümü de bireysel gerçekleşiyor. Arsa ve tarlaya talebin artmasıyla birlikte bazı mağduriyetler de yaşanabiliyor. Tüketicilerimiz herhangi bir mağduriyet yaşamamak için arsa ya da tarla alırken mutlaka ilgili belediyeden bilgi almalı, imar durumlarını sormalı. Markalı arsa adını verdiğimiz gayrimenkul satışlarında vadedilen projenin yapılıp yapılamayacağı ve konuyla ilgili olarak ruhsat çalışması olup olmadığı belediyeden öğrenilmeli. Arsa ve arazi alırken taşınmaz ticareti yetki belgesi olan emlakçılardan destek alınmalı."
Hakan Akdoğan ayrıca açıklamada "Arsa en iyi getirisi olan yatırımdır fakat pek çok risk de barındırır. İmarlı yer bir anda imarsız yere dönüşebilir. Kendi içerisinde imar uygulamaları hızlı bir şekilde değişebilir. Bu konulara dikkat edilmesi gerekir." ifadelerini kullandı.
MAKET ÜZERİNDEN ARSA ARAZİ ALMAYIN
Silivri Emlak Müşavirleri Derneği Başkanı Mustafa Altınkök de yaptığı açıklamada son senelerde arsalara ve tarlalara yüksek talepten faydalanmak isteyen bazı fırsatçıların vatandaşlara maket üstünden satış yapmak istediğini dile getirdi.
Mustafa Altınkök açıklamasında "Yapılan reklam ve maket çalışmalarında verilen vaatler, sıralanan bir sürü özellik genel olarak bir pazarlama taktiği olarak sözde kalıyor. Yatırımcılarımız böyle durumlara kanmamalı, maket üzerinden arsa ya da arazialmamalı." dedi.
Lens Cadde Kurtköy projesi yüzde 30 peşinat 24 ay vade fırsatıyla satışta! Yeni proje!
Uzmanı uyardı: Profesyonel yatırımcı arsa topluyor! Arsa zamanı…