Yatırımcıların yeni rotası Sakarya!
Sakarya son yıllarda sahilleriyle, doğal güzellikleriyle, tarımı ve sanayi yatırımlarıyla dikkat çekiyor. Orta sınıf yazlığını buradan alıyor. Karasu Limanı ili yepyeni bir sektör ile tanıştırdı. Lojistik konusunda Anadolu’nun en merkezi noktalarından biri oldu...
Sakarya, Marmara Bölgesi’nin doğusunda konumlanan bir şehir. İstanbul-Ankara arasında seyahat edenlerin uğrak noktalarından biri. İstanbul’a yakınlığı nedeniyle şehirden kaçıp doğa içinde huzurlu bir hafta sonu geçirmek isteyenlerin de ilk tercihlerinden biri. Şehrin 16 ilçesi 655 mahallesi var. Batısında Kocaeli ve Bursa, doğusunda Düzce, güneyinde Bilecik, güneydoğusunda ise Bolu yer alıyor. Şehir merkezi, Kızılırmak ve Fırat Nehri’nden sonra Türkiye’nin en uzun üçüncü nehri olan Sakarya Nehri’nin kıyısında kurulmuş. Nehir yine il sınırları içerisinde bulunan Karasu ilçesinden Karadeniz’e dökülüyor. Sürekli göç alan ve gelişen bir il olan Sakarya’nın nüfusu 1 milyonun üzerinde. Adapazarı, Serpan, Karasu, Sapanca ve Arifiye şehrin en hareketli ilçelerinin başında geliyor.
Para Dergisi'nden Ayşegül Küçükkurt'un haberine göre, sanayi yatırımlarının yoğun olduğu Sakarya’da, lojistik ve liman faaliyetleri de büyük önem arz ediyor. Orta sınıfın konut ve yazlık yatırımı için tercih ettiği şehir, gelişen sosyal olanaklarıyla da dikkat çekiyor. Türkiye istatistik Kurumu (TÜIK) verilerine göre Sakarya 2018’de 37 bin 659 kişi göç alırken, 32 bin 704 kişi de göç vermiş.
Erdal BIÇAKÇI / Emlak Danışmanı
“Kısa vadeli yatırım için Karasu"
Sakarya, Türkiye'nin en kozmopolit şehirlerinden biri. Çok yoğun göç aldı ve almaya da devam ediyor. Sapanca'nın ilçe ve çevresi Araplar için cazibe merkezi haline geldi. Bu nedenle fiyatlarda ciddi artışlar yaşanıyor. Sapanca Gölü, ormana ve İstanbul'a yakınlığı sebebiyle tercih ediliyor. Sosyal yaşam açısından Sakarya’nın en popüler ilçesi oldu. Sakarya'nın en çok göç alan ilçesi ise Karasu. Deniz, Sakarya Nehri ve liman burayı cazip kılan etkenlerden.
Sakarya’nın Karadeniz'e açılan üç ilçesi var. Bunlar, Kaynarca, Karasu, Kocaali. Kaynarca çok küçük ve gelişmemiş bakir bir bölge. Kocaali, kumsalı ile dikkat çeker. Gelir kaynakları, fındık ve yazlıklara yönelik inşaatçılık. Sanayisi bulunmayan bir ilçe. Karasu'da ise, sanayi, turizm ve fındıkçılık gelişmiştir. Milli Savunma Sanayi Tesisleri inşaatı İhsaniye Mahallesinde devam ediyor. BMC ve diğer askeri mühimmat bu tesislerde yapılacak. Karasu Limanı, 64’üncü gümrük kapımızı oluşturuyor. Liman kısmen faaliyete geçse de yoğunluğun başladığını söyleyebiliriz. Ukrayna'ya Ro-Ro seferleri başladı ve İstanbul için deniz otobüsü seferlerinin yapılması planlanıyor. Karadeniz otobanı ise kısmen yapıldı, üçüncü köprü yolu yakından geçiyor. Ayrıca