Yüksel İnşaat'tan Şişli'ye yeni proje

Yüksel İnşaat, Yüksel Holding çatısı altında bir şirket ama holdingin iş hacminin yüzde 83'ü inşaattan.
Şirketin CEO'su Emin Sazak, “İnşaat bizim en büyük işimiz olmaya devam edecek” diyor ama grubun iş hacminde önemli yer tutabilecek başka işlerin de temelleri atılmış durumda. Enerji mesela... Bu sektörde büyümek istiyorlar. Bilişim sektöründe sağlık alanına dönük yazılımlarla bölgeye açılmak istiyorlar. Bir de inşaatta taahhüt tarafının yanında gayrimenkul projeleri üzerinde çalışıyorlar. Şişli'de önemli bir projenin hazırlıkları var. 

Yüksel İnşaat ne zaman kurulmuş?
Yüksel İnşaat 1963'te kurulmuş, limited şirket olarak. Dört ortak kurmuşlar. Üçü Sazak ailesinden, dördüncü ortak Mehmet Sert. Konyalı bir girişimci. Sazaklar, Yılmaz, Gün ve Güven Sazak kardeşler.
İkinci kuşak yönetimde şimdi...
Ben Yılmaz Sazak'ın oğluyum. Babamı 2000 yılında kaybettik. Gün amcamı, 1980'de kaybettik. Gün amcamın büyük oğlu Süleyman Sazak şirketimizin yönetim kurulu başkanıdır. Ben başkanvekiliyim. Mehmet Sert beyin oğlu, Yurdal Sert yönetim kurulu üyesidir. Güven amcamın oğlu Mehmet Emin Sazak da yönetimdedir.
Güven beyin dışında kuruculardan kimler hayatta?
Güven Sazak ve Mehmet Bey hayattalar. Mehmet Sert bey şirketteki gö-revini tamamen bıraktı. Onursal başkanımızdır. Güven bey de holding yönetim kurulu başkanı olarak çalışmaya devam ediyor.
Holding, inşaattan sonra kuruldu değil mi?
Evet, Yüksel Holding'i 1997'de kurduk. Daha çok Yüksel İnşaat ve altındaki diğer firmaların sahibi olarak çatı şirketi durumundaydı. Ancak yeniden yapılanmaya gittik. Yüksel Holding, idari bir çatı şirketi olmanın ötesinde faaliyete geçecek ve bazı işler yapacak.
Sert ailesi ile holdingte de ortak mısınız? Yönetim nasıl paylaşılıyor?
Holdingte de aynı ortaklık sürüyor. Dört ailenin payları eşittir. Belirttiğim gibi Mehmet Sert bey onursal başkanımız, Süleyman Servet Sazak yönetim kurulu başkanımızdır. Ben, (Emin Sazak) CEO'yum.
Diğer aileden üyeler Mehmet Emin Sazak ve Yurdal Sert'tir. Bu isimlerin dışında üç de profesyonel yöneticimiz var. Tuna Aksel bey holdingin koordinatörü oldu ve yönetimden ayrıldı. Yerine Hakkı Suha Ünsal geldi, Yüksel İnşaat Genel Müdürü oldu.

