Yabancıya konut satışı kurdaki oynaklıktan nasıl etkilendi?

Gayrimenkul Yurt Dışı Tanıtım Derneği (GİGDER), marka ve pazar araştırma şirketi AGS Global işbirliğiyle hazırladığı ve Ekim'de yılın ikinci ve üçüncü çeyrek dönemlerini kıyaslayan ilk 2 veri setini yayınladığı yabancıya konut satış endeksi ‘GİGDEKS’in son çeyrek verilerini duyuyrdu. Ekim-Kasım-Aralık sürecini kapsayan ve 39 GİGDER üyesinin satış fiyatından satış yöntemine ve güncel sektör beklentilerine kadar birçok soruya verdikleri cevapların düzenli olarak raporlanmasına ve gerçekçi bir eğilim ortaya koymasına dayalı olan GİGDEKS verilerine göre, 2021'in son çeyreğinde yabancıya konut satış adedi artarken, birim fiyat ise düştü. 

Bir önceki çeyrekte 196 bin 37 dolar olan GİGDEKS ortalama birim satış fiyatı, son çeyrekte 187 bin 91 dolara düştü. GİGDER tarafından Ocak 2021’de 161 bin 500 şeklinde belirlenen ortalama konut satış fiyatı baz değer (100 puan) olarak dikkate alındığında bir önceki çeyrekte 121,4 baz değerine yükselen GİGDEKS puanı da böylece son çeyrekte 115,8’e geriledi. 

Verilerle ilgili açıklamalarda bulunan Gayrimenkul Yurt Dışı Tanıtım Derneği (GİGDER) Başkanı Ömer Faruk Akbal, “Düşük faiz–rekabetçi dolar kuru ekseninde oldukça hareketli bir ekonomik gündeme sahip olan yılın son çeyreğinde, kurdaki dalgalanmanın etkileri GİGDEKS verilerine de doğrudan yansıdı. Para biriminin değerlenmesi ile alım gücü yükselen yabancı yatırımcılar, aynı konutu artık daha ucuza mal etmeye başladıklarından dolar üzerinden birim fiyatta düşüş gerçekleşti. Dolardaki türbülansın geçmiş olmasıyla beraber 2022 yılı için sepet fiyatının 200 bin dolara yükselmesi yönündeki hedefimiz geçerliliğini koruyacaktır” diye konuştu.

Kurun dengesizliği sektör gündeminde

GİGDEKS kapsamında görüşü alınan GİGDER üyesi firmaların yüzde 69,2’si son çeyrekte yaşanan kur hareketliliğinin satışlarını olumsuz etkilediğine dikkat çekerken, olumlu diyenlerin oranı yüzde 18 oldu. Satışlarının kurdaki dalgalanmadan etkilenmediğine dikkat çekenlerin oranı ise yüzde 12,8 olarak gerçekleşti.

Dolardaki artışın yabancı yatırımcıların değerlenen para birimi ile Türkiye’den konut alma eğilimini artırması yönünden sektörde olumlu karşılandığına fakat kurun çok değişken olmasının alıcı nezdinde belirsizlik yarattığını belirten Akbal, “GİGDEKS verisi, iki gün arasında bile yaşanan ani kur değişimlerinin getirdiği öngörülemezliğin satışları olumsuz etkileyebilecek bir faktör olduğunu gösteriyor. Satışlarda adet bazında bir düşüş olmasa bile, kur yüksekken konut alan bir yabancı, düşme döneminde yüksek fiyattan aldığı gerekçesiyle zaman zaman alımı iptal etmek isteyebiliyor. Belirsizlik sürerse satışlar bu açıdan olumsuz etkilenebilir” diye konuştu.