demiryolu ile ulusal ağa bağlanacak. İstanbul’dan sonra en fazla alım-satımın yapıldığı yer Karasu bölgesidir. Özellikle liman çevresine yapılacak yatırımlar kısa zamanda karşılık bulacaktır diye düşünüyorum. Arsa ve arazi satışları halen devam ediyor. Adapazarı, merkez ilçelerden biri sayılır. Ova olmasına rağmen tarımdan uzak, sanayi tarafı daha faal. Sakarya’da dört adet Organize Sanayi Bölgesi (OSB) bulunuyor. Adapazarı’nda yaşam diğer illere göre daha ucuz. Sakarya'ya yatırım yapacaklar için önerim, kısa vadede geri dönebilecek yatırım için Karasu'yu, uzun vade gelir için Kaynarca'yı seçmeleri. Sapanca ilçesinde ise yatırım dönemi bitmiştir diye düşünüyorum. Akyazı yine ulaşım açısından önemli bir konumda. Hayvancılık ve sanayi yatırımı yapılabilir. Geyve-Pamukova meyvecilik ile uğraşanlar için cazip bir nokta. Ülkenin en iyi meyveleri burada yetişiyor. Ne kadar göç alsa da Karasu en cazip bölge. Liman çevresindeki ticari arsalara yapılacak yatırım beş yıl içerisinde yatırımcısına büyük kar getirecektir. Yazlık konut fiyatları 2+1 dairelerde 170 bin ile 350 bin TL arasında. Karasu’da inşaat işiyle uğraşan çok fazla kişi var. Genelde orta tabakanın tercih ettiği Karasu'nun yaz aylarında nüfusu 600 bine çıkıyor. Değişik turizm faaliyetleri uygulanırsa Karasu'da 12 ay turizm yapılabilir. Acarlar Longozu her mevsim ziyaret edilen bir yer. İlçede termal su bulunması nedeniyle yakında otel tesis yapımına başlanacak. Planlanma aşamasında olan yatırım yerine göre beş ile 10 sene arasında yatırımcına büyük gelir sağlayabilir.
DENİZ TAŞIMACILIĞINDA İDDİALI
Türkiye’nin en kalabalık dokuzuncu şehri olan Sakarya, 1 milyonluk nüfusunda genç ve orta yaş oram en yüksek illerin başında geliyor. İstanbul ve Ankara’yı birbirine bağlayan Anadolu Otoyolu (TEM) ve D-100 (eski adıyla E-5) Karayolu, il sınırları içerisinden geçiyor. “İstanbul ve Ankara arasındaki mesafeyi dört saate indiren hızlı tren, Sakarya’dan geçiyor ve istasyonu Arifiye’de” diyen Altın Emlak Genel Müdürü Mustafa Hakan Özelmacıklı, Sakarya’nın yol güzergahı hakkında şunları anlatıyor: “İstanbul’un Anadolu Yakası’nda bulunan Sabiha Gökçen Uluslararası Havalimanı, Kocaeli il sınırından taşıtla 45 dakikalık mesafede bulunuyor. İzmit Körfezi’nde Türkiye’nin ağırlık cinsinden deniz taşımacılığı trafiğinin beşte biri gerçekleşmekte. Bu durum İzmit Körfezi’ni Türkiye’nin en büyük liman bölgesi yapıyor. Sakarya, İzmit’e sadece 43 kilometre mesafede. Ayrıca, 2017’de faaliyete geçen Karasu Limanı ve yakın bir gelecekte faaliyete geçmesi planlanan Arifiye-Karasu bağlantı demiryolu ile Sakarya’nın deniz taşımacılığında lojistik öneminin artması planlanıyor. Şehirde beşi faal olmak üzere, kuruluş aşamasında olan dört Organize Sanayi Bölgesi bulunuyor.”