İlk çıkış Suudi Arabistan'la
Yüksel inşaatın ilk işleri nelerdir, uzmanlığı nedir?..
Yüksel İnşaat kurulduktan sonra 1970'li yılların ortalarına kadar deniz yapıları ağırlıklı faaliyet göstermiş. Türkiye'deki limanların üçte birine muhakkak bir katkısı vardır.
1980 yıllarda Özal'ın ilk dönemki aktiviteleriyle beraber Türkiye'de yatırım yapan turizm firmalarının turizm tesislerine odaklandık. İstanbul'da Swissotel, Çırağan, Hyatt Otel gibi ilk beş yıldızlı otelleri yaptı. Barajlar yaptı.
Biz kendimizi genel müteahhit olarak tanımlıyoruz. İhtisas alanlarımız var ama her konuda deneyimimiz var. Ulaşım, enerji projeleri, çevre projeleri, beş yıldızlı oteller, AVM'ler, iş merkezleri, raylı sistemler, metro gibi. Ankaray'ı yaptık. İstanbul'da da Yenikapı - Taksim'i çalışıyoruz. Ayrıca beşli ortaklıkla Kadıköy - Kartal'ın bir bölümünü yapıyoruz.
Yurtdışı işler ne zaman başlamış?
İlk yurtdışı iş, 1983'te Suudi Arabistan'la başlamış. Libya'ya hiç gitmedik. 1990'lı yılların başında Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla  Orta Asya'ya gittik. Şu anda Libya, Ürdün, Suudi Arabistan, BAE, Katar, Özbekistan, Kazakistan gibi ülkelerde işlerimiz devam ediyor.
25 yıldır Arabistan'dayız. Genellikle altyapı işleri yaptık.
Şu anda da elimizde orada 1 milyar dolara yakın bir iş var. Yine bir su işi. Üniversite altyapıları var. Üç tane de baraj yapıyoruz.
Şu anda elinizde olan işlerin toplamı ne kadardır?
1 milyar dolar civarında iş Arabistan'dadır. Katar'da 200 milyon dolarlık işimiz var. Libya'daki iş üniversite altyapısı, fakülte binaları ve Bingazi'de yol projesi rehabilitasyonudur, 350 milyon dolarlık bir projedir.
Yüksel Holding'in başka işleri de var. Bu işlerin iş hacminizdeki payları nedir?
İnşaat lokomotif sektörümüz. En büyük şirketimiz Yüksel İnşaat. Grubun iş hacmindeki payı yüzde 83'ü buluyor. İşlerinin de yüzde 85'i yurtdışı işlerdir.
İnşaattan sonra elektro mekanik firmamız var. Bizim işlerde elektro mekanik tesislerin kurulmasını gerçekleştiriyor ve başka firmalara da iş yapıyor. Kablo boruları ve panolar imal ediyor. İkinci büyük iş elektro mekaniktir.
Yüksel Seramik'i sattık. Meksa diye yatırım şirketimiz var. Aracı kurum, devam ediyor. Bilişim şirketimiz var. Sağlık sektörüne yönelik yazılımlar üretiyor.
Gayrimenkul işleriniz de var?
Evet, gayrimenkul geliştirme grubumuz var, iki ayrı gruptur. Birisi Metrocity'i gerçekleştiren Yüksel Yapı Yatırım'dır. Ayrıca Fiba ile Yüksel ortaklığı olan Fiba-Yüksel GM Yatırım Ortaklığı var. Çubuklu'da bir proje gerçekleştirdi.
Gayrimenkul yatırım ortaklıklarınızın portföyü nasıl? Neler var?
Metrocity vardı, sattık, konutlar, ofisler satıldı. Bunun dışında Çubuklu projesi var. Yine başka arsa ve arazilerimiz var. Onların üzerinde çalışıyoruz. İyi bir proje çıktığında da bakıyoruz.
Şişli'de bir projemiz var. Şu anda otopark olarak hizmet veriyor. Orada apart otel gibi değişik projeler tartışıyoruz. Çubuklu'nun devamı var. Konut projesidir. Devam eden fazları olacak. 120 villa yaptık, satıldı. Yine villa yapacağız.
Peki sektör payları böyle mi gidecek?
Önümüzdeki dönemde yine taahhütte devam edeceğiz. Yurtiçi işleri biraz büyütmek istiyoruz. Savunma işini büyütmek istiyoruz. Şu anda Ar-Ge yapıyor.
Yurt güvenliği çerçevesinde özel projeler geliştirmek istiyoruz. Temsilcilikten çok tasarımı bize ait güvenlik ve savunma amaçlı projeler çalışıyoruz.
Ayrıca bilişimi biraz daha geliştirmek istiyoruz. Sağlık sektöründe iyi çözümleri var. Ortadoğu'da aktif faaliyet gösterebilir.

