Zafer çağlayan: Türk müteahhitler 517 proje üstlendi!
Devlet Bakanı çağlayan, 2010 yılında yurtdışı müteahhitlik sektörünün 48 ülkede 20,3 milyar dolar değerinde 517 projeüstlendiğini açıkladı. çağlayan, en fazla iş üstlenilen ülkelerin Türkmenistan, Libya, Irak ve Rusya Federasyonu olduğunu söyledi
Türkiye Müteahhitler Birliği, 2010 yılı Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri
Rakamlarına ilişkin basın toplantısı düzenledi.
Verileri açıklayan çağlayan, 2010 'da en fazla iş üstlenilen ülkelerin
başında 4,3 milyar dolar ile Türkmenistan, 2,5 milyar dolar ile Libya, 2,2 milyar
dolar ile Irak ve 1,7 milyar dolar ile Rusya Federasyonu 'nun geldiğini belirtti.
çağlayan, müteahhitlik sektörü açısından 2009 ve 2010 yıllarını 'soluklanma ve
enerji depolama dönemi' olarak gördüklerini ifade ederek, 2010 'un 2009 'dan iyi
geçtiğini, 2011 'in daha iyi olacağını belirtti. Libya 'daki şartların
normalleşmesine bağlı olarak 2011 yılı hedefini 30 milyar dolar olarak tespit
ettiklerini kaydetti.
LİBYA 'DAKİ GELİşMELER
çağlayan, Libya 'da yaşanan gelişmelerin etkileri ve alınan önlemler
hakkında bilgi verirken, müteahhitlik firmalarının zararlarının Libya tarafından
tazmini bakımından Türkiye ile Libya arasında imzalanan anlaşmanın yürürlüğe
girmesi için çalışmaların sürdürüldüğünü kaydetti.
Maliye Bakanlığının Libya 'daki olaylar nedeniyle zarara uğramış firmalara
uygulanacak vergilendirmenin 'mücbir sebep' kapsamına alınması ve bu hal
ortadan kalkıncaya kadar vergi yasaları açısından söz konusu firmalar için
sürelerin durdurulması kararı aldığını kaydeden çağlayan, 'Bu hükümlerden
yararlandırılacak firmalarımızın tüm çalışanlarının SSK prim ödemelerinin 3 ay
süreyle ve faizsiz olarak ötelendiği bilgisini de sizlerle paylaşmak isterim'
dedi.
Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar
için Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin
süresinin uzatılması amacıyla BDDK 'nın bir an önce Kurul kararı çıkarması
konusunda çalışmaların devam ettiğini belirten çağlayan, Eximbank tarafından
uygulanan Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri Köprü Kredi Programından yararlanan
müteahhitlerin vade uzatım taleplerinin değerlendirilmesi konusunda da Eximbank
ile temas halinde olduklarını söyledi.
çağlayan, bankacılık alanında alınması düşünülen tedbirleri de şöyle
aktardı:
'BDDK verilerine göre, Türk bankalarının Libya riski, 343 milyon lira
nakdi ve 2 bin 97 lira gayri nakdi olmak üzere 2 milyar 440 milyon lira olarak
hesaplanmaktadır. BDDK, firmalarımıza kullandırılan/verilen kredilere ilişkin
anapara ve faiz ödemelerinin ertelenmesi, teminat mektuplarının sürelerinin
uzatılması ve komisyon ödemelerinin dondurulması hususlarının Bankacılık Kanunu
ve ilgili düzenlemeler dikkate alınarak değerlendirilmesi keyfiyetinin bankaların
takdirinde bulunan bir husus olduğu bilgisini verdi.
Bankalar Birliği de bankacılık ve teminat mektupları ile ilgili konularda
üyelerinin görüş ve önerilerini alabilmek için çalışma başlattı, umut ediyorum ki
önümüzdeki bir kaç gün içinde açıklama yapacak.Firmalarımızın ortaya çıkan bu
mucbir sebepten dolayı gerek faiz gerek komisyon ödemeleri, süre konusunda
düzenlemeyi bu çerçevede yapabilecektir.'
