2009'un 3'üncü çeyreğinde inşaat sektörü küçüldü!
Türkiye ve Dünya Gayrimenkul Sektörü 2009 üçüncü çeyrek döneminde neler yaşandı?
Dünya ekonomisi küresel kriz ile birlikte ulaşılan dip noktasından döndükten sonra 2009 yılının üçüncü çeyreğinde iyileşme dönemine girmiştir. Ancak iyileşmenin yavaş ve kademeli olacağı ve zaman alacağı öngörülmektedir. İyileşmenin kalıcı ve istikrarlı olacağına ilişkin kaygılar sürerken gelişmiş ülkelerin kriz nedeniyle aldıkları önlemlerin 2010 yılından itibaren geri çekilmesi, yani çıkış stratejileri de tartışılmaya başlamıştır. Hükümet destekleri ile birlikte Merkez Bankalarının düşük faiz ve geniş likidite olanakları uygulamalarını 2010 yılı ikici yarısından itibaren çekmeye başlamaları halinde ekonomideki iyileşmenin sürdürülebilir olup olmayacağı önemli bir risk oluşturmaktadır. Buna karşın diğer bir risk ise ucuz ve bol likidite ile özellikle gelişen ülkelerde oluşmaya başlayan yeni finansal balon riskleridir.
Küresel krizin konut ve gayrimenkul sektörü finansman sistemi kaynaklı olması nedeniyle inşaat sektörü ile gayrimenkul sektöründe küçülme kuvvetli olmaktadır ve iyileşme gecikmektedir. Gelişmiş ülkelerde ABD ve Avrupa genelinde inşaat faaliyetlerinde ve harcamalarında daralma halen sürmektedir. Konut sektöründe ise özellikle ABD'de üçüncü çeyrekten itibaren iyileşme işaretleri kuvvetlenmeye başlamıştır. Ticari gayrimenkul sektörü ise ABD'de halen gerilemektedir. Asya-Pasifik bölgesinde ise inşaat, konut ve ticari gayrimenkul sektörlerinde görülen genişleme yeni finansal balon risklerini ortaya çıkarmaktadır.
Türkiye ekonomisinde küçülme giderek yavaşlamaktadır ve ekonomi yılın dördüncü çeyreğinde muhtemelen pozitif büyüme gösterecektir. Ancak iktisadi faaliyetlerdeki canlanma henüz istenilen seviyede değildir. Merkez Bankası'nın faiz indirimlerine rağmen iç talebi canlandırmaya yönelik desteklerin çekilmesi ile birlikte iktisadi faaliyetlerdeki genişleme sınırlı kalmaktadır. İç ve dış talep koşuları henüz istenilen seviyede değildir ve Türkiye'de ekonomik iyileşme yavaş ve kademeli olacaktır.
Yılın üçüncü çeyreğinde tüm iktisadi faaliyetlerdeki toparlanma ve canlanmaya karşın inşaat sektöründe kuvvetli daralma devam etmiştir. Sektörde konut ile konut dışı bina inşaat faaliyetleri önemli ölçüde daralmıştır. Üçüncü çeyrekte konut kredileri faiz oranlarının gerilemesi ve kullandırılan konut kredilerinde büyüme konut talebi için olumlu gelişme olmuştur. Ancak konut satışlarında henüz istenilen canlanma gerçekleşmemiştir. Ticari gayrimenkul sektöründe de yeni yatırımlarda durağanlık sürerken, varlık fiyatları, kiralar ve getirilerde gerileme üçüncü çeyrekte önemli ölçüde yavaşlamıştır.
GYODER 2009 - 3. çeyrek raporunun detayları için tıklayınız!