Enerjide büyüyeceğiz
Yeni bir sektör yok mu planda?
Bolu Mengen'de 80 megavatlık bir hidroelektrik santralı yapıyoruz. Enerji işinde büyümek istiyoruz ama sindire sindire gitmek istiyoruz. Birkaç lisansımız daha var. Rüzgâr için başvurularımız oldu. Güneş için de düzenlemeleri takip ediyoruz. 500 megavatlık bir güce ulaşmak istiyoruz. Daha da büyümek istersek stratejik ortak alırız.
Enerji belki ikinci büyük faaliyet alanınız olacak...
İşletmeye geçirince hedefler tutarsa inşaatın payı 60'lara düşebilir ama inşaatı biz yine de yüksek bir payda devam ettireceğiz.
Kurucu kuşakta inşaatçı, mühendis var mıdır?
Kurucu kuşakta inşaat mühendisi yok. İkinci kuşakta da bir kişi var. Fakat kurumsal bir şirketiz. 7 kişilik yönetimde aileden 4 temsilci var, kalanı profesyonel ve ikisi mühendistir.
Kız kardeşler veya çocuklar şirkette çalışıyorlar mı?
Bir tek ablam holding ve inşaatta, kurumsal iletişim ve insan kaynaklarına bakıyor. Fakat bir sonraki, genç jenerasyondan gelen kızlar var. Mehmet beyin torunu ve Süleyman beyin kızı çalışmaya başladı. Diğerleri eğitim aşamasındalar. Bir sonraki kuşak 16-17 kişidir, kaçı ilgilenir, bilmiyorum.
Böyle dört ailenin ortaklığı, kalabalık bir genç kuşak... İlerisi için sorun çıkarır mı?
Son derece iyi anlaşan dört aileyiz. Bizim jenerasyon da çok yakın arkadaştır. Aile bağlarımız var. Bizim için önemli olan bir sonraki jenerasyon. Şirketi ona hazırlamamız gerekir. Süleyman bey ve benim şöyle bir şansımız oldu; Mehmet ve Güven beyle birlikte çalıştık 9 yıl. Tecrübe ve ortaklığı öğrendik.
Yazılı bir anayasamız yok ama içtihatlar vardır. Anayasa varmış gibidir. Profesyonel yönetime son derece güveniriz. Günlük işlere hiç karışmayız. Bizim grubun üst düzey yöneticilerinin en az kıdemlisi, 16-17 yıldır. En kıdemlisi 35 yıl vardır. Bu kurumsal bir kültür ve hafıza oluşturuyor. Çok önemli.
Grupta istihdam ne kadar? Yurtdışı işlerin kadrosu, çalışanı buradan mı gidiyor?
11 bin 320 kişi, bugün itibariyle. Mevsimsel olarak değişiyor.
Tekrar rakamlara dönersek, 1.6 milyar dolar yurtdışı işleri demiştik...
1.6 milyar dolar eldeki kalan işlerin toplamıdır. 500 milyon dolar civarında da yurtiçi işler vardır devam eden. (Enerjisa'nın üç barajı ve yol projeleri yapıyoruz) Şimdiye kadar yurtiçi-dışı toplam 4-4.5 milyar dolarlık iş yapılmıştır.
Yoğunluğu son 15 yıldır.
Grubun cirosu nedir?
Yüksel Grup cirosu 791 milyon dolardır. 658 milyon doları inşaattan gelir. Bu yıl beklentimiz 940 milyon dolar ciroya ulaşmak. Yüksel İnşaat'ın 2009 cirosu da 720 milyon dolar civarında olur.