'JAPONYA 'DAN İTHALATTA SIKINTI OTOMOTİVDE GÖRÜLEBİLİR'
çağlayan, gazetecilerin sorularını yanıtlarken de, Japonya 'dan ithalatta
radyasyon tehdidi ve alınan önlemlere ilişkin bilgi verdi. çağlayan, 2010 yılı
itibariyle Japonya 'ya ihracatın 273 milyon dolar, ithalatın ise 3,2 milyar dolar
dolayında olduğunu belirterek, Japonya ile ticarete konu ürünlerin ve sektörlerin
incelemek, sürecin olası etkilerinin tespit etmek üzere çalışma yürütüldüğünü
söyledi.
Japonya 'dan ithalatta elektrik-elektronik sektörü, makine sektörü,
kimyevi madde ve mamuller ile tekstil sektörü gibi alanlarda nihai ürünler olması
nedeniyle muadil ürünlerin başka pazarlardan temin edilebileceğini anlatan
çağlayan, sıkıntının otomotiv sektöründe görülebileceğini kaydetti. çağlayan,
'Ülkemizdeki Japon otomobil firmalarının aksam ve parça temininde ve firmalara
bakım esnasında destek sağlayan ürünlerde yedek parça tedarikinde bir sıkıntı
yaşanabilecektir. Yani sadece gözüken budur' dedi.
RADYASYON TEHDİDİNE KARşI ÖNLEMLER
Japonya 'dan ithal edilen ürünlerde radyasyon tehdidine karşı ilgili kurum
ve kuruluşlarla toplantılar düzenlendiğini belirten çağlayan, çalışma
çerçevesinde olayın hem tarım ürünleri hem de sanayi ürünleri çerçevesinde
değerlendirildiğini anlattı.
çağlayan, radyoaktif sızıntısı açısından ilk olumsuz etkilerin sanayi
ürünlerinde görülebileceğini, tarım ürünlerinde etkinin oluşmasının zaman
alacağını, ancak gerekli tedbirleri aldıklarını belirtti ve şunları kaydetti:
'Bu konuda çok acil bir düzenleme yaptık ve düzenlemeyi Başbakanlığa
sevkettik. Japonya 'dan gelecek tüm tarım ürünlerinde ilgili kamu kurum ve
kuruluşlarınca yürütülen insan, hayvan ve bitki sağlığına yönelik kontrollerin
yanında Türkiye Atom Enerjisi Kurumunun (TAEK) radyasyon güvenliğine yönelik
ilave kontrolleri yerine getirmesine ilişkin yeni bir düzenleme hazırladık. Bu
çerçevede Japonya 'dan 11 Mart 2011 tarihinden itibaren ithal edilen tüm gıda
ürünleri için radyasyon içermediğine dair Türkiye Atom Enerjisi Kurumu 'ndan izin
alınması mecburiyeti getirdik.
Sanayi ürünlerindeyse hali hazırda atık ve metal hurdaların ülkemize
ithali sadece radyasyon seviyesi tespit edilen gümrük kapılarından yapılabiliyor.
Japonya çıkışlı her türlü sanayi ürünleri, radyasyon seviyesini ölçüm imkanı
bulunan ihtisas gümrüklerine yönlendirilecektir. İthalatın yoğun olarak
gerçekleştiği gümrük kapılarında da 10 gün içinde kontrol sistemleri kurulacak,
Japonya çıkışlı sanayi ürünleri bu gümrük kapılarında kontrole tabi tutulacaktır.
Hali hazırda Japonya 'dan, tsunami ve deprem nedeniyle limanlardan yükleme halen
yapılamıyor. Japonya 'dan yüklenen bir ürünün denizyoluyla Türkiye 'ye gelişi, 34
günü alıyor. Yani bu 34 günü dikkate aldığımız zaman 11 Mart 'ta yüklenen bir
konteynırın Türkiye 'ye gelmesi 15 Nisan 'ı bulacak, ki bu tarihe kadar da biz
radyasyon ölçümüyle ilgili her türlü tedbirimizi almış olacağız.'