YABANCILARIN GÖZDESİ
Son yıllarda Sakarya, doğal güzellikleri nedeniyle yabancılar tarafından da yoğun olarak tercih ediliyor. Sapanca Gölü ve çevresi, turistlerin tercih ettiği noktaların başında geliyor. Sapanca İlçesi’ndeki konutların metrekare fiyatları 3 bin TL dolayında seyrediyor. Özelmacıklı, Sapanca’dan sonra Serpan İlçesi’ne dikkat çekiyor. Burada dairelerin metrekare satış fiyatı 2 bin 250 TL civarında. Ardından Erenler, Kocaali, Adapazarı ve Arifiye ilçeleri geliyor. Özelmacıklı, “Sakarya genelinde konut fiyatları son dört yılda yaklaşık yüzde 30 seviyesinde arttı. II genelinde satış fiyat ortalaması 1.800 TL iken, kira fiyat ortalaması ise metrekare başına 8 TL” diyor ve kira konusunda en değerli bölgelerin Serpan, Sapanca ve Erenler olduğu bilgisini paylaşıyor. Arsa yatırımı yapmak isteyenlerin önceliği Serpan olurken arsa metrekare fiyatları 750 TL civarında seyrediyor. Bu ilçeyi sırasıyla Adapazarı, Sapanca, Erenler, Kocaali ve Karasu takip ediyor. Dairelerin ortalama amortisman süresi yaklaşık 19 yıl sürüyor. Özelmacıklı, konu hakkında şunları söylüyor: “Serpan, üniversite öğrencilerinin tercih ettiği bir bölge olduğu için amortisman süresi 17 yıla kadar düşüyor. Karasu’da konut fiyatları düşük olduğu için geri dönüş sürelerinde yine 17 yılı görebiliyoruz. Sapanca’da lüks segment için üretilen müstakil yapılar yoğun olduğu için bu ilçede amortisman süreleri 30 yıl ve üzerine çıkıyor.”
YATIRIM İÇİN SERDİVAN
Sakarya, turizm açısından oldukça iddialı bölgelere sahip. Sapanca Gölü, Sakarya Nehri ve Kartepe, şehrin en önemli turistik bölgeleri. Bölgede trafik sorunu fazla yok. Yaşam kolaylığı ve büyük şehirlere yakın olması sebebiyle sanayi ve turizm açısından çok avantajlı. Re/Max Hür Adapazarı-Sakarya Ofisi Broker’ı Turan Çakar, Karasu ilçesinin Karadeniz’e olan uzun kıyısı sebebiyle liman kenti olma yolunda önemli adımlar attığını dile getirirken, Arifiye ilçesinin ise İstanbul, Ankara, Eskişehir ve Sakarya illerini birbirine bağlayan yolların kesiştiği noktada yer aldığına dikkat çekiyor. Ayrıca Arifiye’nin, Yüksek Hızlı Tren (YHT) istasyonu, otogarı, sebze hali ile şehrin en önemli ilçesi konumunda yer aldığını belirten Çakar, gayrimenkul piyasası hakkında şunları söylüyor:
“Üniversitenin olduğu ilçe olan Serpan’da çokça gayrimenkul alımı satimi yapılıyor. Sakarya’da çok katlı yapılar yapılmıyor. Bu da daire başına düşen arsa payı bedelini artırıyor. Konut fiyatları 3+1’ler, 100 metrekare normal bir daire için bölgeye ve konuma göre 225 bin-450 bin TL aralığında. Daha lüks konutlar 500 binden 1 milyon TL’ye kadar alıcıların tercihine sunuluyor. Kira fiyatları ise daire büyüklüğü ve konutun yapısal fonksiyonlarına göre 1.000 ile 2 bin 500 TL aralığında seyrediyor. Sakarya’da yatırım yapmak isteyenlere Serpan ve Arifiye ilçelerini önerebilirim.”
Sakarya Üniversitesi Türkiye’nin en büyük üniversitelerinden biri. 90 bin öğrenci eğitim görüyor. Şehirde 10 bin öğrenciye barınma imkanı sağlayan yurt kapasitesi var. Çakar, şehirde kiralık apart ya da öğrenci evine ihtiyaç olduğunun altını çiziyor.