Hitit Barajı'nı çıkardık
Biraz da sosyal sorumluluk projelerinden söz edelim...
Babam Yılmaz Sazak, vefatından 20-25 yıl önce başlatmıştı. Çok efor harcadı, federasyonda görev aldı, başkanlık yaptı. Atletlere sponsorluk oldu. Bunu ileri seviyeye getirmek için 13 yıl önce yaş grupları için yarışma başlattı,
FB stadının altında 60 metrekarelik salonda başlattı. Yurtiçi atletlere yönelikti. Kendi cebinden yaptı.
Vefatından sonra konuyu sahiplendik. Sağlığında uluslararası seviyeye geçmişti, birkaç ülkeden gelen atletler oluyordu. Bağlarbaşı'na taşıdık. Orada atletizm pisti var. Bu yıl Enka'da olacak yarışmalar. 13 ülkeden katılım var, bin 600 atlet geliyor. Geldiği nokta Avrupa'nın ikinci veya üçüncü en büyük özel organizasyonudur. Tamamen bizim sponsorluğumuzdur.
Bir Hitit Barajı olayı var...
Yeniden inşa ettik, kazılarla çıkarıldı ve tekrar su tutmaya başladı. Sulama amaçlı bir baraj, Anadolu'nun en eski barajı. Hitit uygarlığına başkentlik yapmış Çorum, Alacahöyük'de 3240 yıl önce yapılmış.  Yüksel İnşaat, bu projeyle TÜHİD (Türkiye Halkla İlişkiler Derneği) 2006 yılı Altın Pusula Yarışması'nda Kurumsal Sosyal Sorumluluk Ödülü aldı. BM Küresel İlkeler Sözleşmesi'ne Türkiye'de imza atan sayılı şirketlerden biriyiz.
Sizin  başka şapkalarınız da var...
Şirket faaliyetleri dışında iki önemli faaliyet var. Türkiye Müteahhitler Birliği Başkan Vekiliyim. Ayrıca DEİK Türk-Katar İş Konseyi Başkanıyım.

Emin Sazak kimdir?
Emin Sazak 1961 yılında Eskişehir'de doğdu. İlk ve orta öğrenimini İstanbul'da tamamladı. 1978-1981 yıllarında İngiltere'de iş idaresi üzerine eğitim alan Emin Sazak, 1982-1988 yılları arasında ABD'nin Koliforniya eyaletinde başta telekomünikasyon ve iş bilgisayarları olmak üzere işletmelerin bilgi teknolojilerini kullanma alanlarında ihtisas çalışmalarında bulundu. 1988 yılında Türkiye'ye dönen Sazak, aile şirketi olan Yüksel A.Ş. bünyesinde çalışmaya başladı. 1989 yılında Yüksel İnşaat iştiraklerinden DataSel Bilgi Teknolojileri A.Ş.'yi kuran Emin Sazak, 1992 yılına kadar fiilen bu şirketin yöneticiliğini üstlendi. 1992 yılında Uluslararası İlişkiler Koordinatörü olarak tekrar Yüksel İnşaat A.Ş. bünyesine döndü. 1994 yılında da şirketin Yönetim Kurulu Üyesi seçildi. Yüksel İnşaat'ta 1999 yılından beri Başkan Vekilliği ve 2004 yılından itibaren de ayrıca CEO görevini yürüten Sazak, aynı yıl Türkiye Müteahhitler Birliği Yönetim Kurulu Başkan Vekilliği'ne getirildi. Sazak halen bu görevini de sürdürüyor.

 Yüksel Grubu'nun hedefleri
-  Mevcut sektörleri içinde inşaat, lokomotif olmaya devam edecek
-  İnşaatta yurtiçinin payını artıracak
-  Enerji işinde büyüyecek ve bu sektör ilerde grubun ikinci büyük işi olacak
-  Bilişim sektöründe yurtdışına açılmak istiyor
-  Savunma, güvenlik işinde yeni projelere hazırlanıyor
-  Gayrimenkul projeleri geliştirecek. Çubuklu villaları projesi devam edecek
-  Şişli'de apart oteli de kapsayan yeni bir proje üzerinde çalışıyor

Yüksel'in rakamları
-  Dünyanın en büyük müteahhit firmaları arasında yer alan 23 Türk şirketinden biri
-  46 yıldır inşaat sektöründe faaliyet gösteriyor
-  İlk yurtdışı işi 1983'te almış
-  Şimdiye kadar yurtiçi-dışı toplam 4-4.5 milyar dolarlık iş yaptı
-  Yüksel Grup cirosu 791 milyon dolar. 658 milyon doları inşaattan
-  2009 hedefi grup cirosunda 940 milyon dolar. Yüksel İnşaat cirosunda 720 milyon dolar.
-  Şu anda elindeki yurtdışı işlerin toplamı 1.6 milyar dolar
-  Yurtiçi devam eden işlerin toplamı 500 milyon dolar
-  Yüksel Grubu gelirlerinin yüzde 83'ü inşaattan geliyor.
-  Grupta istihdam 11 bin 320 kişi

Milliyet