Yapı denetim kuruluşları hata yapsa da durmayacak!

Ak Parti, Japonya 'daki deprem ve tsunami felaketinin ardından başlayan “Türkiye 'de olsa ne olurdu ” tartışmaları sürerken, yapı denetimleri konusunda bir yandan sıkı takip içeren diğer yandan ise 600 'e yakın cezaya af öngören düzenlemeyi jet hızıyla TBMM 'ye sevketti. ‘Yapı Denetimi Hakkındaki Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ' doğrultusunda yapılan düzenlemeye göre, yapı denetim firmalarının sıkı denetimi ve yaptırım için ‘idari para cezası, yeni iş almaktan men cezası, yapı denetim izni belgesinin iptali ve faaliyete son verme cezası ' şeklinde dört kademeli ceza uygulanacak. Ancak men cezası verilen firma, sadece cezaya neden olan yapıdaki faaliyetini sonlandıracak. 2001 'den bugüne uygulanan 600 cezadan karara bağlanmamış veya Resmi Gazete 'de ilan edilmemiş olanlar affedilecek. İşte 10 açıdan yeni düzenleme.

1- SİVİL TEMSİL
Her ilde ‘yapı denetim komisyonları ' kurulacak. Komisyonlarda kamu kurum ve kuruluşlarının yanı sıra mesleki ve sivil toplum kuruluşları temsil edilecek.

2- SÜREYE GÖRE ÜCRET
Yapı denetim kuruluşlarına ödenecek bedel yapı maliyetinin yüzde 1 'i ila yüzde 3 'ü arasında tespit edilecek. Bedel yapının özelliği, büyüklüğü, bulunduğu belgenin fiziki, ekonomik ve sosyal özellikleri dikkate alınarak belirlenecek. Yapım süresi iki yılı aşan yapılarda denetim ücreti yüzde 10 artırılacak.

3- DÖRT AşžAMALI CEZA
şžirketlere idari para cezası, yeni iş almaktan men cezası, yapı denetimi izni belgesinin iptali ve yapı denetimi faaliyetine son verme cezası uygulanacak. Evrak tanziminde eksiklik, asgari hizmet bedelinin aşağında bir bedel ödenmesi gibi durumlarda hizmet bedelinin yüzde 10 'undan yüzde 30 'una kadar para cezası verilecek.

4- TAşžIYICI KRİTERİ
Yapı denetimi kuruluşuna bir yılda üç kez para cezası uygulanması, ruhsat ve eklerine ilişkin uygulamaların yapının taşıyıcı sistemini ve güvenliğini etkilemesi halinde bir yıl yeni iş almaktan men cezası verilecek. Son üç yıl içinde men cezaları ise belge iptalini ve faaliyete son vermeyi beraberinde getirecek.

5- İşžLERE DEVAM
Yeni iş almaktan men cezası alınması, yapı denetim kuruluşunun denetimindeki diğer işlerin devamına engel olmayacak. Ancak yapı denetim kuruluşuna yeni iş almaktan men cezası verilmesine esas olan yapının işinin devam edebilmesi için, yapı sahibinin bir başka yapı denetim kuruluşunu görevlendirmesi gerekecek.

6- MESLEK BELGELERİ İPTAL
Yapı denetim kuruluşuna iki defa idari para cezası verilmesine sebep olduğu anlaşılan denetçi mimar ve mühendislerin belgeleri iptal edilecek. Bunlar, beş yıl herhangi bir yapı denetim ve laboratuvar kuruluşunda görev alamayacak. Yapı denetim kuruluşunda görevliyken, laboratuvar kuruluşlarında da görev alan mimar ve mühendislere 5 bin TL ceza verilecek.

7- LABORATUVARA MERCEK
Yapıların teknik analizini yapacak olan laboratuvar kuruluşlarının personel, tesis, makine, techizat ve kilate kontrol sistem ile imkanlarında olumsuz yönde değişiklik olduğu, deneylerin kriterlere uymaması ve yapının dayanıklılığını etkileyen eksiklikler belirlendiğinde, duruma göre ‘uyarma cezası, idari para cezası, yeni iş almaktan men cezası ve izin belgesinin iptali ' cezaları uygulanacak.

8- ÖRGÜTLERDEN CEZA YOLDA
Yapı denetim kuruluşuna yeni iş almaktan men cezası veya faaliyetine son verme cezasına neden olan mimar, mühendis ve diğer personel, meslek odaları tarafından kendi mevzuatlarına göre cezaya çarptırılacak.

9- SİCİL KALKIYOR
Yapı denetim kuruluşları ve bu kuruluşların mimar ve mühendislerinin yapı denetimine ait tutulan sicilleri, dokuz yıllık uygulamada objektif sonuçlar vermediği ve bürokrasiyi arttırdığı için artık tutulmayacak. Yapı sertifikalarının verilmesi ise hazırlanacak yönetmelikle düzenlenecek.

10- 600 CEZA GÖZDEN GEçİRİLECEK
Bayındırlık Bakanlığı 'nın 2001 'den bugüne kadar verdiği 600 faaliyeti yasaklama ve durdurma cezalarından kesinleşmeyenler, yasal düzenleme yürürlüğe girdiğinde yeniden gözden geçirilecek. ‘Geçici faaliyet durdurma ' cezaları yeni düzenlemeye göre ‘yeni iş almaktan men cezasını ' gerektirmiyorsa, idari para cezasına dönüştürülecek. Faaliyeti durdurma cezaları ise suçun niteliği ‘yeni iş almaktan men cezasını ' gerektirmiyorsa, faaliyete son verme cezası bakımından tekerrüre esas alınmayacak. Affın gerekçesi ise teklifte “lehe olan ceza hükmünün geçmişe şamil   ilgililer lehine uygulanmasının temini ” şeklinde açıklandı.

 Milliyet/  Önder Yılmaz