'İHRACAT, YÜZDE 27 MİLYAR DOLARA ULAşTI'
Devlet Bakanı Zafer çağlayan, merkez bankası
başkanının görev süresinin dolmasıyla ilgili bir soruyu yanıtlarken, yeni
yönetimden beklentisine ilişkin 'Sadece, fiyat istikrarı kelimesinin eskidiğini
bilen, onun yerine finansal istikrarı görev edinecek bir merkez bankası başkanı
ve yönetimi. Ne demek istediğim herhalde burada anlaşılmıştır' dedi.
çağlayan, 2010 yılı Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri Rakamlarına ilişkin
düzenlenen basın toplantısında, Türkiye 'nin yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinin
1972 'de Libya ile başladığını belirterek, 1972-2010 döneminde 89 ülkede 187,6
milyar doları aşan 5 bin 900 'den fazla proje üstlenildiğini bildirdi. Özellikle
son 10 yılda sektörde büyük gelişme kaydedildiğini belirten çağlayan, yurtdışında
taahüt işlerinin 2000 'de 1 milyar dolar düzeyinden 2010 'da 20 kat artışla 20,3
milyar dolara ulaştığını kaydetti.
çağlayan 'ın verdiği bilgiye göre, 2010 'da üstlenilen işlerin yüzde 61 'ini
üstyapı, yüzde 22 'sini altyapı, yüzde 11 'ini endüstriyel tesisler oluşturdu.
2010 'da en fazla iş üstlenilen ülkeler 4,3 milyar dolarla Türkmenistan,
2,5 milyar dolarla Libya, 2,2 milyar dolarla Irak ve 1,7 milyar dolarla Rusya
Federasyonu oldu. Avrupa 'da en çok iş alınan ülkelerin başında Kosova (483 milyon
dolar) ve Letonya (477 milyon dolar) geldi.
Bakan çağlayan, 2010 'da Türkmenistan 'da üstlenilen yaklaşık 2 milyar
dolarlık olimpiyat kompleksi projesinin dikkati çektiğini belirterek, bunun
şimdiye kadar bir Türk firmasının tek başına üstlendiği en büyük proje olduğunu
kaydetti.
2010 'DA İLK KEZ İş ALINAN PAZARLAR
Müteahhitlik firmalarının kriz sürecinden daha az etkilenebilmesi için
pazar çeşitlemesine ağırlık verdiklerini belirten çağlayan, Türk müteahhitleri
ilk kez 2010 yılında Afrika kıtasında Eritre, Gabon, Güney Afrika Cumhuriyeti,
Moritanya, Nijer 'de, Asya kıtasında Moğolistan 'da, Avrupa kıtasında Letonya 'da
proje üstlenebilme başarısı gösterdiğini söyledi.
Özellikle Afrika kıtasında bu yıl 5 ülkede ilk defa proje
üstlenilmesinin, bölgeye bakıştaki değişimi gösterdiğini ifade eden çağlayan,
müteahhitlere seslenerek, 'Sizlere bu konuda önerim, Afrika kıtasına daha fazla
eğilmeniz ve yeni projeler üstlenebilme imkanlarını daha fazla araştırmanız
olacak. çünkü Afrika kıtası gerek alt yapı, gerekse diğer müteahhitlik
projelerinde önümüzdeki dönemde dünya müteahhitlik sektörünün adeta cirit attığı
ülkeler haline gelecek' dedi.
çağlayan, yürüttükleri çalışmalar sonucunda, özellikle Irak, Körfez
ülkeleri, Hindistan, Güney Afrika Cumhuriyeti, Cezayir, Türkmenistan ve Rusya
Federasyonu 'nu 'dikkatle takip etmeleri gereken ülkeler' olarak
değerlendirdiklerini belirtti. Bakan çağlayan firmalara, bu hedef pazarlarda,
birbirlerine rakip olmak yerine bir araya gelerek güçlü konsorsiyumlar
oluşturmaları çağrısı yaptı.