ÖĞRENCİ POTANSİYELİ YÜKSEK
“Artan öğrenci sayısı ile öğrencilerin kalacağı yer konusunda talep çok, arz ise daha düşük seviyede” diyen Erkanlı Holding Genel Müdürü Evrim Karayel, Univa markasıyla hayata geçirdikleri ‘Univa Sakarya’ projesiyle 2 bin 424 yatak kapasiteli öğrenci evininin, dünyanın en büyük öğrenci evi olma özelliği taşıdığım söylüyor. Türkiye’yi “Alternatif Gayrimenkul Yatırım Modeli” kavramıyla tanıştıran Univa’mn Sakarya’daki öğrenci evi projesi, lokasyonu sebebiyle öğrencilerden büyük ilgi görüyor. Projede, yönetim tümüyle Univa’ya ait. Ayrıca öğrenciler için hayatı kolaylaştıracak tüm sosyal imkanlarda firma tarafından sunuluyor. Proje, Sakarya Üniversitesi’ne yürüyerek iki dakikalık mesafede bulunuyor. Karayel, proje hakkında şunları anlatıyor: “808 öğrenci evinin yer aldığı Univa Sakarya projemizde tüm öğrenci evlerini mobilyalı olarak teslim ediyoruz. 3 milyon metrekarelik Sakarya Üniversitesi kampüsünün yanı başında olduğundan dolayı ilgi büyük. İlginin en büyük sebebi hiç kuşkusuz lokasyonu ve öğrencilere sunulan sosyal alanlar. Talep konusunda büyük bir ilgi ile karşılaştığımız Univa Sakarya’da tüm öğrenci evlerini sattık.” Firmanın, Sakarya dışında Kocaeli ve Düzce’de de yatırımları var."
Görkem ÖĞÜT / Endeksa CEO’su
“Yabancıya konut satışında altıncı sırada"
Konut alırken ve yatırım yaparken en çok tercih edilen bölgeler, değer artış oranları ve kira değerleri gibi faktörler göz önünde bulundurulmalı. Bu kriterlere göre baktığımızda Sakarya'da konut satış fiyatlarının en yüksek olduğu bölgelerin sırasıyla Sapanca, Serpan, Erenler, Kocaali ve Adapazarı olduğunu söylemek mümkün. Endeksa. com'un güncel verilerine göre, Sapanca'da ortalama konut metrekare satış fiyatı 3.433 TL, Serpan'da 2.166 TL, Erenler'de 1.784 TL, Kocaali'de 1.783 TL, Adapazarı'nda ise 1.712 TL. Son bir yıllık değer artışı göz önüne alındığında ise en yüksek artışın sırasıyla Sapanca, Akyazı, Ferizli, Geyve ve Hendek’te olduğu görülüyor. Sapanca'da son bir yıllık değer artışı yüzde 18.2, Akyazı'da yüzde 8.1, Ferizli’de yüzde 7.2, Geyve'de yüzde 3.7 ve Hendek'te yüzde 3.3 seviyesinde. Sakarya'da metrekare kira fiyatlarının en yüksek olduğu ilçeler ise sırasıyla Serpan, Sapanca, Karasu, Adapazarı, Erenler, Arifıye ve Akyazı. Serpan'da ortalama metrekare kira 12 TL, Sapanca'da 9 TL, Karasu ve Adapazarı'nda 8 TL, Erenler, Arifıye ve Akyazı'da ise 7 TL.
TÜİK verilerine göre, 2018’de Sakarya’da toplam 23 bin 091 adet konut satışı gerçekleşti. 2019 Temmuz ayı sonu itibariyle ise 9 bin 148 adet satış oldu. Sakarya aynı zamanda yabancıya konut satışında Türkiye'de en önde gelen altıncı ili. 2019 yılında Sakarya'da yabancılara toplam 1406 adet konut satışı yapıldı. Sakarya'da konutların ortalama 120 metrekare olduğu görülüyor. Oda sayısına göre farklı konutlar incelendiğinde 2+1'lerin 85 metrekare, 3+1‘lerin 134 metrekare, 4+1'lerin ise 185 metrekare olduğunu görüyoruz. 2+1'lerin metrekare satış fiyatı 1.203 TL ile 2.453 TL arasında, yatırımın geri dönüş süresi 16 yıl. 3+1'lerin metrekare satış fiyatı 1.189 TL ile 2.885 TL arasında, yatırımın geri dönüş süresi 23 yıl. 4+1'lerin ise metrekare satış fiyatı 1.350 TL ile 6.717 TL arasında, yatırımın geri dönüş süresi 28 yıl.