Sektörel

100 metrekarelik ortalama bir konut alabilmek için kaç asgari ücret gerekiyor?

Fahiş konut fiyatları ile beraber konuta erişim sorunu da sık sık gündem oluyor. ortalama konuta erişim Aralık 2022’de 27 yıllık asgari ücrete kadar yükselmişti, şu an 20 yıl olan çarpan için uzun dönem ortalama 15 sene. İşte ayrıntılar...

Konuta erişilebilirliğin nasıl tanımlanacağı ve ölçülebileceği ile ilgili detaylar merak ediliyor. Dünya Gazetesi köşe yazarı Prof. Dr. Ali Hepşen, bugünkü köşesinde, konuta erişilebilirliğin nasıl tanımlanacağı ya da ölçüleceği konusunda uluslararası bir fikir birliği olmadığını ve konu hakkında farklı ölçütlerin kullanıldığı belirtti. 

OECD tarafından hazırlanan “Overview of Affordable Housing Indicators” başlıklı çalışmanın konuya ilişkin bilgi verecek nitelikte olduğunun altını çizen Prof. Dr. Ali Hepşen, "Uygun fiyatlı ” olarak pazara sunulan ve hane halkının konut alımında ödeyeceği kredi taksitleri ya da kira için ayırdığı pay dışında kalan geliri ile mevcut refah düzeyini bozmaksızın yaşamını devam ettirebileceği nitelikte erişilebilir olan konutların" erişilebilir konut şeklinde tanımlanmasının doğru olabileceğini belirtti. 

Hepşen, yazısında, konut fiyatı-hane halkı gelir ilişkisi; konutun satın alımında yapılan kredi taksit ödemeleri veya kira ödemeleri ve gelir arasındaki ilişki gibi ölçümler çoğu ülkede kolay şekilde bulunabilen verilere dayanan nispeten basit nitelikteki erişilebilirlik metrikleri olduğunu dile getirdi. 

İSTANBUL'DA KONUT ALMAK İÇİN GELİR 4.23 KAT ARTMALI 

Prof. Dr. Ali Hepşen, kendisinin sürekli takip ettiği 4 göstergeyi şu şekilde: 

1) Konut Satın Alma Gücü Endeksi;

2) Konut Fiyat-Hane Gelir Oranı;

3) Konut Kredi Taksitlerinin Hane Gelirine Oranı;

4) Konut Satın Alma ve Kiralama Maliyet Endeksleri TCMB’nin ve TÜİK’in en son yayımladıkları rakamlar dikkate alınarak MintLab tarafından hazırlanan veriler. 

Ali Hepşen, 'Konut Satın Alma Gücü Endeks' verisinin, İstanbul'da Ağustos için eşik değer olan 100’ün altında 33 puan şeklinde ölçüldüğünün, satın alma gücünün de geçmiş seneye göre yüzde 35 azaldığının altını çizdi. 

Konut Kredi Taksit-Hane Gelir Oranı verilerine bakıldığında ise, İstanbul'da Ağustos'ta kredili konut  alımlarında konut kredisi aylık taksitlerinin hane halkı net harcanabilir gelirinden daha fazla olduğunun görüldüğünü vurguladı. 

Son 20 senenin en yüksek konut kredi faiz ortamında, aynı ölçekte de gelirler artmayınca, gelinen durum konut kredi taksit-gelir oranını 1,01’e yükseltmiş halde. 

Ali Hepşen, yurt dışı uygulamalarda, bu oranın yüzde 282'den düşük olmasının sağlıklı bir ödeme planı açısından önemli olduğunun vurgulandığını aktardı. 

Konut Satın Alma ve Kiralama Maliyet Endeksleri kapsamında da Ağustos ay itibarıyla megakentte barınma için kiralama yapılabilmesi amacıyla mevcut hane halkı harcanabilir net gelirinin ortalama 1,95 kat; konut satın alabilmek için ise mevcut gelirin ortalama 4,23 kat artması gerektiğinin görüldüğünü vurguladı. 

100 METREKARELİK KONUT İÇİN 27 YILLIK ASGARİ ÜCRET

Geçtiğimiz günlerde Celal Erdoğdu’nun bir paylaşımında  “Asgari Ücret ile 100 m2’lik Bir Konutun Fiyatı” arasındaki ilişki üzerinden erişilebilirliği tanımladığını aktaran Prof. Dr. Ali Hepşen, buna göre, ortalama konuta erişim Aralık 2022’de 27 senelik asgari ücrete kadar çıkmıştı. 

Şu an 20 sene olan çarpan için uzun dönem ortalamanın 15 sene düzeyinde olduğunu aktaran Ali Hepşen, sonuç olarak orta gelir grubu açısından konuta erişemez bir noktaya doğru gidildiğinin görüldüğünü aktardı. 

YENİ KONUTLARIN FİYATLARI DÜŞMEYECEK

Prof. Dr. Ali Hepşen, görünür gelecekte gelirlerde hızlı artış beklemenin yanıltıcı olacağını, diğer yandan özellikle yeni üretilen ve üretilecek konutlarda fiyatların geri gelmesinin de kolay olmadığını vurguladı. 

Prof. Dr. Hepşen, "Gerek arsa kıtlığı ve maliyetinin yüksekliği, gerek inşaat sürecinde kullanılan malzemelerin dolar kuru ile arasındaki yüksek korelasyon ve gelecek dönemlerdeki kur artışı öngörüsü, gerekse de işçilik ücretlerinde yaşanan artış yeni konutların fiyatlarında bir düşüşün olmayacağını bize gösteriyor" ifadelerini kullandı. 

Yeni ruhsat alımlarının da gelecek dönemde daha az ürünün piyasaya gireceğini işaret ettiğine dikkat çeken Ali Hepşen, "Kısıtlı arz ise kiraların düşmesindeki en önemli engel. Ülkemizde ürün gelir arasında bir eşleşme sorunu olduğunu da düşünüyorum. Konutta üretilen ürün ile konuta ihtiyacı olanın geliri uyuşmuyor" açıklamasında bulundu.

Yapı ruhsatlarına bakıldığında üretilen konutların 110 metrekare ve üzerinde olduğunun görüldüğünü aktaran Hepşen, büyük kullanım alanının yüksek finansman ihtiyacı ve maliyete katlanmak anlamına geldiğine dikkat çekti. Hepşen, konuya ilişkin yazısını "Oysaki demografik yapının hızla değiştiği, ortalama hane halkının düştüğü ve harcanabilir gelirlerin azaldığı bir ortamda enerji verimliliği yüksek, küçük metrekareli konutların üretilmesinin mutlak bir şekilde teşvik edilmesi de gerekli" diyerek tamamladı. 

Kira bedelini ev sahibine elden veren yandı! Aleyhinize resmen suç işliyorsunuz...

TOKİ Kayseri projesi yarın ihaleye çıkıyor! 190 konutluk yeni projeyi kaçırmayın!

Ev fiyatlarının düşmesi söz konusu değil: Nüfus arttıkça, fiyat artışı devam eder! 

Ev sahipleri ve kiracılar dikkat: Bu süreden önce kiraya zam yapılamaz! SON DAKİKA!