-çİN İLE MÜTEAHHİTLİK ALANINDA İşBİRLİÄİ YAPILACAK-
Bakan çağlayan, yurt dışı müteahhitlik sektörünü daha ileri düzeye
taşımak için 2010 yılında diplomatik düzeyde faaliyetlerini sürdürdüklerini
belirterek, çin Halk Cumhuriyeti ve Güney Kore ile de üçüncü ülkelerde işbirliği
yapılmasını içeren Mutabakat Zabıtları imzalandığını söyledi.
çağlayan, 'Türkiye Müteahhitler Birliği ile çin Müteahhitler Birliğini
çok kısa bir süre içinde bir araya getireceğiz, 3. ülkelerde iki rakip ülke olmak
yerine birbirini destekleyen iki ülke olarak ortak proje yapılması konusunda
önemli çalışmalar gerçekleştireceğiz' dedi. çağlayan, yurtdışı müteahhitlik
pazarında ilk sırada yer alan çin ile 3. ülkelerde işbirliği olanaklarının
değerlendirildiğini söyledi.
'YURTDIşI TEşKİLATTAKİ GÖREVLİ SAYISI 250 'YE ULAşACAK'
Yurtdışı müteahhitlik hizmetleri çalışmaları kapsamında Türk Teknik
Müşavirlik firmalarına verilen desteklere de değinen Bakan çağlayan, bağımsız
teknik müşavirlik hizmetlerinin yurtdışı faaliyetlerini desteklemek için 2011
yılında 50 milyon dolar kaynak ayrıldığını söyledi. Bu kaynakla yurtdışındaki
projelerin daha düşünce aşamasındayken Türk müteahhitlik sektörü tarafından
takibe alınabileceğini kaydeden çağlayan, böylesi önemli bir enstrümandan
müteahhitlik sektörünün daha fazla yararlanmasını istediğini belirtti.
Bakan çağlayan, uzak pazarlara girebilmek için özellikle Afrika,
Güneydoğu Asya ve Latin Amerika 'da yeni ticaret müşavirlikleri açmakta
olduklarını belirterek, iş imkanlarının, ihalelerin takibi açısından dış ticaret
müsteşarlığının yurtdışı teşkilatının büyük önem taşıdığını kaydetti ve yurtdışı
teşkilattaki görevli sayısının göreve geldiğinde 109 olduğunu, 165 'e
çıkardıklarını, yılsonuna kadar 250 'ye çıkarmayı planladıklarını anlattı.
'SON VERİLERE GÖRE, LİBYA 'DA 89 MÜTEAHHİTLİK FİRMASI VAR'
Konuşmasında Türk müteahhitlik şirketlerinin yoğun olarak bulunduğu
Libya 'daki gelişmelere de değinen çağlayan, zarar gören firmalara yönelik
aldıkları önlemler hakkında bilgi verdi.
Zafer çağlayan, Libya 'da ve bölgedeki diğer ülkelerde ortaya çıkan
durumun 'geçici olduğunu' vurgulayarak, 'Bu nedenle, mevcut durumda
Türkiye 'nin özellikle Libya ile ve diğer ülkelerle ekonomik ve ticari
ilişkilerinden vazgeçmesi asla beklenemez. Bölge ülkelerinde yaşanan olaylar
durulduğunda, normalleşme başladığında Türkiye bu ülkelerde eskisinden daha güçlü
olarak yer alacaktır' dedi.
Konuşmasının ardından gazetecilerin sorularını da yanıtlayan Devlet
Bakanı çağlayan, Libya 'daki firmaların zararların tespitine ilişkin çalışma
yaptıklarını belirterek, çalışmadaki son verilere göre şu anda Libya 'da proje
üstlenmiş olan 89 müteahhitlik firması bulunduğunu bildirdi. çağlayan, toplam
proje sayısının 275, toplam proje tutarının 16,2 milyar dolar olduğunu ve
yaklaşık 1,2 milyar dolarlık tahsil edilemeyen hak ediş alacağı bulunduğunu,
firmaların oradaki makine ekipman değerinin de 872,6 milyon dolar olarak
belirlendiğini kaydetti.
