Vehbi Koç müteahhitliği kârı az diye bırakmış!
Ankara Sanayi Odası’nın 50’nci yılı bugün kutlanıyor. 50 yılı anlatan ‘Bozkırdan Sanayinin Başkentine’ adlı kitapta sanayinin duayeni Vehbi Koç’la ilgili de ilginç bilgilere yer verilmiş...
Ankara Sanayi Odası (ASO) bugün 50. yaşını törenle kutlayacak. Başlangıçta ‘Ticaret ve Sanayi Odası (TSO)’ olarak faaliyet gösteren odadan, 18 Kasım 1963’te, 259 sanayici ayrılarak Sanayi Odası kurmuştu.
50. yıl münasebetiyle Prof. Dr. M. Murat Baskıcı ve Doç. Dr. Bekir Koç’un hazırladığı ‘Bozkırdan Sanayinin Başkentine’ adlı kitapta ilginç anekdotlar var. Kitaba göre; birleşik dönemde odada İdare Heyeti Başkanlığı da yapan duayen sanayici Vehbi Koç, 1933’te Ankara Numine Hastanesi’nin inşaatını bitirip Cumhuriyet Bayramı’na yetiştirince Sağlık Bakanı Refik Saydam tarafından gözlerinden öpülmüş.
DÜNYA DEVİ ANKARALI
Vehbi Koç’tan ‘Dünya devi bir Ankaralı’ diye bahseden kitaba göre Koç, bu inşaat işinde 20-30 bin lira arası kazanç sağlamış. Devamında Ankara DDY Hastanesi, Cebeci Çocuk ve Doğum Hastanesi, Ankara Hastanesi gibi işleri alarak tamamlamış. Ancak sonra, inşaat işinin çok kârlı olmadığını düşünerek ticarete ve otomobil sektörüne yönelmiş. 1925’ten itibaren kurulan ve 1950’de Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu (MKE) çatısı altında toplanan fabrikalar, kentin sanayileşmesinde öncü.
Yine 1925 yılından itibaren kurulan AOÇ’da, malt, bira, soda, gazoz, demir eşya, pulluk, süt-yoğurt, şarap ve deri fabrikaları kurulması da önemli adımlar olmuş. Odada, tüccarlarla sanayicilerin ne kadar çekişmeli hale geldiğini ise 26 Mayıs 1960’ta Oda Meclisi’nde yaşanan bir taştışma gözler önüne seriyor. Mümin Erkunt, “ithalat ve kapasite konularında uzman bir mühendisin müşavir olarak istihdam edilmesini” öneriyor.
Tüccar kanadı “Maliyetli olacağını ve akıllıca olmayacağını” savunarak reddediyor. Ahmet Karamancı, “Oda gelirlerinin neredeyse yarısının sanayiciler tarafından karşılandığını” belirterek ısrar ediyor. Ancak, oylamada tüccarların dediği oluyor ve sanayicilerin talebi reddediliyor.
‘ASO kurulsun’ diye İSO maddi katkı sağladı
‘BOZKIRDAN Sanayinin Başkentine’ adlı kitaba göre, Ankara Sanayi Odası’nun kuruluşu sırasında, İstanbul Sanayi Odası, maddi destekte bulundu. ASO; Dr. Orhan Işık, Mümin Erkunt, Cenap And, Necati Tereyağoğlu ve Ahmet Karamancı’nın gayretleriyle kuruldu. İlk Oda Meclis Başkanlığı’na Rasih Selcanoğlu, İdare Heyeti Başkanlığına ise Dr. Orhan Işık seçildi.
Anadolu’nun sesi olduk
ASO Başkanı Nurettin Özdebir, daima Anadolu sanayicisinin de sesi olmaya gayret ettiklerini belirterek, “Ülke için en doğrusu neyse onu söylüyoruz. ‘ASO söylüyorsa dikkat edilmeli’ kanaati oluştu” dedi.
Sadi Özdemir/Hürriyet