Firma bazında satış artışı beklentisi: yüzde 27,3

GİGDEKS anketi çerçevesinde “2022 yılında şirketinizin satışlarının ne kadar artmasını bekliyorsunuz?” sorusunu GİGDER üyeleri ‘firma bazında yüzde 27,3 artış bekledikleri’ cevabını verdi. GİGDER üyelerinin Türkiye ortalamasının üzerinde bir performans sergilediğine fakat bu beklentinin adet bazında sektör genelinde de öngörülebileceğine vurgu yapan GİGDER Başkanı Ömer Faruk Akbal, “TÜİK verilerine göre 2021 yılında bir önceki yıla göre yüzde 43,5 artarak 58 bin 576 oldu. 2022 yılında da öngörümüz yaklaşık 70 bin adede varan bir yabancıya gayrimenkul satışı ve daha önce ifade ettiğimiz gibi 10 milyar dolarlık bir satış geliriyle yılı kapatabileceğini öngörüyoruz” dedi.

Ekonomide baskı yaratan faktörlere karşın Türkiye’nin sorunlarla başedebilecek güçlü bir altyapıya sahip olduğunun altını çizen Akbal, “Türkiye olarak üretim, istihdam ve yatırımı yükseltme temeli üzerinde büyüyeceğimiz yeni dönemde ihracata katkı sağlamak için GİGDER olarak sektörle güçbirliği içinde çalışmaya devam edeceğiz” şeklinde konuştu.

Konutun gözde yatırım aracı olması ümitleri tazeliyor

GİGDER üyeleri özellikle gayrimenkul ekspertiz sistemindeki problemlerin çözülmesiyle beraber bir sonraki çeyreğe daha ümitli bakıyor. GİGDEKS verilerine göre, bir sonraki çeyrekte adet ve ciro bazında satışlarının yükselmesini bekleyenlerin oranı, ikinci çeyrekte yüzde 91, üçüncü çeyrekte yüzde 36,7 iken, 202'in 1son çeyreğinde tekrar artarak yüzde 58,9 seviyesine ulaştı.

Merkez Bankası tarafından Aralık 2021'de yayınlanan Ekim ayı konut fiyat endeksine göre konutta toplam getirinin senelik bazda yüzde 45,11 olduğunu anımsatan GİGDER Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı ve Tekçe Overseas Yönetim Kurulu Başkanı Bayram Tekçe ise, “Geriye dönük 11 yıllık dönemin ortalamasına baktığımızda ise İstanbul’daki konut yatırımlarının yıllık toplam getirisi, yüzde 19,72 ile dolar, euro, mevduat gibi finansal yatırım araçlarının getirilerinden daha yüksek oranda gerçekleşti. Türkiye’de gayrimenkul, güvenilir ve düzenli getirisiyle hem yerli hem yabancıların gözde yatırım aracı konumunda ve dünyada da güvenli bir liman olarak öne çıkıyor. Bu veriler her şeye rağmen sektörün güvenini tazeliyor” açıklamasında bulundu.

Konutta fiyatların artması kaçınılmaz

Dolardaki yükselişin yanında emtia ve arsa fiyatlarında süregelen artışın altını çizen GİGDER Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Selçuk Burak Çelik de, “TÜİK tarafından bu ay açıklanan Kasım 2021 İnşaat Maliyet Endeksi verilerine göre inşaat maliyet endeksi, 2021 yılı Kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 48,87 arttı. Konut fiyatlarının yükselmesi, malzeme ve maliyet artışlarının bu denli yüksek seyrettiği bir ortamda kaçınılmaz. 

Bununla birlikte, 56 ülke ve bölgenin değerlendirildiği küresel konut fiyat endeksinin üçüncü çeyrek verilerini yayınlayan İngiltere merkezli küresel gayrimenkul danışmanlık şirketi Knight Frank ise 2020 üçüncü çeyrek ile 2021 üçüncü çeyrek arasındaki bir yıllık sürede konut fiyatının en çok Türkiye'de değerlendiğini açıkladı. Buna göre Türkiye'de konut fiyatları, Eylül 2020-Eylül 2021 arasındaki 12 aylık dönemde yüzde 35.5'lik artış ile listenin ilk sırasında yer aldı. Tüm bu veriler bize gösteriyor ki, konutun getiri potansiyeli bugün hala çok yüksek” açıklamasını yaptı. 

Yabancı yatırımcının ilk tercihi İstanbul oldu!

Yabancıya konut satışında yeni rekor bekleniyor!