'(MERKEZ BANKASI) ÜMİT EDİYORUM Kİ GEçMİşTEKİ SIKINTILARI
YAşAMAYIZ'
Merkez Bankası Başkanının görev süresinin dolacağına işaret edilerek,
yeni yönetim konusundaki beklentisinin sorulması üzerine çağlayan, şu yanıtı
verdi:
'Merkez Bankası konusunda ben de bekliyorum bakalım nasıl bir yönetim
olacak. Benim beklentim sadece, fiyat istikrarı kelimesinin eskidiğini bilen,
onun yerine yeni bir terim olarak ortaya çıkan finansal istikrarı kendisine görev
edinecek bir merkez bankası başkanı ve yönetimidir. Ne demek istediğim herhalde
burada anlaşılmıştır. Bizim merkez bankası başkanımız da fiyat istikrarını
yıllarca söyledi, biz de kendisine finansal istikrar dedik. Sadece enflasyon
değil, cari açık, ödemeler dengesi bunlar da son derece önemlidir. Türkiye 'nin
döviz dengesi, dış ticaret de son derece önemlidir dedik. Tabii son 3-4 aydır
Sayın Merkez Bankası Başkanı ve üyeleri de artık bizim gibi, bizim yıllardır
söylediğimiz gibi finansal istikrar demeye başladılar. Ümit ediyorum ki merkez
bankasının genetiğine geçmiştir bu. Ama kim olur, nasıl yapılır bilemem tabii,
önümüzdeki günlerde göreceğiz. Ümit ediyorum ki inşallah geçmişteki sıkıntıları
yaşamayacağız. Ben haklı çıkmak istemezdim.'
çağlayan, 4 ay önce alınmaya başlanan tedbirlerin, 2 sene önce alınması
halinde birçok sorunun önceden çözülmüş olabileceğini ifade ederek, 'Benim bu
konuda uyarım ithalat patlamasıydı ki nitekim gördük. 2010 'da TL bu kadar değerli
olmasaydı 10 milyar dolar daha ithalatı az yapacaktık, bunu her zeminde
tartışmaya hazırım' dedi.
Bakan çağlayan, Japonya 'daki afetten sonra Türkiye 'ye dönmek isteyenlerin
uçak biletlerinin çok yüksek olması nedeniyle sıkıntı yaşadığını, bir tahliye
sürecinin söz konusu olup olmayacağının sorulması üzerine, 'aşırı bir tahliye
talebinin' kendilerine ulaşmadığını, bölgede yaşayan Türk vatandaşların
sayısının da fazla olmadığını dile getirdi. Tarifeli seferlerin devam ettiğini
kaydeden çağlayan, böyle bir süreçte fırsatçılık yapılmaması gerektiğini,
özellikle THY 'nin böyle davranmasının mümkün olmayacağını söyledi.
İHRACAT VERİLERİ
Devlet Bakanı Zafer çağlayan, toplantının sonunda ihracatçı birlikleri
kayıtlarına göre, son ihracat verilerini de açıkladı. Buna göre, 1-18 Mart 2010
tarihleri arasında ihracat, 7,1 milyar dolar oldu. Geçen yılın aynı dönemine göre
artış yüzde 30,9 'u buldu. 1 Ocak-18 Mart tarihleri arasında da ihracat, geçen
yılın aynı dönemine göre yüzde 25,3 artışla 27 milyar dolara ulaştı. 2010 'un aynı
döneminde ihracat, 21,4 milyar dolar düzeyindeydi.
İthalat verilerinin bir ay geriden geldiğine işaret eden çağlayan, üç
aylık ithalat verilerini de Nisan ayında basın toplantısıyla açıklayacağını
söyledi.
Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Erdal Eren de konuşmasında, son 10
yılda yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde büyük bir atılım sağlandığını
belirterek, bu süreçte kendilerine güç veren ülke yöneticilerine teşekkür etti.
Libya 'daki olaylar sırasında da 'arkalarının hep güçlü olduğunu, başları derde
girdiğinde sahip çıkılacaklarını hissettiklerini' kaydeden Eren, pazar
çeşitlemesinin de sektörün önünü açtığını, krizlere karşı elini rahatlattığını
anlattı ve DTM dış temsilciliklerine de teşekkür etti.
AA