Yapı denetiminde ortak fiyata rekabet incelemesi!
Türkiye 400 milyar dolarlık kentsel dönüşüme hazırlanırken, Rekabet Kurumu (RK) yapı denetimine el attı. Vatandaşlardan gelen şikâyetleri göz önünde bulunduran Kurul, yapı denetiminde ortak fiyat belirlenmesi konusunu gündemine alıyor
Konuya ilişkin ön araştırma başlatılırken hem vatandaş hem de yapı denetim şirketleri uyarılacak. Vatandaş asgari oranın yüzde 1,5 olduğu ve bazı firmaların bu oranın üzerine çıkabileceği konusunda bilgilendirilecek. Yapı denetim şirketleri ise ortak fiyat belirledikleri iddiaları konusunda araştırmaya tabi tutulacak. Türkiye genelinde yapı denetim şirketlerinin yüzde 1,5'in çok üzerinde ortak fiyat belirlediğine dair şikâyetler geldiğini aktaran üst düzey bir ekonomi yetkilisi, "Yapı denetimine ilişkin yasa bir yıl önce çıktığında asgari oran yüzde 3'tü. Sonrasında bu oran yüzde 1,5'e indirildi. Vatandaşlarımız bu oranın yüzde 1,5 olarak tahsil edileceğini düşünüyor. Oran artarabilir ancak bazı yapı denetim şirketlerinin il bazında ortak fiyat belirlediklerine yönelik çokça şikâyet alıyoruz. Rekabet Kurulu'nun araştırması da bu kapsamda yürütülüyor." dedi. Van'da geçen yıl meydana gelen 7,2 büyüklüğündeki depremin ardından yapı denetimi konusu gündeme geldi. 1 Ocak 2011'den itibaren 81 ilde uygulanan yapı denetim zorunluluğu yeni inşa edilecek binaların bütün aşamalarının kontrol edilmesi imkânını sağlıyor. İnşaatta kullanılan demir, çimento, elektrik kablosu, tesisat borusu, seramik, fayans gibi malzemeler laboratuvarlarda test edildikten sonra kullanılabiliyor. Herhangi bir bina inşa edilirken arsadaki hafriyat çalışmasından döşenecek elektrik tesisatına kadar bütün aşamalar mimar, inşaat mühendisi, makine mühendisi ve elektrik mühendisi tarafından aşama aşama kontrol ediliyor. Örneğin beton dökülürken yapı denetim kuruluşundan bir yetkili nezaret ediyor. Oradan alınan numune laboratuvar ortamında test edildikten sonra inşaat sürecinin diğer aşamalarına geçilebiliyor. 81 ilde bulunan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı il müdürlükleri de yapı denetim firmalarını ikisi büro, altısı şantiye olmak üzere bir yılda sekiz kez denetimden geçiriyor. İl müdürlüklerince uygunsuzluk tespit edilen firmalar hakkında rapor hazırlanıyor. Rapor doğrultusunda bakanlık onayı ile üç kez durdurma cezası verilen şirketin belgesi iptal ediliyor. Son on yılda 164 firmanın belgesi iptal edildi. Yapı denetimsiz binaya ruhsat yok Türkiye genelindeki 1.421 yapı denetim kuruluşunda 20 bin 439 denetçi, 22 bin 507 kontrol elemanı bulunuyor. Yapı denetim kuruluşları onay vermedikçe geçen yılbaşından itibaren yapılan binalara belediyeler herhangi bir şekilde ruhsat vermiyor. Yapı denetim kuruluşlarına verilen yeterlilik belgesi için bazı yükümlülüklerin yerine getirilmesi gerekiyor. Örneğin bir yapı denetim firması, bakanlık sertifikalı en az beş denetçi çalıştırmak zorunda. En az 100 metrekare ofisin yanı sıra gerekli sayıda bilgisayar ve aracının da bulunması gerekiyor. Zaman